Gedichten
(1981)–Willem van Hildegaersberch–
Auteursrechtelijk beschermdGa naar margenoot+CXX. Dat elc sinen meerren ontsiet.Wyen wy prisen, dien of desen,
Wil een man ghetrouwe wesen,
Soe sel hi sijn gherechten heer
Minnen ende bewisen eer
5[regelnummer]
In woirden, in wercken, waer hi can.
Daer leyt hem eer ende oirbaer an,
Op dat een heer ghelijcke staet,
Ende hem selven daer toe saet,
Dat hi gheen partye en draghet,
10[regelnummer]
Daer hem die goede of beclaghet.
Een heer sel staen in ghelijcker waerde
Over sijn volc recht als een haerde,
Die sijn scaepkijns wel behoet,
Dat hem die wolf gheen schade en doet.
15[regelnummer]
Wye den wolf sijn schapen bevelt,
Die en is ter wijsheit niet ghestelt.
Wijsheit ende God tontsien
Daer mach groot oerbaer of gheschien.
Ic wilde wel om oirbaer,
20[regelnummer]
Dat elken heer die wijste waer
Van al sijn lande, waer hi quaem;
Wyemen dan te rade naem,
Warent ridder ofte knecht,
Sone rieder nyemant el dan recht.
25[regelnummer]
Als heren doecht ende archeit kennen,
Wye darf hem dan mit valen mennen?
Had God ghewilt ende soe ghepast,
Soe en stonde die raet tot ghenen last,Ga naar margenoot+
Die nu schulde worden ghegheven.
30[regelnummer]
Wil een heer by rade leven,
Ende raet hem yemant el dan goet,
Die waen ic wel dat zeer misdoet.
Een heer die moet sijn rade ghetruwen,
Mar den rade mach wel gruwen
35[regelnummer]
Te raden, waren sijs wel voersint,
Daer een oerloghe of beghint.
Soe menich mensch, dies cleyn vermoet,
Wort by oerloochs spel ontgoet,
Ontlijft, gequetst ende oec verdreven,
40[regelnummer]
Die in ruste plaghen te leven,
Ende nerghent in gheen schulde en heeft,
Dan datmen hem schulde gheeft,
Dat hi sijns heerscaps moet ontghelden.
Die dat eerst voer reden helden,
45[regelnummer]
Ic waent hem selven tieghen ghinc.
God die kent wel alle dinc,
Al houden wy onrecht voer costume,
God en settet niet soe rume,
Dat hijt yet houden sel voer recht
50[regelnummer]
Oirloghe ende sulc ghevecht,
Daermen hier roeckeloes toe wijst,
Daer soe menighe schade uut rijst.
Een oirloghe is wel schier begonnen,
Waer sijn si dan diet enden connen,
55[regelnummer]
Datmen effen mach ghelyken?
Woud elc man sinen meerren wijcken,
| |
[pagina 252]
| |
Ga naar margenoot+Ende oetmoedelijc verbeiden,
Tworde licht al anders bescheiden
Dan mit oerloghe off mit stryden.
60[regelnummer]
Ten is gheen zeker toetyden
Op een oirloghe zeer te yaghen.
Die wel can lyden ende verdraghen,
Men schelt hem dic van sinnen vroet,
Mar alst ymmer wesen moet,
65[regelnummer]
Dat gheen smeeken noch gheen nyghen
Baten en can om hulde te crighen,
Die dan sijn onrecht can keren,
Dat mach hi doen ende wel mit eren.
Ende wat alsoe by node gheschiet,
70[regelnummer]
Dat en soudmen wreken ten hartsten niet;
Want noot die is van sulker waerde,
Men scrijften uut in voerwaerde.
Want nootsaken sijn uutghescreven,
Die dan mit node werden verdreven,
75[regelnummer]
Dat sy misdadich wesen moeten,
Tsulker misdaet horen minre boeten,
Soudmen recht na reden plien,
Dan ofment dede sonder ontsien.
Mar wes dat eerlic is ghelaten,
80[regelnummer]
Die daer toe haest, die mist der mate.
Die roeckeloes wil heren, branden,
Schatten, roven ende panden,
Ende denct: ‘Soude ic nu hier toe slapen?
Onder den rughen is goet rapen.’
85[regelnummer]
Die op sulc voerdeel gaen tseyl,
Dien vallet dickent tarchste deyl.
Al verliest een machtich heer
Dit of dat, hem blijft noch meer,
Daer hi den anderen mede verduert,
90[regelnummer]
Ende brencten, dat hi na besuert,
Al dat vordeel dat hi socht,
Doe hi sinen wille wrocht.
Harden wil ende wederwil
Dat is den alre meesten schil,
95[regelnummer]
Daer een oerloghe lanc om staet.
Die vyant sayter in sijn zaet;
Hoverde, nijt ende onghenade
Die wast soe starc by sinen rade,
Dat deen den anderen gaet verderven
100[regelnummer]
Om sinen wille te verwerven.Ga naar margenoot+
Die wil ist al datmen verwerft,
Daer deen den anderen om verderft.
Wat oirbaer comter anders off?
Die wille crijcht, die gheeftmen lof
105[regelnummer]
Van oirloghe nader werlt loop,
Ende diet besterft heeft quaden coop,
Roeckeloes sonder beron.
Doch wye sijn rechten heer is trou,
Ende by ghebode mit hem vaert,
110[regelnummer]
Ten is gheen pat ter hellen waert;
Mar die daer comen om een roem,
Ende willen datmense hoghe noem,
Die of dese heeft wel ghedaen,
Of comen sire om loon tontfaen,
115[regelnummer]
Is dat den wech ten hemelrijc,
Soe moghen wijt ramen al ghelijc,
Wat wy doen of hoe wy baren.
Dorstic die waerheit wel verclaren,
Men sout int leste al anders vinden,
120[regelnummer]
Nadat die scriftuer ontbinden.
Doch ist coustume ter werlt al,
Daermen oerloghe pleghen sal,
Dat elc sijn vrienden gaern ontbiet,
Wat onghelijc dat hem gheschiet;
125[regelnummer]
Want onrecht selmen wederstaenGa naar voetnoot1
Mit stryden, macht niet anders gaen.
Laet een heer sijn palen roeren
Ende sijn volc op sloten voeren
Sonder weer, soe hiet hi blode,
130[regelnummer]
Sijn volc dat comter by in node.
Waermen stoute weer vermoet,
Daer sijn die palen wel behoet,
Entie heer die heves prijs.
Tacken van des doerns rijs
135[regelnummer]
Die hem daer roeckeloes an wrijft,
Ic waen hi selve in smerten blijft
Of berounen mitten bloede.
Isset als ic mi vermoede,
Soe waer hem teerste lyden best,
140[regelnummer]
Die ymmer verdraghen moet int lest.
nota bene.
|
|