Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
De briefwisseling van P.C. Hooft. Deel 2 (1977)

Informatie terzijde

Titelpagina van De briefwisseling van P.C. Hooft. Deel 2
Afbeelding van De briefwisseling van P.C. Hooft. Deel 2Toon afbeelding van titelpagina van De briefwisseling van P.C. Hooft. Deel 2

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (9.29 MB)

XML (2.63 MB)

tekstbestand






Editeur

H.W. van Tricht



Genre

proza

Subgenre

non-fictie/brieven


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

De briefwisseling van P.C. Hooft. Deel 2

(1977)–P.C. Hooft–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Tweede deel


Vorige Volgende
Regelnummers proza verbergen
[pagina 323]
[p. 323]

524 A Monsieur, Monsr Joost Baak, in de Nes, naest de geringde kat, tot Amsterdam.

(Baak: Muijden 9 Maj 1632 beantw 10 ditto)

Loont.

 

1 Monsr mon frere,

 

2 Deze weeke en hebbe niet van U E, als dien met de loopmaerenGa naar eind2 3 gehadt. Misschien is de bron der tijdingen teffens ujtgeput: oft U EGa naar eind3 4 ten ooren toe in koopmanschap beslommert. 'T kan ook zijn dat UE 5 penne afgement ende t'einde van adem is door 't stijf en staedighGa naar eind5 6 draeven van de weeke te vooren. Mij lijmende aen dit geloof, wilGa naar eind6 7 haer wat rustens gunnen, ende in haere vermoejtheit met de 8 bijgaende lesse ujt Tacitus verquikken. Want als UE wakker voor-Ga naar eind8 9 stapt, verstae dat het gezeit is, hoe ick ook mijn' beenen wat vergenGa naar eind9 10 moet. Maer wat ick hoor? De vrienden hebben RegensburghGa naar eind10 11 geplondert. Daer is 'er die 't daer voor houden, dat dit ujtGa naar eind11 12 vertwijfeltheit sprujt, en de soldaet zijn' parthij aen 't strujkelen 13 ziende, met vreeze dat zij 't niet lang over eindt zal houden, alhierGa naar eind13 14 heeft willen wis neemen, 't gheen hij anders hoopen moght opGa naar eind14 15 zijnen vijandt te haelen. Dit oordeel zoud' ick gaerne toe stemmen, 16 't en waer ick duchtte, van zucht verleidt te zijn. Altijds zijn zoo-Ga naar eind16 17 daene doodstujpen niet nieuw, bij de geenen die denken dat het 18 met hun' zaeken omgekomen is. Ende stelt onze wereldwijzeman,Ga naar eind18 19 dat eene van de vinnighste prikkels om d'onderdaenen ten ujterste 20 te plaeghen, is ruentis fortunae novissima libido: de jongste lust eenerGa naar eind20 21 vallende fortuine. Want een gespuis zoo overgeven, als 't geen daerGa naar eind21 22 gemeenlijk de soldaterij ujt bestaet, geeft zich gaerne zijn zat vanGa naar eind22 23 moedwil en overdaedt, die 't denkt dat niet duiren kunnen. Ick heb 24 ook gezien een vertoogh in Latijn, gedaen door den SpaenschenGa naar eind24 25 Cardinael Borgia, aen den Paus, daer op ujtkoomende, dat zijn mr 26 de koning zich genoegh gequeeten heeft om der Roomsche kerke 27 in Duitslandt 't hooft boven te houden: ende zoo haer ijet oevelsGa naar eind27 28 overkomt, dat het zijner Heiligheit zal te wijten staen. Deze zijn 29 redenen van ijzer, alhoewel met reuk en lofwerk van eerbiedigheGa naar eind29 30 woorden gedamaskineert. Zelden dat zoo schor een' stijl wel inGa naar eind30 31 trotsche ooren klonk; ende zoude mij benieuwen zoo zij veel 32 goeds nae den wensch des Spanjaerts bij die van de geestlijkheit

[pagina 324]
[p. 324]

33 baerden. Maer een' misdaedt die ujt heiligheit komt, gelijk deGa naar eind33 34 voors rede is lujdende, kan die tot onheil gedijen? Ick hoope ten 35 minsten voor ons niet: ende bid'er God om, mitsgaeders UE inGa naar eind35 36 genaede te bewaeren, ende in gunste derzelve,

37 Monsr mon frere,

38 U E

39 Gansdienstwen broeder

40 P C Hóóft.

39 In haeste, ujt mijn Torentjen.

40 9 Maj. 1632.

 

Over het nieuws.

[tekstkritische noot]Origineel. UBA II C 13.123.
eind2
loopmaeren: couranten, gedrukt of geschreven; tijdingen: persoonlijk vernomen berichten, nieuwtjes.
eind3
teffens: totaal (WNT teffens 1232 2 a 2e al.).
eind5
afgement: afgejakkerd; stijf en staedigh: snel en onafgebroken (WNT stijf (II) 1612 10 b).
eind6
mij lijmende aen dit geloof: mij aan deze overtuiging vasthoudend (WNT lijmen 2331 5).
eind8
voorstapt: voorop loopt.
eind9
verstae...is, hoe: begrijp ik dat er niets anders op zit, dan dat.
eind10
Maer...hoor?: de volgorde van de woorden onderstelt misschien een vraag van Baak in zijn laatste brief; De vrienden, nl. van Regensburg, dus de keizerlijke troepen.
eind11
Daer is 'er: Er zijn er.
eind13
alhier: niet alleen op deze plaats, maar ook: bij deze gelegenheid.
eind14
wis neemen: voor 't zekere nemen; op: van.
eind16
zucht: partijdige emotie; Altijds: In elk geval.
eind18
het is omgekomen met: het is gedaan, afgelopen met; stelt: poneert, zegt als een stelligheid.
eind20
ruentis etc.: op het zinkend geluksschip de laatste uitspatting. Tacitus, Historiae 3, 41, 1.
N.B. Met ruentis begint het subject van de volzin.
eind21
overgeven: doortrapt.
eind22
geeft...zat van: verzadigt zich graag aan.
eind24
vertoogh: betoog, verhandeling.
eind27
oevel: euvel, slecht.
eind29
redenen van ijzer: keiharde woorden.
eind30
gedamaskineert (gedamasceerd): de klingen van sabels enz. ondergingen een bewerking waardoor de gladde zijkanten verfraaid en tegelijkertijd gematteerd werden, zodat ze minder licht weerkaatsten; oorspr. uit Damascus; schor: ruw, bars; wel: goed.
eind33
een' misdaedt...komt: een verkeerde handeling die uit heiligheid (vgl. r. 28) voortkomt.
eind35
voor ons niet: het is voor de Republiek geen onheil als het de Roomse kerk in Duitsland slecht gaat; (aaneenschakeling van zeugma's): en ik bid er God om, en dat Hij u in genade beware en in uw gunst P.C.H.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken

Over het gehele werk

auteurs

  • H.W. van Tricht

  • F.L. Zwaan

  • D. Kuijper Fzn.

  • Franco Musarra