Nederlandse gedichten 1614-1625. Deel 2. Apparaat en commentaar

[6] 'Ten is noch hert

Commentaar

Uit de dagboekaantekeningen van vader Christiaan weten we dat op 3 februari 1619 ‘Moeder cum filiis filiabus’ naar Amsterdam gaat ter viering van de bruiloft van haar neef Marcus de Vogelaer met Geertruyd van Ceulen.¹ Nog in Den Haag schreef Huygens bij wijze van spel zo snel hij kon (‘ludebam quam

1 Unger 1885, p. 3.

[p. 112]

ocyssimè’) dit gedicht. Hij verontschuldigt zich bij bruid en bruidegom dat hij niet voor hen staat met ‘handen vol papiers’. Hij voert als excuus aan dat hij met zijn ‘onrijmich rijm’ niet te voorschijn wil treden in de stad waar de tiende van de negen Muzen, Anna Roemers Visscher woont. Hij wenst geen Icarus (r. 21-24), geen Phaëton (r. 25-28) te zijn. Hij houdt zich aan het gezegde dat hij in regel 32 aanhaalt en wil niet verder springen dan zijn polsstok lang is.

Huygens' roem van Anna Roemers (r. 17-20) heeft haar een reactie ontlokt.

Naar aanleiding daarvan schreef Huygens gedicht [7].

Literatuur

Michels 1958, p. 270-271; Strengholt 1976, p. 127-128 en p. 137 n. 2; Smit 1980, p. 73; Keesing 1987a, p. 41-42; Leerintveld 1989, p. 29-30.

Uitgaven

Worp Gedichten i, p. 128-129; Kaakebeen 1918, p. 93-95 (met annotaties)

Translitteratie

9	Abusievelijk niet ingesprongen. Na nu sterk verbleekt Ho opnieuw, correct, begonnen: Hoe
17	Abusievelijk niet ingesprongen. Na nu sterk verbleekt Aen opnieuw, correct, begonnen: Aen
21	Abusievelijk niet ingesprongen. Beginhaal van N aan de marge doorgehaald. Daarachter opnieuw, correct, begonnen

Overlevering

H	Autograaf Huygens, ka xl^a, 1619, fol. 2 en 3. Een dubbelgevouwen blad papier van 157 × 105 mm. Op 2^r staan de regels 1-24, op 2^v de regels 25-40. Fol. 3^r is blanco. Fol. 3^v bevat een Copye van een brief aan Daniel Heinsius gedateerd 6^o Cal. April 1620.^2

2 Deze niet in Huygens' Briefwisseling opgenomen brief aan Daniel Heinsius is uitgegeven door G. Kuiper (Kuiper 1987).

Datering

Het gedicht is gedateerd: Proprid. Cal. febr. 1619 (30 januari 1619).

Marcus de Vogelaer en Geertruid van Ceulen gingen 10 januari 1619 in ondertrouw. De bruidegom was een neef van Constantijns moeder. Zij was ‘cum filliis filliabus’ van 3 tot 14 februari voor de bruiloft te Amsterdam.³

3 Vgl. Jorissen 1871, blz. 40, n. 3 en Ungers editie van het Dagboek (Unger 1885), p. 3.

Varianten

1	Ha	'Ten is noch hert,		noch lust, begheerte, wil, noch jonst
	b	[	]	noch sin, [noch lust,] noch [wil, noch jonst,]

2	Ha	Die mij, Heer Bruijdegom,		tot	deser		tijdt	ontbreecken
	b	[	]	op	[	]	uer	[	]

[p. 113]

10	Ha	Dat ick aen		d'Amstel-cant	te voorschijn zoude treden
	b	[	]	{d'Amstel-cant}	[	]
	b	[	]	{d'Amstel-stroom}	[	]

27	Ha	En juist om dat den bloet		'twagenspoor	niet en kende
	b	[	]	{'twagenspoor}	[	]
	b	[	]	{de paerden}	[	]

28	Ha	Quam tuijmlen uijt de locht over		hooft	over bol,
	b	[	]	hol	[	]

29	Ha	Dat was een kinder-spronck.		foeij, 'twasser al van 'tmal,
	b	[	]	Ick seijd' de knecht was [mal,]
		[adres]
	Ha	haerluijden
	b	haerluijder