Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Etymologicum teutonicae linguae (1972)

Informatie terzijde

Titelpagina van Etymologicum teutonicae linguae
Afbeelding van Etymologicum teutonicae linguaeToon afbeelding van titelpagina van Etymologicum teutonicae linguae

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (38.30 MB)

XML (5.38 MB)

tekstbestand






Editeur

Frans Claes



Genre

sec - taalkunde

Subgenre

non-fictie/naslagwerken (alg.)
woordenboek / lexicon
taalkunde/algemeen


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Etymologicum teutonicae linguae

(1972)–C. Kiliaan–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

[H]

H A

HAbbe/drabbe,

fland. . j. hobbel/sobbel.

Habben ende snabben.

Captare, captitare: & Latrare, siue latratu impetere.

hab-sacken.

Intonare verbis, intonare ingenti latratu.

habber-guyl.

vet. . j. half-bergh. Lorica

Habijt.

Habitus, cultus corporis, vestium ornatus, vestimentum, indumentum, stola, omne corporis tegmen: vestium ornatus. gal. habit: ital. habito: hisp. habito: ang. habite.

Hachte.

Incisio, incisura, frustum, pars scissa, vel abscissa, tomus, praefecta portio, crustum, frustum.

hachten.

Conscindere, abscindere.

Hachte.

Apprehensio, comprehensio, vincula, retinaculum, nexus: captiuitas, carcer.

hachte. j. achte.

Proscriptio.

hachten. j. hechten.

Figere.

hachten.

Apprehendere, comprehendere, capere, iniicere manum, vinctum detinere, retinere, coërcere, impedire.

hachtenisse/hachtinghe.

Retentio, captiuitas, carcer.

Hack.

vet. Negotiator mercis vilioris.

hack.

sax. sicam. Salsamentarius, salarius.

Hacke.

Vltimus, extremus, postremus: accipitur plerumque in malam partem, sicut posterior & postremus apud Latinos.

hack-darm. j. achter-darm.

Aluus.

hacke.

sax. fris. sicamb. . j. hiele. Calcaneus.

Hacke-berd.

Sambuca: triquetrum instrumentum, imparibus longitudine finibus.

Hacke/spaeye.

Pastinum, ligo.

hacke.

germ. Securis, ascia. gal. hache.

Hackelen.

Conscindere minutim. gal. hacher.

hackelen.

Titubare lingua, balbutire, haesitare lingua.

hackeler.

Incisor.

hackeler.

Balbus, blaesus, haesitator, titubator.

hackelinghe.

Incisura, incisio.

hackelinghe der kleederen.

Laciniae.

hackelinghe ende werringhe.

difficultates, res intricatae.

hackelinghe der tonghen.

Haesitatio, haesitantia linguae.

hacken.

Conscindere, concidere, conscindere minutim, lacerare, laniare. gal. haches: ang. hacke.

hacken.

Pastinare, fodere.

hacker.

Pastinator, fossor.

hack-mes.

Culter concisorius.

hacksel.

Minutal.

hackeneye. j. telle.

Asturco, gradarius equus, equus tolutarius. vulgò hacche-

[pagina 167]
[p. 167]

nea. gal. hacquenee: ital. hacquinea: hisp.haca:ang. hackney. Hackeney (inquit Gesnerus dictus, quòd alternatim pedibus elevatis sonitum citet similem illi qui auditur cùm olera, aut aliud quippiam geminis cultris minutatim super abaco ligneo inciditur, quod nos hacken dicimus.

hadde.

Articulus est praeteriti temporis. Ick hadde. Habebam, habueram. Ick hadde ghesien. Videram. Ick hadde lieuer. Malim, mallem. Ick hadde lieuer ghehadt. Maluissem, potius voluissem.

Hadekite.

fland. Miluus. ang. kyte.

Hader.

Lis, altercatio, contentio, rixa. vulgò haer per syncopen pronuntiatur.

haderen.

vulgo haeren. Rixari, altercari, tricari, contendere. germ. haderen.

hader-man.

vulgò haer-man. Vitilitigator, altercator, rixator, litigiosus, comitialis homo. ger. haderman: gal. harceleur.

hader-schap.

vetus. Odium.

haderachtigh

vulgo haerachtigh. Rixosus, iurgiosus, litigiosus.

haderer.

Altercator.

haderigh.

Litigiosus.

Hadick/adick.

Ebulus. ger. attich.

Haecht/haechten. j. hacht/hachten.

Haeck.

Vncus, dens, hamus, manus: & Harpago, lupus. & Ansa ger. haack: ang. hoke, hooke.

haeckxken.

Vncinulus, fibula, hamulus, vncinus.

haeck. j. hoy-opper.

Meta foeni.

haeck/haeck-ghe-schut.

Sclopus, stlopus, minor bombarda, fistula igniflua, sclopus vncinatus.

haeck-busse/haeck-buyse.

vetus fland. Sclopus. q.d. fistula vncinata. vulgò arcus busius. q.d. arcus foraminosus, qui per tubulum emittit. gal. haquebouse, arquebouse.

haeck-ge-schut.

Sclopus.

haecke-buséren.

Sclopo traiicere & interimere. gal. harquebuser.

haecke-busier.

Sclopetarius, ferentarius. gal. haquebuzier.

haecke-schut.

Sclopetarius, ferentarius. Rorarius: & Funditor, librator.

haeckachtigh.

Vncus, aduncus. & Furax, rapax : piceata manu, Martial. manibus rapacibus, vnguibus miluinis, aquilinis.

haeckel. j. hekel.

haecken.

Vnco figere, inuncare, aduncare, fibulare.

haecken nae eenigh dinck.

Captare rem aliquam, inhiare alicui rei, adspirare ad rem aliquam, flagrare desiderio alicuius rei, auidè appetere, inclinare se ad aliquid habendum vel tenendum.

haeck-steen/emmer.

Succinum, electrum, glessum, lyncurium, lachrymae Solis filiarum, harpax, πτερυνοφορον, plumas leues, paleas, folia, festucas attrahens & rapiens. vnde Poeta: Hic electra legunt alnis stillantia Celtae, Succina quae memorant mellis vinive colore, Quae paleas rapiunt tractu, frondesque caducas q.d. lapis attrahens. quòd scilicet festucas, folia, & id genius alia ad se trahat.

haeck-weduwe.

Mulier mariti absentis aduentum auidè affectans. q.d. vidua expectans siue appetens auidè.

haeckel. j. hekel.

haecksel.

vetus . j. hecksel. Fibula.

Haeder. j. hader.

Lis.

Haef. j. haue.

Haeghe. j. tuyn.

Seps. sepes, sepimentum, septum. ger. hag: gal haye: ang. hedge.

haeghe. j. doren-haeghe.

Senticetum.

haeghe.

vetus. sax. angl. Domus.

haegh-appel.

Arbutum, vnedo.

haegh-appel-boom.

Arbutus.

haegh-besie.

Morum rubi, morum sentis, vaccinium.

haegh-bosch.

Dumus, senticetum.

haegh-bueck.

Ornus.

haegh-dief.

Grassator.

haeghdisse/heghdisse.

Lacertus, lacerta: ab haeghe siue hegghe: quòd circa sepos in dumetis, rubetis & spinetis degat. vt apud Virgil. Nunc virides etiam occultant spineta lacertes. germ. eidex, egdess, heydex, heydochs. sax. egedisse.

haegh-doren.

Spina acuta, oxyacantha, spina apppendix, spina tonsilis, quae passim implexa sepibus extimas hortorum pometorumque oras ambit.

haegh-eycke.

Robur, robor: genus durissimae quercus.

haegh-klerck.

Discipulus infrequens in scholis, rarò scholas frequentans.

haegh-mes.

Falx arboraria, siluatica. vulgò dumaria.

haegh-pape.

Acephalus saeerdos: qui

[pagina 168]
[p. 168]

sub nullius episcopi disciplina gubernatur.

haegh-munte.

Numisma reprobatum, malae monetae, malae notae, mali commatis, quod in vsu non est, infrequens, reprobum.

haegh-poorter/buyten-poorter.

Ciuis paganus, suburbanus, incola.

haegh-puyt.

fland. . j. loof-vorsch.

haegh-schole.

Schola non publica, exigua, non celebris, infrequens, obscura.

haegh-spel.

Ludi pagani, non publici aut communes, non celebres.

haegh-tap.

Taberna non publica, heminaria, exigua, infrequens, modica, obscura & latens.

haeghen/tuynen.

Sepire.

haegh-teyte.

Passer rubi, rubetra.

haegh-wond.

Spurius, obscurus, vulgò quaesitus, vulgò conceptus.

haeghen-bueck/hagen-buch.

ger. sax. sicamb. Ornus, fraxinus siluestris.

haeghedocht.

Hypogeum, locus subterraneus.

haegaerdt.

Fasciculus spineus, senticosus.

Haeghel.

Grando. ger. hagle: ang. hayle.

haeghel-bijse.

Grandinis tempestas, calamitas.

haeghel-buye.

Calamitas, grandinis tempestas.

haeghel/ghe-schut.

Grando sagittarum, nubes sagittarum, saxorum, glandium: frequens sagittarum, saxorum, glandium iactatio: degrandinatio lapidum, iaculorum, glandium plumbeorum.

haeghel-gans.

ger. sicamb . j. hael-gans. Fulica. sax. haghel-goes.

haeghel-slagh int koren.

Calamitas: grando comminuens calamos, siue culmos & segetes.

haeghel-steen.

Grando.

haeghelen.

Grandinare. Het haeghelt. Grandinat.

haeghelachtigh.

Grandinosus.

Haegher-koer. j. blind-spel.

Myinda.

Haeye.

Galeus piscis.

Haeyen.

Exantlare, perpeti, perdurare.

Haeyen.

Fouere, colere Ioan. Auentin.

Haeyten.

fland Placere, gratum siue acceptum habere. & Desiderare, optare, exoptare. gal haiter, souhaiter.

Hael/haele.

vetus . j. ouen. Furnus, clibanus. hinc haelter, siue halter. j. pael. infurnibulum.

hael-gans/haegel-gans.

Fulica: anser albus, praeter alarum extremas quatuor aut quinque pennas nigerrimas.

hael swertsel.

Fuligo.

Hael.

Exuccus, in quo nihil est sicci aut pinguedinis: siccus, aridus. & Subtilis, tenuis, acutus, acris. Hael-bierken. Tenuis cereuisia.Haele kele. Guttur aridum.

Hael.

Latio, adferendi siue adducendi actus.

hael/hanghel.

Climacter.

haelen.

Ferre, adferre, accersere, accersire, vocare.

haelende sieckte.

Contagio, contagium, contages, morbus contagiosus.

haelinck/hael-dinck.

fland. Haeres.

Haelter. j. halter.

Capistrum.

Haem.

Hamus cel vncus cardinis, cardo.

Haemel.

Veruex, aries castratus.

haemelen vleesch.

Caro veruecina, ouilla.

Haemer.

Malleus, marculus. ger. hammer: ang. hammer.

haemerken.

Malleolus.

hamer-slagh.

Ictus mallei.

haemer-slagh/ijser-slagh.

Ferri scoria, ferri stercus, ferri squama.

haemeren.

Malleare, cudere.

haemeringhe/ameringhe.

Stricturae, fauillae.

Haen.

Gallus, gallus gallinaceus, maritus gallinarum, Martis ales, auis cristata. haenken. Pullaster.

haen.

Homo impetiosus. gallus enim suo generi impertitat. Den haen maecken. Omnia pro imperio agere: cristas erigere.

haen.

Martis pullus, vir bello strenuus, pertinax in certamine instar galli.

haen.

Homo salax instar galli.

haen. j. weder-haen.

Triton.

haen/kraen/tap.

Epistomium, à forma nempegalli.

haen van t'sengh-roer.

Clauus sclopi.

haen-balck.

Columen: summum tecti tignum quod à fastigio in longum peruadit.

haen-ghe-kraey.

Galli cantus, gallicinium.

haenen-ghe-schrey.

Gallicinium.

haenen-kam.

Crista galli.

[pagina 169]
[p. 169]

haenen-kammekens.

Crista galli, horminum: herba cuius folia similia cristae galli.

haenen-voet.

Ranunculus, strumea, herba sardonia, scelerata. officin. pes corui.

haens-hooft.

Delator, quadruplator, qui vt gallus suo cantu diem & tempestates nuntiat, ita secreta aliorum prodit.

haens-korf.

Cauea gallinacea.

haens-koruer.

Pulsarius, qui gallos venales fert in corbe.

Haer. j. hader.

Lis. haer-man. j. haeder-man/haer-vlieghe. Litigiosus.

Haer/hayr.

Coma, crinis, capillus, capillamenta, capillitium, caesaries, pilus. ger. haar: sax. haer: ang. heare.

haer der boomen.

Comae arborum: rami & frondes.

haerkens der kruyden.

Fibrae, capillamenta herbarum.

haer der schamelheyd.

Pubes.

haer-band/haer-bandeken.

Taenia, redimiculum, fascia crinalis, taenia vittae: vinculum capillorum.

haer/band-huyue.

Vitta.

haer-bosch.

Coma, caesaries, crinium sylua.

haer-boschken.

Tutulus, suggestium comae.

haer-huyue. j. huyue.

Capillare.

haer-krans.

Caesaries, corona capitis.

haer-locke.

Villus, cirrus.

haer-locken/bresse.

Antiae, capronae.

haer-loos.

Depilis. & Impubes.

haer-plucken.

Pilare, pilos detrahere.

haer-snoer.

Taenia.

haer scheerder.

fris. sicamb. Tonsor.

haer-stoot.

vet. Pubertas.

haer-stootigh.

Puber, pubescens, pubes.

haer-stootigh worden.

Pubescere.

haer-top.

Vertex capitis. & Cirrus.

haer-treckerken.

Volsella, vulsella.

haer-treckster.

Pilatrix, depilatrix.

haer-wachs.

sax . j. gheel haer. Tendo.

haer-worm.

Impetigo: lichen: infectio & asperitas summae cutis cum pruritu non leui.

haerachtigh/haerigh/gehaert.

Capillatus, comatus, crinitus: & Hirsutus, villosus, pilosus.

haerachtigh. j. haederachtigh.

Litigiosus.

haere/hayre/stamijne.

Cilicium.

haere/haeren-kleed.

Cilicium: textum siue vestumentum è pilis hircorum aut caprarum. gal. hayre, here: ang. heere, heare.

haeren.

Pubere, pubescere, primam lanuginem emittere.

Haere.

Vrens pruina, vrens frigore ventus, adurens frigus, matutinum gelu, torrens gelu, gelida aura summam cutem vrens asperitate quadam.

haeren.

Frigore aut calore nimio torrere vel vrere: vrentem auram spirare.

Haerd. j. herd.

Focus.

Haersch.

holl . j. heesch. Raucus.

Haerinck.j. harinck

Halec.

Haerne.

ger. Vrina.

haernen.

germ . j. pissen.

haerne-winde.

Tormina vrinae.

Haerpe. j. harpe.

Cithara.

Haese. j. hase.

Lepus.

Haessen.

Poples.

Haest. j. haestigh.

Festinus.

haest. j. haestighlick.

Festinanter.

haest gram.

Iracundus, irasci celer.

haesie.

Festinatio, festinantia, properatio. gal. haste: ang. haste.

haesten.

Festinare, celerare, accelerare, contendere, maturare, citare, properare. gal. haster: ang. haste.

haestigh.

Festinus, festinans, properus, citus, citatus. gal. hastif: angl. hasty.

haestigh van hoofde.

Irasci celer, iracundus.

haestige sieckte.

Morbus praeceps, celer, acutus, pernicialis, subitur, subitaneus.

haestigheyd.

Festinatio, properatio, properantia, acceleratio.

haestigheyd. j. haestighe sieckte.

Morbus praeceps.

haestighlick.

Properanter, properè, properatò, festinanter, festinatò, actutum, citò, rapidè, raptim.

Haet.

Odium, simultas. ger. hass: ang. hatred.

haete-nijdigh.

Inuidus.

haeten.

Odio habere, odisse. ger. hassen: ang. hate.

haeter.

Osor.

haetigh.

Odiosus. & Exosus.

haetighlivk.

Odiosè.

haetelick.

Saeuus, horridus, perhorridus, immanis. & Petulans, lasciuus, insolens. & Immodestus, immoderatus, rudis.

haetelick.

Odiosè & Petulanter, & Immodicè, praeter modum, nimis.

[pagina 170]
[p. 170]

Haetse.

Ascia, securis gal. hache: ital. ascia: ang. axe, hatchet: hisp. hoce. i. falx.

haetsier.

Spiculator, satelles gal. archier: ital. archiero: hisp. arcero: angl. archier.

Haeue. j. haue.

Hafkim.

fland . j. hauick. Accipiter.

Haft. j. hacht.

Nodus, vinculum.

haften.

ger. sax . j. hachten. Tenere.

haft-gheld/haft-penninck.

germ. sax. sicamb. Arra, arrabo.

Hafteel. j. houweel.

Bipalium.

Hagghen.

fris. Rixari.

Haghe. j. haeghe.

Haye.

Galeus leuis, hinnulus piscis genus.

Hayr. j. haer.

Crinis.

Halchter. j. halfter.

Capistrum.

Halderick.

fland. Struma.

Hale hand.

sax. Vola.

hale-schip.

sax. Carina, alueus nauis.

Half/halue.

Semis, semi, dimidius, dimidiatus. Een half brood. Panis dimidiatus, panis dimidium. Haluen appel. Pomum dimidiatum. Mijnen t'haluen/uwen t'haluen. Mei causa, tui causa.

half-blind.

Semicaecus.

half-broeder.

Vterinus frater, frater consanguineus, frater ex altero tantum parente.

half deel.

Dimidium dimidia pars.

half dood.

Semimortuus, semianimis, intermortuus.

half-ghedaen.

Semifactus.

half-ghevanghen.

Cruciarius, cruce dignus, suspendiosus.

half-god.

Semideus.

half-haeck. j. hand-busse.

half-kousse.

Tibiale.

half-houwer.

Harpe, ensis falcatus.

half-kind.

Geminus, didymus. halue kinderen. Gemini, didymi.

half-man.

sic. colon. j. half-win. Partiarius.

half-mans goed.

sicamb. Villa.

half-man.

Semiuir, semimas, gallus, eunuchus, euiratus.

half man half wijf.

Hermaphroditus, androgynus.

haelf maene.

Dichotomos, luna semiorbem ostendens: luna dimidiata, dimidia, semiplena

half meerte.

Medius mensis Martius, medium Martij.

half mensch.

Semihomo.

half-mijle.

Semimiliare, medium miliari.

half-naeckt.

Seminudus.

half oncie.

Semiuncia.

half-ooghst.

Medium Augusti, medius mensis Augustus.

half open.

Semiapertus.

half pond.

Selibra, dimidium librae.

half rouw.

Semicrudus.

half slaepende.

Semisomnus, semisomnis, semisopitus.

half-vasten.

Medium ieiunij quadragenarij. Dominica Laetare.

half-visch. j. pladdijs.

half-voetigh.

Semipedalis.

half-vol.

Semiplenus.

half-ure.

Semihora, hora dimidia.

half-wacker. j. half-slaepende.

half-waer.

Verum ex semisse.

half win.

Partiarius: colonus partiarius.

halffelick.j. haluelick

halffenaer.j. half-win

halft. j. helft.

halfter/halter/helchter.

Capistrum. germ. halfter: angl. haltre, halter.

halfteren/halteren.

Capistrare, capistrum induere.

Halle.

Taberna: domus mercium.

halle.

Forum rerum venalium. gal. hale: angl halle.

halle/spijs-merckt.

Macellum, macellaria taberna.

halle.

vet. ger. Salina: locus in quo sal excoquitur. VVolf Hunger. Hinc vrbes eas ubi sal conficitur Germani halas communiter appellant. hinc Hala in Sueuia, in Norico ad Oenum, in Saxonia, &c. Becan. Althamer.

halle.

Aula, atrium: gal. sale: ang. halle. & Phala siue fala: schola moeniana: ita Louanij celebre gymnasium halle i. phala vocatur. Phala siue fala turris lignea veteribus dicta fuit.

hallebarde. j. helm-barde.

Haller/heller.

Obolus. vulgò hallensis.

Hallinck parisis.

fland . j. mijte.

Halm.

Culmus, stipula, calamus. germ. halm. gal. chaulme. ang. havvlme.

halm-goedinge/stock-legginge.

Infestucatio, inuestitura calamo, surculo, virga siue stipula, aut etiam fuste, veteri more.

halm-goedinghe doen/den halm schieten.

Infestucare, fuste inuestire, inuestire: confirmare & stabilire alienationem siue venditionem tradi-

[pagina 171]
[p. 171]

tione fustis, virgae, gastae, calami, aut stipulae. formula quaedam contractus vetustissimi inter Pascutium venditorem, & Segnitium emptorem, ex membranis antiquissimis Andreae Alciati edita sic habet: Tu pascuti fuste illum inuestito: tu Segniti fustem ipsum manu capito. flandri dicunt stroyken werpen.

halm-knoop.

Geniculum, nodus culmi.

Hals

Collum. Om den hals brengen. Obtruncare, necare, trucidare. Op den hals ver-bieden. Periculo capitis vetare. Met den hals be-taelen. Persoluere poena capitis. Den hals onder setten. vide onder-setten.

hals-adere.

Cephalica. half-aderen. vetus. Ceruix, ceruices.

hals-bagghe.

Monile.

hals-band/hals-cieraet.

Monile, torques, collare.

hals-band der honden.

Millus, millum, collare canum.

hals-band/hals-ijser.

Collaria, ae: numella.

hals-band-naghelen.

Milli murices: claui, aculei & aspredines qui millo induntur.

hals-band. j. lichte.

Helcium.

hals-berg.

holl. fland . j. ringh-kraghe. Thorax, lorica, collare. q.d. munimen siue tegmen colli.

hals-cieraet.

Monile, segmentum colli, & gutturis ornamentum.

hals-doeck.

Amictorium, tegmen pectorale, strophium, fascia pectoralis.

hals-gherecht.

Iudicium criminale. & Merum imperium.

hals-ghesmijde. j. hals-cieraet.

hals-gheweer/lanck geweer.

Framea, hasta, lancea: arma longa quae humeris feruntur.

hals-hayr. j. maene.

Iuba.

hals-heer.

Tyrannus.

hals-ijser/prangher.

Numella, neruus, vinculum quo ceruix includitur: collaria, ae.

hals-kappe.

vetus. Cucullus, amiculum.

hals-keten.

Catena collaris, torques, murenula.

hals-kleed.

Amiculum: & Mammillare.

hals-krans.

Corona collaris.

hals-kruyd.

Trachelion, vualaria.

hals kussen. j. gorreel.

hals-pranghe/hals-ijser.

Numella.

hals-richter.

Iudex capitalis, quaestor, praetor capitalis.

hals-ringh. j. hals-bergh.

hals-sack.

Mantica.

hals-saecke.

Crimen capitale, res capitalis.

hals-seel.

Helcium. & Collare.

hals-slagh.

Colaphus, alapa.

hals-starrigh.

sax. sicam . j. ster-halsigh. Obstinatus, durae ceruicis.

hals-strenghe.

Cynanche, angina.

hals-stijfte.

Tetanus.

hals-straffe.

Poena capitis.

hals-toghel.

Lorum.

halsen.

Vorare, deuorare, glutire, deglutire, in ingluuiem dimittere.

halsen/helsen/omhelsen.

Amplecti, amplexari, iniicere brachia collo. ger. halsen: ang. halse.

halsen.

Magno conamine niti.

halster.

Semodius, mensura varia apud varios. Antvverp. duae fertillae: Louan. tertia pars fertillae, vt vulgò vocant.

Halter. j. halfter.

Capistrum.

halter/haelter.

sax fris. sicamb . j. pael. Infurnibulum.

Halue. j. half.

haluelick haluelingh.

Dimidiatim, semi:& Diuiduè. & Ferè, fermè, quodammodo, propemodum.

haluenaer. j. halffenaer.

Hame.

fland . j. hamme. Poples.

Hamel. j. haemel.

Hameye. j. hammeye.

Hamer. j. haemer.

Hamester/hamster.

ger sicam. Cricetus, muris maioris genus: animal valde mordax & audax.

Hamme.

Pars abscissa rei cibariae, frustum esculentum.

Hamme/ham/hame.

flan. Poples. ang. hamme.

hamme.

Perna, petaso, armus porci. ger. hamma: gal. iambon: ang gamond. Iambe autem gal. & gamba. ital. crus dicitur.

Hamme.

sicamb. Secundae, arum.

Hamme/koe-hamme/koe kamme.

ger. sax. Numella.

Hamme/ham/hammerick.

fland. Praetum, pascuum.

hamme van wilghen.

vetus. Salicetum, salictum, locus salicibus consitus.

Hamme/ham.

vetus. sax . j. heym. Domus, habitatio.

hammeye/hameyde/hammey-boom.

[pagina 172]
[p. 172]

Repagulum, obex, vectis: sera, lignum transuersum quod ostiis opponitur in postem vtrinque immissum: sera roborea ssepes: clathrus, clathrum.

hammeye/ghe-hucht.

Viculus. gal. hameau.

Hammerick/ham.

Pratum.

Hanck/hangh.

Fumarium: locus vbi carnes & pisces fumo durantur & suspenduntur. ang. shancke.

Hanck/vleesch hanck.

Carnarium.

Hancke/hencke.

fris. sicam holl . j. heupe. Coka, coxendix. vulgò hanca gal. hance: ital. anca: hisp. anca: ang. haunce.

Hand.

Manus. ger. hand: ang. hande Ter hand stellen. Praebere, suppeditare. Hands/te hands. holl. Statim, nunc, ilico, euestigio. hand veur hand vechten. j. man veur man.

hand papiers/boeck papiers. i. 24. bladeren.

Scapus chartae. gal. main de papier.

hand Gods. j. popelcije/gheraecktheyd.

hand.

Ancorae dens, vncus.

hand aeckse.

Securicula, securis manualis.

hand bacht.

fland . j. ambacht. Opisicium, ars manualis.

hand-band.

Manicae.

hand becken.

Malluuium, polubrum, trulleum.

hand-bergh.

Metacarpium, torus manus, tubercula vnde exoriuntur digiti.

hand-boecksken.

Enchiridium, manuale.

hand-boeye.

Manicae, vincula manuum.

hand-boge.

Arcus, cornu, arcus manuarius: qui manu tenditur pede non admoto.

hand-boom.

Vectis.

hand-breedde.

Palmus, quatuor digitorum spatium.

hand-busse. j. hand-roer.

Sclopus.

hand-bussel.

Manipulus, rapina, dragma, fasciculus manualis.

hand daed.

Opus manuum, opus quod manu fit.

hand daedigh.

Manum admouens, manu admota agens, factor: facinus siue scelus ipsum admittens, reus criminis perpetrati.

hand-daedigh.

In facinore manifesto deprehensus: manifestus sceleris, facinoris compertus.

hand-daedigh dief.

Manifestus siue manifestarius fur, in ipso furto deprehensus, fur manifestò. Plaut. autophorus.

hand-daedighe dieuerije.

Manifestum & euidens furtum.

hand-daedigh vijand.

Hostis manifestus.

hand-doeck.

Mantile, linteum, chiromactrum.

hand dwaele.

Mantile.

hand-euel.

vetus. Chiragra.

hand-fledercijn.

Chiragra.

hand-ghe-beer.

fris. Exercitatio, occupatio.

hand-ghemeyn worden. j. slagh leueren.

Ad manus venire, conferre manum.

hand-ghe-merck.

vetus. fland. Signum, figillum, chirographum. & Signum oculis destinatum.

hand-ghemerck houden.

Collimare.

hand-gheld.

vetus. Foenus.

hand-ghe-schrift. j. hand-schrift.

hand-ghe-selle.

Socius operis.

hand-ghe slagh. j. hand-slagh.

hand-ghifte.

Strena, matutinae venditionis auspicium.

hand-ghiften.

Matutinae venditionis auspicium facere.

hand-ghichte.

Chiragra.

hand-grepe. j. hand-vol.

Rapina.

hand-grepe.

sax. Ansa, capulus.

hand-haemer.

Malleus manuarius. malleus minor.

hand-haue.

Ansa, capulus, manubrium.

hand-hauen.

Asserere manu, manu comprehendere & Liberare. seu libertate donare: & Conseruare, retinere, defendere, tutari. vulgò manu tenere.

hand-hauer.

Assertor, vindex alienae libertatis.

hand-houden. j. hand-hauen.

hand-ijser.

Ferrum ignitum quod quis manibus gestat. vide vier-or-deel.

hand-ijsers.

Manicae.

hand kese.

Caseus manualis.

hand-kijcker/hand-be-siender.

Chiromantis, chiromanticus.

hand-kloppen.

Plaudere, complodere manus. hand-ghe-klop. Plausus, Complosio manuum.

[pagina 173]
[p. 173]

hand-ledigh.

Manumissus.

hand-ledigh maecken.

Manumittere.

hand-lichten.

fland Dimittere vel restituere alicui rei possessionem, cedere bonis. q.d. manum leuare.

hand-lichtinghe.

Restitutio possessionis bonorum à fisco occupatorum: acquisitio possessionis.

hand-lichtinghe doen.

Cedere bonis.

hand-loos.

Mancus, manibus carens: & Piger, ignauus.

hand-mael.

sax. sicamb Forum competens: forum proprium, bannus scabinalis: iurisdictio in qua quis natus magistratu fungi potest: patritius magistratus, patritiatus: q.d. signum iurisdictionis siue dignitatis senatoriae manu iuratae à maioribus siue parentibus: Ius manu admota iuratum. vulgò binatus.

hand-maete. j. spanne.

hand-merie.

Equa dextra.

hand-molen.

Mola manualis, mola manuaria, mola trusatilis, versatilis, moletrina.

hand-muys.

Thenar.

hand-peerd.

Equus dexter in curru, equus dexterior.

hand-penninck.

fris Arrabo, arra.

hand-pijl.

Iaculum.

hand-plichten.

Vti, frui, manu tractare.

hand-plichten het gheld.

Occupare, exercere pecuniam.

hand reycken.

Porrigere manum, auxiliari.

hand-reyckinghe.

Eleemosyna.

hand-reyckinghe doen.

Porrigere manum, porrigere manus auxiliatrices, porrigere dextram, tendere dextram, auxilio esse, adiuuare, succurrere, opem; ferre: extensa manu offerre, stipem porrigere.

hand-roer.

Tormentum manuarium, sclopus, sclopus manualis.

hand-saem/be-hendigh.

Dexter, manu promptus. & Tractabilis. & Commodus, accommodus.

hand saemen boghe.

Habilis arcus.

hand-saeghe.

Serrula, serra manuaria, lupus.

hand-schoen.

Chirotheca, manica.

hand-schoof.

Manipulus.

hand-schrift/hand teecken.

Chirographum, syngrapha, syngraphum, symbolum.

hand-settinghe. j. hand-stellinghe.

hand-sitter.

vetus . j. kleer-maecker.

hand-slagh.

Plausus: & Planctus. & Colaphus, alapa.

hand-slagh/palm-slagh.

hand-slagh.

sicambSponsalia.

hand-spaecke.

Vectis.

hand-spel.

Ars manuaria. & Chirurgia. & Chironomia, manuum gesticulatio. & Ludus aleae.

hand-speler.

Chironomus. & Chirurgus. & Aleator.

hand-stellinghe.

hol. fland . j. be slagh. Manus iniectio: detentio, retentio. & Sequestratio.

hand-stoole.

Brachiale sacrum, zona brachialis.

hand-swelcken.

vetus. Manu premere.

hand-tafelken.

Pugillaris tabella.

hand-tasten.

Manu tangere, inferre manus, appetere manu.

hand teecken.

Chirographum.

hand-tichtighe daed.

Facinus recens perpetratum, iudici statim significatum, de quo sine mora iudicium ferri debet.

hand-vast.

Manu fortis, manu firmus: & Strenuus. & Tenax, auarus.

hand-vat.

Guttus, gutturnium, aqualis, viceus.

hand-veste.

vet . j. hand-teecken.

hand-voghel.

Auis aucupatoria: quae aucupis manu insidet: vt accipiter, falco, &c.

hand-vol. j. hand-bussel.

hand-vulligh.

Manualis.

hand-vullighe bussel.

Manualis fasciculus

hand-vullighen steen.

Lapis manualis, saxum manuale: quod manum implet manuque adijci potest.

hand-vullinghe.

Satisfactio, solutio.

hand-vullinghe doen.

Satisfacere, satis offerre, soluere.

hand-vrede.

sax. fris. Pax per magistratum indicta, pax siue fides commissis dextris pacta.

hand-waeter.

Aqua manibus: aqua qua manus initio prandij vel caenae lauamus.

hand-waeter-vat.

Gutturnium.

hand-werck.

Opificium, opera, ars ma-

[pagina 174]
[p. 174]

nuaria, ars mechanica, opus mechanicum, artificium.

hand-wercker.

Operarius, opifex, artifex, mechanicus, χειρόβιος, manibus sumptum exercens.

hand-wijle.

fland. Momentum temporis.

hand-wijligh.

Momentaneus.

hands-wijle.

fris. Vicissim, per vices, interdum, subinde.

hand-wormken. j. siere.

Acarus, teredo.

handachtigh. j. hand daedigh.

handachtighe dead.

Manifestum facinus. vulgò factio manualis.

handeken.

Parua manus.

handeken.j.ure-wijser

Gnomon.

handekens kruyd.

Satyrion, basilicum, palma Christi, serapias.

handel.

Res, negotium, causa, actus, actio, pragma, tractatio.

handel van koop-man-schap.

Commercium, negotiatio.

handel ende wandel.

Conuersatio, consuetudo, vsus.

handelen.

Agere, tractare, pertractare, attrectare, contrectare, manu tractare, tangere, attingere. ger. handlen, handslen: angl. handle.

handelen met iemanden.

Agere cum aliquo, pactiones facere cum aliquo.

handelen ende wandelen met iemanden.

Consuescere alicui, versari cum aliquo.

handelen.

Administrare.

handelen.

Mercari, negotiari.

handelinghe.

Actio, actus, pragma. & Negotium. & Tractatio, tractatus, attractatus, us.

handelinghe van ghelde.

Dispensatio pecuniarum, administratio.

handelick.

Manualis. & Tractabilis. & Patiens manus, mansuetus. & Habilis.

handen.

Commodum siue aptum esse, conferre, placere, manui conuenire, accommodum esse manui.

handigh.

Agilis manu. & Mansuetus.

handse.

Manubrium, ansa. gal. anse.

handtéren.

Tractare, commercia facere, negotiari, exercere: & Frequentare, versari, conuersari, celebrare. gal. hanter: angl. haunte

handtérer.

Conseruator: & Negotiator

handtéringhe.

Frequentatio, conuersatio: consuetudo. & Commercium, negotium, ars, artificium, professio, exercitium.

Hangh j. hanck.

Carnarium, fumarium.

Hanghe/hanghsel.

Cardo.

hanghsel/hael/hoghel.

Climacter. vulgò pendula, serratum.

hanghel. j. anghel.

Hamus.

hanghen.

Pendêre, dependere, haerere.

hanghen/op-hanghen.

Péndere, suspendere de arbore, in arbore, in furcas. ger. hencken: ang. hange. Het hangen. Suspendium. Het hanghen van den bergh. Dorsum montis, cliuus, latus montis.

hanghen ende worghen.

Suspendio necare, suspendio strangulare. hanghen quasi anghen dici ait Becanus. i. angustare, stringere, premere.

hanghen sijn gheldt aen,

&c. Expendere, impendere, insumere pecunias.

hangh-berd. j. huys-berd.

Insigne aedium.

hanghende.

Pendens, pendulus.

hanghende oore.

Auris annulata. Plaut. & Auris gemma vel auro dependente insignis, auricula inauri ornata. Van de hanghende oore. Nobili prosapia ortus: aurum enim in auricula gestare nobilitatis est insigne.

hanghende waghen/staet-waghen.

Pilentum.

hanghende kamer.

Pensile cubiculum.

hangh-dief.

Carnifex, tortor.

hangh-man.

Carnifex.

hangh-oore.

Flaccus, auribus demissè pendulis.

hangher/stoot-deghen.

Parazonium: pugio de zona pendens.

hangherken.

Pugiunculus, enchiridion, acinacis, gladiolus qui à foemore suspenditur.

hanghsel/ghehenghe.

Cardo.

hanghsel.

Hamus. & Ansa.

hanghsel.

Strophus, vinculum de quo gladius appendet.

hanghsel-riem.

Baltheus.

Hanne.

vet . j. henne/hinne. Gallina. Dicitur hanne quasi foemininum ab han siue haen. i. gallus.

hanne.

Curruca: adulterae maritus: parum vir. & Homo imbellis: & Vxorius.

hanne-wuyt.

fland . j. roetaerd.

[pagina 175]
[p. 175]

hanneken.

fland. Monedula, graculus. & Pica.

hanneken.

Collobium muliebre, palla.

Hans.

Socius, collega.

hans.

Antecellens caeteros mortales fortuna & opibus. Hansen. Magnates, optimates. Ansi siue hansi, Gothica lingua dicuntur ij qui ceteros mortales fortuna & opibus antecellunt: heroum & semideorum conditioni proximi, & humanae sortis termino, egressi, hinc dicti Ansuarij siue Ansibarij populi. Adr. Iun.

Hanse.

Societas, societas hanseatica. duydsche hanse. Societas Teutonica. vulgo hansa. Hanse siue anse inquit Becanus, societas est: hinc Ansegisus dictus. q.d. anse gijsel. i. obses apud Romanos initae societatis contra Francos.

hans steden.

Sociae & liberae ciuitates: foederatae: libera ac foederata opida. vulgò Vrbes Hanseaticae societatis.

hansen/hensen/hanse winnen.

Satisfacere iuri societatis, liberae societati inaugurari, recipi in sodalitium, initiari mysteriis societatis.

hansen/verhansen iemanden.

In numerum ciuium aut sociorum recipere, vt ciuitatis aut societatis priuilegiis fruatur. gallicè hanser.

Hanseel. j. hensichte.

Strena. ang. hansell.

hansichte. j. hensichte.

Háperen.

Haesitare, haerere.

haperen met de tonghe.

Haesitare lingua, titubare, perplexè loqui.

haperinghe.

Perplexitas, haesitatio. & Tricae. & Linguae haesitatio.

haperer.

Titubator.

hapaert/happaert.

Patibulum, crux.

Happen.

Apprehendere, arripere, corripere, celeriter rapere, prendere, capere.

Haps. j. hasp.

Harcke. j. hercke.

Harcken.

fris . j. horcken. Auscultare.

Harcken. j. hercken.

Rastello corradere, &c.

Hard/harde/harder. j. herd/herde/herder.

Hare. j. haer.

Harfst. j. herfst.

Autumnus.

Harick. j. on-kruyd.

Lolium.

Harinck/herinck.

Halec, halex, alec. vulgò harengus, harenga. gal. harang, hareng: ital. harengo: hisp. harinca: angl. herring, hearing.

harinck-buyse.

Nauis halecaria: nauigium rotundum aluo panda, quo haleces capiuntur.

harinck-tonne.

Cadus salsamentarius, orca.

Harnas.

Armatura, arma, thorax ferreus, thorax aeneus. ger. harnisch: gal. harnois: ang. harness.

harnas-maecker.

Thoracopoeus, armamentarius, faber laminarius.

har-nas-naghel. j. trugh-naghel.

harnas-vaeger.

Politor, polio, onis: qui arma in nitorem redigit: samiarius: qui terra samia loricas, arma & spicula defricat ad nitorem, & gladiorum cuspides exacuit.

harnassen.

Armare.

Harpe.

Cithara, lyra, sambuca, barbytos, fides. vulgò harpa. ger. harpf: gal. harpe: ital. harpa hisp. harpa: ang. harpe.

harpener/harpen-slaeger.

Citharoedus, citharistes, fidicen.

harpenersse.

Citharistria, psaltria, tibicina.

Harre/herre.

Cardo.

harre des monds. j. mond-harre.

Extremitates mandibularum.

harren.

vetus. Haerere, commorari, durare.

Hars/hers/harts.

Resina, resina liquida.

hars-boom.

Arbor resinifera, arbor resinam exudans.

hars-achtigh.

Resinosus.

Harst.

fland . j. ast. Vstrina.

Harst. j. herdst.

Spina porci: Assatura, &c.

harsten. j. herdtsten.

Torrere.

Hasaerd.

Canis in ludo, canicula. vulgò hasarda, & asarium

hasaerd.

Alea, fortuna, sors, periculum. gal. hasard: ang. hasarde.

hasaerden.

Aleam omnem iáscere, tentare fortunam.

Hase.

Lepus. haesken. Lepusculus. ger. hass: an. hare. Hase. gal. cuniculus annosus.Dicitur haese. q.d. haest à celeritate: sicut Latinè lepus, q.d. leuipes.

hase. j. spier.

Pulpa.

hase van den os. j. lemmere.

Pulpamentum.

[pagina 176]
[p. 176]

hase van den pekel-haerinck.

sicamb . j. smachte.

hasen-pootkens.

Lagopus, herba vulgò pes leporis dicta.

hasen-kneppel.

holl. fris. Claua, baculus quo cuniculi necantur.

hasen-koole.

Sonchus, cicerbita, lactuca leporina.

hasen-slaep.

Corybantia. & Somnus simulatus.

hasen vleesch.

Caro leporina.

hase-wind.

Canis leporarius, canis venaticus, vertagus.

hase-winden dorst.

fland. adag . j. hongher. Fames.

hasen-wimpel.

Cauda leporina q.d. velamen siue vexillum leporinum. Hasen-wimpel op steken. adag. Terga dare, coijcere se in fugam.

Hasel haye.

Galeus stellatus, asterias. piscis genus.

hasel hoen.

Attagen. gallinae siluestris genus.

hasel-muys.

vetus. Glis, mus auellanarum siue corylorum.

hasel-not.

Nux auellana, pontica, praenestina, nux minima, nucula. ger. haselnuss: gal. auelline: hisp. auellana: ang. heselnutt.

haseler/hasel-not-boom.

Corylus.

haseleren-bosch.

Coryletum.

haseleren-hout.

Lignum colurnum.

hasel-wortel.

Asarum, vulgago, nardus rustica. ital. asaro: hisp. asara.

Hasp/haps.

Vellus lanae. & Fila congregata & ex alabro deposita, antequam glomerentur. vulgò haspum, hapsum.

haspe/haspel.

Rhombus, girgillus, harpedone, rota glomeratoria, qua fila rotando conglomerantur. vulgò alabrum.

haspel.

germ. sax. sicamb. Sucula, machina tractoria.

haspen/haspelen.

Legere siue reuoluere fila girgillo.

haspel-beenen.

Vacillare gressu, titubare pedibus.

Haten. j. haeten.

Odio habere.

Hateren.

Haesitare lingua, titubare.

Hatre.

fris. vetus. Capitium muliebre hyemale, viride.

Hauden. j. houden.

Tenere.

Haue.

Facultates, opes, diuitiae, pecuniae, supellex, bona mobilia, peculium substantia. ital. hauere.

haue-loos.

Inops, pauper, sine facultatibus.

hauelicke goeden.

Supellex, bona mobilia

hauenen.

Instruere, supellectile.

hauenen.

fris. sicam. Comere, ornare, colere, mundare.

hauenéren.

Instruere supellectile, ornare

Hauen.

Portus, ostium marinum vulgò hauana. ger. haf: gal. hable, haure: angl. hauen.

hauen-gheld/tol.

Portorium.

hauen-meester.

Limenarcha.

hauen-wachter.

Limenarcha, portitor.

hauerije/auerije.

Iactura siue damnum in mari. sax. haferye: gal. auaris.

Hauer.

Auena, bromos. germ. haber: gal. auoine: ital. auena: hisp. auena.

hauer-besie. j. kraecke-besie.

Vaccinium. sicamb. euenbesie.

hauer-essche.

Fraxinus bibula, sorbus siluestris.

hauer-gheyte/hauer-gheytken.

Capra auenae. & Gallinula siluestris.

hauicks kruyd.

Hieracium, accipitrina, lactuca siluatica: herba quam accipitres scalpunt, succoque oculos tingunt, obscuritatemque discutiunt.

hauicks steen.

Hieracites gemma, à colere accipitris teuton. dicta.

haueren meel.

Farina auenacea.

Hauick.

Accipiter, sacer ales. ang. hauke.

hauicker.

Accipitrarius.

hauicks neuse.

Nasus aquilinus, nasus aquilus.

Hauwe. j. houde/houwe.

&c.

H E

Hebben.

Habere, tenere. ger. haben: gal. auoir: ital. hauere: hisp. auer: ang. haue.

hebben te seggen/te doen.

&c. Habere, dicere, facere, audire. i. dicendum, faciendum, audiendum est.

hebben.

Articulus praeteriti temporis. Ick hebbe ghesien. Vidi: ghy hebt ghesien/Tu vidisti. &c.

heb-achtigh.

Auidus, habendi cupidus.

hebbelick.

Habilis, decens, scitus, compositus, aptus.

hebbelickheyd.

Decentia, habilitas, aptitudo. & Habitus.

hebbelicken.

Decenter, conuenienter, scitè, aptè.

hebbigh.

Tenax, auidus, parcus.

hebbigheyd.

Tenacitas.

[pagina 177]
[p. 177]

hebbinghe.

Conuenientia, congruentia, aptitudo. & Res, facultates, diuitiae opes.

hebbinghe.

vetus. Habitus, habitudo: qualitas ac forma corporis & cuiuscunque rei.

Hecht.

ger. sax. snoeck. Lucius.

Hecht/heft.

Manubrium, capulus. & Fibula.

hechten/heften.

Figere, configere, defigere, suffigere, pangere, annectere, deuincire, alligare. hisp. hincar.

hechten. j. hachten.

Apprehendere, tenere.

hechten de vier-schaere.

ger. sax. sicamb . j. banden.

hechten staet.

fland . j. echten.

hechtsel. j. hecksel.

Heck/hecke/egghe.

Vectis, vacerra, cataracta: diathyrum, repagulum in vestigio aedium, crati ianuae.

heck/schof kam.

Porta cararacta, pendula ac recidens: septum quod portis obiicitur: hercius. 'ερκιος, vectes portarum, cancellatae portarum fores pendulae: cratis portarum, pensiles clathri, transuersariae ad portas trabes.

Hecken.

Mordere: proprie est venenatorum animalium & bestiolarum. vnde hecht/lupus piscis. Io. Auentin.

Heckse. j. hexe.

Saga.

Hecksel.

vetus. Sagum.

Hecksel/haecksel.

fland. Fibula: & Spinter, armilla: & Monile, bulla.

Hede.

fris. sax . j. werck. Stupa.

Heden/huyden/huyd.

Hodie. ger. heut. gal. huis: ital. hoggi: hisp. hoy, oy.

hedens-daeghs.

Nunc, hoc tempore, hac aetate, hodierno die.

hedenschen dagh.

Dies hodiernus.

Hedsen. j. hudsen.

Panniculi.

Heeckel. j. hekel.

Heef-vrouwe.

fland . j. ioffrouwe.

Heel.

Totus, integer, sanus.

heel ende al.

Totus, ὅλος: & Prorsus, omnino. ang. vvhole.

heel ende gantsch.

Integer, sanus.

heelen. j. heylen.

Integrare, integritati restituere, sanare, solidare.

heelick/ghe-heelick.

Integrè, prorsus, omnino, solidè.

Heepe.

ger. sax. sicam. holl. Falx arboraria, falx putatoria, siluatica.

Heer. j. her/heyr.

Exercitus.

Heer. j. heere.

Dominus.

Heerd. j. herd.

Focus.

heerdst/heerdsten. j. herdst/herdsten.

Heerde. j. herde.

Fibra lini.

Heere/heer.

Dominus, herus, heros. Heeren. Domini. Groote ende machtighe heeren. Megistanes, purpurati, magnates, primarij.

heere van recht.

Iuridicus.

heerken.

Dominulus.

heerken.

campin sicamb. Auus.

heeren-brood.

Panis primarius, filigineus, candidus.

heeren-cijns.

Vectigal, tributum.

heeren-dienaer.

Satelles, stipator, spiculator, latero, lictor.

heeren-huys.

Praetorium.

heeren-huys/raed-huys/stad-huys.

Domus augusta.

heeren-knecht.

Assecla: & Satelles.

heeren-straete.

Via regia, via consularis, praetoria: & Via militaris, via publica, quae etiam heyr-straete: & her-strate dicitur.

heerlick.

Magnificus, augustus, basilicus, insignis.

heerlicke mael-tijd.

Epulum.

heerlicken dagh.

Iuridicus dies.

heerlick/heerlicken.

Magnificè, amplificè, basilicè, regiè.

heerlickheyd.

Magnificentia.

heerlickheyd.

Dominium, dominatus, principatus, imperium, ditio, potestas, praefectura, satrapia, iurisdictio, iurisditio.

heer-ban.

Mulcta quae domino aut principi debetur: herbannus, in lege Salica Francorum.

heer-bane. j. her-bane.

Via regia.

heer-houd.

Fidelis & fauens domino.

heer-schap/heer-schapper.

Dominus, dominator, princeps.

heer-schap/heer-schappije.

Dominatus, principatus, potentatus.

heer-schappen.

Dominari, imperare.

heer-schappije.

Dominatio, imperium, ditio, dominium

heer-schild.

Symbolum heroicum: & Status siue distinctio nobilitatis.

heer-strate. j. heeren-strate.

Via regia. & Via militaris.

heersen.

vet . j. heerschappen. Dominari.

[pagina 178]
[p. 178]

heer-vlucht.

Transfugium.

heer vluchtigh.

Dominum deserens & fugiens in proelio: Transfuga, perfuga.

heersen.

vetus . j. heer-schappen.

heerschen.

germ. sax. sicamb. Dominari.

heerscher.

germ. sax. sicamb. Dominator, regnator, rex, rector.

Heerd. j. herd.

Focus.

Heers. j. hirs.

Milium.

Heesch.

& vetus. fland. heersch. Raucus, rauus. ger. heyser:ang. hoarse. Heesche stemme. Vox rauca, raua, obtusa.

heesch zijn.

Raucere.

heesch worden.

Raucescere.

heeschachtigh.

Subraucus.

heescheyd.

Raucedo, raucitas, rauis.

heeschelick.

Raucè.

Heeschen.

fland . j. heysschen. Exigere.

Heester/hester. j. eester.

Heet.

Feruidus, feruens, praeferuidus ger. heyss: ang. hote.

heet op de tonghe.

Acris, mordicans, rodens valido calore.

heet/hittigh/ritsigh.

Catuliens, pruriens, virosus, libidinosus.

heet-gram.

Accensus ira, incensus ira, exaestuans ira, feruens ira.

heet-gram worden.

Excandere, excandescere.

heet-hongherigh.

Valde famelicus, gulosus, vorax, ingluuiosus.

heet zijn.

Feruere, aestuare.

heet oft ritsigh zijn.

Catulire, prurire ad coitum, appetere coitum.

heet worden.

Feruescere, incalescere. heet worden van gramschap. Accendi in iram, incendi ira, exaestuare ira.

heeten/heyten/heet maecken.

Feruefacere, accendere.

heeten den ouen.

Ignem fornaci subijcere

heet-ketel.

Cucuma.

Heeten/hieten/ghebieden.

Iubere, praecipere.

Heeten/noemen.

Nominare, vocare, appellare, dicere, nuncupare.

heeten/gheheeten worden.

Nominari, vocari, appellari, dici, nuncupari.

heeten wille-kom.

Gratulari aduentum.

Hef/heue.

Eleuatio: & Fermentum.

hef-amme.

vet. germ. sicamb . j. hef-moeder. Obsterix. ger. hebamm.

hef boom.

Vectis.

hef-deegh. j. heue.

Fermentum.

hef-ijser.

Vectis, vectis rostratus.

hef-moeder.

fland. vetus . j. vroede-vrouwe. Obstetrix. Quae maturum vtero molliter aufert onus.

hef-moeder.

Vuluae exanimatio. gal. l'amari ou matrice qui se leue. ab heffen . i. leuare.

hef schouder.

Armus.

heffe/heuel.

Faex: sedimentum. & Cremor siue flos ceruisiae: fermentum cereuisiarium. q.d. eleuatio. germ. heffen.

heffe/heue.

Fermentum.

heffen.

Leuare, eleuare, alleuare, attollere, subleuare, sustollere.

heffen ende op-lichten het geldt.

Recipere pecunias, accipere.

heffen de kinderen ouer de vonte.

Infantes subleuare à fonte lustrali.

heffen aen. j. aenheffen.

heffer/hef-boom.

Vectis.

heffer.

vetus. fland . j. heue. Fermentum.

heffenghe.

Leuatio, subleuatio, eleuatio.

heffel.

vetus . j. heue. Fermentum.

heffelen.

vetus. Fermentare, fermentescere.

Heft. j. hecht.

Manubrium.

heften. j. hechten.

Figere.

Heftigh.

Vehemens, acer, feruens. & Iracundus, cerebrosus.

heftigheyd.

Vehementia.

heftighlick.

Vehementer, acriter, feruenter, valdè, obnixè.

Heghen/heghenen.

Instruere, ornare, colere: & Educare, seruare, custodire. & Defendere, fouere.

heghen/hegghen oft hegenen het ghericht.

sax . j. bannen de vier-schaere. Agere forum, iudicium legitimè confirmare.

hegheninge.

Instructio, cultus, ornatus: & Educatio.

Hegghe.

Dumus, sentis, senticetum: & Sepes, sepimentum. & Cratis, senticosa, cratis viminea. ger. heck: ang. hedge.

hegh-dief.

Latro, viarum obsessor: qui in senticetis & sepimentis latenter insidiatur, vt furetur spolietque.

hegh-disse. j. haegh-disse.

Lacertus.

hegh-scherre.

Gallina secus sepes decurrens, latitans, terramque fodiens.

hegghen.

Sepire dumetis & vepribus.

Heghster.

sax. Pica.

Hey/heuy.

holl. fris . j. wey. Serum.

Hey, heuy.

sax. fris . j. hoy. Foenum.

hey-loghen.

sax. fris . j. loghen.

[pagina 179]
[p. 179]

Heycke.

fland . j. huycke. Toga.

Heyde. j. heyd kruyd.

Erica, brya siluestris.

heyde.

Ericetum, locus copiosus erica.

heyde.

vetus. Campus latus, vastus, incultus sterilis & aridus, campus horridus: inculta planities: ager solitarius, praesertim ericae plenus. Vasta solitudo, arboribus, aedificiis, frumento & gramine carens.

heyde/heyde lands.

vetus sax. Maxima fundi mensura siue terrae portio. vulgò hida, manens, mansa, dicitur. vide hoeue.

heyde. j. heyden.

Homo agrestis, &c.

heyd krekel.

Cicada.

heyd-kruyd.

Erica, brya siluestris. offic. genistella.

heyd-droppen. j. plas-reghen.

Nimbus.

heyd-manneken.

sicamb. colon. Cicada.

heyd-schadde.

Cespes ericetosus.

heydel/heyden-koren.

ger. sax. Panicum.

heydel-besien/heydel-beren.

sicamb . j. hauer besien.

heydisse. j. haeghdisse.

Lacertus. fortè heydisse quibusdam, quòd in incultis & aridis locis habitet.

heydsel. j. heytsel.

heyden/heydensch mensch.

Homo agrestis & incultus: paganus, gentilis, ethnicus: homo alienus à fide nostra: neque Christianus neq Iudaeus. qui (vt ait Osorius) à ciuitate Dei alienus, in locorum agrestium compitis & pagis oberrat. Pagani, hoc est, rustici, dicti sunt apud Romanos, quicunque sacramento militiae soluti essent: pari ratione maiores nostri Paganos dixerunt quicunque militiae Christianae addicti non essent, exceptis Iudaeis, qui suo nomine satis premuntur. Gilbert. Cognat. Heyden autem ab heyde. i. à locis agrestibus, sicut paganos à pagis dictos, satis etiam constat ex verbis Isidori lib. 8. Orig. Pagani, inquit, ex pagis Atheniensium dicti, vbi exorti sunt: ibi enim in locis agrestibus & pagis gentiles lucos idolaque statuerunt, & à tali initio vocabulum sortiti sunt.

heyd lieden.

Zeuginati, Nubiani, Cingari, Assyrij, Ciciles, Aegyptij, & id genis hominum vilissimum vtriusq. sexus, incertis sedibus vagabundum, in omnes orbis partes diffusum, mendicatione, chiromantia & furtis clandestinis se exercens.

heyden-schap.

Paganismus, gentilitas.

heydensch.

Agrestis, incultus, paganus.

Heyden. j. heyderen.

Coruscare.

heyder.

ger. sax. sicamb. Clarus, coruscus, resplendens.

heyderen/heyden.

ger. sax. sicamb. Clarere, clarescere, coruscare. Het heydert/het heydt. Micat aether, coruscat.

heydinghe.

Coruscatio, fulgetrum.

Heye/hey-block.

Fistuca. ger. heyen ang. hie.

heye/olie-block/slagh-hout.

Pilum ruidum. palus in mola olearia, qui in sublime euectus, mox decidens subiecta comminuit.

hey-pael.

Sublica.

heyen/hijen.

Fistucare, fistuca adigere. & Subagitare. gal. hier.

hey-gaten/hij-gaten.

Perforare, inforare. Plaut. Obscaenum verbum.

Heyghde.

fland . j. egghe. Rastrum.

Heyl.

vet. fland. Brauium.

Heyl.

Salus, integritas, sanitas.

heyl. j. heel.

Integer, saluus, sanus.

heyland.

ger. sax. sicamb. Saluator. q.d. heylende. Saluans, sanans. vide dwinghland.

heylen/heelen.

Sanare, consanare, sanum facere, curare, mederi, medicare, medicari. ger heylen: ang. heale.

heylen/toe-heylen de wonde.

Glutinare, conglutinare vulnus.

heylen.

Sanescere, sanum fieri, valescere, conualescere, conualere. & ger. sax. sic. Castrare, euirare.

heyl-baer.

Medicabilis.

heyl-bock.

ger. sax. sic. Caper, hircus castratus.

heyl-bot. j. eel-bot.

heyl-loof.

vet. Hedera.

heyl-loos.

Expers salutis, profligatus, perditus, inutilis, malae frugi, negligens suae salutis. & Infelix, infortunatus.

heyl-meester.

Medicus.

heylouer.

sic . j. oyevaer. Ciconia.

heyl saem.

Saluber, salubris, salutaris, medicinalis, medicamentosus. & Sanabilis, medicabilis.

heyl-saemheyd.

Salubritas.

heyl saemlick.

Salubriter.

[pagina 180]
[p. 180]

heylicken/hijlicken. j. houdelicken.

Heyligh.

Sacer, sanctus, diuus. ger. heiligh: ang. holy. Heylighen die in den hemel zijn. Caelites, caelicolae, superi, diui.

heyligh auend.

Feriae praecidaneae: feriae quae solennes ferias praecedunt. vulgò dies vigiliarum.

heyligh dagh. j. vier-dagh.

Dies festus, dies sacer.

heylighe.

fland . j. bruyn-heylighe.

heyligh dom.

Sanctuarium: & Res sacrae. & Reliquiae sacrae.

heylighdom huysken.

Sacrarium.

heyligh-geest-huys.

Ptochodochium.

heyligh maend.

December. q.d. sacer mensis: à Christi natalitiis sic dictus à Carolo magno. Michael Reutherus.

heyligheyd.

Sanctitas, sanctimonia, sanctitudo

heylighlick.

Sanctè, religiosè, piè.

heylighen.

Sanctificare, sacrare, consecrare.

Heylouer.

sicamb . j. oyevaer. Ciconia.

Heym.

Sepes. septum, sepimentum.

heym.

ger. sax. fris. sicamb. Domus: & Patria, locus natalis ang. hom.

heym-stuyr/heym-stier.

ger. sax. sic. Dos.

heym-raed.

holl. Curatores aggerum, praefecti aggeribus curandis, q.d. domestici consultores, communis terrae consiliarij. Adr. Iun.

heym-soecken.

ger. sax. sic. Visere, inuisere, visitare. & Inuadere violenter alicuius domum, vi irrumpere in alterius aedes.

heymet.

Patria, locus natalis.

heym/ghe-heym.

germ. sax. fris. sicamb. Secretus.

heymen.

Sepire, obuallare, palare.

heyminghe.

Septum, sepimentum.

heymsel.

Sepimentum.

heymsch.

Indigena.

heymel/heymel-mugghe.

germ. sax. sic. Gryllus.

heymken/heymelken/heemken.

sicam. Cicada.

heymken.

sicamb. Genus mensurae.

heymelen.

vetus. Condere, recondere, abscondere, occultare.

heymelick.

Occultus, absconditus, clandestinus, furtiuus, tacitus.

heymelick/heymelicken.

Clàm, clanculum, abditè, celatim, latenter, secretò, absconditè, occultè, tectè, tacitè, clandestinò, ex occulto, in occulto, furtiuè, furtim.

heymelick spreken.

Submissa voce loqui.

heymelick ghemack.

Latrina.

heymelick lidt. j. schamelick lidt, schamelheyd.

heymelicke.

Latrina, forica.

heymelickheyd.

Secretum: & abditum, recessus, secessus: & Latrina.

heymenisse/ghe-heymenisse.

Mysterium.

Heyn/heynen,

holl . j. heym/heymen.

heyninck.

holl. Sepes.

Heyn.

vetus. ger. Extraneus, peregrinus. Vogel heyn. Auis peregrina.

heyn/heyns-lijf/heyn met de bellen/mey-visch.

Scombrus vernus, crinitus: piscis aristis scatens: alausa verna & vilior.

heyn met de bellen.

Phalangium, genus arancei.

Heynse/eynse/heyse.

Ansa. hisp. asa.

heyns-korf/heys-korf.

Corbis ansata.

Heyr. j. her.

Exercitus.

Heysschen/heesschen. j. eysschen.

Postulare.

Heyselick/heysigh. j. eyselick.

Heyt.

fland . j. heet.

heytte. j. hitte.

Ardor.

heytten. j. heetten.

Feruefacere/

Heytse.vetus.j.tortse

Fax.

heytsel.

Cremium, virgultum siccum & ad ardendum idoneum. & Fasciculus ericarum, virgultorum, spinarum, dumorum.

Hekel.

Ferreus hamus, ferreus pecten, instrumentum quo linum pectitur. q.d. haeckel.i.hamus.

hekel-pael/haeckel-pael.

sax. sic. Vallus, palus.

hekel-werck/haeckel-werck.

Sepimentum, palatio.

hekelen.

Carminare, pectere linum, obliquo lanam deducere ferro, q.d. haeckelen. i hamo trahere. ger. haechlen.

hekeler.

Carminator.

hekelersse.

Carminatrix.

Heket.

Lupus piscis.

Hel.

Clarus, lucidus, dilucidus, serenus. Helle sonne. Sol clarus, candidus, flammeus, serenus.

[pagina 181]
[p. 181]

hel.

Becano. Altus, excellens dicitur: atque hinc helt. i. vir praestans, deriuari putat.

hel helligh.

Argutus, sonorus, rinnulus. Helle stemme. Vox alta, clara, clarisona, arguta, resona, acuta, tinnula. germ. hael.

hel. j. helder/hael.

Tenuis, subtilis. & Acer. & Siccus.

Hel.

ger. sax . j. slibberigh. Lubricus.

Hel. j. helle.

Infernus.

Helchter. j. halfter.

Held.

Heros, vir excellens, vir fortis & strenuus, egregius factis. & Gigas. Heldinne. Herois, heroina, virago. ab hel, i altus, excellens. Becan.

Helde, halde.

sax. fris. sicamb. holl. fland. Compes, numella, pedica.

Helden.

Inclinare, acclinare, proclinare, reclinare, propendere, vergere ger. helden.

heldende.

Inclinatus, decliuis, propensus.

heldinghe.

Inclinatio, decliuitas, propensio.

helder.

holl . j. hel. Tenuis, subtilis. & Argutus.

helder van lichaem.

holl. Araeosyncritus: cui corpus est rarae texturae & transpirabile.

Helen.

Celare, occultare, tacere, silere.

heler.

Celator.

heler/aenhouder van dieuen.

Receptator, receptor: qui fures recipit, eosque& eorum furta occultat.

Helft/halft.

Medium, media pars, semis, semi, semissis, dimidium. & Medietas. de helft grootter. Duplo maior.

helft-scheede. j. helft.

Medium.

Helfter. j. halfter.

Helle. j. hel.

Altus: & Lucidus, clarus: & Lubricus.

Helle.

Infernus, tartarus, gehenna, orcus, acheron, styx, stygia palus, styx tacita, regna subterranea, telluris operta, latebrae tartareae. Hel, inquit Becanus, infernus dicitur, quia altissimus locus est ad inferiora, ea loquendi forma, qua altum profundum dicimus: nam altissimè à nobis descendit in oppositam vertici nostro mundi partem. ger. hell. ang. hell.

helle-gat.

Charonea scrobs, spiraculum Ditis, atri ianua Ditis, fauces orci.

hel-doncker.

Perobscurus.

hel-hond.

Cerberus, canis infernalis.

hel-veghe.

Virago.

helsch.

Internalis, infernus, tartareus.

helsch vier.

Gehenna: ignis infernus, tartareus. & Ignis sacer.

helligh.

ger. Lassus, fatigatus, agitatus.

hellighen.

germ. Lassare, fatigare, agitare.

Heller/hellinck/haller.

ger. sax. sicamb. Obolus. vulgò hallensis, numulus simplex, simplus, minusculus.

Helling.

holl . j. schep-wef. Nauale.

Helm.

Galea, cassis. vulgò helmus. germ. helm: gal. heaulme: hisp. yelmo: ang helmette.

helm.

Pileum naturale: membrana quam infantes nonnulli capiti obuolutam praeferunt in ipso ortu. vulgò galea: à galea simitudine.

helm.

holl. zeland. Carex, iuncus, acutus, mas, sterilis: iuncus non admodum procerus in arenosis colliculis Hollandicis & Zelandicis: sic dictus, quòd vt galea caput, ita hic frutex agros muniat ac tueatur ab arene incursu.

helm.

fland. vet . j. galm Echo.

helm-barde.

Quiris, bipennis, securis Romana, securis Amazonia, securis longa. dictio composita ex helm. i. galea, & barde. i. dolabra: Dicitur quoque veteribus Teutonibus helm-ak ab helm & ax. i. ascia, dolabra. vulgò assidolabrum, cassidolabrum. quasi dicas cassidis dolabrum, ascia galeae: quòd scilicet cassidem dolare, & galeam asciare possit aciei duritia vulgò halebarda, albarda. voce gallis, hisp. italis teutonico fonte oriunda. germ. hallenbarten: gal. halebarde: ital. & hisp. alabarda: ang. halbard.

helm-bardier.

Satelles, stipator, spiculator, latero, somatophylax, miles praetorianus, aulicus.

helm-kam.

Crista galeae.

helm-kruyd. j. speen-kruyd.

helm-ruychte.

Carectum: locus caricum prouentu hispidus.

helm-ruyte.

Ruta canina.

helm-slaegher/beckeneel-maecker.

Buccularius: qui galeas apparat.

helm-stock aen t'schip.

Ansa gubernaculi, pars summa claui.

helm-struys.

Apex cassidis plumeus, crista galeae.

helm-spits.

Conus galeae.

helm-teecken. j. schild.

Insigne, insignia armorum.

helm-top.

Conus galeae.

helm-visier.

Buccula.

[pagina 182]
[p. 182]

helmet. j. helm.

Galea. ital. elmetto: ang. helmette.

helmen.

Galeam induere.

Helmen.

vet. fland . j. galmen. Resonare, retonare.

Helpe/hulpe.

Auxilium, iuuamen, subsidium, ministerium, suppetiae, opis, opi, opem, ope; adiutorium.

help-gheld.

vetus . j. bede. Oblatio; subsidia, orum.

help-loos.

Inops auxilij.

help-keur.

vetus. Suffragium.

helpen.

Iuuare, adiuuare, opitulari, adiumento esse, adesse, opem ferre, operam praebere, suppetias ferre, adminiculari, auxiliari, prodesse. ger. helffen: an. helpe

helpelick.

Auxiliaris.

helper.

Adiutor, opitulator, auxiliator, administer.

Helpen-been. j. elpen-been.

Ebur.

Helsen. j. halsen.

Helte. j. hielte.

Talus.

Helt. j. held

Heros.

Helue.

sax. Manubrium securis.

Hem.

Ipsi, ipsum, ipso.

Hemde.

Tunica intima, interior: interula; tunica linea ima, subucula. vulgò camisia.

hemd-rocksken. j. lijf-rocksken.

Subucula, indusium.

Hemel.

Caelum, aether, olympus, arx aetherea, astriferae sedes, aula caelestis, sedes beatorum, altum. dicitur hemel, quasi heymel. q.d. locus absconditus, homini in hac vita inuisibilis, incomprehensibilis & ineffabilis, in quo Deus cum angelis & caelicolis habitat: posuit quippe Dominus tenebras latibulum suum: inhabitatque, lucem inaccessibilem Deus, vtpote quem nemo vidit vnquam. Aut quòd inferiora omnia celet tegatque, qua ratione etiam Latinis dictum caelum. ger. himmel: ang heauen.

hemel/ghe-hemelte des mondts.

Caelum oris, palatum.

hemel.

Cadurcum, vmbella: tegmen quod in pompa solenni velat & ab aëris iniuria defendit monarchas aut alios principes viros vulgò apud Eccles. baldachinum.

hemel van de koetse.

Cadurcum, tegmen superius cubilis aut spondae: conoecum.

hemel-blauw.

Caeruleus, caerulus.

hemel-dauw.

Manna, ros melleus matutinus. & Vrica, sitorum vitium.

hemel-hof/locht-hof.

Hortus pensilis.

hemel-honigh.

Aëromeli, Syriacus ros, droosomeli, mel aërium, officio manna.

hemel-rijck.

Regnum caelorum, siderea caelestiaque regna.

hemel-schijn.

Aethra, serenitas.

hemel-vaerd.

Ascensio in caelum.

hemel-vloedigh.

Vdus, humidus, vuidus, vliginosus.

hemelen/ten hemel vaeren.

Sublimem abire in caelum, caelum petere, scandere aethera.

hemelen.

fris. holl. Componere, concinnare, ornare.

hemelen/ver-hemelen.

Concamerare. conuexum facere instar caeli.

hemelen.

vetus. sicamb. holl. q.d. heymelen. Abscondere, velare, regere celare.

hemelick.vetus. j. heymelick.

Clàm.

hemelinghen.

louan . j. ameringen. Cineres abstrusum ignum fouentes.

hemelsch.

Caelestis, aethereus, olympius.

hemelsche ghenooten.

Coelites, caelicolae, superi, diui.

hemelte. j. ghe-hemelte.

Palatum.

Hemmen/hummen.

Mutire, emutire, simplicem edere vocem. vulgò hemmare.

hemmerling.

ger. Galgulus, galgula; ales luridus.

Hemst/witten hemst.

Althaea, ibiscus, bismalua, maluauiscum.

Hen.

plurale ab hem. Ipsis, ipsos, iis, eos.

Hen/henen.

Hinc, ab.

hen gaen/hin gaen/henen gaen/hen wegh gaen.

Abire.

hen-laetigh/hin-laetigh.

germ. sax. fris. Negligens, remissus.

Hencke. j. hancke.

Coxa.

Hencken.

ger. sax. sicamb . j. hangen. Pendere. Hincar, hisp. i. figere, suffigere, affigere.

hencker. j. hangh dief.

Lictor, carnifex, tortor.

Hende.

fris. Prope. & Vicinus, a, um.

Hendt.

vetus. sicamb. holl. Vsque, donec.

Henghe/henghene.

Cardo, ansa, hamus.

henghsel.hangel.

Climacter.

henghen. j. hangen.

Pendere.

hengelen.

holl. Volitare, circumuolitare,

[pagina 183]
[p. 183]

cursitare, ambire volitando siue cursitando.

Henghen.

vetus . j. ghehenghen. Permittere.

henghsel. j. hangsel.

Hengst.

Caballus, equus bellator: & Equus admissarius.

henghst-loon/henghst-gheld.

Equimentum: merces pro admissima equi.

Henne.

ger. sax. fris. holl. fland. ang . j. hinne. Gallina.

henne/hanne.

Vxorius. & Homo imbellis, muliebri animo.

henninck.

sax. sicamb. Gallus.

Hennep.

sax. fris. sicamb . j. kennep.

Henpse/hendpse.

Mantissa, auctarium.

hensichte/hansichte/hendsghichte.

vet . j. hand-ghifte. Strena. ang. hansel.

hensichten.

Strenam dare.

Her.

Publicus, communis, teste Becano, hinc her-aut/her-bane/her-man/her-togh, &c.

her.

vetus . j. herde. Grex.

her/heyr.

Exercitus, copiae, multitudo, hominum communitas.

her-aut/her-out.

Fecialis, pater patratus, internuncius vel pacis, vel belli feriendi: publicus praeco. vulgò heraldus. Becano dicitur Senator publicus siue communitatis, senator exercitus, ab her. i. publicus, & aut/alt/out/oud/olt/old. i. antiquus. Quidam herold siue herout, quasi ernhold siue ernhout interpretantur, virtutem & honestatem quaerens siue conseruans. Corn. Agr. heroud, siue her-ald. i. senex in armis, in exercitu: veteranus miles. germ. hernnhold: sax. ernhold: gal. heraud: ital. heraldo, araldo: hisp. heroldo: ang. heraulde. A senio autem hoc nomen rectè mihi desumptum videtur, cum gracè πρέσβευς & φρέσβυς, senex, & legatus, & princeps legatus dicatur.

her-aut-rock.

Paludamentum.

her-aut-stock.

Caduceus, caduceum, virga Mercurij.

her-bane/heyr-bane.

Via militaris, via publica: & Via basilica, regia, consularis, praetoria. ab her siue heyr. i. publicus, vel exercitus. aut ab her siue heer. i. dominus. vnde & heeren-straet & heeren-wegh, frequentissimè dicitur.

her-berghe.

Caupona, diuersorium, mansio, hospitium, stabulum, taberna meritoria, taberna diuersoria, pandocheum: commune & publicum hospitium: dicitur her-berge, quòd quoslibet capiat siue recipiat, vnde & graecè πανδοχειον: Itali albergo dicunt nostrate vocabulo, ab al. i. omnis, & berghen. vulgò herbergium, herberga. ger. herberge: gal. heberge, hebergement: ital. albergo: ang. harborovve.

her-berghe houden.

Cauponari, cauponem siue stabularium agere, exercere cauponam, cauponem vel pandocheum esse.

her-berghen/be-her-berghen.

Accipere siue recipere hospitio, tecto, domo, foco, laribus. germ herbergen: gal. heberger: angl. harborovve: ital. albergare: & hispanicè aluergar. q.d. omnes recipere.

her-berghen/ghe-herberght worden.

Hospitari, stabulari, hospitio excipi: foco, tecto, lare recipi: hospitio vti.

her-bergier.

Hospes, hospes meritorius, caupo, stabularius, pandocheus, qui viatores accipit.

her-berghigh.

Hospitalis.

her-ghewede/her-ghewaede/her-geweyde.

Hominij symbolum, redemptionis feudi testimonium, hominij introductorium. εισδεκτικον: vulgò lauda, laudimia, laudemium, laudatiuum: id quod nouus vasallus patrono praestat, quasi beneficij agnoscendi causa: Praemium illud, nempe quinquagesima, quod pro redemptione emphiteutica praestatur: renouatio emphiteutica. Opora, annata, reditus vnius anni, quem vasallus domino directo feudi semel in vita dependit. Dicitur (teste Lamberto Lambardo) Anglosaxonicè heregeate, ab her quod exercitium sonat. Primis quidem temporibus nomine apparatus bellici dominis tributum, nunc autem nostra hac memoria loco armaturae siue belli apparatus, quod dominis solet tribui, pecuniae exiguntur. Specul. Sax. nomenclaturam huius dictionis in eandem sententiam explicat. Her-ghewede, inquit, Res expeditoriae, res ad expeditionem necessariae: indumenta, armamenta siue instrumenta belli: vestitus, ornatus, apparatus belli: nem-

[pagina 184]
[p. 184]

pe gladius, equus sella instructus, arma & reliqua ad militiam spectantia. vulgò hereotum, mortamentum.

her-hamer, heyr-hamer.

Cestra, malleus ferreus, quo cataphracti equites vtuntur, securis Amazonia.

her-horen, heyr-horen.

Cornu, lituus, tuba, buccina.

her-cracht.

Exercitus, militum copiae.

her-leyder.

Dux exercitus.

her-legher, heyr-legher.

Castra, orum.

her-man, heyr-man.

Mas gregis, dux gregis: veruex sectarius: dicitur etiam herd-man, ab herde. i. grex.

her-man.

vetus. Vir exercituum.

her-oud. j. her-aud.

her-schaere.

Exercitus.

her-schild.

sax. Dignitas originis, clypeus patris ac matris: feudum & clypeus, clypeus feudalis: nobilis prosapia paterna: clypeus militaris: insignia, arma militaria.

her-strate. j. her-baene.

her-schouwinge. j. monster.

Delectus, recensio militum.

her-schouwinghe doen. j. monsteren.

Lustrare exercitum.

her-stuyringe.

Tributum in belli vsus.

her-schlits.

germ. sax. Exercitus scissio: flagitium desertionis exercitus. vulg herischlitsium.

her-togh.

Dux, regulus, ductor exercitus. Becano dux comminitatis dicitur.

her-togh.

ger. sax. sicamb. Bubo. vulg dux. quasi princeps auium. gal. duc: ital. duco.

her-togh-dom.

Ducis dominium siue imperium. vulg ducatus.

her-toght, heyr-toght.

Expeditio, profectio militaris, agmen.

her-vaerd, heyr-vaerd.

Expeditio, profectio militaris, expeditio bellica.

her-waeghen, heyr-waeghen.

Arctos, vrsa, septentriones, signa septentrionalia. vulg plaustrum.

her-waeghen man.

Arctophylax, bootes, sydus iuxta maiorem vrsam, quod in modum bubulci plaustrum sequitur.

Her. j. hier.

Hic, huc, horsum.

her-komen.

Progredi, procedere, suboriri.

her-komen.

Consuetudo. een out herkomen. Consuetudo vetus: res à maioribus recepta, ad nos progressa, & in vsu retenta: institutum antiquum: mos antiquorum vsu & consuetudine receptus. & Genus, origo.

her-komste.

Progressio, origo, progenies.

her-waerts.

Huc, horsum.

Her, weder, weder-om.

Rursus, iterum. Flandri & Germani dicunt er: Galli, re: Latini, re: estque praepositio inseparabilis, compositioni tantùm conueniens.

her-ademen.

Respirare.

her-becken.

Altercari, commutare verba, iurgiis se mutuo impetere, contendere verbis. gal. rebecquer. i. repugnare, contumaeiùs se erigere.

her-bloeyen, her-bloemen.

Reflorere, reflorescere.

her-boeten.

Reficere.

her-boren.

Renatus.

her-boren worden.

Renasci.

her-dencken.

Recogitare, recolere, recordari, mente reuoluere.

her-doen.

Iterare, reficere, de nouo agere siue facere, redintegrare.

her-doopen, weder-doopen.

Rebaptizare.

her-dooper, weder-dooper.

Anabaptista, catabaptista, retinctor.

her-gaen.

Iterare, reiterare, iterum aggredi: de nouo aggredi, repetere, redintegrare.

her-gheuen.

Reddere. iterum dare.

her-ghieten.

Refundere.

her-groenen, her-groeyen.

Reuirescere.

her-haelen.

Referre, repetere, iterare, reiterare, recuperare, reuocare, resumere.

her-haelen den aessem.

Reciprocare animam, spiritum.

her-haelen de woorden.

Resumere verba.

her-haelen de woorden, deur den hals haelen, her-roepen.

Palinodiam canere, reuocare iugulum voces imprudentiùs effutitas, recantare.

her-houden.

Retinere.

her-houden, her-houwen.

Iterare coniugium.

her-kauwen.

holl . j. her-kouwen.

her-keeren.

Reuertere.

her-kennen.

Recognoscere, agnoscere, denuo cognoscere.

[pagina 185]
[p. 185]

her-knaghen.

Remordere.

her-knaginghe.

Remorsus.

her-knauwen.

Remandere, ruminare.

her-koken.

Recoquere.

her-komen, her-komste.

exposita sunt in dictione her. j. hic, huc.

her-kouwen, her-kuwen. j. her-knauwen.

Ruminare.

her-leeren.

Iterum discere.

her-lesen.

Relegere.

her-leuen.

Reuiuere, reuiuiscere.

her-lichten.

Relucere.

her-maecken.

Reficere, restaurare, redintegrare, reformare.

her-maeyen.

Sicilire, retondere prata.

her-naeyen.

Resuere, resarcire.

her-naemen.

Nomen mutare, aliud nomen dare.

her-nemen.

Resumere, recipere, repetere.

her-nemen het spel, de orloghe.

&c. Redintegrare ludum, bellum: rursus inchoare.

her-planten.

Reserere: iterum plantare, vel alio loco plantare.

her-queycken.

Refouere, refocillare.

her-rekenen.

Iterum numerare.

her-roepen, weder roepen.

Reuocare, reclamare.

her-roepen. j. her-haelen de woorden.

Palinodiam canere.

her-schijnen.

Relucere, resplendere.

her-schrijuen.

Rescribere, iterum scribere.

her segghen.

Referre dicta, reiterare, repetere dicta priùs.

her-senden.

Remittere, relegare.

her-setten. j. her-stellen.

Reponere.

her-slaen.

Recudere, reuerberare.

her-smeden.

Recudere.

her-snijden.

Rescindere, iterum scindere

her-soecken

Requirere, iterum quaerere.

her-spaeden

Repastinare, refodere terram.

her-spelen.

Redintegrare, renouare, rursus inchoare ludum.

her-spitten.

Iterum figere veru. & Repastinare.

her-steken.

Refigere, rursus figere, aut pungere: & Transfigere, transfodere: & Transfigere cor siue pectus, quod etiam hert-steken dicitur.

her-stellen.

Reponere, iterum ponere siue componere.

her-stichten.

Reaedificare, instaurare.

her-suyueren.

Repurgare.

her-teeckenen.

Denuo notare, rursus signare.

her-tellen.

Renumerare.

her-timmeren.

Reaedificare.

her-verwen.

Retingere, iterum tingere siue inficere colore.

her-vouden.

Replicare.

her-vraeghen.

Iterum interrogare, repetere interrogationem.

her-weghen.

Iterum ponderare, pensitare, pensiculare.

her-werpen.

Redintegrare iactum.

her-wieden.

Resarrire.

her-wijen de kercke.

Expiare templum.

Hercke.

sax. fris. sicamb. holl . j. gritsel. Rastellum.

herckelen.

Colere, exercere, tractare: & Blandè excipere. commodè curare, mulcere, demulcere, permulcere aliquem.

hercken.

sax. fris . j. gritselen. Rastello corradere.

hercken, harcken.

Auscultare. ang. harcken.

hercken.

vetus. Inhiare, captare, appetere, percupere, affectare, cum affectu quaerere aut petere: & Haerere, morari.

Herd, hard.

Durus. ger. hart. ang. harde.

herd, hard.

Fortis, robustus.

herd ende straf.

Durus, asper, inclemens, praefractrus, seuerus.

herd maecken.

Durare, indurare.

herd zijn.

Durere.

herde.

Valde, oppidò. herde wel. Perbene, valde bene. herde goed. Perbonus. herde vroegh. Admodum manè.

herd-baer, herd-baerigh.

Durus, tolerans labori, frigoris, doloris: induratus, laboriosus, patiens inediae, algoris, &c.

herd-bijtigh peerd. j. herd-muyligh.

Duri oris.

herd-buyckigh.

Coeliacus.

herd-drauigh peerd.

Equus succussator.

herd-hertigh.

Durus corde, immisericors, immitis.

herd-hoorigh.

Surdaster.

herd-hoorigheyd.

Auditus grauitas, tarditas aurium.

herd-koppigh.

Duri capitis, capito, capitosus, ceruicosus.

[pagina 186]
[p. 186]

herd-leerigh.

Indocilis.

herd-maend.

sax. sicamb. Ianuarius. q.d. durus mensis, perseuerantis adhuc frigoris ratione.

herd-muyligh peerd.

Equus refractarius, duri oris, tenax.

herd-neckigh.

Dure ceruicis, ceruicosus, obstinatus, praefractus, pertinax, obfirmatus, durus, capito, peruicax.

herd-toomigh peerd.

Equus tenax contra sua frena.

herd-willigh.

Pertinax.

herd-achtigh.

Duriusculus.

herdden.

Durare, indurare.

herddéren.

Durare, perseuerare, persistere.

herdheyd.

Duritas, duritia, durities.

herdheyd van buycke.

Alui duritia, aluus adstricta, suppressa.

herdelick.

Durè, duriter.

herd-heerd, herd-stad, heerd-stad.

Focus, caminus, lar familiaris, focus familiaris, locus in quo ignis struitur: pauimentum sub camino, in quo ignis fouetur & seruatur: Communis in domo ad ignem locus, vt inquit Ioan. Goropius Becan. ger. herd, herdstad: sax. herd: ang. herth, hert.

herd-blad.

ger. sax. Focus. q.d. heerd-plaete, schoor-steen. i. lamina foci.

herd-stad, herd-stede.

Focus, locus foci.

herdst, harst.

Assatura, caro assa, cibus assus vel assatus, caro tosta, panis tostus ab herd siue heerd. i. focus: Dicitur autem herdst propriè, edulium ad focum siue ignem sine aqua coctum: cremium.

herdst van t'vercken.

Spina porci, vertebrarum contextus, dorsum porci: ea pars superior porci, quae plerumque assari siue torreri solet. fland. ast dicitur.

herdsten, heerdsten, harsten.

Torrere, torrefacere, assare, prunis incoquere, torrere flammis.

Herde, heerde.

Fibra lini.

Herde.

ger. sax. fris. sicamb. ang. Grex, pecuarium, armentum.

herde.

vetus. germ. sax. sicamb. fland . j. herder. Pastor.

herde-man.

Pastor.

herden.

Pascere pecus.

herder.

Pastor, opilio, magister pecoris, custos pecuarius, armentarius, bubulcus, bucolus, subsequa. ang. herde man: quo etiam nomine nobis dicitur veruex sectarius. q.d. vir gregis: alio nomine her-man.

herder.

Mugil, capito: piscis sic holland. dictus vel a carnis duriete ariditateque vel qud vti pastorem oues, ita marem greges foeminarum etiam in praesens capturae discrimen sequantur, & è diuerso mares foeminam. Ad. Jun.

herder-loose schaepen.

Oues incustoditae: sine pastore aut custode.

herder-stock.

Pedum, pastoralis baculus.

Herdst.

vide in dictione herd. i. focus.

Here. j. haere.

Cilicium.

Herfst.

Autumnus: & Tempus autumnale: & Vindemia. ger. herbst: ang. haruest.

herfst-bloeme.

ger. Bulbus agrestis: Colchicum, hermodactylus. herba autumni exitu florem edens.

herfst-draet.

Fila sereno coelo in aere texta, praecipuè autumni tempore: fila autumnalia.

herfst-hoy.

Foenum cordum, serotinum, secundarium.

herfst-kraye. j. bonte-kraye.

Cornix varia: q.d. autumnalis: qud autumni tempore aduentet.

herfst-maend.

September, mensis autumnalis.

herfst-pruymken. j. slee.

Prunum nanum, autumnale.

herfst-tijdt.

Autumnus, tempus autumnale.

herfst-vruchten.

Fructus autumnales, opora.

herfsten.

Vindemiare, vindemiam facere.

Herick, hederick.

Rapistrum aruorum.

Herm.

fris. Tristis, lugens, dolens.

hermen.

vetus. Nocere, obesse. ang. harme.

Hermer.

sicamb . j. barbeel. Barbo.

Hermijne. j. armijne.

hermijt, heremijt.

vide in Append.

Hernas. j. harnas.

Herne, hirne.

ger. sax. fris. sicamb . j. hersene. Cerebrum.

Herout. j. her-aut.

Herpe. j. harpe.

Herre. j. harre.

Hers. j. hars.

Herse. j. hirse.

Milium.

Hersel-maend. j. aersel-maend.

[pagina 187]
[p. 187]

Herssen.

Cerebrum, vitalia capitis. q.d. her siue heer sin. i. dominus sensus: hic enim sensus habet arcem, hic culmen altissimum, hic mentis regimen & animi principatus.

herssen-becken.

Cranium, caluaria, testa capitis q.d. peluis capitis.

herssen-loos.

Cerebrosus, capitosus, comitialis, cerebro carens, cerebri vacuus.

herssen-panne. j. herssen-becken.

Cranium. q.d. patella cerebri.

herssen-windsel.

Meninges, cerebri inuolucra. vulg dura, & pia mater.

herssen-woed.

Phrenitis, phrenesis: morbus mentem cerebrumque laedens.

herssen-woedigh.

Phreneticus, cerebrosus.

Herst haerst.

Resina.

Hersten. j. herdsten.

Torrere.

Hert. j. herdt.

Durus.

Hert herte.

Cor. germ. hertz: ang. harte, herte. Herteken. Corculum. Dicitur hert Becano qud cordis motioni perpetuae vitae duratio debeatur, quodque nouissimè moriatur.

hert.

Pectus. Open hert. Apertum pectus.

hert.

Cor ventris, os stomachi siue ventriculi.

hert ende ghe-moed.

Animus, spiritus, audacia.

hert.

Medium rei cuiusque. cor enim medium est animalis.

hert des winters.

Summa hyems. q.d. cor hyemis, medium hyemis. gal. cueur d'hyuer.

hert des booms.

Matrix, medulla, cor arboris, medium arboris.

hert der zee.

Cor maris, medium maris. 4. Esdr. 13

hert-grondigh.

Intimus.

hert-grondigh vriend.

Amicus intimus, amicus ex animo.

hert-ghe-slagh.

Planctus.

hertsleed.

Animi dolor.

hert-pijne.

Cardialgia.

hert-putteken.

Ventriculus cordis.

hert-rouw, herts rouw.

Animi moestitia, luctus moestus.

hert-seer.

Cordolium, cardia, cordis dolor, cardialgia.

hert sweer.

Cardia, cordolium, morbus cardiacus.

herts-toght, herts-treck.

Affectio.

hert-vanck.

fris. sicamb. holl. Cardialgia, rosio stomachi.

hert-vingher.

Digitus annularis, digitus medicus. q.d. digitus cordis. aiunt enim à corde protendi illuc venam, quae quum annulo redimitur, velut cor ipsum coronatur. L Viues.

herten-decksel.

Enseforme os.

herten-kruyd.

fland. Mentha.

hert-wee.

Cardialgia.

herten-ghespan.

Cardialgia, cardiaca, cardia, cardiacus morbus. q.d. tensio cordis siue stomachi.

herten-leed.

Aegritudo siue dolor animi, moeror, moestitia, luctus.

herten-lief.

Intimè charus.

herten-loos.

Excors, secors, vecors, demens, impos mentis.

herten-net.

Praecordia, diaphragma, septum transuersum.

herten-waeter.

Cholera, bilis.

herteken.

Corculum. & Adolescentula, puella.

herteken.

Bulla: ornamentum pueritiae, in cordis speciem exornatum. & Acicularium, spinularium, crumenula acicularia.

hertelick vriend.

Amicus ex animo, intimus.

hertelick, hertelicken.

Vehementi animi contentione.

hertelick bidden.

Precibus omnibus orare & obtestari, omni contentione petere, magna cura & animi labore petere.

hertelick liefhebben.

Corde & animo amare: ex corde, ex animo, toto pectore, medullitus, intimè amare.

hertelick ende neerstelick iet aengrijpen.

Contendere neruos ingenij, corporis, industriae, in re aliqua: vires omnes explicare in re aliqua.

herten.

Animare, fortem reddere.

herten, hert-steken.

Traiicere cor cuspide, transadigere pectus ferro, transfigere pectora ferro, defigere spiculum in cor.

Hert, herte, hirt.

Ceruus. ger. hirtz: ang. harte. Hertken, ionck hert. Hinnulus. Dicitur hert. qud ceruus diutissimè in vita duret. Ioan. Becan.

hertinne.

vetus . j. hinde. Cerua.

[pagina 188]
[p. 188]

herten, van t'hert.

Ceruinus.

herten-huyd, herten vel.

Pellis ceruina, nebris.

herten-verwe.

Color ceruinus.

herts

Ceruinus.

herts-horen.

Cornu ceruinum.

herts-horen. j. kraeyen-voet.

Corono pus, cornu ceruinum. herbae genus.

herts-tonghe.

Phyllitis, lingua ceruina, herba vulg scolopendria dicta.

Hespe, hamme.

Petaso, perna.

Hespinghe, bootken.

Lembus, cymba.

Hesse.

fris. holl . j. stoot-degen. Parazonium.

Hesse.

holl. heusd . j. katte. Catus felis.

Hessigh-waghen. j. hitsigh-waghen.

Essedum. Hessenaer. Essedarius.

Hesselick.

ger. sax. sicamb. Foedus, turpis, horribilis, deformis.

Hester. j. heester.

Talea, frutex.

Het.

Id, illuc, hoc. articulus nominum neutrius generis: vt het brood, het hooft. Panis, caput: & verborum impersonalium: vt het dondert, het regent. Tonat, pluit, &c.

Hetse.

bruxel . j. flambeel. Fax.

hetsen. j. hitsen.

Inflammare, incitare, instigare.

Hetsen, hatsen.

ger. Venari canibus. Io, Auentin.

Heu. j. hoy.

sicamb Foenum.

Heude, hode.

Celox, nauis vectoria.

Heue. j. hef.

Eleuatio.

heue-amme.

sax. Nutrix.

heue-moeder heuel-moeder.

sax . j. hef-moeder. Obstetrix.

heue. j. kerf.

Crena, incisura.

heue heuel, hef.

Fermentum.

heuel, heue, hef deegh.

Fermentum. ab heuen siue heffen. i. attollere, eleuare: attollitur enim & crescit atque intumescit, ita quoque gal. leuain: ital. leuato: hisp. leuadura, à leuando.

heuelen.

Fermentare, fermento miscere, fermento incrementum dare.

heuel-gaeren.

sax . j. weuel-gaeren.

heuen. j. heffen.

Leuare, eleuare.

heuigh.

sicam. holl. fris . j. heftigh.

Heughe, hoghe.

Mens, sensus, intellectus: & Consolatio: & Spes. & Delectatio, volupta, laetitia. Met heuge ende meughe eten. Cum voluptate & appetitu edere. Teghen heughe ende meughe drincken. Inuito stomacho bibere. Goeds heughens. Animo alacri & hilari.

heugh-tijd, hoghe-tijd, hoogh tijd.

Solenne, is: solennia, orum, dies solennis, solennitas, festum, dies festus, geniale tempus, genialis dies, laetus dies.

heugh-tijd.

ger. sax. sicamb. Nuptiae.

heugh-tijd.

Caena dominica, communio eucharistiae.

heugh-tijd houden.

Celebrare solenne.

heugh-tijdigh.

Solennis.

heugh-tijdighlick.

Solenniter.

heughen, ghe-heughen.

Meminisse, commemorare, celebrare memoriam memoria tenere.

heughen, hoghen.

Laetari, gaudere, delectari, exultare laetitia, exilire gaudio: & Sperare.

heughelick.

Iucundus, hilaris.

heughenisse, ghe-heughenisse.

Commemoratio, celebris memoria.

heughenisse.

Laetitia, gaudium, delectatio, celebritas.

Heughel, hoghel. j. hanghsel.

Heuleul, heul-saed.

Papauer, semen papaueris.

heul-bloeme.

Flos papaueris.

heul-bol. j. heul-kop.

heul-kop.

Caput papaueris.

heul-kop-saed. j. heul-saed.

heulsaed.

Semen papaueris.

heul-saed-kruyd.

Papauer.

Heul, lot, kauelinghe.

Sors, sortitio.

heulen, loten, kauelen.

Sortiri.

heulen tsamen. j. banden.

Coire in vnum.

heul-kote.

Talus sortilegus.

Heulen. j. holen.

Cauare.

heulte, holte.

Alueus fossae siue canalis, fossae concauitas, incile, canalis incilis, fossa incilis, lacuna.

Heupe.

Coxa, coxendix, foemur, femen, ischia. ger. hupfft: angl. hippe.

heupen-wee.

Coxendix, morbus coxarius, ischias, dolor ischiaticus. vulg sciatica.

Heusch.

Ciuilis, vrbanus, modestus. q.d. hofsch. i. aulicus. ita gall. courtois.

heuscheyd.

Ciuilitas, vrbanitas, modestia: & Munusculum ciuilitatis, humanitatis & gratitudinis ergò.

heuschelick.

Ciuiliter, humanè, benignè.

Heuse.

vetus . j. heyse. Ansa.

Heuuel. j. houel.

Collis.

[pagina 189]
[p. 189]

Hexe, toouerersse.

Lamia, mulier venefica, saga, maga, incantatrix, praestigiatris, hecate. germ. haex: hisp. hechizera: ang. hegge.

hexen-werck.

Veneficium, malefica ars, vetita magia, incantationes, praestigiae.

H I

Hicht.

fland . j. hecht.

hichten.

fland j. hechten.

Hick, hickse.

Singultus, conuulsio ventriculi.

hicken, hicksen.

Singultire. germ. hixen: ang. yexe.

Hie.

vetus zeland . j. ghe-hucht. Vicus.

hieken. j. ghe-huchtken.

Viculus.

Hiecken.

fland . j iecken.

Hieft.

fland. Haedera.

Hiele.

Calx, calcaneus, per imus. ang. heele, hele.

hiele-billen. j. hille-billen.

Hielick, hijlick.

fris. holl. sicamb. zeland . j. houwelick. Coniugium.

Hielte, hilte

vet. Capulus, manubrium. ang. hilte.

Hielte, hilte, hielteken.

holl . j. bickel. Talus ouillus.

hielten.

Ludere talis.

hielten-spel, hielteken-spel.

Talus, talorum iactus, astragalismus.

Hier.

Hic. ger. hie: ang. here. Van hier. Hinc.

hier, hier-her.

Huc, horsum. ger. hieher: ang. hither.

hier ende daer.

Sparsim, hic & illic, diuersis locis: passim, carptim.

hier af sullen wy spreken.

De his loquemur, de hac re agemus.

hier nae.

Post haec: Post hac, dehinc.

hier nae-maels.

Olim, post hac, in posterum, amodo, deinde, deinceps.

hier om, hier deur.

Hinc, hanc ob rem, hanc ob causam, hac de causa.

hier veur-maels, hier-veur-tijds.

Ante hac, olim, quondam.

hier-her.

Huc horsum.

hier-lands, hier-landsch.

Huius regionis, indigena, vernaculus.

Hieten.

vetus. holl. fris. j. heeten. Iubere.

Hij.

Ipse. ger. er: ang. he. Hij selue. Ipsemet

Hijcken.

fland . j. ijcken, iecken.

Hije.

fland . j. oye. Ouis.

Hijen.

holl. sic. Vexare, molestare.

Hije. j. heye.

Fistuca.

Hyen. j. heyen.

Fistucare.

Hijghen.

Anhelare, hippacare, animam celeriter ducere.

hijghende.

Anhelus.

Hijken, hiken.

holl. Parus maior, fringillago masculus. & Auis quaelibet ex masculino genere.

hijken, heyken.

vetus. Pater. hinc pit-hijken, pit-heyken. louan. Auus.

Hijlick, hielick.

Coniugium.

hijlicken. j. houwelicken.

Hijnde, hinde.

Cerua.

Hijse.

Tomus, praefecta portio.

hijse, spier van vleesch.

Torus, carnis portio exossis, musculis inclusa: pulpa: lacertus, lacertorum torus.

hijsen.

Praecidere, praesecare, discindere, abscindere partem.

Hijsel. j. ijsel.

Gelicidium, pluuia glaciata vel glacialis.

Hijtken.

fland. Mensurae aridae genus.

Hil, hille.

Collis, tumulus. ang. hill.

Hilde.

sicamb . j. schelf. Pabulatorium promptuarium, foenile.

Hille. j. holte.

Capulus.

Hille, hil.

vetus. Collis, tumulus, locus altus.

Hille-bil.

Puerorum lusus, quo nates in altum tollunt, capiti insistentes. Becan.

hille-billen.

Cymbachum agere, in caput saltare, in caput stando & prosiliendo crura tenere surrecta, & nates in altum tollere, crura in sublime iactare, aut hiele-billen. q.d. nates caedere calcaneis: quod & in eodem puerili ludo fit.

hille-biller.

Cymbachus, cybisteter.

Hilligh.

sax . j. heyligh. Sacer.

Hilte. j. hielte.

Talus.

hilte. j. hielte.

Capulus.

Himmen. j. hijgen.

Anhelare.

Himmen. j. hemmen.

Simplicem edere vocem.

himmen, himen.

sax. Suspirare. & Anhelare

Hincken.

Claudicare, nutare, vacillare gressu, titubare.

hinckelen.

Vnico pede saltare, vnico pede inniti saltando, vnica tibia saltare: saltuatim currere vnico pede.

hinckel-spel.

Ascoliasmus, empusae ludus, puerorum ludus cùm vnico pede subsiliunt.

[pagina 190]
[p. 190]

hincke-pinck, hincke-poot.

Claudus, claudicans, loripes.

hincke-pincken.

Claudicare, vnico pede saltare.

hincker.

Claudicator.

hinckinghe.

Claudicatio.

Hinde, hijnde.

Cerua. ger. hind, hindin: ang. hynde, hinde.

hinde kalf.

fland. Hinnulus. germ. hind-kalb: angl. hindecalfe.

hindeken, hinde-kalfken.

Hinnulus, hinnuleus, ceruus iuuencus, cerua iuuenca.

Hinden, hinder.

Retro, post. ang. behynde.

hinder.

ger . j. hinden. Retro, post.

hinder-hoede. j. hinder-toght.

hinder-toght. j. achter-toght.

Acies postrema, acies tertia.

hinder.

Impedimentum, obstaculum, remora, damnum.

hinder-list.

vet Insidiae.

hinder-listigh.

Insidiosus.

hinder-loop vanden haese.

ger. Lumbus leporis.

hinderen.

Impedire, impedimento esse, obstare, obstaculo esse, remorare, remorari, retardare, detinere, prohibere, distinere, interpellare, praepedire, ob esse, nocere. ger. hinderen: angl. hinder.

hinderlick.

Nociuus, incommodus.

hindernisse. j. hinder.

Hinghen. j. ghe-hengen.

Sinere, permittere.

hinghenisse. j. ghe-hingenisse.

Permissio: & Potestas è qua summa negotij pendet. Ioan Becan.

Hinghene, hinghe.

fland. Hamus. & Cardo. ang. hinge.

Hinne, henne.

Gallina. dicitur hinne siue henne quasi hanne, vt sit foemininum ab han siue haen. i. gallus. germ. henn: ang henne.

Hinne met den haen.

Vergiliae, pleiades, institores veris: stellae quae gallicè poulseniere, la poulle & les poulsins dicuntur.

hinne, henne. j. hanne.

Parum homo, homo imbellis: & Vxorius.

hinnen-ey.

Ouum gallinaceum.

hinnen-besie.

Morum rubi Ideaei.

hinnen-braeme.

Rubus Idaeus.

hinnen-kot.

Gallinarium, ornithoboscium, fulcrum pullarium.

hinnen-polder.

Gallinarium, chors, cohors: sedile gallinarum, pertica gallinaria.

hinnen-recke. j. hinnen-polder.

hinnen-roest.

fland. Gallinarium, sedile gallinarum.

Hippelen. j. huppelen.

Saltare.

hipper. j. huyper.

Locusta.

Hirn.

ger. sax. sicamb Cerebrum.

hirn-panne. j. hersen-panne.

Hirs. j. milie.

Milium.

hirs-gras.

Gramen miliaceum.

hirs-voghel.

Acanthis, miliaria: auis quae milio vescitur.

Hisschen, hissen.

Sibilare. ang. hisse.

Hisschen, hitschen, hussen, hetsen.

Stigare, instigare, agitare, incitare, stimulare, accendere, inflammare.

hisschen de honden op den wolf.

Instigare canes, animos addere canibus, hortari canes, concitare canes in lupum.

Hitsen. j. hisschen

Instigare.

Hitsigh-wagen, hessigh-wagen.

Essedum: currus ad itinerum commoditatem celeritatemque comparatus: currus quadrirotus. Ioan. Becan.

Hitte.

Ardor, feruor, aestus. ger. hitz: ang. heate.

hittigh.

Feruidus, aestuosus.

hittigh.

Feruenter operi insistens: & Praeproperus, ardens, festinans, vehemens.

hittigh, ritsigh.

Catuliens.

hittigh, hittigh-hou.

Celeusma, celeritatem equis imperans, eamque moderatam. Becan.

hittighlick.

Ardenter, feruidè.

H O

Ho, hoo.

vetus . j. hoogh. Altus. hinc, houel, houeerdigh. &c.

Hobbe.

holl . j. kantert-kaese. Caseus maior.

Hobbel.

fland . j. knobbel. Nodus, tuber.

hobbel-tobbel, hobbel-fobbel.

Tumultuariè, confusèpermistè, sparsim, aceruatim, promiscuè.

hobbelen.

Inglomerare: in nodi, siue globi formam inuoluere.

hobbelen tobbelen, hobben tobben.

Saltare & insanire, tumultuare, tumultuari.

Hobben.

Saltare, motare. hober, gal. i. moueri.

hob sacken.

Ineptè saltare aut tripu-

[pagina 191]
[p. 191]

diare: Dare motus incompositos. Virg.

hobbe-land.

holl. fris . j. dood-laeghe. Vorago paludosa: pratum tremulum.

Hobbije.

fland. Accipiter columbarius siue palumbarius. ang. hoby.

Hocht.

Frutetum, fruticetum: locus fruticibus abundans: virgulta.

Hock.

holl. fris. Ouile, septum. & Cors, cauea.

hocklinck.

holl. fris . j. varse. Iunix.

Hocke.

vetus fland. Sagum, tunica militaris. ger. hockete: gal. hocqueton.

Hocken. j. hucken.

Desidere.

hocks-hoot. j. ocks-hoot.

Dolium.

Hode. j. heude.

Celox. nauis.

Hoden.

ger. sax. sicamb. Testes, testiculi, colei.

hoden-loos. j. ghelubt.

Euiratus.

hoden-breuck.

ger. sax. sicamb. Ramex, hernia.

Hoe.

Quomodo, quo pacto, qui, qualiter, qua ratione, qua via. ger. vvie: ang. hovve.

hoe dat?.

Qui dum?

hoe dan?.

Qui dum?

hoe dick-wijl.

Quoties.

hoe groot.

Quantus.

hoe haest.

Quam citò.

hoe langh.

Quam longus.

hoe langhe, hoe langhen tijd.

Quàm diu, quàm dudum, quousque.

hoe langer hoe meer.

Magis magisque, magis ac magis, quanto diutius tanto magis.

hoe-menigh.

Quot.

hoe-menighste.

Quotus.

hoe oud.

Quàm senex, quot annorum, quot annos natus.

hoe veel.

Quot: & Quantum: & Quanti. hoe-veel-heyd. Quantitas.

hoe verre.

Quàm longè, quatenus,

hoe wel.

Quàm benè.

hoe wel dat, al ist dat.

Quamuis, quamquam, etsi, etiamsi.

hoe-daenigh, hoe-daen, hoe-ghe-daen.

Qualis, cuiusmodi.

hoe-daenigheyd.

Qualitas.

hoe-daenighlick.

Qualiter, quomodo.

hoe-ghe-daen.

fland . j. hoe-daenigh.

Hoeck.

Angulus. Hoecksken. Angellus.

hoeck-huys.

Domus angularis.

hoeck-steen.

Lapis angularis.

hoeck-steenen.

Antes, & Orthostatae, arrectaria.

hoeck-tanden.

Dentes genuini, intimi, angulares.

hoeck-wijs.

Angulatim, in forma anguli.

hoeckachtigh, hoeckigh.

Angulosus, angularis.

Hoeck.

holl . j. haeck. Hamus. germ. hacke: ang. hooke. Hoecks ende cabbeliaus. Duae olim factiones in Hollandia, quarum alteri nomen ab hamo, alteri à pisce asello, qui hamo capitur.

hoeck-boot.

q.d. haeck-boot. Nauis piscatoria, ab hamis dicta.

hoecker, hucker.

sicam. Caupo, propola. angl. houkester, hucster.

hoecker.

vetus . j. oecker. Foenus.

Hoed.

Pileus, pileum, galerus, capitium, capitis tegmen. ab hoeden. i. tueri, protegere, sicut tegmen à tegendo. ger. hut. ang. hatte, hoode, headde.

hoed, hoedken. j. krans, kransken.

Corona, corolla, sertum.

hoed.

Mensurae aridae genus.

hoed-band. j. keel-band.

Spira.

hoed-maecker.

Pilopoeus.

hoede.

Custodia, protectio, cautio. ger. hut. Op sijn hoede zijn. Sibi cauere, sibi praecauere.

hoede-man.

sax. Praeses fodinae, cuniculi rei metallicae.

hoeden, hueden.

Custodire, tegere, protegere, conseruare, cauere.

hoeden de beesten.

Pascere greges, pascere pecora.

hoeder.

Custos, protector.

Hoef lands. j. hoeue.

hoeffenen.

fland. j. oeffenen.

Hoef, hoef-klauwe, hoef-horn.

Vngula, cornu pedis equini. ger. huff: angl. hoefe.

hoef-bladeren, peerds klauwe.

Tussilago, populago. officin. vngula caballina. herbae genus.

hoef-horen. j. hoef.

Vngula.

hoef-ijser.

Vestigium equi, calceus equinus, solea, solea ferrea.

hoef-klauwe.

Vngula.

hoef-mes. j. be-snoeyer.

Ferramentum concisorium.

hoef-naeghel.

Clauus solearis.

hoef-slagh.

holl. sicam . j. schaer-wachte. Statio.

hoef-smid.

Veterinarius: medicus equa-

[pagina 192]
[p. 192]

rius. & ger. sax. Faber ferrarius.

hoef-stal.

Statumen, catasta veterinarij. vulgò angaria.

Hoey, hoey-melck.

sicamb. fris. holl . j. weye. Serum.

Hoelen.

fland . j. worghen. Torquere, torquendo claudere.

Hoelie.

leod. fland . j. steen-kolen.

Hoelette. j. holette.

Pedum.

Hoelinck.

Genis asseris aut plancae.

Hoenneer.

holl . j. wanneer.

Hoen.

Gallina. Et si hoen pro gallina ferè vsurpetur, tamen commune est nomen ad omne gallinaceorum genus.

hoener-ooghe.

germ . j. exter-ooghe.

hoeneren.

Gallinae: & Pulli gallinacei.

hoener-dief.

Miluus, miluius. q.d. fur gallinarum.

hoener-huys.

Gallinarium, chors, cohors.

hoener-kot.

Gallinarium.

hoener-kouw.

Saginarium, cors, cohors

hoener-man.

Pullarius, auiarius, gallinarius.

hoener-polder. j. hinnen-polder.

hoener-vulsel. j. keule.

Cunila, satureia.

Hoep, hoepe, hoepel.

fris. holl fland. Orbis, circulus, annulus. & Circulus siue vinculum dolij. ang houpe.

hoepe.

fland. Floccus. gal. houppe, houppeau.

hoep-hout.

vetus . j. reep-hout.

hoep-ringh.

Annulus purus: lunula: annulus absque gemma.

hoep-stock.

holl . j. reep-stock.

hoepeel bloeme.

fland . j. keyken. Armeria, caryophillus minor.

hoepel koe. j. hoppel-koe.

hoepeelken. j. tuylken.

fland. Seruia, sertum, orbiculus florum.

hoepen.

holl . j. reepen. Ludere circulo ligneo.

hoepsel.

sicamb . j. toe-gaeue. Mantissa.

Hoer. j. haer.

sicamb. holl. Ipsae, ipsam.

Hoere, gheld-hoere.

Meretrix, scortum, nonaria, lupa, proseda: recelliclunia. Plaut. prostibulum, quaestuaria, mercenariae stipis ancilla, mulier prostans & corpore quaestum faviens. dicitur Teutonicè hoere à hoeren, siue hueren, á conducendo, sicut Latinè meretrix, à merendo. qud mercede suam exerceat militiam. Ouid. Stat meretrix certo cuiuis mercabilis aere, &c. germ. hur: angl. hoore, vvhore.

hoer-dom.

vetus. Meretricium.

hoer-dom drijuen.

Scortari, meretricari

hoeren-huys.

Ganea, ganeum, prostibulum, lupanar, lustrum, fornix.

hoer-iaghen.

Scortari, meretrices sectari.

hoer-iagher, hoeren-iagher.

Ganeo, scortator, fornicator, fornicarius, meretricarius, meretricum sectator: aquariolus, impudicarum mulierum sordidus sectator.

hoeren kind.

Spurius, vulgò quaesitus, vulgò conceptus, obscurus: incerto patre natus.

hoeren kost.

Popina: delicatior cibus ganearum.

hoeren-kot.

Ganea, prostibulum, lustrum, fornix.

hoeren liedeken.

Fescenninum carmen, obscoenum.

hoeren-locke. j. bresse.

Antiae.

hoeren-lust.

Luxuria, res venerea. hoeren-lustigh. Luxuriosus, venereus.

hoeren-maend.

December. q.d. mensis meretricum: à scortorum genio operatarum lasciuia. Adr. Iun.

hoeren mangher.

Concubitor, scortator. ang. hoore monger.

hoeren-sone.

Spurius.

hoeren-voerder.

Leno, productor, aquariolus.

hoeren-weerd.

Leno, productor, stupri arbiter, ganeo.

hoeren-weerdinne.

Lena, stupri sequestra.

hoeren-wijse, hoers-ghe-wijse.

Meretriciè, meretricum more.

hoeréren.

Meretricari, scortari, moechari, lustrari, lupari: fornicari apud Eccles.

hoerérer. j. hoer-iaegher.

hoererije.

Impudicitia, stuprum, scortatio: fornicatio, apud Eccles.

hoersch.

Meretricius, impudicus, obscoenus, incestus.

hoeren. j. hoeréren.

Meretricari.

hoeren. j. hueren.

Conducere.

Hoest hoys.

sicamb. Meta foeni.

Hoest.

Tussis. hoestken. Tussicula.

hoesten.

Tussire.

Hoetelen.

Inartificialiter se gerere, igna-

[pagina 193]
[p. 193]

uiter aliquid agere: friuola agere, sordida agere.

hoetelen, soetelen.

Cauponari, ex rebus vilissimis quaestum captare.

hoeteler.

Homo iners, operarius iners, ineptus in arte quam exercet: homo nihili, inanis, sordidus, leuis, nequam, scurra.

hoeteler. j. soeteler.

Caupo sordidus.

hoetel-volcksken.

Sordes vrbis, vulgus parui pretij, faex plebis.

hoetel-werck, hoetelrije.

Opus friuolum, friuola, ineptiae, turpis quaestus, sordidum lucrum, ineptiae.

Hoeue.

Villa, praedium. q.d. hof. j. hortus. Plin. lib. 19. cap. 4. In duodecim tabulis legum nostrarum nusquam nominatur villa: semper in ea significatione hortus.

hoeue lands.

vetus. sax. sicam. fris. Fundus. & Ager. & Iugera aliquot agri, quae vni rustico sufficiant ad familiam alendam. vulg hufa & Mansum, manerium.

hoeuener, hoeuen-pachter.

Colonus, villicus, villae conductor.

hoeuenersse.

Villica.

Hoeuel. j. houel.

Dolabra. & Gibbus.

Hoeuer.

vetus. j. Gibbus. ger. hoger.

Hoeuen. j. be-hoeuen.

Egere, opus habere

Hof

Celeusma. vide hou.

hoffen ende poffen.

Celeusma clamare, & buccas inflare.

Hof.

Hortus, viridarium. Hofken. Hortulus.

hof.

vetus . j. hoeue. Villa: hortus apud veteres Latinos, teste Festo. hinc opper hof, neder-hof, &c.

hof.

Cauaedium, subdiale, locus sub dio vacuus inter domus atrium.

hof.

vet. sax. Fundus.

hof j. hof stad.

Area, solum.

hof-bedde.

Puluinus, area.

hof-bloemen. j. sleutel-bloemen.

hof-hond.

fland. Canis villaticus, rusticus, domesticus.

hof-kruyd.

Holus, herba hortensis. & Nasturtium. & Saluia.

hof-kunne. j. keule.

Cunila, satureia, thymbria herba.

hof-man. j. houenier.

Hortulanus, holitor.

hof-mangher.

vetus . j. houenier. Hortulanus.

hof-padde, loo-vorsch.

Rubeta.

hof-wijf. j. houenierster.

Holitrix.

hof-stadt, hof-stede.

Fundus, area, solum, locus ab aedificio purus: solum cui aedes imponuntur, & quod dirutis aedibus manet. vulg domus-stadium. q.d. locus domus. Hof enim domus cum solo & horto, nobis quidem rarius, Saxonibus autem, Sicambris & Frisiis frequentissimè dicitur: vnde Houen ende huysen iemanden. i. domo siue hospitio excipere aliquem.

Hof.

Aula, palatium, regia, domus regia, aedes regiae, aula Principis, basilica, curia.

hof-bancke van recht.

Curia.

hof-dans.

Saltatio numerosa, chorea aulica, circularis; orbis saltatorius.

hof-danser.

Dux choreae, praesultor: choragus, praesul.

hof-dienst.

Officium clientis: opera quam cliens praestare tenetur domino siue patrono: obsequium clientelare.

hof-ghe-sinde.

Familia aulica, comitatus aulicus: cohors, familia viri primarij.

hof-meyer. j. hof meester.

hof-meester.

Oeconomus, dispensator domus, architriclinus, praefectus aulae, promus, promus condus, procurator peni, fercularius, anteambulo.

hof-narre.

sax. Morio fatuus qui principum in delitiis est.

hof-poppe.

Meretrix aulica.

hof-raed.

Senatus principis, senatus praetorianus, curia consiliaris, consilium praetorianum, consilium aulicum.

hof-recht.

Ius curiae. & Ius feudale.

hof-recht. j. hof-dans.

hoffelick

Amplus, splendidus, magnificus, basilicus, vrbanus, inclytus, megaloprepes.

hoffelicke maeltijd.

Caena laura, magnificè instructa.

hoffelickheyd.

Amplitudo, magnificentia, splendor, vrbanitas.

hoffelicken.

Ampliter, amplè, aulicè, magnificè, vrbanè, festiuè, splendidè, prolixè.

Hof.

Epulium. Open hof. Caena popularis, coena gratuita, publicum conuiuium, in propatulo exhibitum.

hof houden. j. houen, houéren.

[pagina 194]
[p. 194]

Hoffe. j. hof.

Celeusma.

Hofsch.

fland . j. heusch. Aulicus. & Affabilis, humanus, vrbanus.

hofscheyd.

Affabilitas, humanitas.

Hoghe. j. hooghe.

Altus.

Hoghe. j. heughe.

Delectatio.

Hoghel, hoogel. j. hangel.

Climacter.

Hoy, hoey.

hol. sicamb j. weye. Serum lactis.

Hoy, houw.

Foenum. germ. hoevv, hevv: ang. haye, heye.

hoy-bergh.

holl. sic. Foenile, promptuarium foenarium.

hoy-bouw.

Foenisecium, messis foeni.

hoy boter.

holl j. stroo-boter. Butyrum hyemale. q.d. foenarium: cùm deficiente gramine, faeno & paleis vescuntur vaccae.

hoy-kaese.

holl. Caseus hiemalis. q.d. foenarius.

hoy-delte.

fland. Foenile.

hoy-gaffel.

Furca foenaria, merga foenaria, furcilla.

hoy-herfst.

Foenisecium, messis foeni.

hoy-land.

Pratum.

hoy-maend.

Iulius, Quinctilis. q.d. mensis foenarius.

hoy-maeyen.

Foenum subsecare, falce demetere.

hoy-maeyer, maeyer.

Foeniseca, foenisex.

hoy-maeyinge.

Foenisecium.

hoy-ooghst.

Foenisecium.

hoy-opper.

Meta foeni.

hoy-schelf.

Foenile, tabulatum foenarium.

hoy-schuere.

Foenile.

hoy-solder.

Foenile.

hoy sprenger. j. sprinck-haen.

Locusta.

hoy-schrick.

ger. sax. sic. fris. Locusta.

hoy-stal.

Foenile.

hoy-stock.

Meta foeni.

hoy-tas.

Foenile.

hoy-teem.

Foenile.

hoy-tijd.

Foenisecium.

hoy-waghen.

Vehiculum foenarium.

hoyen.

Foenum rastellis eradere & colligere, foenum furcillis versare: herbam desectam desolare, foenum in sole exponere vt siccescat.

hoyer.

Versator foenarius.

Hoyanen.

sax. Oscitare, pandiculari.

Hokelinck. j. hockelingh.

Hol.

Cauus, concauus. Een hol. Cauus, cauum, cauerna, antrum, specus, spelaeum, spelunca, lustrum, latibulum, crypta, fouea, foramen. germ. hol: hisp. hoyo: ang. hole, hollovve.

hol des voets.

Vola pedis: concauitas pedis

hol der hand.

Hir, manus concauitas.

hol brood. j. pof.

Spongiosus.

holle stemme.

Vox fusca, non clara, non canora.

holleken.

Cauernula.

hol-aers.

Pomi genus.

hol block, klompe.

Calopodium, calo, sculponea, solea lignea, colophonium calceamentum, calceamentum ex ligno cauato confectum. q.d. cauus truncus.

hol-buyck. j. hol-kaecke.

Heluo.

hol-duyue. j. hout-duyue.

Columba liuia, palumbus.

hol-gans.

holl . j. hael-gans.

hol-ijser.

Coestrum.

hol-kaecke.

Pamphagus, heluo, lurco. q.d. caua maxilla.

hol-ooghe, hol-oogigh.

Coelophthalmus: qui reductos habet oculorum orbes.

hol-storte. j. hol-kaecke.

Barathrum, heluo.

hol-tichel.

Imbrex, tegula caua.

hol-wortel.

Fumaria bulbosa, radix caua.

holachtigh.

Cauernosus, fistulosus.

holheyd, holligheyd.

Cauitas, concauitas.

holen.

Cauare, excauare, incauare, effodere.

holte, heulte.

Cauitas, ima fossa.

holte oft holde des sweerts.

vetus. fland. Capulus, concauum gladij, ansa. ang. holde.

Holcke. j. hulcke.

Hold. j. huld, houd.

Amicus, benignus, fauens.

Holder-boom.

vet . j. maeshout. Acer. ger. massholder.

holder-boom, holler.

ger. sax. sicamb. holl . j. vlier-boom. Sambucus.

holder-tere, holler-tere, holen-tere.

vet. sic. Sambucus. ger. holler, holder: ang. elder three.

Hollen.

holl. sicamb. fris . j. waghen-loopigh zijn.

hollende peerd. j. waghen-loopigh.

Holm.

vetus. Cliuus, monticulus, puluinus.

[pagina 195]
[p. 195]

Holm, holme.

vetus, ang. Insula amnica.

Holm. j. hommel.

Fucus.

Hom. j. heym.

Domus.

Homme. j. melcker.

Lactes.

Hommel.

vet. fland . j. hoppe. Lupus salictarius.

Hommel. j. bommel.

Bombilius, Fucus & Crabro. insecti genus inter volandum bombum edens.

hommelen.

Bombilare, bombum edere, murmur & confusum sonum edere: vt fucus, apis, &c. ang. humme.

hommelinghe.

Bombus fucorum aut apum, bombilatio.

Hompe.

Pars abscissa, extrema pars abscissa. Hompe broods. Cuneus panis: pars panis instar cunei abscissa, frustum praecidaneum.

hompen.

Abscindere partes extremas.

Hond.

Canis. ger. hund: ang. hounde. Hondeken. Catulus, catellus, caniculus, canicula.

hond, hondte.

Scaldis fluminis per Flandriam decursus: sic dictus à latratu & fremitu. Leuin. Lemn.

hond.

Euclionis aula, thesaurus reconditus aut in terra defossus.

hond.

Homo sordidus, auarus, caninus.

honds. j. hondsch.

Caninus.

honds-bleyne.

Papula, pustula aquam in vesiculae modum continens. q.d. pustula canina.

honds-bloeme. j. herfst-bloeme.

honds-boom. j. sporcken-hout.

Alnus nigra, frangula.

honds-bremen. j. haegh-doren.

honds-bruyd.

Canis femina.

honds-dagen.

Dies caniculares, signi rabiosi tempora: canis aestiui tempora.

honds-egel.

Erinaceus caninus.

honds-eynde.

Inferior pars hastae aut venabuli: cuspis inuersa hastae: extremum venabuli, quo canes caedi solent: de quo Virg. versaque iuuencum Terga fatigamus basta.

honds-feeste, honds-mael.

Nephalia, orum, sacrificium nephalium: conuiuium abstemium: prandium caninum.

honds-gras.

Gramen canarium, medicatum.

honds-kersen.

Xylosteon, periclymenum stans. vulg cerasa canum.

honds-kullekens.

Cynosorchis herba.

honds-kot.

Canile.

honds luys, teke.

Recinus: vermis canibus infestus.

honds-meede.

holl fris . j. honds-bleyne.

honds ribbe.

Plantago minor, lanceola, arnoglossa, quinqueneruia.

honds roosen.

Chrysanthemum.

hond-slaegher.

Canicida.

honds-tonge.

Cynoglossa: herbae genus.

honds-sterre.

Syrius, canicula.

honds-vliege.

Cynomyia, cynips, scynipes, musca canina.

honds-worm, tong-worm.

Lytta: vermiculus in canum lingua, qui exemptus rabiem auertit.

hondsch, honds.

Caninus: & Auarus, sordidus, deparcus.

hondscheyd.

Canina natura. & Auaritia immoderata, sordes.

Hondert.

Centum. germ. hundert: angl. hundret.

hondert iaeren.

Seculum, annorum centuria, centum anni.

hondert duysent croonen.

Centena coronatorum millia.

hondert-mael.

Centies.

hondert-voet.

fland. Centipeda, millepeda, multipeda.

hondert-voudt.

Centuplex, centumgeminus, centuplus: & Centuplicatò.

hondert werf.

Centies.

hondertste.

Centesimus.

hondertste man.

Centurio.

Hongher.

Fames, esuries, esuritio, esurigo. germ. hunger: hisp. hambre: angl. hunger.

hongheren, hongher hebben.

Famere, famescere, esurire, fame laborare.

hongherigh.

Famelicus.

Honigh.

Mel. ger. hunig: angl. hony.

honigh maecken.

Mellificare.

honigh-azijn.

Acetum mulsum.

honigh-bie.

Apes mellifera, mellifica.

honigh-dauwe.

Drosomeli, mel roscidum, mel roreum, melligo, saliua siderum.

honigh-dauwe.

Robigo vel rubigo, aerugo in segetibus.

honigh-rate, honigh rote, honigh-ratel.

Fauus, cella apum, loculamentum: cellula saxangula aptum, operis fundamennum. ger. honig-rass, honigroess, honig vvabe: gal. rayon de miel: ang. hony combe. q.d. pecten mellis.

[pagina 196]
[p. 196]

honigh-sap.

Melligo.

honigh-soet.

Melleus.

honigh-tuygh.

Melligo.

honigh-verwe.

Color melinus, melleus, ad fuscum accedens.

honigh-vloedigh.

Mellifluus.

honigh-water.

Hydromeli, aqua mulsa, melicratum, aqua mellemista.

honigh-werck.

Mellificium, mellificum opus.

honigh-wijn.

Melitites, mulsum.

honigh-winner.

Mellarius, melliturgus, mellificij operarum curator.

honighachtigh, honisch.

Melleus.

Hoo.

sax. sicamb . j. hoogh. Altus.

Hoo-moedigh, hoo-vaerdigh. j. hoogh-moedigh, hoogh vaerdigh.

Hoocken. j. ioocken.

Hood. j. hooft.

Caput.

hooden. j. hoden.

Testes, testiculi.

Hoofd.

Caput. germ. haubt ang. head. hoofdeken. Capitellum, capitulum. hoofdeken der mannelickheydt. Glans, penis suprema pars praeputio tecta.

hoofd, ouer-hoofd.

Princeps, supremus, primarius vir.

hoofd van den pilaer.

Epistylium.

hooft aen den water-stroom.

Chonia, moles opposita fluctibus: mola siue agger eminens quo fluminum vis coërcetur: pila, opus in aquis iactum eductúmue ad portuum & aggerum tutelam. Hoofden die wt-steken. Chelae: excurrentes in fluuium aut mare aggeres.

hoofd, ghemaeckte hauen, kaeye.

Cothon, artificialis portus aggestis molibus.

hoofd, enghde der zee.

Fretum, maris angustiae,

hoofd, veur-bergh.

Promontorium.

hoofd in de zee.

Promontorium, mons in mare prominens.

hoofd, oft hoofdeken der mannelickheyd.

Glans.

hoofd oft ooghe van t'gheswel.

Caput apostematis.

hoofd-ader.

Cephalica vena.

hoofd-artijckel.

Caput, cardo causae.

hoofd-bancke.

Principale tribunal, tribunal primarium, tribunal praesidum.

hoofd-band.

Vitta, taenia.

hoofd-bolinck. j. hooft-poluwe.

hoofd-brekinghe.

Cerebri turbatio.

hoofd bundel.

Vitta.

hoofd-cieraet.

Redimiculum.

hoofd-cijns.

Census id quod principi per capita soluitur.

hoofd-doeck, hulle.

Capitium, muliebre capitis tegmen, rica, flammeum.

hoofd-dorp.

Metrocomium, pagus primarius.

hoofd-draeynghe.

Vertigo capitis.

hoofd-eynde, hoofden eynde.

Pluteus, fulcrum lecti à ceruicali, frons lecti.

hoofd-gat. j. hooft-slop.

Orificium.

hoofd-geld hooft-somme.

Caput, sors, summa.

hoofd-gheld, hooft-schattinghe.

Capitatio, tributum in capita distributum, censio capitum.

hoofd-gelijck deylen.

Portiones aequales pro numero personarum in capita constituere & diuidere: haereditatem in capita diuidere.

hoofd-goed.

Sors, peculium.

hoofd-haer.

Capillus, coma.

hoofd-kercke.

Primarium templum, matrix ecclesia.

hoofd-ketter.

Haeresiarcha.

hoofd-kleed.

fland. Rica, velum capitis, flammeum, capitium.

hoofd-kussen.

Ceruical.

hoofd-letter.

Litera maiuscula. vulg capitalis.

hoofd-lieden.

Duces militum, praefecti militiae.

hoofd-lind.

Taenia.

hoofd-loos.

Acephalus, sine capite.

hoofd-luys.

Pediculus.

hoofd-maeckster.

Psecas: ancilla quae matronarum capillitium fuco perpluit. cosmeta: ornatrix capitis.

hoofd-man.

Praefectus, princeps. & Dux militum, ordinum ductor, dux exercitus, strategus, primipilaris. vulgò capitaneus.

hoofd-man schap.

Praefectura, gubernatio, strategia.

hoofd-naghel.

Clauus capitatus, clauus muscarius, vmbellatus, rotundo capite insignis.

hoofd-naghel. j. losschen hoofd sweer.

[pagina 197]
[p. 197]

Hemicrania: morbus capitis, tamquam claui punctio.

hoofd-panne, hoofd-schotel.

Calua.

hoofd penninghen, som-penninghen van den woecker.

Sors, caput, summa: principalis summa quae foenori datur. vulg summa capitalis.

hoofd-pijne.

Cephalea, cephalalgia, dolor capitis.

hoofd-poluwe.

Puluinar, puluinus, puluinarium, ceruical. dicitur etiam hooft-bolinck. q.d. farcimen capitis: qud plumis farciatur, & capiti supponatur.

hoofd-punt.

Caput rei.

hoofd-redenaer.

fland. Quaestor principis.

hoofd-rinck, hooft-wronghel.

Cesticillus.

hoofd-saecke.

Status, caput rei, causa princeps, causa praecipua.

hoofd-schappen.

sax. fris. Proceres, primatis.

hoofd-schat.

vet . j. hooft-penningen. Sors. vulg capital: & Peculium.

hoofd-schepenen.

Primarij iudices.

hoofd-schellekens.

Furfures capitis.

hoofd-schotel. j. beckeneel.

Calua, caluaria, cranium.

hoofd-slop.

Orificium indusij aut tunica: foramen vestis cui caput inseritur.

hoofd-somme. j. hoofd-penninghen.

hoofd-sonde.

Crimen capitale.

hoofd-spansel.

Taenia.

hoofd stad.

Metropolis, vrbs matrix, prouinciae caput, vrbs princeps, primaria.

hoofd-stoel.

vetus . j. hoofd-schat. Sors. vulg capital.

hoofd-stoel.

fland. Seruitutis genus, quo directus dominus sibi optat vendicatque clientis praestantissimum iumentum, aut optimam supellectilis partem.

hoofd-stuck.

Caput.

hoofd-stuck.

Princeps, primarius vir, coryphaeus, primas, caput. vulgo capitaneus. De hoofd stucken. Praecipua capita, praecipui proceres, summates, optimates, primates.

hoofd-stuck.

Articulus principalis negotij.

hoofd-stuck.

fland . j. meester-werck. Canon artis, tyrocinium.

hoofd-sweer.

Dolor capitis, cephalalgia, cephalea.

hoofd-sweer van drincken.

Crapula, helucus, grauedo capitis è potu nata.

hoofd-sweerigh.

Grauedinosus, grauedini obnoxius.

hoofd-swindel.

Vertigo.

hoofd-tand.

Dens maxillaris. q.d. praecipuus.

hoofd-top.

Vertex capitis.

hoofd-touwe.

Rudens.

hoofd-vloed.

Rheuma, catharrus.

hoofd-vloedigh.

Rheumaticus.

hoofd-vonnisse.

Sententia praesidum: sententia iudicis superioris.

hoofd-vrouwe.

Lena. q.d. capitanea meretricum.

hoofd-wee. j. hoofd-pijne.

hoofd-wisch.

Cesticillus.

hoofd-wronghel.

Cesticillus: circulus qui capiti imponitur, quo commodiùs onera ferantur.

hoofdelinck.

Praecipitanter.

hoofdelinck af-worpen.

Praecipitare, praecipitem dare.

hoofden.

Capita.

hoofden der wt-kijckende balcken.

Proceres.

hoofden. j. hoofd-stucken.

Proceres, primates.

hoofden aen iemanden.

Habere aliquem pro domino: deligere fibi aliquem tanquam caput & patronum.

Hoogh.

Altus, celsus, excelsus, profundus, sublimis, arduus, aëreus, editus. ger hoch: gal. hault: ang. hige, heyge.

hoogh ende swaer.

Arduus.

hoogh-boord.

Altum nauis: q.d. pars superior: cùm altera quae lijde dicitur à velo & vento deprimitur.

hoogh dagh.

Multa dies, clara ac profunda dies.

hoogh in den dagh slaepen.

In multam diem dormire, in multam lucem stertere.

hoogh nacht.

Multa nox.

hoogh in den nacht drincken.

In multam noctem potare.

hoogh achten.

Magni facere, magni ducere, magni aestimare.

hooghen dagh.

Solennis dies, solenne: solennia.

hooghen eed.

Solenne sacramentum.

[pagina 198]
[p. 198]

hooghe schole.

Academia, gymnasium literarum, lyceum. vulg vniuersitas.

hooghe straete. j. heeren straete.

hooghen koor.

Cella maior templi, adytum templi maius.

hooghe verwe, volle verwe, satte verwe.

Color plenus, satur: & Color floridus, rutilus: ardens, ignescens.

hooghen vloed.

Inundatio maris.

hooghen wegh.

Via militaris, via publica.

hoogh beroemt.

Famosus, celebris, praeclarus, nobilis.

hoogh ghe-acht man.

Clarus, praeclarus, spectabilis, conspicuus vir.

hoogh-bootsman.

Nauarchus.

hoogh borstigh.

Pectorosus, praegrandi pectore. & Elatus animo, superbus.

hoogh-daedigh.

Magnificus.

hoogh-dringhenden noot.

Necessitas valde vrgens.

hoogh-ghe-boren.

Generosus, nobili prosapia natus, summo genere natus, alta stirpe genitus, summo vel amplissimo loco natus: nobilis familiae, generosae prosapiae: altus, antiquus, nobilis.

hoogh-ghe-leerd.

Perdoctus, summè doctus, singularis doctrinae, exquisitissimae eruditionis, literatissimus, doctissimus, peritissimus literarum, apprimè doctus, insigniter doctus, facilè doctissimus.

hoogh-hertigh. j. hoogh-borstigh.

hoogh-konter.

Altus, altitonans: cantor qui vocem maximè acuit: vox media inter cantum & tenorem, vocem virilem excedens acumine, nunc volgò contratenor.

hoogh lippigh. j. hooghmuyl.

hoogh-misse.

Sacrum publicum, sacrum populare.

hoogh-moed, hoo-moed, hooghmoedigheyd.

Magnanimitas, fastus, arrogantia, elatio animi, sublatio animi: celsitas: animi magnitudo.

hoogh-moedigh, hoo-moedigh.

Magnanimus, fastosus, arrogans, elatus siue sublatus animo, gloriosus: ingentes animos angusto in pectore versans.

hoogh-moedighlick.

Magnanimiter, fastosè, arroganter.

hoogh-mondigh. j. hoogh-muyl.

hoogh-muyl.

Brocus, broncus.

hoogh-noodigh.

Pernecessarius.

hoogh-ruggigh.

Gibber, gibbosus.

hoogh-sael.

Cella chori sublimior: locus chori editior: pulpitum chori, orchestra chori, suggestus.

hoogh-tijd. j. heugh-tijdt.

hoogh-vaerdigh, hoo-vaerdigh.

Superbus, elatus animo, superciliosus, inflatus fastu, fastosus, turgens, tumidus, turgidus, arrogans.

hoogh-vaerdigh zijn.

Superbire, efferre se, tollere supercilium: tumere, intumere, intumescere fastu.

hoogh-vaerdije, hoo-vaerdije.

Superbia, fastus, arrogantia, sublatio animi, elatio, inflatio, tumor animi, supercilium.

hoogh-vaerdighlick.

Superbè.

hoogh-waerdigh.

Venerabilis, venerandus. & Augustus, splendidus, amplus.

hoogh-waerdigheyd.

Maiestas, amplitudo.

hoogh-wichtigh.

Ponderosus.

hooghde.

Altitudo, proceritas, sublimitas, summitas.

hooghen. j. ver-hooghen.

hoogheyd.

Altitudo, celsitudo, celsitas, sublimitas, proceritas. & Gradus honoris, dignitas.

hooghelick.

Altè, elatè, sublimè: & Summè, summopere, valdè: & Sublatè, magnificè.

hooghsel. j. ver-hooghsel.

hooghste.

Altissimus, summus, supremus. Ten hooghsten. Summum, ad summum, vt plurimum.

Hoon.

vetus. Fraus, fallacia: & Probrum, dedecus, infamia. & Indignatio. & Iniuria. & Ira.

hoon-spraecke.

sax. fris. sicamb. Blasphemia, vituperatio, dedecus.

hoon-spreken.

Blasphemare, inhonorare verbis, deridere, dedecore afficere.

hoonen.

Fraudare, defraudare, fallere, decipere, illudere: & Dedecorare, vituperare, inhonorare, dehonestare. gal. honnir.

Hoon.

vet. Fauor, gratia, suffragium.

hoonen.

vet . j. gunnen . Fauere, suffragari.

hoon-spraecke.

vetus . j. man-schap, hulde.

Hoop.

Cumulus, aceruus, agger, congeries, strues: Agmen, caterua, multi-

[pagina 199]
[p. 199]

tudo, congregatio, globus. ger. hauff: ang. heape.

hoop beesten, hoop veeghs.

Grex, armentum, armenta pecuaria.

hoop oft swerm bien.

Examen.

hoop volcks.

Multitudo hominum, coetus, congregatio, turba, cohors, synagoga, conuentus, globus.

hoop krieghs-lieden.

Copiae, manus, cohors, turma, exercitus, globus armatorum.

hoop houts.

Strues lignorum, congeries.

hoop peerden.

Equariae.

hoopken.

Grumus, grumulus. Hoopkens setten, hoopkens schieten. Castellatim nuces construere. Ouid. de nuce: Quattuor in nucibus non amplius alea tota est: Cùm sibi suppositis additur vna tribus. Has puer aut certo rectas diuerberat ictu, Aut pronus digito bisve semélve petit.

hoopen.

Aceruare, coaceruare, construere, aggerare, exaggerare, struere in aggerem, congerere, cumulare, accumulare, conferre in aceruum.

hooper.

Aceruator, coaceruator, cumulator, accumulator.

hoopinge

Aceruatio, coaceruatio, accumulatio, exaggeratio.

hoopelinck.

Aceruatim, cumulatim, cumulatè: & Turmatim, gregatim, cateruatim, agminatim.

hoop-man.

Mas gregis: & Praefectus multitudini: dux militum, ductor ordinum, copiarum.

hoop-werck.

Copia, multitudo, magnus numerus: aceruus rerum.

hoop-wijse.

Gregatim, cateruatim, turmatim.

Hoor-rugghe, hor-rugge.

Pars thoracis prona, & circa spinam in bobus. q.d. dorsum superius. Gesner.

Hoorde. j. horde.

Crates.

Hoore. j. hoor, hoyre, oor.

Haeres.

hoorie.

fland. Haereditas.

Hoore.

fland . j. oore. Auris.

Hooren.

Audire, inaudire, haurire, auribus, capere, percipere, excipere, accipere auribus. ger. horen: gal. ouir: hisp. oyr: ang. heare.

hooren seggen.

Audire, intelligere, percipere, accipere, discere relatu aliorum.

hoorer.

Auditor.

hooringhe.

Auditio, auditus.

hoor-saem. j. ghe-hoor-saem.

hoorsaemen.

vet. Obedire.

Hooren. j. op-hooren.

Cessare.

Hooren, be-hooren.

Pertinere, competere.

Hooren. j. horen.

Cornu.

Hoorick.

vetus fland. Pars quędam capitis.

Hoorinck.

Spinalis dorsi medulla, quae ad os caudae quod ad anum desinit, porrigitur: cerebrum longum dicitur Macrobio. Leuin. Lem.

Hoornick. j. hornick.

Cornu.

Hoosen. j. oosen.

Haurire.

hoos-drup. j. oos-drup.

Subgrunda.

Hope.

Spes, fiducia, confidentia, exspectatio. ger. hoffnung: ang. hope.

hope-loos.

Exspes.

hopen.

Sperare, confidere, exspectare, fidere, spem habere, fouere, pascere, nutrire: spe teneri, lactari, duci, euebi, tolli: fiduciam habere ger. hoffen: ang. hope.

hopelick.

Sperabilis.

hoper.

Sperans.

hopinghe.

Spes, expectatio.

Hoppe.

Vpupa, epops. ger. hopff, vvid-hopff: gal. huppe, hupe: ital. vpega: angl. hovvpe.

hoppe.

Obscena, spurca mulier: & Meretrix. quae Plauto vpupa dicitur.

hoppe-top.

fland . j. hoppe. Vpupa.

Hoppe, hoppe-kruyd.

Lupus, lupus salictarius. officin. lupulus. ab hoppen siue huppen: qud saliat, siue adscendat arbores. ger. hopffen: gal. houblòn: angl. hoppes.

hoppen-korf. j. stuyck-mande.

hoppen.

Condire siue miscere lupulo.

Hoppel, hoppel-koe. j. bonte-koe.

Vacca maculosa.

Hoppen, hoppelen, hobben, huppelen.

Salire, saltare. ger. hoppen: ang. hoppe.

Horcken.

fland. & harcken. fris . j. luysteren. Auscultare. ang. harken, herken.

Horcken.

fris. Contrahere membra vt calefiant.

Horde, hurde.

Crates, cratis, gerrae.

horde in de venster.

Transenna, clathri, clathra, cancelli.

horden wandt.

Paries cratitius.

Horen, horn.

Cornu. germ horn: gal. corne: ital. corno: hisp. cuerno: ang. horne.

horenken.

Corniculum.

horenken oft koppe.

Cucurbita, cu-

[pagina 200]
[p. 200]

curbitula. Horenken, papier-huysken. Cucullus, inuolucrum chartaceum instar corniculi.

horen, zee-horen.

Cochlea.

horen.

vetus. sax . j. hornick. Angulus.

horen-hoef.

Vngula quadrupedum.

horen-beeste.

Cornutum animal, cornuta bestia.

horen-bie.

fris. Crabro.

horen-blaeser.

Cornicen, cornicularius, buccinator, classicus.

horen-draegher.

Corniger. & Curruca: Adulterae maritus: qui natos è maecha vxore liberos pro suis legitimisque educat. vulg cornutus.

horen-drooghe.

Siccus instar cornu. Catull. Sicciora corpora cornu. & Cornu magis aridum.

horen-dul.

Cornupeta: cerebrosum animal, furiose cornu petens siue feriens

horen-herd.

Corneolus, durus instar cornu.

horen-heul.

Papauer corniculatum.

horen-loos.

Mutilus, carens cornibus.

horen-maend.

rectiùs hoeren-maend. December.

horen-perckement.

Membrana vitulina.

horen-slanghe.

Cerastes.

horen-slecke.

Cochlea.

horen-steen.

ger. sax. sicamb. Silex. à duritio & colore cornu.

horen-steen.

vet . j. hoeck-steen. Lapis angularis.

horen-stootigh.

Cornupeta, petulcus.

horen-verwe.

Corneus color.

horen-visch.

sax . j. gheepe. Acus.

horen-voetigh.

Cornipes.

horen-worm.

Seps: vermis qui cornua erodit.

horenen.

fland. Canere cornu.

horener.

Cornicen.

horener.

Corniger, cornutus.

horener, hornte.

sax. sicamb. Crabro.

horener.

vetus. Arcus: cornu, Virg. propriè autem Arcubalista, scorpio.

horen-bedor, horn-bedor.

Scarabeus cornutus, scarabeus Lucanus, taurus, vulg ceruus volans: animal ex insectorum genere praelongis ac bisulcis cornibus armatum.

Horen-toren.

holl. fris . j. wespe. Vespa.

Horinck. j. hoorinck.

Hornick.

vetus. fland. Angulus.

hornick-steen.

vetus. Lapis angularis.

hornick.

Spina galeae. vide hoorinck.

horninck.

germ. sax. sicamb. Februarius mensis. q.d. mensis cornuum: a deciduis ceruorum cornibus: tunc enim cornua reijciunt cerui: vnde & Graecè hic mensis dictus ἐλαφηβολιὼν, ἐλαφιος Adr. Iun. Aut fortè, meo quidem iudicio, ab horen, hooren siue op-hooren. i. desinere, finem facere: quòd remissum gelu, tunc incipiat desinere: qua etiam ratione sporckel inferioribus Germanis frequentiùs dicitur.

hornsel. j. horsel.

Crabro.

hornte.

vetus. sicamb. Crabro. angl. hornet.

Hors, horse, ors.

vetus. fland. ang j. ros. Equus.

horse-breker.

vetus. Equiso. angl. horse breake.

horsel.

Crabro, tabanus, asilus, oestrum. dicitur ab horse. i. equus: est enim propriè insectum ex equis creatum, equos & armenta infestans. Ouid. Pressus humo bellator equus crabronis origo est.

horselen.

Oestro incitari, insanire, furore exagitari. & Bombilare. & Rixari.

horselinghe.

Oestrum, insania, furor. & Rixae. & Bombilus.

horseler.

Oestro percitus, insanus, furiosus.

Horscht, horst.

Virgultum: sylua humiles tantùm frutices proferens, frutetum, frutectum, senticetum.

Hort. j. stoot.

Pulsus, pulsatio, impulsus; illisus, us; offensa. gal. heurt: ital. vrto: ang. hurt.

horten. j. stooten.

Pulsare, illidere, allidere. gal. heurter: ital. vrtare: ang. hurte.

Hortigh, hurtigh.

Expeditus, promptus, agilis, vegetus.

Horts.

fland. Echinus, erinaceus, hericius.

Hose.

ger. sax sic. holl. ang. Caliga.

hose, leerse.

Ocrea. vulg osa. gal. houseau.

hose.

Theca coriacea.

hose-banden. j. kousse banden.

Fasciae crurules.

hose-mond.

Vranoscopus. genus piscis.

Hotte.

fland Cornis dossuaria. gal. hotte.

hottener.

Cistifer.

Hotte.

fris. holl. sic . j. matten. Lac scyston.

hot-gack.

sax. sicam . j. hoppe. Vpupa.

hotten.

Coagulare, coalere, coalescere, concrescere.

[pagina 201]
[p. 201]

hotten.

Euenire, succedere. Wel hotten, qualick hotten. j. ghe-lucken.

Hou. j. hof.

Celeusma nauticum, clamor nautarum, helciariorum, &c. Den hou gheuen, den hof geuen. Celeusma clamare.

hou-boots-man.

Celeustes, hortatora.

Honaer.

fland . j. oye-vaer. Ciconia.

Houd, hold, huld.

Fauens, beneuolus, amans, fidus, fidelis. hinc Vriend-houd. amico fauens. Heer houd. fauens domino. quidam hou & houw scribunt

houd-seligh, hold-seligh.

sax. Comis.

houde.

vetus Fauor & Comitas.

Houde haude, pelle.

Tunica, concha, cortex, valuulus, operculamentum: siliqua, folliculus, calyx. & Spica. dicitur houde quòd fabas, pisa, legumina contineat seruetque.

houde. j. houwe.

Turbo.

houde.

holl. Ius retrahendae emptionis. . i. kalengieringhe.

houde.

vetus. Ansa. ang holde.

houde.

Statim, confestim, citò. Soo houde. j. soo haest als. Simulac.

Houden.

Tenere, seruare & Condere, reponere, custodire. germ. halten: angl. halde, hilde, holde.

houden sijn be-loften.

Seruare promissa, stare promissis, fidem seruare.

houden.

Habere, in potestare tenere: & obtinere: & Vincere. & Continere.

houden staende.

Sustinere.

houden van weerden.

Ratum habere.

houden.

Alere, nutrire, educare.

houden.

Folliculum, valuulum, spicam proferre.

houden.

Capere, tenere, obtinere, detinere, seruare.

houden.

Manere, morari, commorari, agere, se continere in aliquo loco, habitare.

houden, aen houden met iemanden.

Stare ab aliquo, stare cum aliquo, assentire vel assentiri alicui, studere partibus alicuius: tueri alicuius causam, sentire cum aliquo, in alicuius sententiam pedibus ire, fouere alicuius partes, defendere, tutari.

houden.

Aestimare, iudicare, existimare, ponere, ducere, sentire. Deel houden van sich seluen. Se ipsum magni facere, se extollere, efferre. Veur goed houden. Aestimare, reputare bonum, ratum bonumque habere. Veur sijnen vader houden. Habere loco patris, colere tanquam patrem.

houden veur vriend-schap, vijand-schap.

&c. Ponere loco beneficij, amicitiae: loco contumeliae, maledicti, criminis, &c.

houden veur ghe-daen.

Actum habere.

houden veur vijand.

Habere in hostium numero: pro hoste habere.

houden.

Gerere, hoc aut illo modo se habere, viuere. Sich eerlick houden. Gerere se honestè: honestè & decenter viuere

houden ende ont-haelen iemanden.

Excipere, curare, tractare aliquem, habere.

houden ende voldoen.

Praestare.

houden.

Celebrare. Bruyd-loft houden . Nuptias celebrare, nuptias cum celebritate quadam facere, facere nuptias, exhibere conuiuium nuptiale. Wtvaerd houden. Celebrare exequias, facere funus. Vier-dagh houden, hoogh-tijd houden. Celebrare diem festum, feriari, solenne celebrare.

houden herberghe, backerije,

&c. Exercere cauponam, agere cauponem: exercere furnariam, &c.

houden schole. j. op-houden.

Agere ludimagistrum. Raed houden. Consilia agere, inire consilia. Wacht houden. Stationem agere.

houden de vier-schaere.

Agere forum, dicere ius, de controuersii iudicare.

houden, op-houden een kind.

Alere, educere, educare puerum.

houd-kind.

Alumnus. j. voesterkind.

houden. j. houwen.

Matrimonio iungere vel iungi.

houd-vast.

Fibula ferrea, fibula adunca.

houd-vast, tayaerd.

Homo tenax, auarus.

houder.

Tenens, qui tenet.

houder.

vetus. Praefectus.

houder.

Receptaculum, retinaculum.

houder, visch-houder.

Nassa: vimìneum textum in quo pisces seruantur & aluntur.

houd-achtigh.

Tenax.

Houe. j. hof.

[pagina 202]
[p. 202]

Houel, hoeuel.

sax. sicamb . j. bult. Gibbus, tumor.

houel, hoeuel.

sax. sicamb . j. schaeue. Dolabra. ger. hoble.

Houel, heuuel.

Collis, monticulus, cliuus. ger. huhel.

Houelken.

Cliuulus, grumus, grumulus, terrae tuber.

houelen, heuuelen.

Assurgere in cliuum, excrescere in collem, extuberare.

houelachtigh.

Cliuosus. & Gibbosus.

Houelinck.

Palatinus, aulicus.

houelinghen.

Palatina officia, aulici, officiales aulici.

houen, houéren, hof houden.

Epulari, comessari, agitare conuiuia, splendidè & lautè viuere aulico more.

houéren.

Epulari, comessari: agere conuiuia.

houéren.

ger. sax. Praesultare.

Houen.

Colere hortum.

houenier.

Holitor, hortulanus.

houenierster.

Hortulana, holitrix.

houenieren.

Colere hortum.

houen ende huysen iemanden.

Domo recipere aliquem. vide hof-stad.

houesch ende schoon.

vetus . j. hupsch.

Hout.

Lignum, materia. germ. holtz: ang. vvood.

hout.

vetus. Sylua. hinc pagorum nomina. Bogh-hout, Buggher-hout, Ooster-hout, &c. ita quoque vvoode anglis & veteribus saxonibus lignum & silua dicitur.

hout-beytel.

Cuneus.

hout-breker.

Faber lignarius, materiarius, negotiator abietarius, abietarius.

hout-draed, hout-iaeren.

Pecten: linearum tractus qui in longum excurrit in materia.

hout-draeyer. j. drayeler.

Tornio.

hout-duyue, hol-duyue.

Palumbes, palumbus, liuia.

hout haelen.

Lignari.

hout-haeler.

Lignator.

hout-huys.

Lignile.

hout-iaeren. j. hout-draed.

Pecten. linearum tractus vnde lignorum aetas dignoscitur.

hout-kraeye.

Picus niger, cornix siluatica.

hout-laeghe. j. hout-mijte.

hout-maeye.

Cossus, teredo.

hout merckt.

Forum lignarium.

hout-mijte.

Meta ligni, strues.

hout-saghe.

Runcina, serra dentata.

hout-sagher.

Serrarius, pristes.

hout-sagen.

Materiam serra desecare.

hout-sneppe.

Gallinago, rusticula, perdix siluatica, rustica.

hout-stal.

Lignile.

hout-vorster. j. bosch-hoeder.

Saltuarius.

hout-werck.

Materia, opus ligneum, materiaria fabrica. & Opus intestinum, sublicium.

hout wercker.

Faber lignarius, faber materiarius.

hout-worm.

Cossus, teredo, termes: vermis ligna erodens.

hout-achtigh.

Lignosus.

houten, van hout.

Ligneus, a, um.

houten aensicht. j. berderen.

houten brugge.

Pons ligneus, sublicius.

houten schoenen, holt-blocken.

Calones, soleae ligneae.

houten mensch.

adag . j. swaer-moedigh. Melancholicus.

houten naeghel. j. spie.

Houtten.

Claudicare. ang. halte, haulte.

houttende.

Claudicans, claudus.

Houw.

Eho, heus.

houw. j. hou.

Celeusma.

Houwe. j. houde.

Tunica siue calyx fabarum.

Houwe, houw, hauw.

ger. sax. sicamb . j. hoy. Foenum, herba resecta in pabulum.

Houwe, houw, hauwe.

Incisura, incisio, incisus, us, sectura, sectio, caesura.

houwe.

Caesio, lignorum caesura.

houwe, wonde.

Vulnus.

houwe.

Turbo: ventus è depressa nube contortus: sic teut. dictus, qud obuia quaeque decutiat & prosternat.

houwe in d'ooghe.

Vnguis; membranula quaedam in oculo.

houwe, houweel.

Ligo, bipalium, pastinum. ger. hauvven: sax. hovve: gal. houe, hoyau.

houweel.

Pastinum, marra, irpex: & Bipennis: & Runcina, Sarculum.

Houwen, hauwen.

Secare, insecare, putare, amputare, scindere, caesim ferire.

houwen in stucken.

Dissecare. ang. hevve.

houw-baer.

Maturus putari siue amputari, caeduus.

[pagina 203]
[p. 203]

houw-bancke.

Lanionia mensa, mensa in qua carnes scinduntur.

houw bijle.

Securis.

houw-bosch.

Caedua silua.

houw-mes.

Falx putatoria, falx siluatica, falx arboraria.

houw-spaenderen.

Assulae.

houwens.

Caesim. Houwens ende stekens. Caesim & punctim.

houwer.

Sector, putator: & Pastinator.

houwer.

Ensis, securis.

houwinghe.

Sectio, putatio, amputatio.

Houwen, houden, houwelicken, hijlicken, hilicken, eelicken.

Matrimonium contrahere, inire, sortiri: iungi matrimonij foedere, connubij foedus inire: ducere vxorem: nubere viro, maritari, viro tradi seu sociari: ab hou, houd, hold siue huld. i. fauens, fidelis: vnde etiam vet. dictio ghe-houw ende ghe-trouw: & vriend-houd, heer-houd. Connubium enim fidum & stabile imprimis esse debet: vnde & Seneca fides sacrata coniugij dicitur.

houw-baer.

Maturus vel matura coniugio.

houw baere maeght.

Virgo nubilis, matura viro.

houw-sieck.

Appetens nuptiarum.

houwelick, houdelick, houlick.

Coniugium, connubium, matrimonium, matrimonialis vel coniugalis copula, iugale vinculum, iugalis nodus.

houwelick-maecker.

Auspex.

houwelicks.

Matrimonialis, coniugalis.

houwelicks goed.

Dos, res dotalis, bona nuptiarum causa tradita, pecunia marita, dotalis.

houwelicksche veur-waerde.

Pactum matrimoniale, contractus coniugialis, syngrapha connubialis, conditiones siue condictiones nuptiales, tabulae matrimoniales.

houwelickschen band.

Iugale vinculum, copula matrimonij.

houwelicken.

Maritare, connubio iungere, collocare matrimonio, nuptui, nuptum dare: despondere: & Connubio iungi: ducere vxorem: nubere viro.

H V

Hubbelen.

fland . j. huppelen. Saltitare.

Hube. j. huybe.

Budo.

Huberon.

vetus . j. hoppe. Vpupa.

Hucken.

Desidere, subsidere, residere, obsidere, in terram se submittere.

hucken van swaeren last.

Pandari, incuruari, cedere ponderi.

huck-schouderen.

Humeros contrahere.

huckende.

Sunsidens, incuruus, pandus.

hucker.

Reses, deses, incuruus, pandus: & Insidiator, subdolus.

hucker. j. hoecker, huecker.

Institor, propola, caupo.

hucker, huckerken.

Myscelus, nanis cruribus.

Huckup.

sax. Singultus.

Hudsen, hedsen.

Panniculi, panni viles, triti & laceri.

Huede, hueden. j. hoede, hoeden.

Hueck.

sax . j. huygh. Vua.

Huel. j. heul.

Huelfte.

Sculponea, solea lignea.

Hueghel. j. heughel.

Climacter.

Huelte. j. heulte.

Imum fossae.

Huepe. j. heupe.

Huere. j. hure.

Caput apri.

Huere.

fland . j. ure. Hora.

Huere.

vetus . j. hoere. Meretrix.

Huere, hueringhe.

Conductio, locatio.

huere, huer-loon.

Locarium, pensio, merces.

huer-cedel.

Tabulae conductionis aut locationis: contractus.

huer-gheld.

Locarium, pensio.

huer-knecht.

Mercenarius.

huer-loon.

Locarium, pensio, merces.

huer-peerd.

Equus meritorius, conductitius.

huer-waegen.

Vehiculum meritorium.

huer-waere.

vetus . j. huere. Conductio, locatio.

hueren.

Conducere. ang. hyre.

huerlinck.

Mercenarius, mercede conductus.

huerlinck.

Conductor. Huerlinck van een huys. Conductor domus: inquilinus, in conducta domo habitans.

Huericken.

fland . j. ericken. Ruminare.

Hufte.

sicamb . j. heupe. Coxa, coxendix.

Hugghen.

vetus. Obseruare, considerare.

huggher.

Obseruator, explorator, corycaeus.

Huggeren. j. huyueren.

Frigutire.

huggherigh. j. huyuerigh.

Frigutiens.

Huy, hauw. j. hoy.

Foenum.

[pagina 204]
[p. 204]

Huy, hoy.

holl. fris. j. weye.Serum lactis.

Huyben, huybeken.

Busio, asio, otus, noctua, vlula. ger. huvv: gal. hibou: hisp. buho.

Huych. j. huygh.

Vua, vuula.

Huychelen.

Blandiri, assentari. germ. heuclen.

huycheler.

Adulator, assentator.

Huycke.

Toga, pallium. Huycke oft falie der vrouwen. Calyptra, palla. Dicitur huycke. q.d. hoedke, ab hoeden. i. à tuendo sicut toga, à tegendo.

huyck oft huycksken nae den wind hanghen.

Seruire scenae: seruire tempori: versare suam naturam & regere ad tempus, Cicero. ad nutum aliquorum circumferri.

huyck-maecker.

Pallio.

Huyd, huyden.

ger. sax. sicamb. holl. j. heden. Hodie.

huydigh.

Hodiernus. Huydigen dagh. Hodie, dies hodiernus.

Huyd, vel.

Cutis, pelli: corium, scortum, tergus, exuuiae ger. haut: ang. hyde. Metter huyd be-taelen. Tergo luere.

huyd ende haer-straffe. j. stoepe.

huyd-vetten.

Depsere corium, subigere pelles.

huyd-vetter.

Coriarius, alutarius, subactarius, depsitor: qui coria & tergora depsit & pinguefacit.

huyd-vetterije.

Officina coriarij.

Huyden. j. heden.

Hodie.

Huyden.

vetus . j. hoeden. Custodire, conseruare.

Huyder, uyder, wder, euder.

Vber, mamma. dicitur tantùm de bestiarum mammis.

huyder-bret, euder-bret.

Sumen. q.d. huyder-braed. i. vberum siue abdominis assum.

huyderen, uyeren.

Turgescere vberibus siue mammis, vt vaccae foetui maturae.

Huygh.

Vua, vuula, columellae inflammatio, vuae gutturis tumor, columella procidua.

Huyl. j. wl.

Vlula.

huylen.

Vlulare, eiulare: quiritari, plangere, lamentari. ger. heulen: gal. hurler: ital. vlulare: hisp. aullar.

huyler.

Vlulator, eiulator.

huyler.

holl. Cygnus, olor: à querula voce sic olorem dicit putat Adr. Iunius.

huylinghe.

Vlulatus, eiulatus: planctus, lamentatio.

Huype.

holl . j. hoppe. Vpupa.

Huys.

Domus, aedes, ium. ger. hauss: ang. house.

huys.

Familia, prosapia. Van edelen huyse ge-boren . Nobili familia natus.

huys.

vetus . j. hof. Epulum.

huys.

Antacaeus: esox, siue exos: piscis genus. vulg huso: sax huse: qud domunculae instar se ostentet, vt quidam putant. vel q.d. hys siue hysca: vnde & Illyricè vuys appellatur, nimirum à pinguedine seu lardo quo porcum refert. Gesner.

huys-alame.

Supellex.

huys-arme.

Egeni occulti: qui domi se tenuiter continent.

huys-backen brood, huys-brood.

Panis cibarius, secundarius, autopyrus, confusaneus, secundus, domesticus, domi coctus.

huys-blas.

Ichthyocolla, gluten piscium. dicitur huys-blas q.d. huysen-blase. fit enim ferè ichthyocolla ex husonum vesica. Gesner.

huys-brenner, hus-brenner.

ger. Scarabaeus maiusculus, galeatus, rubris cornibus & alis testaceis armatus.

huys-buyck.

Victum manu quaerens, χειρὸβιος vulg ventrimanus. & Incola.

huys-berd, hangh-berd.

Insigne aedium: signum domus.

huys-brief.

Insigne locandarum ędium.

huys-braecke.

Irruptio in aedes.

huys-breker.

Effractor, vecticularius.

huys-bie.

Auis domestica.

huys-deerne.

Focaria.

huys-drop, dack-drop.

Stillicidium, stillae de tecto cadentes.

huys-drop, hoos-drup, oos-drup.

Subgrunda. vel subgrundia.

huys-duyue.

Columba cicur, domestica, palumbus cicur, cellaris.

huys-duyue.

adag ὀικουρὸς qui semper domi desidere gaudet: cochlea.

huys-esel. j. huys-duyue.

Cochlea.

huys-endte.

Anas cicur.

huys-ghe-noot.

Domesticus, familiaris.

huys ghereck.

vetus. Supellex, vtensilia.

huys-ghe-sind.

Familia domus.

huys ghe reede. j. huys-raed.

Supellex.

huys-god.

Lar, deus domesticus.

[pagina 205]
[p. 205]

huys-goden.

Penates, lares. dij domestici, dij patrij.

huys-haen.

Gallus gallinaceus.

huys-heer.

Herus, herus domus, dominus, paterfamilias: & Conductor domus, inquilinus.

huys-hond. j. huys-wachter.

huys houden.

Alere familiam, gerere rem domesticam, tueri siue curare rem familiarem: & Parcere siue comparcere familiae, parsimoniam adhibere, frugem facere, familiae curam habere.

huys-houder.

Oeconomus. vir oeconomus, administrator rei familiaris.

huys-houdinghe.

Oeconomia.

huys-houdigh.

Frugi.

huys-huere.

Locarium, pensio, merces inhabitationis aedium alienarum.

huys-kappelle.

Lararium, sacrarium domesticum.

huys-knecht.

Famulus: scoparius. & Oeconomus, columella.

huys-lieden.

Inquilini: & Coloni.

huys-loock.

sax. sicamb. holl . j. donderbaerd. Sedum maius. sic dictum qud super tecta crescat & folia porri similia habeat. ang houseleke.

huys maeght.

Famula, ministra, ancilla: scoparia.

huys-man.

Vir domesticus, paterfamilias maritus. & Inquilinus. & Agricola, colonus, villicus, ruricola.

huys-meester. j. hof-meester.

Oeconomus.

huys-meyer.

vetus. ger. Oeconomus, maior domus.

huys moeder.

Materfamilias, matrona.

huys-mussche.

Passer domesticus, passer tecticolus, passer solitarius.

huys-raed.

Vtensilia, supellex, bona mobilia q.d. huys-reed. nempe res ad quotidianum vsum patrisfamiliâs paratę, secundùm I. C. tit. de supell. leg. vnde & ghe-reede, huys-ghe-reede & ghe-rade dicitur. germ. haussrath sax. hussgerath.

huys-raed.

metaphoricè. Peculium, apud Plaut. & Petron. veretrum, genitalia. q.d. vtensilia. honesta rei turpis circumlocutione.

huys raed houden.

vet . j. huys-houden . Tueri rem familiarem.

huys-rekel. j. huys-wachter.

Canis domesticus.

huys-saete, huys-sete.

vet. Domesticus: familiaris.

huys-soeckinghe.

Inquisitio in domicilia. & Irruptio in aedes.

huys-soeckinghe doen.

vet. sax. sicamb. Irrumpere in aedes violenter, & cum impetu ingredi.

huys-slanghe.

Coluber.

huys-slacke.

Limax, cochlea nuda.

huys-sorgher.

Oeconomus.

huys-stofferinghe.

Supellex.

huys-stormer.

Effractor.

huys-vader.

Paterfamilias, maritus.

huys-volck. j. huys-lieden.

huys-vriend.

Familiaris.

huys-vrouwe.

Hera domus: & Vxor, domina, nupta, socia thori.

huys-wachter, huys-rekel.

ὄικουρος, canis domesticus, canis villaticus, canis assiduus.

huys-weecke.

fland . j. huys-arme.

huys-weerd.

sax. sicamb. Maritus, herus domus.

huys-werck.

Negotium domesticum, opus domesticum.

huys-wijf.

Materfamilias, domina, hera domus.

huys-wortel.

germ. sax . j. huys-loock. Sedum.

huysen.

vetus . j. houen. Epulari. hinc paesch-huysen.

huysen ende houen iemanden.

Recipere aliquem hospitio, domo, tecto.

huysen.

vetus. fland. Domum aedificare.

huysinghe.

Domicilium, aedificium.

huyselick.

Parcus, frugi.

huyselick dier.

Animal cicur, mansuetum, domesticum.

huyselicken

Frugaliter.

huys-sitten.

holl . j. huys-armen.

huysken.

Domuncula, aediculae, parua domus, paruae aedes.

huysken.

Theca, loculus in quo aliquid reconditur Huysken van peper oft ander cruyden. Cucullus, inuolucrum quo aromata clauduntur.

huysken. j. hulse.

Siliqua, gluma, calyx, theca seminis ang. huske.

Huyssier. j. deur-waerder.

Accensus, apparitor, ianitor, ostiarius. gal huissier.

[pagina 206]
[p. 206]

ab huis: gal. i. ostium. ital. vssiere: ang. husser, vsser.

Huyue.

Reticulum, capillare, vitta.

huyue.

vet fland . j. huygh. Vua.

huyue. j. menigh-voude.

Echinus, bouis ventriculus.

huyue des in-ghe-wandts.

Omentum.

huyue vanden waghen.

Tympanum currus.

huyuen-bandeken, huyuen-bindsel.

Taenia.

Huyuen.

Caput operire, contegere amictu.

Huyueren.

Horrere, horrescere, frigutire, sentire intrinsecus algorem seu tremorem.

huyuerigh.

Frigutiens, horrens frigore.

huyueringe.

Horror, tremor prae frigore

huyueringhe van kortse.

Perfrictio, quercera febris: rigor: frigus quod in accessione tertianae febris tremorem adducit.

Hulcke, koop-vaerders schip.

Holcas, nauis oneraria, grauis, frumentaria: stlata, nauigium latum vastumque. sax. holck: ital. hulca: ang hulcke.

hulcke, kinck-horen.

Piscis turbinatus.

Huld, hold.

Fauens, amicus, beneuolus, amans.

hulde.

Suffragium, fauor, gratia, fides, fidelitas. & Amor.

hulde, manschap.

Obsequium & obseruantia clientis siue vasalli: hominium. vulg homagium.

hulden, hulde doen.

Obsequium & fidem praestare. & Suffragio ornare.

hulden den lands-heere.

Inaugurare principem, initiare principatui, suffragiis dedicare principatui, solenni suffragio eligere principem: praestare domino iuramentum fidelitatis. vulg homagiare.

huld-schenck, huld-ghifte.

Coronarium: munus quod principi ad inaugurationem aut nouum honorem datur.

Hulle, hooft-doeck.

Capitium, plaga, plagula, velamen muliebre capitis, rica, ricula, calantica, vitta, redimiculum.

hullen.

Redimire caput, caput tegmine ornare.

hulsel. j. hulle.

Capitium.

Hulpe, hulpen. j. helpe, helpen.

Hulse, hulsche, huldsche.

Siliqua, calyx, folliculus, gluma, vtriculus, inuolucrum seminum in frugibus.

hulsen vrucht.

ger. sax. Legumen.

Hulsen ende bulsen.

Tussire vehementer, quassari vehemente frequenteque tussi: vulsare, apud Veget. germ. bulsen. Gesner.

Hulst.

Ruscus siluestris, aquilenta, aquifolia. gal. houlx.

Hummel. j. hommel.

Fucus.

Hummen. j. hemmen.

Mutire.

Humsken.

sicamb . j. krekel.

Humpelen.

sicamb. Ineptè operari.

humpeler, humpel-man.

sicam . j. brodder. Imperitus suae artis, ineptus operator.

Hungher.

ger. sax. sic . j. hongher. Fames.

Hungkeren.

Affectare, cum affectu petere: proprie est infantum & puerorum mammam aut alimomam appetentium.

hungkeren.

fland. Hinnire.

Hupe, huppe. j. heupe.

Coxendix.

Huppe, huppetub.

fland . j. hoppe. Vpupa.

Huppelen, huppen.

Saltitare, subsilire, subsultare, persultare, exsilire, tripudiare, argutari.

huppel-koren. j. hopper.

Locusta.

huppelinck.

vetus . j. vorsch. Rana. Ouid. 15. Metaph. de Rana: apta natando Crura dat: vtque eadem longis sint saltibus apta.

huppeler.

Subsultor.

huppen.

Saltare.

hupper, hipper.

sax. fris. sicamb. holl . j. sprinck-haen. Locusta.

Hupsch.

Speciosus, formosus, decorus, pulcher, venustus, bellus.

Hurcken. j. horcken.

Auscultare.

Hurcken, horcken.

holl . j. hucken. Inclinare se.

Hurde. j. horde.

Crates.

Hure.

Caput apri aut cerui. gal. hure.

Hurigh, hurlingh.

germ. Hornus: intra primum adhuc annum.

hurighen wijn.

colon. Vinum hornum.

Hursel. j. horsel.

Crabro.

Hurten. j. horten.

Pulsare.

Hurts. j. horts.

Hericius.

Hus-brenner. j. huys-brenner.

Hussack, husseck, hus-huyck.

germ. sax. sicamb. Toga, pallium. & Mastruca. ger. husszacken, huzeck, hus-iack.

Hussen, husschen. j. hisschen.

Stigare, instigare.

[pagina 207]
[p. 207]

Huts, hutsinghe.

Concussus, us.

hutsen, hutselen.

Quatere, concutere, succutere, quassare, conquassare: & Labefactare, agitare. gal. hocher.

huts-pot.

Caro iussulenta, iurulenta, carne, è iure: aulicocia, orum. dicitur à concutiendo: qud carnes conscissae, & in iure suo coctae à coquo in olla feruente concutiantur, succussentur & inuertantur. gal. hochepot: ang. hotspote, hotchepot.

Hutte.

vetus. sax. sic . j. hoede, huede. Custodia, protectio.

hutte.

Tugurium casa, gurgustium, attegiae, mapalia, magalia, ligellum, scena, taberna, tabernaculum, tentorium. dicitur hutte. q.d. hude siue hoede, à tegendo siue protegendo, eadem ratione qua tugurium Latinis. gal. cahute.

hutteken.

Tuguriolum, casula.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken