Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Etymologicum teutonicae linguae (1972)

Informatie terzijde

Titelpagina van Etymologicum teutonicae linguae
Afbeelding van Etymologicum teutonicae linguaeToon afbeelding van titelpagina van Etymologicum teutonicae linguae

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (38.30 MB)

XML (5.38 MB)

tekstbestand






Editeur

Frans Claes



Genre

sec - taalkunde

Subgenre

non-fictie/naslagwerken (alg.)
woordenboek / lexicon
taalkunde/algemeen


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Etymologicum teutonicae linguae

(1972)–C. Kiliaan–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

[S]

S A

SA sa.

Citò, age: vox ad celeritatem hortantis.

Sabbe.

vet. Mulier spurca, inepta, sordida.

Sabberen.

Ineptè pingere. & Maculare. & hol. Titubare, balbutire.

sabberer.

Ineptus pictor.

sabberer.

holl . j. taterer. Balatro, vaniloquus.

Sabel.

Sabellus, zebellus, sabella, sebella, sobella, aelurus sabellinus, mus Sarmaticus, mustela Scythica, martes Scythica, mus Ponticus. mustelae genus pulcherrimum & nobilissimum. ital. zibellino.

sabel.

Color niger in armis clypearijs, siue armorum insignibus.

sabel-vellen.

Pelles sabellinae, Scythicae, murinae.

Sacht. j. saecht.

Mollis.

Sack.

Saecus. σάκκος. hebr. sak: ger. sack: gall. sac: ital. sacco: hisp. sacco: ang. sack. Sacci quisque sui & corum quae in sacco erant recordabatur in confusione Babylonica: vnde sacci nomen ad omnes ferè linguas transiusse verisimile est. Io. Gorop. Bec.

sack korens. j. 2. veertelen.

Antvverp.

sack. j. gheld-sack.

Funda.

sack.

Missio, ignominiosa dimissio. Den sack sijnen knecht gheuen. Mittere siue dimittere famulum ignominiosè.

sack.

Sagum, vestis genus.

sack.

Cloaca, aluus, stomachus, venter.

sack. j. hoere.

Scortum, lupa.

sack-draegher.

Baiulus, dossuarius, gerulus, saccarius.

sack-man.

ger. sax. fland. vetus. Populator, praedator, spoliator, grassator, saccularius, fur. gal. saccageur: his. sacomano: ital. autem saccomano, calo dicitur.

sack-net.

Genus retis quo ficedulae & id genus aliae aues capiuntur.

sack-pijpe.

Tibia vtricularis: tibia sacco siue vtriculo infixa.

sack-pijper.

Vtricularius, ascaules, pithaules.

sackel.

vetus. Pera, crumena. ger. seckel: ang. sachel.

sackagéren. j. sacken.

Diripere, expilare.

sacken.

Indere sacco. & Farcire. ital. insaccare.

sacken.

Diripere, depraedari: gal. sactager: hisp. saccheggiare.

sacken ende packen.

Conuasare: furto omnia colligere.

sacken.

Colare sacco.

sack-wijn.

Vinum percolatum, sacco castratum, cuius vires sacco fractae sunt. Plin. vulgò saccatum.

Sad, sat.

Satur, plenus.

saden, sadighen.

Saturare, satiare, impellere.

saden. j. saeden, saeyen.

Serere.

Sadel.

Ephippium, sella equestris, stratum: q.d. sedile: sella equo ad infidendum imposita. ger. sattel: gal. selle: ital. sella hisp silla: ang. sadle.

sadel-boom, sadel-boge.

Arcus ephippij, pars anterior ephippij.

sadel-decksel.

Stratum, phalerae.

sadel-kussen.

Stragulum.

sadel-kleed.

Instratum, stratum, dorsuale.

sadel-maecker, sadeler.

Ephippiopoeus, stratarius: sellarius, Eras.

sadel-peerd.

Equus ephippiarius, equus stratus, instratus.

sadel-riem. j. cinghel.

Cingula.

sadel-tessche.

Bulga, hippopera: sacculus scorteus quo equites necessariae circumferunt.

sadelen het peerd.

Sternere equum, ephippium imponere equo.

Sadighen. j. saden.

Saturare.

Saecht.

Suauis, lenis, mollis, dulcis, mitis, lentus. ger. sanfft: ang. soft.

saecht leuen.

Vita voluptaria. & Epicureus: homo voluptarius: Epicuri de grege portus: homo mollis.

saecht-moedigh.

Mansuetus, placidus, placabilis, mitis, lenis, suauis.

saeckt-moedigheyt.

Mansuetudo, lenitudo, lenitas, facilitas: aequitas animi.

saecht-moedighlick.

Mansuetè, leniter, placidè.

saecht sinnigh.

Lenis, ingenio mitis, placidus, mansuetus.

saechtighen, saechten.

Mitigare, lenire: mollire, emollire.

[pagina 450]
[p. 450]

saechtighen de smerte.

Sedare, mitigare, leuare, sopire dolorem.

saechtigheyd, saechtheyd.

Mollities, mollitia: lenitas, lenitudo.

saechtelick.

Molliter, leniter, lentè.

Saecke.

Causa, ratio, res, negotium. Ist saecke dat ghy dit doet. Si id feceris, modò id feceris.

saecke, oor-saecke.

Occasio, causa. hisp. achaque.

saecke, ghe-dinghe.

Dica, lis, causa, controuersia.

saeck-weldigh.

vetus . j. hand-daedigh. Reus criminis.

Saeckeléren.

fland . j. sarckelen.

Saed.

Semen, sementis, sperma. ger. samen: sax sadt: ang. seede.

saed, saedinghe.

Sementis, satio.

saed der natueren.

Semen genitale, vrina genitalis, virus genitale, semen prolificum.

saed.

Sors, summa siue caput & prima pecunia quae confertur, vt inde lucrum fiat: metaphora sumpta à semine in terran iacto, vt plurima inde nascantur grana.

saeden, saeyen.

Serere, seminare, sationes facere, spargere semen, semen ingerere, sementem facere. germ. saeyen: ang. sovve:

saed-acker. j. saed-land.

Seges.

saed-binster.

Seminaria: femina quae colligit & asseruat herbarum semina.

saed-goed.

Semen, seminium.

saed-huysken.

Pericarpium, folliculus, siliqua, theca, & inuolucrum seminis.

saed-land.

Seges: terra subacta & sata.

saed-koren.

Semen, seminium.

saed-maend, saey-maend.

October: mensis quo segetes terrae committuntur. ger. saetmon. Mich. Beut.

saed-soen, saey-soen.

Satio, sementis, tempus serendi.

saed-soen, saey-soen. j. ghe-tijde.

Hora anni, tempus anni: tempestas, tempestiuitas: eucheria, oportunitas: gal. saison: ital. stagione: ang. season: & hisp. sazon. q.d. satio. Anton. Nebriss.

saed-soenen des iaers. j. ghe-tijden des iaers.

Anni tempora, anni temporum vices, anni partes, vt sunt, Ver, Aestas, Autumnus, Hyems: tempora serendi & aqrum colendi

saed-tijd, saey-tijd.

Sementis.

saed-vloedigh.

Gonorrhoeus.

saeder, saeyer.

Seminator, sator.

saedsel.

Satio, sementis, satus, us.

Saeft. j. saft, saecht.

Mollis.

Saegh.

vetus. ger. Pauidus.

saeghe, t'saeghe.

germ. sax. sicamb. Pauor, pusillanimitas. hinc ver-saeght, vertsaeght. Pauidus, timidus.

saeghe, t'saeghe.

sax. sicamb. holl. fris. Horror, metus. & Febris.

Saeghe.

Serra, lamina ferrae. ger. sage: gal. scie: ital. sega: ang. savve.

saeghen.

Serrare, ferra secare.

saegh-meel.

Serrago, scobs, lanugo, limatura.

saeghel. j. saegh-meel.

saegher.

Serrarius, pristes.

Saeghe, segghinghe.

Narratio, dictio, loquutio. germanis saeghen dicere siue loqui significat, quod nos dicimus segghen.

saeghe, saegh-maere.

Fabula, narratio, acroama, apologus.

Saeghene. j. seyne, seyghene.

Sagena.

Saeght. j. saecht.

Saeye-saeyette.

Vestis subserica, tramoserica.

Saeyen. j. saeden.

Serere.

Saey-soen. j. saed-soen.

Saelgie.

vetus. fland. fris hol . j. sauie. Saluia.

Saeligh. j. saligh.

Saemen.

ger. sax. sicam . j. saed. Semen.

saemen, te saemen, t'saemen.

Simul, vnà, pariter, cum, con, iunctim, confertim, consertè. ger. samt: gal. ensemble.

saemen, te saemen, t'samen spreken.

Sermocinari, colloqui, sermones serere, fabulari, confabulari, colloquia cum aliquo serere, communicare cum aliquo.

saemen-koopen.

Coemere.

saemen-kooper.

Pantopola. & Institor.

saemen-sprekinghe.

Colloquium, communicatio.

saemen-stemminghe.

Symphonia, concentus.

saemen, saemelen.

Congregare.

saemelen, samlen, sammelen.

Colligere, congregare, accumulare; conglomerare, congerere: germ. samlen: gal. assembler.

[pagina 451]
[p. 451]

saementlick.

Simul, vnà, pariter, cum, iunctim, coniunctè.

Saen.

Statim, mox, citò, actutum, repentè. ang. soone.

Saen, saene.

Flos lactis, cremor lactis, pingue lactis.

saen oft saenken van t'bier.

Cremor cereuisiae.

saen-kese.

Caseus ex mero lactis cremore.

Saerck, saerck-doeck.

fris. sicamb . j. fusteyn.

Saerd.

ger. sax.fris. sicam . j. teer. Tener, tenellus, mollis, delicatus.

Saete. j. sate.

Sessio.

Saffraen.

Crocus, crocum, vulgò saffranum. ger. saffran: gal. saffran: ital. saffarano: hisp. azaphran: ang. saffron Wild saffraen. Cnicus: crocus Sarracenus, hortensis: cartamus.

saffraen-verwigh, saffraen-geel.

Croceus, crocinus.

Saft. j. saecht.

Suauis, mollis.

Saghe. j. saeghe.

Saghene. j. seghene, seyne.

Sagena.

Sake. j. saecke.

Causa.

Sakeléren, sarckelen.

fland. Sarculare. gal. sarcler.

sakelér-ijser.

fland. Sarculum. gal. sarclet.

Salaet.

Acetaria, orum. vulgò salata, salita siue salsa. ger. salat: gal. salade: ang. salette: ital. salato: & hisp. salade. i. salsus.

Salaris.

Salarium, stipendium, merces. gal. salaire: ital salario: his. salario.

Sale.

Aula, atrium: vulgò sala. his. sala: gal. salle: ital. sala, salette: triclinium, caenaculum.

sale. j. eet-kamer.

Salf. j. salue.

Vnguentum. germ. salb. verùm ang. salue emplastrum dicitur.

salf-busse.

Pyxis, pyxidula, pyxidicula, myrothecium, narthecium: theca vnguentaria.

salf-schupken.

Ligula, spatula.

salf-verkooper.

Myropola, pigmentarius, vnguentarius, seplasiarius.

salffen.

vetus . j. saluen Vngere.

Salgie, saelgie, salie.

hol. fris . j. sauie. Saluia.

Saligh.

Beatus, foelix. & aliquando Pauper, miser. quòd beati sint pauperes spiritu, scripturae testimonio.

saligh-maecker.

Seruator: saluator apud Eccles.

saligh-vruchtigh.

Salutaris.

saligheyd.

Salus, beatitudo, beatitas, foelicitas.

saligheyd.

Miseria. & Pestis, morbus pestilens, lues.

salighlick.

Beatè, faeliciter, faustè.

salighen.

Saluare, seruare, beare, beatum facere.

Salm, salm lied.

Psalmus, canticum. ger. psalm: gal. pseaulme: ital. salmo: his. psalmo: ang. psalme.

Salm.

Salmo, piscis genus. germ. salmen: gall. saulmon: ital salmone: his. salmon: ang. salmon, samond.

salmken.

Salar, salmo exilis.

Salpeter. j. bergh-sout.

Sal petrosus: niter, sal niter, sal lucidus. & Aphronitrum, spuma nitri. germ. salpeter: gal. salpetre: hisp salitre: ang. salte petre.

Salt.

ger. sax. sic . j. sout Sal.

Salue. j. salf.

Vnguen, vnguentum.

saluen.

Vngere, inungere, perungere.

saluinghe.

Vnctio, inunctio, perunctio, vnctum.

saluer.

Vnctor.

Saluyt.

Salus, utis.

Saluyt.

Silurus piscis.

Saluyt.

Salutianus. genus monetae.

Saluwe.

vet. fland. Sordidus, impurus. gal. sale.

Samare, samaris.

Palla, penula, vestis promissa mulierum: epitogium: & Diphthera, rheno, vulgò samarra. gal. chamarre: ital. ciamara, zamarra: his. çamiarra.

Samen, samelen. j. saemen, saemelen.

Samlen.

sax . j. saemelen. Colligere.

Sammet.

germ. sax. sic. fris . j. fluweel. Sericum. Samnitum, italis vulgò subsericum dicitur.

Samt.

ger. sax. fris. sicamb. Pariter, simul.

Sanck. j. sangh.

Cantus.

Sanckelen.

fland . j. suckelen. Titubare, cespitare. gal. chanceler.

Sand.

Arena, harena. ger. sand ang sande

sand-bay.

Vadum arenosum, sinus arenotus.

sand bergh.

Tumulus arenarius.

sand-busse.

Theca pulueraria, pyxidicula arenaria: è qua puluisculus siue arena recens scriptis aspergitur.

[pagina 452]
[p. 452]

sand-duyne.

Tumulus arenarius.

sand-kuyl.

Arenariae, arum, arenifodinae

sand-looper.

Clepsammidium, clepsydra.

sand-plaete. j. plaete.

Puluinus.

sand-ruyter.

Eques excussus siue deiectus ex equo in arenam.

sand-steen.

Tophus, porus, lapis arenarius.

sand-steenken.

Calculus, glarea: scrupus, scrupulus.

sand-strand.

Litus arenosum.

sandachtigh, sandigh.

Arenosus, arenaceus.

Sandael. j. sindael.

Sangh, sanghe.

Fasciculus spicarum. ger. sax. sicamb. sang, gsang: ang. songe.

Sangh, sanck, ghe-sangh.

Cantus, cantio: modulatio, melos.

sangh-kamer.

Odeum, ὠδεῖον.

sangh meester.

Phonascus, musagetes, praefectus chori, symphoniarcha.

sangh-voghel.

Oscen.

sangher.

Cantor, musicus, psaltes.

sanghersse.

Cantrix, cantatrix, psaltria.

Sanghe.

sicamb j. sang, garwe. Manipulus spicarum.

Sannoffle. j. ghinoffle.

Sanse.

fland . j. deghe. Augmentum, prosperitas.

Sant.

Diuus, sanctus apud Eccles.

santen ende santinnen.

Diui diuaeque, caelicolae, caelites, superi: sancti & sanctae apud Eccles.

santuarie.

Sacrariumvulgò sanctuarium.

Santorie.

Centaurium, febrifuga. gal. centoire: his. centoria: ang. centory.

Sap.

Succus, liquor, latex. ger. sapff: ang. sape.

sap van de boomen.

Lachrymae arborum.

sap van ghe-weyckt graen.

Infusio: id in quo aliquid immaduit siue maceratum est.

sap-groen.

Color prasinus, porraceus. & Succus baccarum spinae infectoriae, siue rhamni cathartici.

sap-groen-boom.

Rhamnus catharticus.

sap-loos.

Exsuccus.

sapachtigh, sappigh.

Succosus.

Sarasijn.

Saracenus, Agarenus, Mahumetanus. dictus Saracenus, quod se à Sara Abrahae vxore ortum praedicet, iactetque.

sarasijns, kruyd.

Aristolochia sarmentitia, clematites. vulgò saracenica.

Sarck, sarck-steen.

Sarcophagus, lapis Asius: è quo capuli & conditoria mortuorum fiebant antiquitus: & Cippus, lapis sepulchralis, lapis qui sepulchro imponitur, & sepulti memoriam testatur. mensa: quadratus lapis in mensae formam sepulchro imponi solitus.

Sarck.

fris. Cisterna.

Sarck.

fland. Telae genus subsericum.

Sarckelen. j. sakeleren.

Sarculare.

Sard. j. saerd.

Tener.

Sard. j. sprot.

Sarda pisciculus. gal. sardine: ang. sardine.

Sargiant. j. sergeant.

Sargie, bedde-kleed.

Lodix, stragulum, cento, gausape. ger. serg. sargia ital. i. conopaeum.

Sarp. j. serp.

Acerbus.

Sartre.

Charta: scripta in membrana: instrumentum: diploma. gal. chartre: ang. chartre.

Sas. j. sate.

Statio nauium. & Cataracta.

Saselinghen. j. veselinghen.

Fibrae.

Sassem, sassaem, satsaem.

Lasciuus, petulans, proteruus.

sassemheyd, satsaemheyd.

Lasciuia, petulantia ex saturitate.

sassenlick.

Lasciuè, petulanter, proteruè.

Sat.

Satur, satiatus, expletus, saburratus. Satte oft hooghe verwe. Color satur, exaturatus, plenus, vehemens.

sat maecken, saden, sadighen.

Satutare.

sat-saem. j. sassem.

Lasciuus: nimia saturitate petulans.

saten, saden, sadighen.

Satiare.

satheyd.

Satias, satietas, saturitas, cibi potusque plenitudo.

sattaerd.

Saturio, satur, gulosus.

satterick.

Saturio, satur.

Sate.

fland. Sessio, sedile, sedes, statio. portus, nauale. ang. seat.

saten.

vetus. Sedere, considere.

satigh.

vetus. holl. Placidus, modestus, temperans.

satigheyd.

vetus. Modestia.

satighlick.

vetus. Modestè, placidè.

Sater-vlote.

Ratis. ital. zattera.

Sater-dagh.

Dies Saturni, dies sabbathi.

[pagina 453]
[p. 453]

Satijn. j. half loot.

Sicilicus: dragmae duae. Met den sattijn ver-koopen. Minutatim siue scrupulatim vendere.

Satijn.

Vestis serica. gal. satin Cipers satijn. Vestis subserica, tramoserica.

Satre. j. sartre.

Saud, saudije. j. soud, soudije.

Stipendium.

Saue-boom.

Sabina.

Sauel.

Sabulum, sabulo, arena crassior. gal. sable, sablon: ital. sabiana.

sauel-kuyl.

Sabuletum.

sauelachtigh.

Sabulosus.

Sauel-boom.

Sabina. germ. sebenbaum: gal. sauinier: ital. sabina: hisp. sabina: ang. sauintree.

Sauie.

Saluia. ger. salbey: gal. saulge: ital. saluia: hisp. saluta: ang. sauge, savvlge, sage.

Sausse.

Condumentum, embamma, intinctus. vulgò salsa. ger. saltz: gal. saulse: ang sausse.

saussen

Condire & Intingere gal. saulser.

sausse-boom.

Spina appendix, spina sancta, crispinus, ocyacantha, berberis: frutex acinis suis in condimentis & cibariis expetitus.

saussier, saussierken.

Acetabulum, oxybaphum: vasculi genus in quo acetum siue embamma apponitur. vulgò salsierum gal. saulcier: ang. sauser.

saussijse.

Isicium vel insicium, farcimen vulgò salsisium. ger. saltziss: gal. saucisse: ital. salsiccia, salciccione, salsiza: his. salcicia: ang. sausage.

Saut. j. sout.

Sal. &c.

Sauw.

sax. sicamb . j. soegh. Sus.

Sauwel.

Ambubaia, mulier ignaua.

S C

Scabaf.

Quisquiliae, purgamenta, sordes, ramenta.

Schabbe, schobbe.

vetus. Operculum.

schabbe, schabbeken, schobbe, schobbeken.

Lacerna, penula, supparus, toga leuis. ital. gabbanno.

schabbe.

vet. Teredo: Tinea, blatta: ger. schabe.

schabbe.

Scabies. ital. scabbia: ang. scabbe.

schabbe.

Mulier maledica, cauillatrix.

schabbe, schobbe.

Scomma, cauillum.

schabbeeuwen, schobben.

Proscindere famam alicuius, conuiciari, conuicia dicere, lacerare probris: detrahere alicui; rodere alicuius famam. vulgò stobare.

schabben. j. schrabben, schobben.

Scabere, scalpere, radere. & Conuitiari.

schabbigh.

Scabiosus.

Schabelle.

Scabellum, scabile, suppedaneum. ger. schamel: gal. escabelle: ital. scabello.

Schachen.

Cachinnari.

Schacht, schaft.

Scapus, caulis, calamus, hastile, lignum teres, arundo, sagitta.

schacht.

Puteus rei metallicae.

schacht van de penne.

Caulis pennae.

schacht.

Coles: hasta siue virga membri virilis.

schacht lands.

fland. zeland . j. roede lands.

Schadde.

Cespes, gleba.

Schade. j. schaede.

Damnum.

Schaeck.

Raptus, virginum raptus.

schaecke. j. schaeck-schijue.

Latruncuculus, calculus. vulgò scacus.

schaecken.

Rapere. Schaecken een dochter. Rapere virginem, vim inferre virgini, vitiare virginem.

schaecken, schaeck-spel spelen.

Latrunculis siue laterunculis ludere: proeliae latronum ludere: insidiosorum ludere bella latronum.

schaeck-berd.

Tabula latruncularia, tabula interpicta, alueus lusorius, abacus, magis.

schaeck-spel.

Ludus latrunculorum, insidiosorum bella latronum, Martial. praelia latronum, ludus sedecim scruporum gemina acie vtrinque directorum: Cùm gemini inter se Reges albusque, nigerque, Pro laude oppositi certant bicoloribus armis, quibus adsunt duae reginae, quatuor equites, sedecim pedites, quatuor satellites, totidem centuriones.

schaeck-schijue, schaeck-steck.

Latrunculus, laterunculus: latro, calculus, scrupus. ger. schachsteyn: sax. schachtsteyne: gal. eschect: ital. schacchi: ang. chesse man.

schaecker.

Sicarius, latro, raptor, latrunculus, praedo.

schaeckieren.

Variegare, alternare, variare. vulgò scacare.

schaeckiersel.

Variatio, variegatio, colorum varietas.

Schaeckel.

Anulus catenae, ansa vel ansula catenae, hamus. schackle ang. i. compes, vinculum pedis ferreum.

schaeckel, schildeken.

Cetra.

[pagina 454]
[p. 454]

schaeckel van den hael.

Gradus siue anulus climacteris.

schaeckel, maesche.

Macula, retis foramen vbi plectitur.

schaeckel-net.

Tragula, rete quod subere sustentatum innatat.

schaeckelen.

Inuoluere, circumuoluere.

schaeckelen.

Gradatim ferre siue tollere.

schaeckelinghe.

Catena, concatenatio.

schaede.

Damnum, dispendium, incommodum, noxa, detrimentum, iactura. ger. schaden: ang. scathe.

Schaede. j. schaduwe.

Vmbra.

schaed-be-letter.

fland. brug. Damni interpellator, siue interuentor: vrbanus minister, satelles.

schaede-loos.

Indemnis, liber à damno.

schaede-loos houden.

Praestare damnum, & persoluere si quid res habet vitij.

schaede-loosheyd.

Indemnitas.

schaedelick.

Damnosus, incommodus, pernitiosus, noxius, nocens, nocuus, incommodus.

schaeden.

Nocere, incommodare, obesse, officere.

schaede, schaeye. j. schaduwe.

Vmbra. σκια. schaede à schaeden. i. nocere, quidam dici putant, quòd vmbra satis herbisque noceat. hinc Virg. solet esse grauis cantantibus vmbra, Iuniperi grauis vmbra. nocent & frugibus vmbrae, vide Plin. lib. Nat. hist. 17. cap. 12.

schaed-hoed. j. schaduwen hoed.

Vmbella.

Schaeduwe, schaedue. j. schaede, schaeye.

Vmbra, opacitas. ger. schatten: ang. shadovve, shade.

schaeduwachtigh.

Vmbrosus, opacus.

schaeduwen.

Vmbrare, inumbrare, opacare, inopacare.

schaeduwen hoed, schaeden hoed.

vet. Vmbella, causia, petasus.

Schaef. j. schaeue.

Dolabra.

schaef-ijser.

Scalprum.

schaef-mes.

Scalprum, culter rasorius.

schaefken.

Dolabella, dolatorium, runcina parua.

schaeffelinghen, schaeuelinghen.

Ramenta, limaturae, schidia.

Schaele.

q.d. schelle. Putamen, cortex, testa, concha, crusta, squama. ger. schalen: gal. escaille: ang. shale, scale, skale.

schaele van d'eye.

Testa, putamen oui.

schaele van de waeghe.

Lanx.

schael-waeghe. j. schotel-waeghe.

schaele, drinck-schaele.

Patera, phiala, scyphus.

schael-bijter. j. schal-bijter.

Scarabeus.

Schaelie, leye.

Scandula, lamina, lamella, sectilis è saxo lamina, regula tenuis. vulgò scaglia, ardosia. gal. escaille & ital. scaglia. i. squama, rudus.

schaelie, schrijf-schaelie.

Palimpsestus, tabella deletilis.

schaelien dack.

Tectum scandulare. vulgò ardosium.

schaelien decker.

Scandularius: qui scandulis aut laminis petrarum domos tegit.

Schaeldsije.

louan. j. water-steen. Impluuium: & Aquarium, cloaca, vrnarium.

Schaemel, schemel.

ger. sax. sicamb. fris. hol . j. schabelle. Scabellum suppedaneum: scamillum & scamellum diminut. à scamnum, apud veteres Latinos.

schaemel, ronghe.

Trabale.

schaemel.

Fulcrum, sustentaculum.

schaemel.

hol . j. drij-voet. Tripes.

schaemelen, schemelen.

Insilia: ligna pedibus tectorum subiecta, quibus telae alternis contrahuntur & aperiuntur.

Schaemel.

Pudens, pudicus, pudibundus, verecundus: & Pauper verecundus: inops verecundè & demisse se gerens: & Miser.

schaemel-hayr, schaemelheyd hayr.

Pubes, pecten.

schaemelachtigh.

Pudibundus, verecundus.

schaemelheyd.

Pudor: & Verecunda paupertas, pudor paupertatis.

schaemelheyd.

Verendum, pudendum, genitale, pars pudenda, in viris & mulieribus.

schaemelick.

Verecundè: & Timidè: & Miserè.

schaemachtigh.

Verecundus, pudicus.

schaemen.

Pudere, verecundari, affici verecundia: erubescere: ger. schaemen: ang. ashaeme.

schaem-loos. j. schaemte-loos.

schaem-rood, schaemel-rood.

Verecundus color. apud Horat. hoc est, pur-

[pagina 455]
[p. 455]

pureus, rubicundus: quia quos pudet, ij erubescunt.

schaem-rood worden.

Pudefieri.

schaem-schoenen wt doen.

Deponere pudorem, perfricare frontem.

schaemte.

Pudor, verecundia, pudicitia. ger. schaam: ang. shame.

schaemte, schaemelheyd.

Pudendum, verendum, genitale, inguen.

schaemte-loos.

Impudens, inuerecundus, perfrictae frontis.

schaemper. j. schamper.

Impudens.

Schaep.

Ouis, pecus lanigerum. germ. schaff: ang. sheepe. Schaepken. Ouicula.

schaeps-bock.

sax. Aries.

schaep-entel.

fris. Fimus ouillus.

schaep-entel.

fris. Bryonia, vitis alba: ampeloleuce: herba dicta à similitudine fimi ouilli, quam acini referunt.

schaep-herder.

Opilio, custos ouium, pastor ouium.

schaepen.

Ouillus, a, um. schaepen kaese. Caseus ouillus. schaepen vel, schaeps vel. Pellis ouina. schaepen vleesch. Caro ouilla, veruccina.

schaeps-hock.

holl. fris. Ouile.

schaeps-hoofd.

Caput ouillum.

schaeps-hoofd.

adag. Statua veruecea. Plaut. Homo sine ratione & prudentia: non aliter quam veruex: infirmi capitis & simplicis ingenij.

schaeps-koye.

Ouile, caula.

schaeps-keutel.

Fimus ouillus, pilula.

schaeps-kudde.

Ouiaria, ae: grex ouium.

schaeps-lepel.

fland. Pedum.

schaeps-luys.

Vermis ouillus.

schaeps-pels.

Melota, pellis ouina vnà cum lana corpori detracta.

schaep-schuppe.

fland. Pedum.

schaeps-spriet.

Pedum, agolum, baculus pastoralis.

schaeps-stal.

Ouile, caula.

schaeps-suerckel.

Oxalis minuta, acetocella.

schaeps-tanden, oogh-tanden.

Dentes canini, columellares.

schaeps vel.

Pellis ouina.

schaeps-verwe.

Rubrica fabrilis. q.d. color ouillus. quo oues notantur.

schaeper. j. schaep-herder.

Opilio, pastor ouium.

schaepers hond.

Canis pecuarius.

schaeperije.

fland. Pascua ouium.

Schaep, schaepe.

Forma. ang. shape.

schaepen. j. scheppen.

Creare, formare.

schaepsel. j. schepsel.

Creatura.

Schaerde, scheure.

Crena, ruptura, rima, scissura.

schaerde.

holl. fris . j. scherf.

schaerde.

Rhomboides. piscis genus.

schaerd-tanden.

Dentes serrati, pectinatim stipati ad similitudinem dentium serrae, serrae in morem compositi.

schaer-tandigh.

Denticulatus, serrae modo dentatus.

Schaere. j. schere.

Forfex.

schaere.

vetus. Scopulus, rupes.

schaeren. j. scheren.

Radere.

schaer-bosch.

Silua rasilis: silua quae prorsus succiditur, atque abraditur.

Schaer tonghe, tonghesken.

Cynoglossus, solea, lingulaca: piscis genus.

Schaere.

Grex, turma, multitudo, cohors, turba, caterua, agmen. vulgò scara. ger schar: ital. schiera.

schaere.

vetus. Collectio, aceruus, congeries.

schaer-wachte.

Excubiae, vigiliae.

schaer-wachte, hoef-slagh.

Statio, locus custodiae militum deputatus.

schaer-wachte, ronde.

Circitores, circuitores.

schaeren.

vetus. Congregare.

Schaer-hans.

ger. sax. sicamb. Thraso.

schaeriant. j. sergeant.

Satelles.

schaeriant.

germ. sax. Erro: validus mendicus.

schaerluyn.

Homo incompositus & ignauus: & Scurra, nebulo, vappa.

Schaerleye.

Horminum satiuum, saluia Romana, geminalis agrestis, gallicentrum. vulgò scarlea. ger. scarlach: sax. scharlach: ital. sciaria.

Schaerlaet, schaerlaeck.

Coccus, coccinum. & Vestis coccina, coccinea, quisquiliata. vulgò scarlatum, scarlata, scarleta, scarletica vestis. ger. scharlach: sax. scharlack, scharlaken: gal. escarlate: ital. scarlato: ang. scarlet.

scharlaecken greyn.

Coccum infectorium, granum tinctorium.

Schaermen. j. schermen.

Digladiari.

schaermutse, schaermutsel, schaermutsinge.

Velitatio, velitaris pugna, pugnae simulacrum vulgò scarmutsia.

schaermutsen, schaermutselen.

Velitari,

[pagina 456]
[p. 456]

leuiter pugnare, leuia serere certamina, leui proelio confligere, pręludere pugnę, serra praeliari, velitari velut in crenarum serrae modum, accurrentibus & recipientibus se velitibus. vulgò scarmucciare: voce gallis, italis & hispanis communi. gal. escarmoucher: ital. scarmucciare: hisp. escaramuchar: ang. skirmish.

Schaers, scherp.

Asper.

schaers, scheers, scheer-mes.

Nouacula, culter rasorius, culter tonsorius, ξυρός.

schaers.

sax. Vomer. ang. share.

schaers af scheeren.

Ad viuam vsque cutem abradere noucula: strictim attondere, nouacula funditus pilorum germina succidere, leuigare cutem, nouacula resecare, cute tenus abradere.

schaers.

Parcus, auarus. vulgò scarsus. gal. escars: ital. scarso: hisp. escasso: ang. scarce.

schaers.

Parcè, vix. & Praecisè.

schaersheyd.

vetus. fland. Auaritia.

Schaeteren. j. schetteren.

Schaetse, schouerlinck.

fris. hol . j. schauerdijne.

Schaetse.

fland. Grallae. vulgò scacae. gal. eschasses: ital. zanche: hisp. cancos: ang. skatches.

schaetse. j. schraeghe.

Cantherij fulcrum.

Schaeue. j. schaue.

Schaffen.

germ. sax. sicamb. holl. Agere, tractare, negotiari, nauare, curare. ang. chaffer.

schaffenaer, schaffer.

vetus. Curator, procurator, dispensator, oeconomus.

Schaft. j. schacht.

Scapus, caulis.

Schaftelingh, schaflingh.

holl. ang. Anguista.

Schaffuyt. j. schavuyt.

Bubo.

Schal.

fris. Coleus, testis.

schal-bijter.

fland. Scarabeus, vermis equorum coleos mordens. fris. sicamb. scalbote: gal. escarbot: ital. scarafaggio, scarauazzo: hisp. escaruajo.

Schal, ghe-schal.

Sonus, tinnitus, sonor, sonitus.

schal-baer.

sax. sicamb. Famosus, diuulgatus.

schalle. j. schelle.

Tintinnabulum.

Schalck.

Seruus, famulus, minister. dictio in hac significatione olim tam inferioribus quàm superioribus Germanis & Gotis vsitatissima vnde maer-schalck, seruus equorum: god-schalck seruus Dei: sene-schalck Minister familiae. scalco ital. architriclinus.

schalck.

Peritus, callidus, astutus, cautus. sagax. & Subdolus, dolosus, fraulentus, veterator, vafer: ital. schalcrito.

schalck-narre.

sax. sicam. Morio, sannio.

schalckaerd.

fland. Veterator, homo callidus, vafer.

schalckenaer.

Scurra.

schalckheyd.

Astutia, calliditas, sagacitas: versutia, stropha, ars, techna.

schalckelick.

Astutè, callidè, sagaciter, vafrè, cautè, subdolè, fraudulenter.

Schaeldsije. j. schaelsije.

Schale. j. schaele.

Schalie. j. schaelie.

Schalmeye, schalmey-pijpe.

Monaulos, tibia simplex. Scamellum & scamillum quibusdam dicitur. vulgò scalmeia. sax. schalmey: ital. chiarmela. Kromme schalmeye. Lituus, incurua buccina. schalmey-riet. Auletis.

Schalmen.

vetus. Decorticare.

Schalonie.

Ascalonia: caepa Ascalonia. Bulbus esculentus. vulgò scalonia, nobilissimum caeparum genus, ab Ascalone Iudeae opido dictum: Ascaloniensium enim regio, praecipuè fert caepas, teste Strabone. gal. escalotte: ital. scalogna: his. ascalonia: ang. scalion.

Schalt iaer.

ger. sax. sicamb . j. schrickeliaer. Annus intercalaris, bissextus.

Schamel. j. schaemel.

Schamsselen j. schampelen.

Schamp.

Contumelia, propudium, conuitium, ignominia, probrum. ital. scempio.

schampen.

Radere, scalpere.

schampen.

Abire, euadere, labi, delabi, elabi, fugere, deflectere. vulgò scampare & scappare. gal. eschapper: ital. scampare: his. escapar: ang. escape.

schampen, schimpen.

Perstringere, conuitiari: insultare, irridere, contumeliosè in aliquem, aliquid dicere vel facere.

schamper.

Contumeliosus, petulans, procax, scurrilis.

schampigh.

Lubricus: & Contumeliosus, provax, impudens.

schamperachtigh.

Subcontumeliosus.

schamperheyd.

Contumelia, procacitas,

[pagina 457]
[p. 457]

probrum, atrox iniuria, insultatio.

schamperlick.

Lubricè: & petulanter, priteruè, procaciter, impudicè, contumeliosè.

schampelen.

Cespitare, exorbitare, labi.

schampelture.

Probrum, ignominia, error, lapsus, offensio.

Schampelioen.

Scalprum, caelum, instrumentum scalpendi. vulgò antrillum & scarpellum. ital. scarpello.

schampelioen.

Specimen, exemplum, exemplar, tessera praecidanea, exemplar ad formam. gal. escantillon.

Schande.

Ignominia, infamia, dedecus. probrum, nota, macula germ. schand: ang. sclander, shame.

schand-maele, schand-vlecke.

Nota infamiae: stigma.

schand-woord.

Conuitium, contumelia

schandelick.

Ignominiosus, probosus, inhonestus, turpis, improbus, propudiosus, obscoenus, foedus.

schandelicken.

Ignominiosè, inhonestè, turpiter, indecorè, foedè, indignè, illiberaliter.

schandael.

Scandalum, offendiculum.

schandeel.

Mulier maledica, conuitiatrix.

Schantse, schentse.

fris . j. mutsaerd. fascis lignorum. sicamb. schrantse.

schantse, bol-werck.

Agger, propugnaculum, munimentum, vallum, vallum castrense, sepimentum militare ex viminibus, virgultis, fascibus, ramis arborum, &c. concaedes.

schantse, borst-weer.

Lorica, sepimentum muri quod à lapsu tuetur & protegit in muro stantes.

schantse, veur-schantse.

Praetentura, ae: & Praetenturae: stationes militares antè tendentes, quae hostium, insidiis obtenduntur: castra ante tendentia.

schantsen. j. be-schantsen.

Munire aggere aut vallo, emunire.

schants-grauer.

Cunicularius.

schants-koruen.

Gerrae: crates implexae castris pro munimento, praesertim terra ingesta impletae: crates vimineae.

Schap.

vetus. Actio, officium, munus, factura. hinc vriend-schap, boel-schap, droncken-schap, weerd-schap, man-schap, borgher-schap, priester-schap, borgher-meester-schap, &c. vide maeghschap.

schap, schappe, schape.

vetus. Forma, figura. ang. shape.

schappen.

vetus . j. schaffen. Agere. hinc koopman-schappen, brand schappen, &c.

schappigh, schappelick.

Bene formatus, formosus, compositus, decens, speciosus.

schappelicken.

Compositè, decenter, speciosè, ornatè.

Schap.

Promptuarium, armarium, vas, theca, σκεύος. ang. skeppe.

schap-raede, schap-reede.

Promptuarium, armarium, repositorium.

schap in den wandt.

Riscus.

Schaplaris.

Vestis scapularis.

Schappel.

germ. sax. sic. Corona, laurea, strophium.

Schapperlinck.

fland . j. snipperlingh, snijdelingh.

Schare, scharlaet, scharmutsen,

&c. vide schaere, schaerlaet, schaermutsen, &c.

Scharf. j. scherf.

Testa.

Scharluyn. j. schaerluyn, scherluyn.

Scurra.

schar-hans.

sax. sicamb. Thraso.

Scharne weuer.

sax. Scarabeus.

Scharmutsen. j. schaermutsen.

Scharp. j. scherp.

Asper.

Scharren. j. scheeren.

Scabere.

Scharuen. j. scheruen.

Concidere.

Schat.

Thesaurus, gaza.

schat-kamer.

Gazophylacium, aerarium.

schat-kist.

Gazophilacium.

schat-meester.

Quaestor, aerarius. & Censor.

schat-rijck.

Praediues thesauris.

schatten.

Aestimare, taxare, censere, censum agere, metiri: & Adaerare, aere aestimare, ad pecuniae taxationem redigere.

schatten ende schęren.

Vexare censura, tributis.

schat-baer.

Aestimabilis.

schat schuld.

Debitum in diem: debitum praesentaneum, nulli reditus annuo obnoxium aut obligatum: siue vt Petrus Nannius interpretatur, Debitum procedens ex aestimatione per consensum partium facta: debitum peraequatum.

[pagina 458]
[p. 458]

schatter.

Aestimator, censor, peraequator, discussor, taxator, exactor.

schattelick.

Aestimabilis.

schattinghe.

Aestimatio, pretium: & Census, aestimatio fortunarum pro cuius ratione tributum penditur: exactio, tributum, indictio: exactio vltra tributa & vectigalia ordinaria: canon, oblatio. vulgò impositio, aestimatio.

Schauack. j. vack.

Contignatio.

Schaud. j. schoud.

Schaude j. schoude.

Caminus, fumarium.

Schaue.

Dolabra, dolabella, ascia, asciola, runcina, dolatorium. vulgò planula.

schauen.

Dolare, edolare, dedolare, dolabra polire, radere, abradere, deradere, ascia polire, laeuigare. ang shaue.

schaeuen.

Impudenter & inuerecundè petere parasitari.

schauelingh, schaeffeling.

Scobs, ramentum.

schaeuer-nack, schaeuer-neck.

hol . j. afval van het schaep, schaeps-hoofd, &c.

schauernacken.

Parasitari.

Schauerdijnen, schuyuerdijnen, schrick-schoenen.

Calopodia ferrata, quibus nostrates mira celeritate atque dexteritate labuntur per adstrictas glacie aquas.

Schauot.

Tabulatum, contabulatio, spectaculum, fori visorium, theatrum, amphiteatrum, scena, frons theatri. galli dicunt eschaffault: flandri verò schauaut & schauot: est autem dictio merè teutonica q.d. schau-vat. i. vas spectaculi. ang. scaffolde: scauffold.

schauot. j. kaecke.

Catasta.

schauot-staeck. j. staeck.

Columna Maenia: palus numellarius.

schauotten, schauottéren.

Catamidiare, deridendum omnibus per theatrum praebere: traducere, proponere deridendum omnibus in exemplum per vicos & theatra: ludibrio publicè exponere.

Schauwen. j. schouwen.

Spectare.

Schavuyt, schoef-wt, schaffuyt, schuyfwt.

ger. sax. sicamb. fris. fland. Noctua, bubo, otus. gal. chathuant, chouette: ital. ciuetta.

schavuyt.

Nebulo, tenebrio, furcifer. Noctuam in magna Italia parte vulgò ciuettam vocant, (inquit Lil. Greg. Gyraldus) eodemque; vocabulo hominem nihili & lucifugam. est enim noctua auis omnibus auibus contemptui & ridicula.

Schawe.

fland . j. schaduwe. Vmbra.

Schebbigh. j. schabbigh.

Scabiosus.

Schedel. j. cedel.

Schedula.

Scheede, scheyde.

Vagina, theca gladij. ger. scheyd: ang. scheate.

scheede.

sax. sicam. Terminus.

scheeden. j. scheyden.

Separare.

scheedel. j. scheele, scheydel.

scheedelen. j. scheelen.

scheedelinck garens.

fland j. stringhe.

Scheef.

Obliquus, transuersus, limus, tortus, flexuosus, distortus. ang. skevve.

scheef-been, scheef voet.

Loripes, compernis.

scheef-hals. j. krom-hals.

Scheel. j. scheef.

Obliquus, transuersus, tortus, obtortus, limus.

scheel, scheelaerd.

Strabo, strabus, qui oculos habet distortos.

scheele ooghen.

Oculi limi vel limes, obliqui, retorti, distorti.

scheele-wip.

Strabo.

Scheele.

vetus. holl. Distinctio, discrimen.

scheele, scheyle, scheedel, scheydel.

Vertex capitis, sinciput, diuisio vel separatio comae, discrimen capillorum, aequamentum. ger. scheytel: sax. schettel: angl sheade.

scheelen. j. schillen.

Differre.

scheelen, scheedelen, scheydelen.

Discriminare, discernere.

scheelen, scheedelen.

Discernere crines, distinguere caput.

scheel-priem, scheedel-priem.

Acus, acus crinalis, crinale, discriminale: discerniculum.

Scheele, schele.

Operculum, obturamentum, orbis. q.d. schale.

scheele des hoofds. j. beckeneel.

Calua, cranium. q.d. schaele.

scheele van d'ooghen.

Palpebra gena.

scheel-haer.

vetus. Cilium, pili è palpebris enati.

Scheene, schene.

Tibia, crus, anticnemion, cruris pars anterior, cruris os surae oppositum. ang. shinne.

[pagina 459]
[p. 459]

scheene, kaes-schene.

Forma casearia.

scheen-been, scheen-pijpe.

Tibia, crus: os tibiae, focile maius, canna maior. ang. shinnebone.

scheen-plaete.

Ocrea, tibiale: tegmen tibiarum.

scheene, schelle, schinde.

Membrana, cortex: pellis: calix. ang. skinne.

scheene van het rad.

fland. Canthus, absis.

scheene, spalcke.

Regula.

scheene.

Bractea, lamina, lamella.

scheen ijser.

Ocrea ferrea, tibiale ferreum.

scheen-sadel. j. som-saedel.

Clitellae, sella dossuaria, iumentis imponi solita.

Scheene, schene.

vetus . j. scheme. Schema, vmbraculum, tegmen vmbraculi.

Scheere, schere, schaere.

Forfex. germ. schaer: ang. sheres.

scheere, schaers.

ger. sax. sicamb. Vomis, vomer.

scheere j. ael-scheere.

Fuscina.

scheeren, krab-scheeren.

Acetabula, flagella, brachia, chelae, forcipes denticulati, cirri, forcipata brachia cancrorum.

scheeren, scheren.

Tondere, attondere, radere. σχεμιὴ. i. tonsura. ger. schaeren: sax. schieren: ang shaere.

scheeren het laecken.

Tondere pannum.

scheeren den baerd.

Radere barbam.

scheeren.

adag. Tondere aliquem auro, pecuniis. Plaut. detondere, deplumare: expilare, deglubere, exuere facultatibus, pecuniis: emungere, atterere, arrodere.

scheeren.

vetus . j. schertsen. Ludere, illudere, nugari.

scheeren den edelman.

Agere nobilem, gerere se instar nobilis.

scheeren den sot.

Agere morionem, fingere stultitiam, simulare stultitiam.

scheeren den sot met iemanden.

Habere aliquem loco morionis.

scheeren, scheren.

Parare, praeparare, ordinare, formare, fingere, agere, gerere.

scheeren de webbe.

Ordiri, exordiri, praeparare telam.

scheeren.

vetus. Deputare, existimare.

scheeren den raed.

Inire consilium, agere consilia, tractare consilia, capere consilium.

scheer-becken.

Concha, labrum, peluis tonsoria.

scheer-doeck.

Inuoluere: linteum quod tonsores circumponunt humeris, contra decidua capillitij praesegmina.

scheer-draed, scheer-gaeren.

Stramen, fila recta & stabilia in opere textorio per pectinem transmissa, quibus subtegmina intertexuntur.

scheer-hayr.

Gnaphalum: tomentum breuius à fullone abrasum.

scheer-koker.

Xyrotheca, capsula nouacularia.

scheer-mes.

Nouacula, culter tonsorius, cultellus rasorius.

scheer-solder. j. schoor solder.

scheer-winckel.

Tonstrina.

scheer wolle.

Tomentum: lana breuis forficibus desecta, aut in poliendo à fullone de pannis rudibus aut interpolatis deducta: gnaphalon.

scheerer.

Tonsor.

scheerlinck. j. scheer-wolle.

Tomentum

scheerlinck.

vetus . j. scheer-garen. Stamina.

scheerlinck, scherlinck.

Cicuta. germ. schirling.

scheersel.

Rasura, tonsura.

scheers, schaers, scheer-mes.

Nouacula, culter rasorius.

Scheeue ooghen. j. scheele ooghen.

Scheeuen.

fland . j. schimpen. Cauillari.

Scheffel.

fland. gand . j. schelffer.

schefflen.

fland . j. schelfferen.

Scheyde, scheede.

Vagina.

Scheydel. j. scheedel, scheele.

Discrimen capillorum.

scheydel-muer. j. scheed-muer.

scheyden, scheeden.

Separare, segregare, disiungere, dirimere, diuidere.

scheyden, ver-trecken.

Abire, abscedere, discedere, digredi, facessere.

scheyd-baer.

Separabilis, diuiduus.

scheyd-boom.

Arbor terminalis.

scheyd-brief.

Repudium, libellus repudij.

scheyd-dronck, scheyd-bier.

Potatio profectitia, viatica, discessus causa.

scheyd lieden.

Arbitri, disceptatores.

scheyd-mael-tijd, letste.

Coena profectitia.

[pagina 460]
[p. 460]

scheyd-man.

Arbiter, disceptator, sequester.

scheyd-muer, scheyd-wand.

Paries intergerinus, intermedius: qui inter confines construitur: paries vtrique domui communis.

scheyd-richter.

Arbiter, disceptator, sequester, sententiae moderator: rachtinburgus, in lege salica Francorum. i. commissarius ad componendas lites institutus.

scheyd-steen.

Lapis terminalis, terminus.

scheydel. j. scheele.

Discrimen capillorum. & Vertex capitis.

scheydel-muer. j. scheyd-muer.

scheydel priem. j. scheel-priem.

Acus, acus crinalis.

scheydel-steen.

Terminus.

scheydelen. j. scheelen.

Discriminare, discernere.

scheydelick. j. scheyd baer.

scheydinghe.

Separatio, diuisio, discretio, diremptio: & Diuortium: diuergium.

scheydsel.

Diuisio, separatio.

scheydsel des hoofds.

vetus. Sinciput.

scheydsel der darmen.

Mesenterium.

scheydsel der neus-gaten.

Diaphragma: cartilago quae nares dirimit.

Scheyssen.

Excidere saxa, effodere lapides.

scheys-put, scheys-poel.

Latomia, latumia, lapicidina: locus vnde lapides & saxa exciduntur.

scheysser.

Latomus, lapicida, qui lapides è rupe excindit.

Schelden.

Increpare, obiurgare, exprobrare, reprobare, improbare, vituperare, culpare, improperare, reprehendere, criminari, conuitiari. germ. schelten, schaelten: ang. scolde. Quijt schelden. Remittere. vide Quijt.

scheld-baer.

Vituperabilis, criminosus, culpabilis.

scheld-brief.

Epistola obiurgatoria.

schelden het oor-deel.

sax. sicamb. Contradicere sententiae: increpare sententiam. vulgò appellare.

schelder.

Obiurgator, vituperator, calumniator, conuitiator.

scheldigh.

Calumniosus, iniuriosus, inuectiuus.

scheld-woorden.

Opprobria, conuitia.

Schel-wortel, schel-kruyd.

Chelidoma, hirundinaria.

Schele. j. scheel.

Schelen, schillen.

Differre.

Schelf, schelue.

holl. fris. Aceruus.

Schelf, hilde.

Foenile, tabulatum pabulatorium, horreum pensile, meta foeni aut frumenti, promptuarium pabulatorium: tabulatum foenarium. ang. shelfe.

Schelffe, schelffer.

Putamen, ramentum.

schelffe.

vetus . j. biese.

schelffe, schubbe van den visch.

Squama, squamula, testa, cortex.

schelffen den visch.

Desquamare piscem.

Schelffer.

Squama.

schelffer. j. brocke.

Mica.

schelffer, klister van den visch.

Segmen, nucleus piscis.

schelffer.

Assula. & frustulum.

schelfferen.

Stringere, radere: & Assulatim siue assulosè frangere: in micas frangere, siue frangi: desquamare, desquamari.

schelfferinghe.

Stricturae, ramenta, squamae, assulae.

schelfferinghe van den hoofde.

Furfures: squamulae capitis, porrigo.

schelfferachtigh.

Fissilis: quod facilè in assulas frangitur aut finditur.

Schelle.

Cortex, putamen, membrana, corium, cutis. ang. shel. Schellen van thoofd. Furfures, furfuraceae squamulae capitis.

schelle in d'ooghe.

Pterygium: neruosa quaedam in oculis adnatae membranę escrescentia; onyx, albugo.

schelle, schelffe.

Squama, testa, cortex. gal. escaille: ang. scale.

schel-visch.

Asellus minor, asellus Callarias: piscis scabra & squamata cute: squamis densè contectus obductusque, ac velut lorica munitus.

schellen.

Decorticare, glubere, deglubere.

Schelle, schel. j. schal.

Argutus, sonorus. ang. shyl.

Schelle.

Tintinnabulum. vulgò schella, squilla: campanula, & nola: à Campania regione & Nola ciuitate. Squilla, tintinnabulum est quod in templis pulsatur. Durand. ration. lib. 1. & 4. Schella pro tintinnabulo legitur in lege

[pagina 461]
[p. 461]

Salica Francorum, teste Herm. Nuenar. hisp. esquilla: ital. squilla.

schellingh.

Solidus argenteus, drachma Aeginea. q.d. nummus tinniens sono argenti solidi integrique. ger. schilling: ang. schyllinges.

schellinck parasis. j. haluen stuyver.

schellinck sterlinck. j. ix. stuyuers.

schellinck brab. j. iiij. stuyuers.

schellinck vlaems. j. vi. stuyuers.

schellen, bellen.

Pulsare tintinnabulum

Schel-wortel, schel-kruyd.

Chelidonium maius.

Schelligh.

ger. sax. sicamb. Furiosus.

Schelm.

germ. sax. sicamb. Cadauer, animal viuum quidem sed prae macie cadauerosum: & Pestilens lues quadrupedum.

schelm.

Scelus, scelestus, sceleratus, furcifer, impius, flagitiosus: pestis, pestifer, pernitiosus.

schelms-hals.

Homo scelestus, sceleratus, scelus.

schelms-stuck.

Scelus, scelestum facinus

schelmerije.

Scelus, factum scelerosum & impium.

schelmigh.

vet. germ. Pestilens, pestifer.

Schelp.

germ sax. sicamb. Carex: Vlua. & Gladiolus, iridis genus.

Schelpe.

Putamen, testa, concha. ang. shell.

schelpe van de not. j. not-schaele.

Lamina nucis, putamen fissile nucis.

schelp-visch.

Testacei pisces: pisces duro operimento: conchae.

Schelue. j. schelf.

Aceruus. & Meta foeni, frumenti, &c.

Scheluer. j. schelffer.

Segmen.

Schelwe. j. scheel.

Strabo.

Schemel.

sax. sicamb. hol. Vmbra.

schemel.

Vana apparitio.

schemelen, schemeren.

Caligare.

schemel-ooghen.

Caligare.

schemeren.

Vmbrare, inumbrare. & Caligare.

schemer-tijd.

Crepusculum, dubia lux: tempus sublucanum. Ouid. lamque dies exactus erat, tempusque subibat, Quod tu nec tenebras, nec posses dicere lucem: Sed cum luce tamen dubiae confinia noctis. sax. schummer.

schemeringhe.

Vmbra. & Caligo. & Crepusculum. sax. schummer.

schemeringhe in de ooghe.

Suffusio: cum nubeculae, muscę, & id genus alia oculis obuersantur vulgò cataracta.

schemerachtigh.

Sublustris.

Schemel. j. schaemel.

Pudens, pudicus.

Schemele. j. schaemele.

Scabellum, scabile.

Schemer

vide schemel. Vmbra.

Scheminckel.

flan. zelan. Simius, simia.

Schenck.

Munus, donum, donarium, donatiuum.

schenck. j. schencker.

Suppromus, pocillator.

schencken.

Donare, dono dare, munus dare, concedere.

schencken.

Fundere, infundere, vina fundere, vina ministrare, miscere: pocula miscere: cyachissare, Plaut. dare bibere, Terent

schenck-pot tuyt kanne.

Cirnea.

schenck-wijn.

Vinum donatiuum, honorarium.

schencker.

Pocillator, pincerna: à cyathis, à poculis: suppromus.

Schenckel

vetus. ger. sax. sicamb. holl . j. knoke. Os, ossis.

schenckel.

Crus, pars infra genua ad pedes vsque, constant tibia ac sura. ger. schenckel: sax schencke, schincke: ang. shancke.

schenckel, schencke van t'vercken.

sicamb. Perna, coxa porcina salita, armus porci petaso. vulgò pes magnus.

Schenden, t'schande maecken.

Vitiare, dedecorare, polluere, temerare, violare, corrumpere, deformare.

schenden, ter schanden brengen maeghden oft vrouwen.

Stuprare, vitiare, corrumpere virginem, violare, temerare.

schendigh, schandigh.

Turpis.

Schene. j. scheene.

Schep. j. schip.

Nauis.

schep-last. j. schip-last.

&c.

schepen.

Nauigare, velificare.

schepen, t'schepe doen.

Onerare nauem, corbitare, in nauem inferre, siue immittere.

schepinghe.

Nauigatio. & Classis.

Schepper. j. schipper.

Nauta.

Schepel.

sax. fris. sicamb. Modius, modiolus. ger. scheffel: ang. skeppe.

Schepen.

Iudex, buleuta, senator, decurio, iuratus. vulgò scabinus. gal. esche

[pagina 462]
[p. 462]

uin: ang. schriese. vide Veeme.

schepenen.

Duodecemuiri, dicuntur Petro Nannio in Legib. municipal. Machlin. viri enim duodeni liberae conditionis iudicare solent. &c. Adr. Iunio, Septemuiri. Schepen,inquit Adr. Iun. dicitur quasi dicas schaf-hin: quod huiusmodi Scabinis tradita fuerit à Carolo magno potestas interficiendi atque è medio tollendi, quod hin schaffen dicitur: erant autem iudices arcani quibus ius ac potestas erat animaduertendi in periuros, aut temeratae fidei reos, aut facinoris compertos; inauditos atque indefensos.

schepen baer, schepen baer-vrij.

vetus. sax. Patritius: Senator. vulgò bannitus

schepen-brief.

Literae senatoriae, instrumenta duodecimuiralia: monumentum scripturarum magistratus res gestas continens.

schepen-dom.

Senatus, status senatorius, dignitas senatoria: iurisdictio senatoria: duodecimuiratus.

schepen huys.

fland. Basilica, curia municipalis, domus augusta.

schepen-koffer.

Echinus: scrinium forense: in quod dicta testium & totius litis acta conijciuntur & Archiuum: tabularium, monumentorum publicorum receptaculum.

schepen-loon, schepen-recht.

Sportula: pecunia quae iudicibus pro salario datur.

schepen-schap.

Senatus, status senatorius, officium senatorium. vulgò scabinatus.

Scheppe, schaepe.

vetus. Creatio, formatio.

scheppen.

Creare, formare, condere, rudi materiae formam indere. ger. schaffen: ang. shape.

scheppen.

fland . j. kleer-maecken.

schep-berd.

Asser sutorius.

schep-mes.

Scalprum sutorium: culter quo calceolarius corium incidit calceumque format.

schep-schęren.

Strictim attondere pannum, vt probè attonsus sartori, qui schepper dicitur, tradatur vesti conficiendae aptus. Schepe scheren (ait Adrian. Iunius) dicitur ab opificibus qui panni lanes villos longis forficibus detondent, quoties strictim ad ipsam vsque panni cutim, vt ita dicam, illos resecant, quod σκαφιοσχερίην composita voce dicere liceat. à σκαφιον, quod ἐν χρῶ significat, & σχερίη. i. tonsura.

schepper.

Creator, formator, conditor.

schepper.

germ. sax. sicamb. Vellus.

schepper.

fland . j. kleermaecker.

scheppinghe.

Creatio, formatio.

schepsel.

Creatura, plasma, & Forma, formatio.

Scheppen.

Haurire.

scheppen ghe-noechte. j. raepen.

Voluptatem capere. Locht scheppen, aessem scheppen. Captare auras, spiritum, ventum: patulis captare naribus auras. Virgil. Naribus aërium patulis discerpere odorem. Varro.

scheppen eenen moed.

Animum recipere animos erigere, instaurare.

schep-becken.

Capula, haustrum.

schep-eemer.

Modiolus, situla.

schep-lepel.

Capula.

schep-net, treck-net.

Verriculum, sagena, rete quo pisces è nassa auferuntur.

schep-vat.

Capula.

schepper, schep-lepel.

Cochlear: & Capula. & Haustrum.

Scherde, schrede.

Passus, gradus.

scherde-beenen.

Grallare, diuaricari, distendere pedes, siue crura.

scherdelinck, schrijdelinck.

Diuaricatis & distentis pedibus.

scherden, schrijden.

Passum facere, ingredi, grallare.

Schere, scheren. j. scheere, scheeren.

Scherf, scherue.

Testa, frustum testulae, fragmentum testaceum, testa confracta, fragmentum fictile.

scherf.

vetus . j. schijue. Segmen.

scherf-berd.

Magis conscisoria.

scherf-mes.

Culter conscisorius.

Schergh.

ger. Tortor, lictor.

scherluyn. j. schaerluyn.

Scurra.

schergeant. j. sergeant.

Apparitor, lictor. sax. schergant.

scherghen.

germ. Prodere, clàm deferre aliquem.

Scherleye. j. schaerleye.

Scherlinck.

germ. sax. sic. Cicuta.

Scherm.

Gladiatura, ars gladiatoria. vulgò scherma.

scherm.

vet germ. Defensio, praesidium. ital. schermo.

[pagina 463]
[p. 463]

scherm.

vetus. Obstaculum.

scherm.

hol. Pluteus: tabulae aliquot compactim, contra ventum aut ignem erectae. Paul. Merul.

scherm-berd. j. schutsel.

Pluteus.

scherm-dack.

sax. sicamb. Lorica.

schermen.

vetus. Tueri, defendere.

schermen.

Digladiari, dimicare, luctari, velitari, leuiter pugnare. vulgò schermire. gal. escrimer: ital. schermire.

schermer.

Gladiator, digladiator, athleta, lanista. gal. escrimeur: ital. scrimitore, schermitore: hisp. escrimidor.

scherm-konste.

Ars athletica, gladiatoria, gymnastica.

scherm-meester.

Lanista, gymnasiarcha.

scherm-schild.

Clypeus.

scherm-schole. j. vecht-schole.

Xystus.

scherm-slagh.

Ictus gladiatorius.

schermutsen. j. schaermutsen.

Velitari.

schermsel. j. scherm-berd.

Scherne.

sax. sic. fris . j. spot. Ludibrium, iocus, sanna. ital. scerno: his. escarnio: ang. scorne.

schernen. j. spotten, schertsen.

Ludere, illudere. ital. scernire: hisp. escarnecer: ang. scorne.

schernluyn, scherluyn.

Scurra.

scherp, schaerp.

Asper, acutus, acer. ger. scharpf: ang. sharpe. Het scherp oft spits. Acies. Het scherp van een mes. Acies cultri.

scherp.

Perparcus, praeparcus, contractus, restrictus.

scherp bier.

Tenuis cereuisia, cremor hordeaceus.

scherp ghe-sicht.

Oculi lincei, aquilini, miluini, acres, acuti.

scherp-hoorigh.

Acer auditu.

scherp-kop.

Cilo.

scherp-moelie. j. schermoelie.

scherp-recht.

Summum ius, strictum ius.

scherp-rechter.

fland. sax. sicamb. Lictor, tortor, carnifex.

scherpe examinatie.

Quaestio tormentaria.

scherp-sichtigh.

Acutus visu, lynceus, perspicax.

scherp-sinnigh.

Acutus ingenio, acer animo, solers, acri ingenio praeditus, ingeniosus

scherp-sinnigheyd.

Solertia: acumen ingenij.

scherp-snijdende.

Acutus.

scherpachtigh.

Acutulus.

scherpelick.

Asperè, acriter, acutè: & Strictè, seueriter: & Perparcè, tenuiter, restrictè, tenaciter.

scherpelick leuen.

Perparcè viuere, parcè ac duriter viuere, exiguè sumptum facere.

scherpen.

Acuere, exacuere, asperare, exasperare, acuminare: exterere aciem.

scherpheyd.

Acrimonia, acritudo, acritas, asperitas, asperitudo, acies: & Parcitas, tenacitas, auaritia.

scherpte. j. scherpheyd.

Scherre, scharre.

Passer piscis.

Scherren, scharren.

Ruspari, terram scalpere, vt gallinae: scabere, radere: manibus, pedibusque fodere siue radere, corradere ger. scharren: his. escaruar.

scher-moelie.

louan. Crustulum bicorne: Libum oblongum, triticeum. q.d. scherp-moelie. i. crustulum vtrinque acutum.

scher-muys.

Mus subterraneus, mus terram scalpens, fodiensque: muris agrestis genus: mus araneus, mus caecus. germ. schormuss, schormauss: angl. schrovvmous.

schermuys.

ger. Talpa.

Scherts.

ger. sax. sicamb. holl. Iocus. ital. scherzo: hisp. escarnio.

schertsen.

germ. sax. sicamb hol Iocari, nugari, ludere: ital. scherzare: hisp. escarnecer.

Scherue. j. scherf.

Testa, frustum testae, testa fracta.

scheruen.

Concidere minutatim, conscindere, consecare minutim.

Schete.

Crepitus ventris.

schete laeten. j. vijsten.

Pedere.

Schette. j. schitte.

Foria.

Schetteren.

Diffundere, spargere, dispergere cum sonitu. ang. scatter

schetteren.

Stridere, crepare, displodere, tonare, retonare, perstrepere, fragorem edere. & Garrire, effundere vocem.

schetteren.

Cachinnari, immoderatè ridere.

schetteringhe.

Sonus vibrans: Sonor dissolutus, stridor dispersus: fragor, sonus fragosus.

schetteringe.

Cachinnus, risus effusior.

schetteringhe, quenckelinge.

Chroma:

[pagina 464]
[p. 464]

modulatio erebritare & solertia modulorum oblectans.

Scheucke

fris. Scortum, meretrix.

Scheue.

fland . j. schijue, scherf.

Scheue.

sicamb . j. scheffel.

Scheuen.

fland . j. scheruen. Conscindere.

Scheueren. j. schelfferen.

scheuer-steen. j. schalie

scheuer-steen.

sicamb. Silex.

Scheure, schore.

Scissura, ruptura, rima, fissura hiatus.

scheure, reghen-scheure.

Imber, nymbus. ang. shovvre, shovver.

scheuren, schoren.

Rumpere, disrumpere, lacerare, dilaniare, diuellere, scindere. & Rumpi, agere rimas. gal. scirer, descirer: ital. autem sceurare. i. diuidere, separare

scheuren eens anders reden.

Interfari, interpellare, interrumpere sermonem alicuius: interloqui: loquentem interturbare.

scheur-buyck, schor-buyck, blauw-schuyt.

Stomacacce. q.d. venter ruptus: cum totus venter & hypochondria patiuntur. vulgò scorbotus.

scheur-been.

Scelotyrbe: cum in cruribus morbi symptomata vel signa apparent. q.d. tibiae ruptae.

scheur-mond.

Oscedo. q.d. bucca vel os ruptum cum gingiuae à dentibus discedunt.

scheur-reghen, plas-reghen.

Nimbus.

scheuringhe.

Ruptio, scissura, schisma.

scheuringh-maecker.

Schismaticus.

scheurnisse.

Ruptio, scissura: & Ramex, hernia.

Scheut, schote.

Iaculatio, iaculum. ger. scheuff ang schutte.

scheut, scheutken.

Scomma, cauillum.

scheut-vrij.

Impenetrabilis iaculo, inuius sagittis.

scheut-wijn, leck-wijn, veur-loop.

Protropum, mustum lixiuium.

scheute, spruyte.

Surculus, germen, stirps, pullus, turio, ramus exilior teneriorque fruticis: colis.

scheute van den wijn-gaerd.

Palmes, flagellum vitis, pampinus, palmes emissarius.

scheute oft fluyte om te planten.

Talea.

scheutkens oft spruytkens der kruyden.

Cymae, cymata, colicoli delicatiores scaporum.

scheutel.

sicamb. Infurnibulum.

scheutigh, scheutachtigh.

Surculaceus, surculosus.

scheutigh.

Promptus ad iaculandum: paratus iaculari.

scheutigh ter borsen.

Promptus & facilis ad numerandum pecuniam.

scheutigh tot arbeyden.

Promptus ad laborem, expeditus, alacer, paratus, accunctus operi vel ad opus.

Schicht.

fland. Iaculum, sagitta, telum, arundo, arundo Scythica.

Schick.

Dispositio, ordo, accommodatio: instructus, us: apparatus, us: dispositus, us.

schicken.

Disponere, componere, instruere, constituere, concinnare, accommodare, aptare, adaptare, ordinare, in ordinem redigere, struere.

schicken.

Instituere vitam.

schicken oft senden.

Mittere, destinare.

schicken oft neemt dattet soo zije.

Fac ita esse, age porro: sine sic habere: esto: finge ita esse: ita sit: pone ita esse: pone eum esse victum, Terent. pone eum dixisse, &c. vulgò pone casum.

schicksel.

Apparatus, ordo, dispositio. & Fatum.

schickeren. j. schetteren.

Schieden.

fland. sicamb . j. klieuen. Findere, findere ligna.

Schielick.

holl. flan. Subitus, subitaneus, repentinus.

schielicken.

holl. fland. Subitò, repentè, ex improuiso.

schie-loos.

Improuidus, inconsideratus, praeceps, temerarius, inconstans.

Schie-man. j. schim-man.

Proreta.

Schier.

Properè, properanter. & Citò, mox, statim, propediem, breui, nuper, modò: & Penè, propè, modò, ferè, fermè. ger. schier.

schier oft morghen.

Hodie aut cras: nunc aut post.

Schier, schierken houts.

fland. Pars aut particula ligni abscissa. q.d. schieder, schiederken. à schieden. i. findere.

schieren.

vetus. sax. sicamb. Diuidere, partiri.

schiere wiere.

fland. Permiste, sparsim.

[pagina 465]
[p. 465]

Schieren. j. cieren.

Parare, ornare.

schier-loos.

Imparatus, inconsideratus: & Subitus, subitaneus.

schierlick.

Promptus, paratus: & Subitus, subitaneus.

Schieten.

Iaculari, eiaculari, eiicere, emittere telum: torquere sagittam, iaculum, globum, lapidem: sagittare, sagittam arcu emittere, expellere: displodere tormentum. ger. schissen: ang. shote, shutte.

schieten, op-schieten haestelick.

Subitò surgere, exsurgere.

schieten.

Fugere.

schieten sijn verwe.

Amittere, reijcere colorem.

schieten een gracht.

Ducere foueam.

schieten het brood in den ouen.

In furnum mittere panem.

schieten, botten, spruyten.

Germinare, pullulare, germina siue pullos emittere.

schieten.

adag. Scomma siue cauillum in aliquem iacere.

schiet-lap.

Brachiale iaculatorium.

schiet-pijcksken.

Tragula.

schiet-pijl.

Sagitta, calamus, arundo.

schiet-slanghe.

Iaculus: serpentis genus.

schiet-spel.

Ludus sagittarius, iaculatorius.

schiet-spoele.

Radius textorius.

schiet-baer.

Iaculabilis, missilis.

schiet-pinne.

Scopus.

schiet-ghe-weer.

Telum.

schietende ooghen. j. vlieghende.

Oculi emissicij.

schietende verwe.

Color euanidus, fugax, obsoletus.

schietinghe. j. ver-schietinghe.

Saltus, cùm membrum alternatim vibratur.

schietelick.

Iaculabilis, missilis.

schieter. j. schutter.

Sagittarius, iaculator: scytha veteribus dictus eques sagittarius. i. arcier.

schieter, schiet-wormken, motte.

Blatta, tinea.

Schiften, schiffen.

Densari in butyrum: & Densari siue mutari in lac xyston.

Schiften.

holl . j. deylen . Diuidere, partiri.

schiftinghe.

holl . j. deylinghe. Diuisio.

Schijffelen. j. schuyffelen.

Labi, prolabi.

Schijn.

Splendor, falgor, nitor, candor, iubar. ger. scheyn: ang. shevve.

schijn.

Tenue lumen, reuerberati fractique luminis splendor. Ioan. Becan.

schijn.

Forma, praetextus, species, obtentus. ang. shevve.

schijn der waerheyd.

Verisimilitudo, species veri, vmbra veri.

schijnen.

Splendere, fulgere, nitere, nidere, lucere, elucere, dilucere, illucere, illucescere, relucere, micare, rutilare, radiare, coruscare ger. scheynen: ang. shine.

schijnen.

Videri, apparere: praebere speciem: gerere, reddere, repraesentare speciem.

schijn-baer.

Lucidus, dilucidus, euidens, manifestus, non obscurus.

schijn-baerheyd.

Euidentia.

schijn-baerlick.

Euidenter.

schijn-deught.

Hypocrisia, virtus simulata.

schijn-deughdigh.

Hypocrita.

schijn-heyligh.

Hypocrita.

schijn-heyligheyd.

Hypocrisis.

schijn-hoed.

Causia, petasus, vmbella, galerus solem & aëris iniutiam arcens: vmbraculum.

schijn-wormken.

Nitedula, lampyris.

schijnigh.

Splendens, nitens.

schijninghe.

Visum, spectrum, phantasia: phantasma.

schijnsel.

Splendor, fulgor, iubar, nitor.

schijnsel des hemels.

Aethra.

schijnsel van deught. j. decksel.

Schijte.

vetus . j. schete. Crepitus ventris.

schijte, schijterije.

Foria, orum: stercus liquidum, merda, σκατος.

schijte.

Foriola, mulier spurca.

schijten. j. vijsten.

Pedere.

schijten. j. kacken.

Cacare, forire, exonerare aluum, ventris onus eiicere. ger. scheyssen: ang. shyte.

schijt-ael.

Anguillae minimae & vilissimae genus.

schijt-besie.

Rhamnus.

schijt-darm. j. aers-darm.

schijt-broecke.

Foriolus, braccam stercore liquido foedans.

schijt-gat.

Podex, ani circulus, sedes.

schijt-gheel.

Buxeus color, color dilutior luteo.

schijt-huys.

Latrina, forica.

schijt-koeck.

Libum piperatum vile, aluum ciens.

[pagina 466]
[p. 466]

schijt-kruyd.

Mercurialis: herba aluum praecipue cliens.

schijt-pot.

Lasanum.

schijt-reyse.

Iter frustra factum: friuolum.

schijt-teyle.

Lasanum.

schijt-ruyter.

Miles stercoreus. Plaut. vilis: non pluris quàm sterquilinium faciendus: nullius pretij.

schijt-verssen. j. kack-hiele.

Pernio.

schijt-voere, stront-voere.

Res friuola, nullius momenti: gestus parui momenti: gesticulatio ridicula.

schijt-vorst.

Leue gelu, non saeuum.

schijter, vijster.

Peditor.

schijter, kacker.

Foriolus.

schijterije.

Foria, orum: profluuium alui.

Schijue.

Orbis, discus, rota, rotula, orbiculus, mensa rotunda: & Numus. & Calculus, scrupus, orbiculus aleatorius quo in alueo luditur.

schijue, katerol.

Trochlea, rechamus.

schijue van de knie.

Patella, mola, genu.

schijue, kliester.

Nucleus, segmen, orbis, orbiculus. ger. scheyb: ang. shieue, shief.

schijue gouds.

Orbis auri, massa auri.

schijuen, schuyuen.

Prouoluere, protrudere: permouere.

schijuert, schijuelinck.

hol. Malum orbiculatum, epiroticum.

Schild.

Scutum, clypeus. Videtur dictio schild primaria sua significatione dici scutum pictum, aut scuti pictura & imago: sicut Clypeus Latinis & I.C. veteribus, imago picta aut pictura in clypeis dicta est. ger. schilt: gal. escu: ital. scudo, hisp. escudo: ang. shield, shelde.

schild oft schelpe van de schild-padde.

Testudinis operimentum.

schid, schild-waepen, helm-teecken.

Insigne, insignia.

schild-borstigh, schild-beurtigh, schild-beure, schild-bore.

vetus. Armiger, scutiger: quasi dicas, scutum leuans. schildbor regis. i. armiger regis. Paul. Diac. in gestis Longobard.

schild-dack.

Testudo militaris.

schild-knaepe.

Armiger, scutiger, scutigerulus: nobilis scutatus: nondum equestribus insignibus donatus.

schild-knecht.

Armiger, scutiger.

schild-knechts.

Armigeri. qui gallicè & anglicè esquiers dicuntur, proximi sunt equitibus auratis: nempè qui vel à clypeis gentilitiis, quae in nobilitatis insignia gestant; vel quia Principibus & maioribus illis nobilibus ab armis erant, nomen traxerunt, Guil. Camdenus.

schild-maecker.

Scutarius: faber scutarius.

schild-padde.

Testudo: à peltae ac scuti figura teutonicè dicta.

schild-voerder.

Scutatus, scuto armatus: scutiger, armiger.

schild-wachte.

Primae excubiae, vigiliae: excubitor exstans: excubiae exstantes: statio, stationes: custodia ad portas: vnus aut alter miles, aut etiam plures quieti ante portas positi. vulgò sentinella.

schild-waepen.

Clypearia arma, insignia.

schilderen.

Pingere, depingere. quasi dicas clypeum formare siue pingere.

schilder.

Pictor.

schilderije.

Pictura.

Schilghe.

fland . j. kenneue. Numella.

Schille.

hol. fris . j. schelle. Cortex.

schillen.

holl. fris . j. schellen. Decorticare.

Schillen, schellen. j. ver-schillen.

Differre, discrepare, distare.

Schilt-tael.

vetus. hol. Census, aestimatio fortunarum, pro cuius ratione tributum penditur.

Schim. j. schin.

holl. Furfures capitis.

Schimme.

hol . j. scheme. Vmbra.

Schim-man.

Proreta: qui in prora tutelae nauis praesidet.

Schimmel.

Sicus, mucor, rancor.

schimmel, schimmel-peerd.

Murinus, leucophaeus, cineraceus equus vbi color albus nigredine obscuratur, vt in re situ siue mucore obsita.

schimmel-verwe. j. asch-verwe.

Color cineraceus, cinereus: leucophaeus.

schimmelachtigh.

Mucidus, rancidus, fracidus.

schimmeligh. j. ver-schimmelt.

Mucidus.

schimmelen. j. ver-schimmelen.

Mucere, mucescere, fracere.

Schimp.

Iocus, ludus, ridiculum, deridiculum, sal, sales, cauilla, cauillum. & Contumelia, conuicium, maligni sales.

schimpen.

Iocari, ludere, cauillari: &

[pagina 467]
[p. 467]

Irridere, subsannare, perstringere, taxare, reprehendere.

schimp-brief.

Libellus famosus.

schimp-lied.

Satyra, inuectinum poema: cantio inuectiua.

schimp-ghe-dicht.

Satyra.

schimp-reden.

Dicterium, cauillum, sales.

schimp-scheut.

Cauillum, conuitium, scomma.

schimp-schrift.

Libellus famosus: qui maledictis sauciat ac sigillat alicuius famam.

schimp-wijse.

Iocosè, ioculariter, per iocum & risum. & Contumeliosè.

schimp-voghel.

Scurra, sannio.

schimp werck.

Iocus, ludus, sales, cauillum, dicacitas.

schimp-woord.

Scomma.

schimper. j. schamper.

Contumeliosus, procax, derisor: homo salsus.

schimpigh, schampachtigh.

Salsus, dicax.

Schin, schim.

vetus. Furfures capitis, furfuraceae squamulae capitis: porrigo. sax. schin.

Schinde. j. scheeme.

Membrana, pellis, cortex. ang. skinne.

schinden.

sax. sicamb . j. villen. Excoriare, deglubere.

Schindel.

ger. sax. sicamb . j. schalie. Assula, scandula. ang. shingle.

Schinderen de wijnen.

Reliquum vini radio in vase dimetiri.

Schip, schep.

Nauis, nauigium, ratis, classis, cymba, lembus: puppis, prora, trabs, carina. ger. schipff: gal. esquif, squif: ang. ship.

schipken.

Nauicula, nauigiolum, scapha, alueus.

schip-bancken.

Transtra, iuga.

schip-beck.

Rostrum nauis: coronis.

schip-bodem.

Carina, infimus aluus nauis, alueus nauis.

schip-boom.

Contus, trudes.

schip-boot. j. lichter.

Scapha. & Remulcus

schip-breucke, schip-breke, schip-broke, schip-braecke.

Naufragium.

schip-breukigh, schip-brekigh.

Naufragus.

schip-brood.

sicamb. holl. Panis nauticus, bis coctus.

schip-dregghe.

Manus, harpago ferrea.

schip-ghe-wand.

Armamenta nauis.

schip-gheld.

Naulum.

schip haeck.

Harpago: & Anchora.

schip-hauen.

Portus.

schip-heer.

Nauarchus, nauclerus, praefectus nauis.

schip-houder.

Echeneis, remora. piscis genus.

schip-hout.

Materia naualis.

schip-koorde.

Rudens, funis nauticus.

schip-ladder.

holl . j. schip-leeder. Pons, scalae nauales.

schip-land.

Portus: terra, siue locus naues tutò recipiens.

schip-last, bal-last.

Saburra.

schip-lieden.

Nautae.

schip-loon.

Naulum, portorium.

schip-maecker.

Naupegus.

schip-man.

Nauta, nauira.

schip-manschap.

Nauicularia.

schip-meester.

Nauclerus.

schip-orloghe.

Bellum nauale, classicum.

schip-patroon.

Nauarchus.

schip-peck.

Pix naualis.

schip-pond. j. 300. pond.

schip-reeder.

Exercitor nauis.

schip-reep.

Rudens, funis nauticus.

schip-riem.

Remus, tonsa.

schip-roede.

Remus, tonsa.

schip-roer.

Clauus, gubernaculum nauis.

schip-rollen.

Palangae.

schip-roouer.

Pirata.

schip-rustinghe.

Arma nautica, armamenta nauis.

schip-sand.

Saburra.

schip-seel.

Rudens.

schip-seyl.

Velum, carbasus.

schip-slaefken.

Mesonauta.

schip-soller.

Fori, orum.

schip-stad. j. schip-stelle.

Statio.

schip-stelle.

ger. sax. sicamb. Statio nauium: nauale, portus.

schip-strijd.

Naumachia: naualis pugna.

schip-tol.

Portorium.

schip-tollenaer.

Portitor.

schip-touwe.

Rudens, funis nauticus.

schip-vaerd.

Nauigatio: & Amnis nauigabilis.

schip-voerder.

Nauclerus, nauicularius, nauiculator.

[pagina 468]
[p. 468]

schip-vracht.

Nauicularia.

schip-vrachten.

Nauiculariam facere.

schip-vrienden.

sax . j. reeders. Exercitores nauis.

schip-waeter.

Nautea.

schip-wellen.

Palangae.

schip-werf.

Nauale, statio.

schipper.

Nauta, nauita, nauiculator.

schipper-schap.

Nauicularia.

Schit. j. schitte.

Stercus.

schit-weuel.

sic . j. tort-weuel. Scarabeus.

schitte.

holl. fris. flandr. Foria, stercus liquidum: & Stercus bouinum siue bouillum vaccinus, quo siccato cespitum loco in focis passim vtuntur.

Schobbe, schabbe.

Operculum, tegumentum, tegmen.

schobbe.

holl. sicamb. Squama.

schobbe, schabbe.

Scabies.

schobbe.

Scomma, cauillum, sarcasinus. vulgò scobatio.

schobbe.

holl. Scurra.

schobben. j. schrobben.

Scalpere.

schobben. j. schoppen.

Conuiciari, cauillari.

Schocht, schoft.

Dorsum, dorsi tumor siue globus, dorsi superior pars onera portans: atlas.

Schock.

sax. sic . j. sestigh. Sexaginta.

Schocke.

vetus . j. tas. Meta, strues. ger. schochen: ang. shocke.

schocke.

fris. holl . j. schitte. Cespes stercorarius: cespitis genus in tessellas conformatum fimo bibulo constans, interspersis straminis, arundinum, foeni quisquiliis, ad solem aestiuum excocto. Ad. Iun.

schocken.

vetus . j. tassen.

Schock.

Concussus, us, concussio, succussatio, iactatio.

schocken.

Quassare, quatefacere, collidere, concutere, succussare, offendere. ital. scossare, scuotere, sqassare: his. sacudir: an. shake.

schockende peerd.

Equus succussor, succussator, succussorius.

Schoe.

fland . j. schoen. Calceus.

Schoef schoeue.

Amiculum, penula, palla

schoef om-slagh.

Replicatio, reflexio togae: pars suprema togae reflexa.

schoef-mantel.

Ricinium, ricinum.

Schoeffel.

Pala. ger. schauffel: shouel.

Schoeyen, schoenen.

Induere calces, calceare, inducere calceos.

schoeyer.

fland . j. aen-trecker. Calcipes.

schoeysel.

Calceatus, calceamen, calceamentum.

Schoelde. j. school.

Pala.

Schoen.

Calceus, calceamentum, solea: & Vngula animalium. ger. schuch: sax. scho: ang. shoe.

schoen-draed. j. borstel-draed.

Filum sutorium, picatum, subulare: cheleuma.

schoen-horn. j. aen-trecker.

Calcipes.

schoen-lap.

Solea, suppagmentum. Oude schoen-lappen. Veteramenta, soleae detritae.

schoen-lappen.

Suppingere calceos.

schoen-lapper.

Cerdo, veteramentarius, sutor veterum calceorum: refector calceorum.

schoen-lapper.

hol. fri . j. vlinder. Papilio

schoen-maecken.

Suere calceos.

schoen-maecker.

Sutor, calcearius, calceolarius.

schoen-maecker.

holl. fris . j. pelser. Pyrallis.

schoen-maecker. j. slije.

Tinca. sic dicta hollandis ob crassitudinem cutis. Gesner.

schoen-maeckers mes.

Scalprum sutorium.

schoen-maeckers swertsel. j. koper-roose.

Calchantum, atramentum sutorium.

schoen-maeckerije.

Sutrina, calcearij officina.

schoen-riem.

Corrigia calceamenti, ligula calceorum.

schoen-sole.

Solea.

schoen veter. j. schoen-riem.

schoen-vodde.

Peniculus, peniculum, penicillum.

schoenen. j. schoeyen.

Calceare.

Schoepe, schuppe.

Pala.

schoepe, koren-schoepe.

Rutellum.

schoepen.

vetus . j. scheppen. Haurire.

Schoer-buyck. j scheur-buyck.

Schoer-haye.

Squatina piscis.

Schoeue. j. schoef.

Amiculum.

Schoeueren.

sic . j. huyueren gal. secouer. i. quatere, concutere, agitare.

schof.

vet. Fascas, congeries rerum colligararum.

Schof. j. schoft.

Quadrans operae.

Schof.

Repagulum, obex, claustrum.

schof. j. schuyf-laede.

Capsa trusatilis, capsa pendula.

schof. j. heck.

Cataracta, porta cataracta

schof-hecke.

Cataracta.

[pagina 469]
[p. 469]

schoffet.

Cataracta.

Schoffen. j. schoften.

Schoffieren.

Violare, corrumpere: & Afficere ignominia, inferre labem, infamiam, ignominiam.

Schoffieren oft schenden een maeght.

Violare virginem, vim inferre virgini: rapere virginem, vi opprimere virginem.

schoffierigh.

Violentus.

schoffierigheyd.

Raptus, stuprum violenter attentatum: & Vis, violentia: & Opprobrium, iniuria, dedecus.

schoffierighlick.

Violenter: ignominiosè, cum opprobrio.

Schoffilioen, schuyffelioen.

Peniculus furnarius.

Schoft. j. schocht.

Atlas.

Schoft, schof.

Quadrans operae: operarum diurna diuisio in quartas facta.

schoft, et-mael.

Pastio diuina quatuor vicibus.

schoften, schoffen.

Pascere aut quiescere quatuor statutis vicibus siue horis diei.

Schoyen.

Grassari, incedere cum impetu.

Scholcke.

fland. Rudus, eris.

Scholder, schulder.

ger. sax. sic . j. schouder. Humerus.

Schoderen.

Ludum aleatorium exercere: aleatoribus & lusoribus ludendi copiam dare, instrumentaque suppeditare certa mercede aut parte lucri.

scholderer.

Exercitor alearum, susceptor aleatorum. & Choragus: dux chori & suppeditator instrumentorum ludicrorum & expensarum.

schoderer.

vetus. ger. Carnifex.

Schole.

Schola, ludus literarius, gymnasium, auditorium. ger. schul: gal. escolle: ital. schuola: his. escuela: ang. schoole.

scholen gaen.

Frequentare scholas.

schole-gheld, leer-gheld.

Minerual, merces: id quod praeceptori numeratur pro institutione.

schole-ghe-sellen.

Condiscipuli; commilitones, per metaphor.

schole-kind.

Scholasticus, discipulus.

schole-meester.

Ludimagister, magister, didascalus, doctor, praeceptor scholiarcha.

schole-recht.

Disciplina.

scholier.

Scholasticus, discipulus. vulgò scholaris.

Scholfert, scholuer.

Catarractes, carbo aquaticus, mergus magnus.

Scholle.

vetus . j. rusch. Gleba, crusta soli vel terrae. ger. schol: ital. zolle.

scholle, schijue.

Massa.

scholle van ijs.

Crusta glaciei, massa glaciei.

scholle, platdijs.

Passer piscis.

scholle, tonghe.

Solea, lingulica piscis. gal. sole: ital. suola: ang. soole, sole.

schollen.

Conglaciare, densere, densari.

Scholpen.

holl . j. kloteren Pultare.

scholp-ey.

holl . j. klots-ey. Ouum requietum.

Scholuer. j. scholfert.

Schom.

vetus . j. schuym. Spuma.

schom der boomen.

Bryon, canities arborum, muscus, lanugo in corticibus arborum.

schom, schomme.

Glabretum, caluetum: locus situ obsitus, squalidus.

schommelen.

Culinaria opera facere, agere mediastinum, despumare carnes, pisces. &c. lauare scutellas, expurgare supellectilem culinariam.

schommel-kock, schommel-knaep.

Mediastinus, lixa, seruulus coquinarius, seruus sordidulus, abiectus in culina minister: focarius.

schommel-maertken.

Seruula sordidula

schommen.

Emuscare, muscum adimere

Schommer, schummer.

sax. Crepusculum.

Schongelen, schonckelen.

hol. fris . j. touteren. Motitari.

Schoole. j. schole.

Schola.

Schood. j. schoot.

Schoof, schooue.

Merges, fascis segetum, manipulus spicarum. ang. sheaffe.

schoof-land.

fland. Ager qui vltra decimas sextum etiam manipulum tribuit.

School schoole.

sicamb . j. ouen-gaffel. Pala, infurnibulum.

Schoon.

Pulcher, elegans, venustus, formosus, scitus, bellus, specie eximiâ, vultu venusto: formâ egregiâ, luculentâ, bonâ: facie pulchrâ, concinnâ.

schoon ende suyuer.

Purus, mundus, lautus, nitidus.

schoon-broeder.

flan . j. be houdt broeder. Leuir. galli dicunt beau frere. q.d. pulcher frater.

schoon dochter.

Nurus.

schoon-heere.

fland . j. groot-vader. Auus.

[pagina 470]
[p. 470]

schoon hemde.

Subucula recens. Lud. Viues.

schoon-laecken.

flan . j. amme-laecken. Mappa. q.d. linteum candidum siue mundum.

schoon-moeder.

fland . j. be-houde moeder. Socrus, vxoris mater. quasi dicas, pulchra mater: gallicè mere.

schoon-papier.

Papyrus pura: non descripta.

schoon-praet.

Logodaedalus, architectus verborum sermonis artifex: aretalogus, garrulus virtutem ostentator: suauiloquus.

schoon-sone.

fland . j. be-houdt sone. Gener. gal. beau fils.

schoon-vader.

fland . j. be-houdt vader. Socer, vxoris pater. q.d. pulcher pater. gal. beau pere.

schoon-vrouwe.

flan . j. groot-moeder. Auia.

schoon weder.

Serena tempestas, serenitas, serenum: caelum serenum, sudum, clarum, gratum, temperatum.

schoonen.

sicamb. Parcere, ignoscere. ger. schonen.

schoonheyd.

Pulchritudo, elegantia, venustas, formositas, cultus, gratia, forma, species, decor.

schoonken.

Bellus, bella.

schoonkens.

Bellè.

schoonkens.

fland Sensim, paulatim. ita. quoque: gal. bellement.

Schoore. j. scheure, schorre.

Ruptura.

schoor-buyck. j. scheur-buyck.

schoore, schoor. j. schore.veur-land.

Alluuies, alluuio: terra alluuione aggesta. & Acta, ae. ang. shore. vide schorre.

Schoore.

Fulcimen, fulcimentum, fulcrum: statumen, pedamen, pedamentum. ang. shore, shoore.

schooren.

Fulcire, suffulcire, adminiculare, pedare, statuminare. ang. shore.

schoor-hout, stutters.

Anterides, erismae: arcus pilaeve muris obnitentes, & labans aedificium fulcientes: tigna parietes ruinosos fulcientia, tibicines.

schoor-leere, schoor-leeder, boom-leere.

Scalae erismate fultae: quae tertium habent lignum quod obnitentis fulcimenti loco est.

schoor-solderken.

Tabulatum supremum domus; contignatio culminis aedium.

schoor-steen.

Caminus, focus, lapis camini: lapidea structura, siue ferrea lamina foci: fulcrum siue sustentaculum camini vulgò contramurus foci. sax. schornsteyn. q.d. lapis fulciens siue sustentans & feurmur. q.d. murus ignis.

Schoot, schood.

Gremium, sinus. ger. schoss: sax. schot.

schoot-hondeken.

Catellus Meliteus, catellus quem matronae & puellae otiosae ac delicatae in sinu fouere solent.

schoot-horn.

Pes veli: extremus veli angulus.

schoot vieren.

Laxare pedem, facere pedem: laxare funem siue imum angulum veli nauis. sax. schot horne.

schoot-kleed.

fland . j. veur-schoot. Castula.

schoot-vel.

Castula pellicea, succinctorium pelliceum.

Schooue. j. schoof.

Merges.

schoouen.

Colligere in fasciculos.

schoouer-seyl.

Velum medium, velum maximum.

Schop.

Tegumentum: quidquid tegit. Becan.

Schop, schoppe.

fland. vet. Ludibrium.

Schoppe.

fland. hol . j. schuppe. Pala.

schoppen. j. schuppen.

Excutere, foras eiicere: & Vibrare, motitare.

schoppen.

ger. sic. hol. sax . j. stoppen.

schoppen.

vetus. Replere.

schoppen, schoppelen. j. touteren.

Ludere oscillis.

schoppen.

flan. vetus . j. schobben, spotten. Conuitiari.

schop-hamer. j. stop haemer.

Malleus stuparius.

schop-steen.

ger. sax. sicamb. Cementum.

Schorchen.

sax. sicamb . j. kruyen.

schorch-karre.

sax. sic . j. kruy-wagen.

Schore, schoore, schorre.

Ruptura, scissura, rima: & Rupes, cautes: & Fulcimen.

Schoren. j. schooren.

Suffulcire.

Schoren. j. scheuren.

Rumpere.

Schorft, schorftheyd.

Scabies. ital. scabbia: ang. scurfe, scurfines.

schorft, schorftigh, schabbigh.

Scabiosus, scaber.

schorft schaep.

Ouis pusulosa.

schorfte, wranghe.

Cassuta, angina lini, podagra lini. vulgò cuscuta: herba quae

[pagina 471]
[p. 471]

scabie, vlceribus & elephantiasi laborantibus prodest.

schorftheyd, schorftigheyd.

Scabies, petigo, impetigo.

schorluyn. j. scharluyn.

Schorpen.

Secare, prosecare, scindere, findere: stringere.

Schorpioen.

Scorpius, nepa. germ. scorpion: gal. scorpion: ital. scorpione, scorpio: hisp. escorpion: ang. scorpion.

Schorre, schore.

Ruptura, scissura, pars rupta aut scissa: scissura lapidum, pars petrae scissae: & Rupes, cautes, saxum abruptum. ger. schroff: ang. skarre.

schorre.

Rudus, caementum.

schorre van ijs.

Ruptura glaciei, massa glaciei.

schorre.

Gleba, cespes.

schorre, schoore, schore.

Alluuies, alluuio. & Acta, ripa: ang. shore. Schorre. Planities est hebrida, alluuione adiecta, parciùs gramine virescens, minus vberem pabuli copiam suppeditans: à pascendo vellendoque dicta. Leuin. Lemnius.

Schorsse.

Cortex, liber, cutis arboris. vulgò scorssa. gal. escorsse: ital. scorza, corteccia: hisp. corteza.

schorsse. j. korste.

Crusta.

schorsse.

fland . j. schorte, schors-kleed. Praecinctorium.

schorssen, schorten.

Suspendere, subducere, attollere, succingere, accingere, adstringere, contrahere. ger. schurtzen.

schorssen.

Fibulare, figere.

schorssen het werck.

Suspendere opus, sistere, intermittere opus.

schorssen oft schorten den neuse.

Corrugare nares.

schorssen. j. blecken.

Deglubere, corticem adimere. gal. escorcer, escosser: ital. scorticare: hisp. descortezar.

schors-haeck.

Vncus adstrictorius, vncinulus quo vestis adstringitur. & succingitur: fibula. & Spinter.

schors-kleed, schorsse, schorte.

Praecinctorium, sinus, castula.

schors-muylen.

Ringere, ringi.

schors-poorte. j. heck, schof.

Cataracta.

schors-vel.

Succinctorium pelliceum.

schorssel-woens-dagh.

Feria quarta, siue dies Mercurij hebdomadae maioris aut sanctae: qua campanae succinguntur, & tribus diebus silent.

Schorte.

Supparus, supparum. & Succinctorium, praecinctorium, castula. gall. escourchoir: sax. schorte: ang short.

schort-doeck. j. schorte.

Supparus.

schorte-kleed.

fland. hol . j. veur-schoot. Praecinctorium, sinus, castula. vulgò ventrale.

schorte-kleed.

fland. holl. Diaphragma, septum transuersum.

schortel-doeck. j. schort-doeck, schorte.

schorte-klock-woens-dagh.

flandr . j. schorssel-woensdagh.

schorten. j. schorssen.

Succingere, suspendere, accingere.

schorten.

holl. sic. fris. Deesse, deficere.

schort-haeck. j. schors-haeck.

schort-neusigh, schors-neusigh.

Simus, simo. vulgò camusus.

schort-poorte.

sax. sic . j. schors-poorte.

Schossen, schrossen.

fland . j. brassen. Epulari.

Schosse.

vetus. Siliqua. gal. escosse: ital. scorza.

Schot. j. schut.

Septum. & Libera custodia.

schot, schote, scheute.

Iaculatio, iaculum: missile.

schot, ghe-schot in de sijde.

Telum, lateris morbus.

schot, wt-worpsel.

Eiectamentum, id quod eiicitur.

schot, be-schot.

Pollen.

schot.

Id quod ex diuersis rebus in vnum congregatur aceruum.

schot. j. be schot.

Prouentus.

schot.

Crescendi ratio dicitur Becano.

schot. j. schoft.

Quadrans operae.

schot.

vetus. Pecunia.

schot ende lot.

Census, vectigal, tributum, exactio, obuentio, oblatio id quod censibus singulorum imponitur: à schatten. i. censere.

schot.

Symbolum, collatio, collecta, solutio. vulgò scotum. gal. escot: ital. scotto: hisp. escote: ang. shot.

schot-mieter.

vetus. Publicanus, redemptor vectigalium.

schot-vrij.

Asymbolus.

schote. j. scheute.

schot-spoele.

sax . j. schiet-spoele.

schotigh. j. scheutigh.

Schotel.

Scutella, scutula, catinus, paropsis, discus, patina: vas escarium, lanx,

[pagina 472]
[p. 472]

gabata. germ. schussel: gal. escuelle: ital. soedilla: hisp. escudilla: ang. scotle, schuttel.

schotel van de waghe.

Lanx in libra.

schotel-doeck.

Peniculus culinarius.

schotel-eten.

Ius esculentum, liquidum, quod ex scutella haustum editur.

schotel-lecker.

Catillo.

schotel-rinck.

Basis, circulus mensarius.

schotel-vodde. j. schotel-doeck.

schotel-waghe.

Trutina, statera: bilanx quibusdam: duae aequato examine lances, Virgil.

schotel-water.

Eluuies culinaria.

Schots.

Ineptus, incompositus, bardus. ital. sciocco.

schotselick.

Ineptè.

Schotte van melck.

ger sax. fris. sicamb. Serum lactis.

Schotter.

fland . j. schutter.

Schoude, schaude, schouwe, schauwe.

Caminus, fumarium, caminus effumatorius; infumibulum, fumale, vaporarium. chaude gal. calidus dicitur.

schoude, schouwe.

Culmen summum domus. Virgil. Et iam summa procul villarum culmina fumant.

schoude. j. schouwe.

Specula.

schoud-berd.

fland . j. schutsel. Pluteus foci.

schoud-boesem. j. schoud-mantel.

Sinus camini.

schoud-geld.

Exactio in caminos: census qui per focos soluitur.

schoud-hanghel. j. hanghel.

Climacter.

schoud-mantel. j. mantel van de schoude.

schoud-pijpe.

Fumarium, tubus fumarius, tubus foci.

schoud-steen. j. schoude.

Caminus.

schoud-vęgher.

Scoparius caminorum: repurgator infumibulorum.

schoud-verwe.

Color fuligineus, impluuiatus.

schouden, schauden.

Aqua calefacere: calida perfundere, calida abluere siue abradere. gal. eschauder: ital. scaldare. i. calefacere, feruere, bullire.

schoud-heet.

Feruens, feruidus.

schouden het vercken.

Calida perfundere & glabrare suem mactatam. ang. scalde.

schoudelinck. j. braed-vercken.

Schoud, schuldt.

Debitum, culpa.

schoud-heet, schoud-heyt, schoud-heescher, schuld-heys.

Praetor, praefectus praetorio, quaestor parricidij, iudex quaestionis, consul, praefidens inter iudices. vulgò scultetus: quòd ius debiti petat siue exigat: quasi dicas, iussor & imperator debitorum & obligationum: siue culpae & poenae pro noxis exactor. dicitur & schuld-heys, nempe noxae debitiue exactor: qui poenas irrogare & multas exposcere ab iis qui deliquerunt, solet. Adr. Iun.

schoud-heet-schap.

Praetura, officium siue dignitas praetoris.

schoudigh.

vetus . j. schuldigh.

Schouder.

Humerus, armus, scapula. ger. schulter: sax. schulder: ang. shoulder.

schouder-ghespe.

Spinter, fibula humeraria.

schouder-bladt, schouder-been.

Spatulae, scoptula operta: Scapulae: ossa quae à tergo incumbunt: ossa humeraria.

schouder-boghe.

Armus.

schouder-kappruyn.

Humerale.

Schoudt.

hol. flan . j. schoud-heet. Praetor.

Schouerlinck.

hol . j. schauerdijne.

Schouw

vet . j. schouwe. Contuitus, us.

Schouw.

Terriculum, terriculamentum.

schouw.

Agrestis, indomitus: & Pauidus: & Fugiens.

schouw.

Consternatus, exsternatus.

schouw, schouwachtigh, schouwigh peerd.

Equus pauidus, meticulosus, praetrepidus, praetrepidans.

schouwen, schuwen.

Vitare, deuitare, euitare, fugere, defugere, fugitare, subterfugere, cauere. vulgò scuuare. ital. sciuare, scifare, schifare: his. esquiuar: ang. eschevve.

schouwigh.

Vitabundus, vitans: & Pauidus, exterritus.

schouwelick.

Horridus, horribilis.

Schouwe. j. schoude.

Caminus.

schouwe.

Contuitus, us.

schouwe, schouw.

Specula, pharus: & Turris.

schouwe.

holl. fris . j. pleyte. Stlata.

schouwen.

vetus. Monstrare, demonstrare, significare, hortari, exhortari. angl. shevve.

[pagina 473]
[p. 473]

schouwen.

Videre, spectare: & Lustrare.

schouw bergh.

Specula.

schouw-plaetse.

Theatrum, visorium.

schouw-spel. j. spel.

Ludi.

schouw-speler.

Histrio, scenicus.

schouw-toren.

Specula, pharus: turris speculatoria. gal. eschauguette.

schouwt.

vetus. Speculator, episcopus: & Praefectus, praetor.

Schrabbe.

Vibex, cicatrix, vulnus: signum vulneris: incisura: incisio leuis facta vnguibus, clauis, aciculis, spinis, aliisque similibus.

schrabbe, strepe.

Litura.

schrabben

Scabere, scalpere, radere, rasitare, incidere vnguibus, aciculis, spinis, &c. Leuiter vulnerare.

schrabben den visch.

Desquammare piscem. ang. scrape.

schrabben iemands tonge.

adag . j. wthaelen. Examinare incautum.

schrab-mes.

Scalprum.

schrabber.

Rasor.

schrabber.

Radula, scalprum.

schrabsel.

Rasura, ramentum, strigmentum.

Schraeffen.

fland. Radere, rasitare.

schraeffelen.

Corradere, coaceruare: verrere.

schraeffeler.

Corrasor: & Baiulus, cerdo. & Lucrio.

schraeffelinghen.

Analecta.

Schraghe.

Fulcrum, tribus, trapezophorum, subex mensarius: tibicen, columellae siue pedes quibus imposita mensa sustinetur: furca.

Schraeghe.

Proclinantia, vtrinque ligna cum tertio transuersatio supernè immisso. quod genus capreolos Latini vocant & nos hodie schragas. Iust Lips.

schraegh-stoel.

sicamb . j. drij-voet. Tripes.

schraeghen, schaetsen der timmer-lieden.

Canterij.

schraeghen. j. onder-setten.

Fulcire.

Schrael.

hol . j. ranck. Gracilis, tenuis.

schrael-ruydigh.

Squalidus.

Schraepen.

Radere, corradere, scalpere, scabere. ang. scrape.

schraepe.

sax. fris . j. roskam. Strigilis.

schraepel. j. snipperlingh.

schraepel.

Macer, pertenuis.

Schramme. j. schrabbe.

Vibex, cicatrix: signum vulneris.

schramme. j. barlaffe.

Vulnus caesim inflictum.

Schrancke, schrencke.

Statumen, pedamentum. Clathrus, clathrum, lignum aut ferrum quo transuerso aliquid clauditur aut munitur.

schrancke.

Conceptum, vallum, septum: carceres in circo, repagulum.

schrancke. j. schraeghe.

Fulcrum.

schrancken, schrencken.

Clathrare: clathris aut cancellis claudere: inuicem implicare.

schrancken.

Grallatorio gradu incedere & Varicare, varicari & Cancellatim locare. & Ex transuerso ponere.

schranckel-beenen.

Varicare, ingentes passus facere.

schranckel-beenen.

sax. sic. Incoxare: cossim insidere, complicatis pedibus sedere.

schranckelen. j. slibberen.

schranckeler, schranckel-been.

Varus.

Schrand.

sax. sicamb. fris. Acer, subtilis, vafer, sagax: & subacidus, subacidulus.

Schrantse, schrante.

sicamb. schantse, mutsaerd.

Schrantse, schrants-korf. j. schantse, schants-korf.

Schrantse.

vetus. Fractio, comminutio, ruptura, scissura.

schrantsen.

Frangere, rumpere, laniare, frendere & Mandere, dentibus frangere: & Comminuere, dentibus conficere cibum: & Popinari, heluari.

schrantsen.

fland . j. schantsen. Emunire.

Schrapen. j. schraepen.

Schrappen, schreppen.

Scarificare.

Schrauen.

vetus. fland . j. schrabben.

Schreck. j. schrick.

Tremor.

schrecken. j. schricken.

Tremere, &c.

Schrede.

Passus, gradus.

schrede. j. ijz voeten.

schredelinck. j. scherdelinck.

Schreeuw, ghe-schreeuw.

Screatus. & Clamor, exclamatio, vociferatio.

schreeuwen.

Screare, exscreare: & Clamare, exclamare, clamorem edere, vociferari. gal. escrier, crier: ang. shrike, crye.

schreeuwinghe. j. schreeuw.

Schrey, ghe schrey.

Clamor. & Fletus, eiulatus.

[pagina 474]
[p. 474]

schreyen.

Clamare, clamorem edere: & Flere, lachrymari, eiulare.

schreyssel.

Lachrymae.

Schrencke, schrencken. j. schrancke, schrancken.

Schrepel.

Macilentus, strigosus.

Schrepen.

fland. Radere.

Schreppen, schrappen.

Scarificare, scalpello aperire. ger. scherpfen.

schrep-koppeken.

Cucurbitula.

Schreue.

Linea, norma. & Terminus. Buyten schreue. Vltra terminum, vltra modum.

schreue wijns.

andvverp . j. iiij ghelten, oft viij. potten.

Schrick.

Tremor, terror, horror, formido. pauor.

schricken.

Dissilire, absilire, subsilire, prosilire: & Gradi, transgredi, praetergredi. & Tremere, pauere: exanimari. & Exanimare.

schricken.

Latè diuaricatis pedibus currere. Becanus.

schricken.

fland . j. schrijden. Passum facere.

schrick-schoenen.

fland . j. schauerdijnen.

schricken bergher, schrencken-bergher, schrecken-bergher.

Denarius, decem asses: numus decusse X signatus: numus siue grossus Saxonicus nouus: numus quatuor stuferorum: Conuenit (inquit Iunius) denarius ferè cum angelico, quem ab angeli typo Germania ita nominat, siue schrickenbergio.

schrickel-dagh.

Dies intercalaris: embolimus: dies qui quarto quolibet anno intercidit & interseritur: dies intercalator, insititius.

schrickel-jaer.

Annus bissextus, bissextilis, intercalaris, intercalarius. à schricken. quia series festorum immobilium anno bissexto immutatur, praetereundo transiliendoque vnum diem. Vox autem Latina intercalaris, à diuersa ratione nomen habet, nempe ab intercalato, hoc est, inserto vno die sub finem februarij.

schrickel-maend.

Mensis intercalaris, Februarius.

schrickelick, ver-schrickelick.

Horridus, terrificus.

Schrift, ghe-schrift.

Scriptum, scriptura.

schrift ghe-leerd.

Literatus, scripturae peritus.

schrift-ghe-leerd, schrijue.

Scriba, Iudaeorum doctor.

schriftelick ver-klaeren.

Scripto siue scriptura, literis siue per literas declarare.

schriftoris. j. schrijf-koker.

schriftuere.

Scriptura, scriptum. gal. escrit, escriture: ital. scrittura: hisp. escritura.

schriftuere in recht.

Libellus.

Schrijde, schrede.

Passus, gradus.

schrijd-beenen, scherde-beenen.

Grallare.

schrijden.

Passum facere, grallare, varicare, varicari.

schrijdelinck. j. scherdelinck.

Schrijf-boecksken.

Breuis, breue, codicilli, pugillares: aduersaria, libellus collectaneorum.

schrijf-berd.

Tabella deletilis.

schrijf-berd.

Pluteus. & Abacus.

schrijf-enckt.

Atramentum librarium, scriptorium.

schrijf-ghe-touwe, schrijf-ghe-tuygh.

sicamb. Theca calamaria.

schrijf haeck. j. winckel-haeck.

Norma, regula instrumentum fabrile quo structurae longitudo & anguli explorantur, & creta aut rubrica signantur.

schrijf-kamer.

Tablinum.

schrijf-koker. j. koker.

schrijf-laede.

Graphiarium, theca calamaria, cistula scriptoria.

schrijf-mesken. j. penne-mesken.

schrijf-papier.

Charta epistolaris.

schrijf-penne.

Calamus scriptorius.

schrijf-priem.

Graphium, stylus.

schrijf schaelie.

Palympsestus.

schrijf-tafel.

Tabula, album, pugillare.

schrijf-tafelkens. j. tafel-boecksken.

schrijf-veder.

Calamus scriptorius.

Schrijne.

Scrinium, arca, cista. ger. schrein: gal. escrine: ital. schrigno: hisp. escriño: ang. scryne.

schrijne. j. dood-kiste.

Capulus.

schrijn-hout.

Lignum scriniarium.

schrijn maecker, schrijn-wercker.

Scriniarius.

schrijn-werck.

Opus scriniarium: opus intestinum, ad ornatum aedium ex ligno confectum.

[pagina 475]
[p. 475]

schrijn-wercker.

Scriniarius, capsarius, capsarum opifex; clinopegus.

Schrijuen.

Scribere, conscribere, ducere literas, pingere literas. ger. schreyben: gal ecrire: ital scriuere: hisp. escreuir.

schrijuer.

Scriba, scriptor, graphiarius, amanuensis, tabularius, librarius.

schrijueyn.

Scriba, graphiarius.

Schrincken.

vetus. fland. Contrahere, retrahere. ang. schrincke.

Schrinde, schrunde.

vetus. Rima.

Schrinden.

Agere rimas, findi.

Schrobben.

Scalpere, scabere, fricare, radere, rasitare: & Corradere, aceruare. ang. scrape.

schrobben, reeuwen.

Peste infectos curare.

schrobber.

Scalptor, rasor, corrasor.

schrobber.

hol . j. schraeffeler: & diefleyder.

schrobber.

holl. Homo vilis.

schrobber. j. reeuwer.

Vespillo, pollinctor.

Schroeve, vijse.

Cochlea: lignum siue ferrum erectum strias habens paulatim adscendentes, quod dum vertitur, attolit aut dimittit praeli trabem. sax. schruue: gal. escroue.

schroeuen, vijsen.

Vertere siue torquere cochleam. & Subigere, subagitare.

schroeuen.

Fossas ducere metallicas. sax. schroeffen.

Schroft. j. schorft.

Scabies.

Schrompe, schrompele.

Ruga.

schrompelen.

Rugis crispare, corrugare.

schrompeligh.

Vietus. Schrompelige appelen. Mala pannucia, vieta.

Schronde.

ger. sax. sicamb. fland . j. kloue. Fissura, rima.

schronden.

germ. sax. sicam. fland. Findi, rimas agere.

Schroode, schroye.

Segmen, resegmen, pars abscissa: & Fascia: & Pagella, segmen chartaceum, sceda, philura. angl. schrouue.

schrooden, schroyen.

Mutilare, truncare, curtare, decurtare, amputare, praesecare, resecare, circumcidere. ang. schreade.

schrooden het gheld.

Circumcidere nummos, accidere monetam, arrodere.

schrood-ijser.

Scalprum.

schrooder.

Putator, resecator.

schrooder.

sicamb . j. snijder. Sartor.

schrooder van gheld.

Accisor monetae.

schrooder

ger sax. sic j. hornbedor.

schroodinghe.

Resectio, mutilatio, amputatio.

schroodsel.

Praesegmen, resegmen.

schroodelinck, schroyelinck.

Resegmen.

Schroom.

Horror.

schroomen.

Horrere, horrescere, abhorrere, abhorrescere, exhorrescere.

schroominghe.

Horror, pauor, tremor.

schroomenisse.

Horror.

schroomelick.

Horridus, horrendus, horribilis, abominandus.

schroomigh.

Horridus, horribilis.

schroomsel, schroomte.

Terriculamentum, terriculum. & Horror, pauor.

Schroopen.

Dirumpere.

Schrossen.

Conuiuari.

Schruyue.

zeland. Scurra: nebulo.

Schrunde. j. schrinde.

Schubbe van den visch.

Squama.

schubbe, roofken van de wonde.

Crusta vulneris.

schubben des hoofds.

Furfures capitis, porrigo.

schubachtigh.

Squamosus.

schubben den visch.

Desquamare piscem: squamis exuere.

Schudde.

vetus . j. gaffel. Furca.

schudde.

Homo vilis, ignauus, vappa: nebulo, scurra: & Mendicus: & Furcifer: dignus furca siue patibulo.

Schudden.

Quatere, quassare, agitare, vibrare, concutere, quatefacere. germ. erschutten: gal. escouer: ital. scuottere: hisp. sacudir: ang. shak.

schudden, schudderen, beuen.

Tremere, horrescere, inhorrere.

schudden.

sicamb . j. storten. Fundere.

schudden van koude.

Horrere, & laborare febribus.

schudden het hoofd.

Quatere caput. & Abnuere: signo capitis aut alio nutu negare, renuere.

schudde-bollen.

Iactare caput, motitare, quatere, quassare, agitare caput.

schudde-bollen van lacchen.

Concuti cachinnis.

schuddinghe.

Quassus, us: agitatio.

schuddinghe.

Horror, tremor: & Horror febris, horrida febris: quercera febris.

[pagina 476]
[p. 476]

schuddelingen van de tafel.

Analecta.

schudderen.

sicamb . j. schudde-bollen. Cachinnari.

Schuecke. j. scheucke.

Meretrix.

Schuere.

Horreum, granarium. Scuria pro horreo legitur in lege Salica Francorum. Herm Com. Nuenar.

schuere van den haese. j. ghe-raemte.

schuer-ęre.

Area.

schueren-ęre.

Area.

Schueren.

Fricare, defricare: tergere, extergere, detergere, nitidare, nitidum facere. & Terere, atterere. gal. escurer: ang. scovvre.

schueren.

metaphor. Fallere, decipere aliquem.

schuer-sand.

Glarea.

schuer-steen.

Tophus. lapidis friabilis genus detergendis sordibus apti.

schuer-vodde.

Penicillus.

Schuffel.

sax sic fris . j. schuyffel. Pala.

Schuyeren.

Forire.

schuyerer.

Foriolus

schuyeringhe.

Foria, orum: exercmenta siue stercora liquida: alui profluuium siue proluuium.

Schuyffel, schoeffel, schuppe.

Pala, radula, batillus: & Spatha, ligula siue lingula. ger. schauffel: sax. schuffel: ang. schouel.

schuyffelen.

Pala radere siue verrere. & Labi, prolabi.

schuyffel-schappraeye.

Parasitus, gnatho, mensarum assecla: musca: reliquias omnes ciborum detergens.

schuyffeler.

holl. Parasitus.

Schuyffel.

sicamb. Infurnibulum.

Schuyffel.

Fistula. ital. suffolo.

schuyffelen.

Sibilare. vulgò sifilare. gal. siffler, sibler: ital. suffolare: hisp. siluar.

schuyffelinghe.

Sibilus.

schuyfflet, siflet.

Fistula.

Schuyffen, schuyffelen. j. schuyuen.

Fugere, labi, prolabi: & Propellere.

schuyf-ijser.

Obex, pessulus ferreus: vectis remissarius.

schuyf-karre.

sax. sicamb . j. kruy-waeghen. Vehiculum trusatile.

schuyf-laeye.

Capsella trusatilis: capsa pendula.

schuyf venster.

Fenestra trusatilis, remissaria.

schuyffelachtigh.

Lubricus.

schuyf-wt, schuyf-wl.

sax. sicamb. fris. fland. Bubo. sax. schuffuth.

schuyffelioen, schoffelioen.

Peniculus furnarius. gal. escouillon.

Schuyl.

Aphthae, oscedo: vlcuscula quibus infantium ora vlcerantur: inflammatio in summo ore infantium latitans.

schuyl.

ger. sax. sicam. j. Morbus quo palatum & gingiuae equorum prae nimio sanguine intumescunt Gesner.

schuylen.

Latere, latitare, delitescere.

schuylen.

fland. Leuiter dormire, dormitare.

schuyl-hoeck.

Latebra, latebrae, latibulum, insidiae.

schuyl-toren.

Specula: & Insidiae.

schuyl-winckel. j schuyl-hoeck.

schuyl-winckel-spel. j. borgh-spel.

schuylinghe.

Latibulum, latebra.

Schuym.

Spuma. germ. schaum: gal. escume: ital. spuma, schiuma: hisp. espuma: ang. skimme, scomme.

schuym van metael.

Scoria, feces metalli: spurcities, retrimentum, recrementum, stercus, palca aeris.

schuym van siluer.

Helcysma: scoria in argento: faex argenti.

schuym van boeuen.

Faex perditorum hominum, quisquilię, homines nihili, colluuies nebulonum.

schuym-becken.

Spumas ore agere.

schuym-boeue.

Scurra, nebulo: & Parasitus.

schuym-dichte. j. ge-schuymde dichte.

Cento.

schuym-spaen.

Spatha, rudicula, ligula.

schuym-woord, schuym-termijn.

Vox non vernacula, aliunde petita & impropria.

schuymen.

Spumare, spumas agere, spumescere.

schuymen, broemen.

Despumare: & Parasitari.

schuyminghe.

Spumatus, us.

schuymachtigh.

Spumosus.

schuymer.

Spumans: & Despumans.

schuymer.

Parasitus, musca: gnatho: & Quadruplator, delator, sycophanta.

schuymigh.

Spumosus.

Schuyn.

holl. Transuersus, obliquus.

Schuyre. j. schuere.

Horreum.

Schuyte.

Lembus, lenunculus, naui-

[pagina 477]
[p. 477]

giolum, cymba, alueus, linter.

schuytken, boot.

Scapha, phaselus, nauicula lembus, acatium.

schuyt-boeue.

Lintrarius.

schuyt-trecker.

Helciarius.

schuyt-voerder.

Lintrarius, portitor, vector.

schuytenaer.

Vector, lintrarius.

Schuyuen.

Loco mouere, permouere, verrere, protrudere, pellere, propellere, prouoluere, voluere. & Loco moueri, labi, prolabi, cedere. ital. schiffare: hisp. esquiuar: ang. shoue, shifte.

schuyuen de gordijnen.

Cortinas contrahere, prouoluere.

schuyuer.

vetus. Scurra, histrio.

schuyuer, schuuer.

sax sicamb. Infurnibulum, pala.

schuyuerdijnen. j. schauerdijnen.

Schuld, schoud.

Debitum, nomen, aes alienum, aes mutuo datum vel acceptum, creditum.

schuld, schoud, mis-daed.

Culpa, peccatum, noxa, reatus.

schuld ende weder-schuld.

Aes alienum & aes suum.

schud be-taelen.

Nomen dissoluere.

schuld met schuld be-taelen.

Versuram facere, aes alienum alieno soluere: versura soluere.

schuld-baer.

Culpabilis, reus, sons.

schuld-bode. j. kluyuer.

Exactor.

schuld-brief.

Chirographum, schedula quam debitor creditori dat: tabulae: nomen, obligatio debitoris.

schuld-heere.

Creditor.

schuld-heys. j. schout-heet.

Praetor: noxiae debitiue exactor: qui poenas irrogat & multas exposcit ab iis qui deliquerunt. Adr. Iun.

schuld-heysscher.

Creditor, qui debitum exigit.

schuld-keer.

Versura.

schuldenaer.

Debitor, obaeratus; nomina.

schuldigh.

Debens, aere alieno obstrictus: & Reus, culpabilis, obnoxius, sons.

schuldigh zijn.

Debere, esse in ęre alieno: teneri.

schudigh oft mis-daedigh zijn.

In culpa esse, culpam rei sustinere: culpae aut crimini subiici: teneri: obnoxium esse.

Schuppe.

Pala, ligo, rutrum.

schuppe, vier-schuppe.

Batillus.

schupken, salf-schupken.

Ligula.

schuppen.

Pala siue ligone eruere aut proruere.

schuppen.

Protrudere, propellere, repentè expellere, repellere, eiicere.

schuppen.

Supplantare, decipere.

schuppen iemanden wt sijnen stoel.

Deturbare aliquem è sede.

schup-stoel.

Sedes qua quis subitò expellitur deturbaturque.

Schure. j. schuere.

Schurft. j. schorft.

Schut.

Defensio, protectio.

Schut, schot, schut-koye.

Septum, locus conclusus, interclusio: inclusio.

schut, schutte.

Custodia libera.

schut, schutte.

germ. sax . j. bol-werck. Agger.

schut, schutte.

sax. sic . j. schutter.

schut, schutte.

campin . j. koe-vangher.

schut.

vetus . j. ghe-schut. Telum, iaculum. à schieten.

schut-ghe-veerd.

Iacula, iaculatio.

schut-ghe-veerd houden.

Iaculari in hostem.

schutten.

Pellere, propellere, pulsare, auerrere, arcere.

schutten den slagh.

Ictum auertere, repellere, excipere, recipere, clypeo, gladio, &c.

schutten den wind.

Iniuriam venti excipere.

schutten, op-houden.

Sistere, temorari, impedire, obstare.

schutten, be-waeren.

Custodire.

schutten, be-schermen.

Defendere, tueri.

schutten.

Sepire, intersepire, intercludere, occludere, claudere, serare, obserare: vallare, obstruere. ang. shut.

schutten de beesten, int schut oft schot doen.

Pecus subsistere, sistere, in septum agere, includere & pignoris loco retinere: capere & detinere pecus alienum.

schutten op sijn tanden.

adag. Nihil moueri maledictis. q.d. dentibus auertere: metaphora a lupis sumpta, qui dentibus ictus & verbera auertunt.

schut-herd.

Assamenta tenuiora interseptis apta.

schut-dack. j. looue.

Proiectura.

[pagina 478]
[p. 478]

schut-gaeten.

Clathri, clathra: cancelli.

schut-koye.

Septum ferarum, retinacula bestiarum.

schut-mael.

Iactus teli, iactus sagittae: iaculi emissi spatium.

schutsel.

Paries intermedius, coassamentum, opus intestinum, sublicium: interseptum, sepimentum, septum, obstaculum, obiectaculum, obex.

schutsel. j. scherm-berd, scherm.

Pluteus.

schutsel tegen de sonne.

Vmbraculum.

schutsel van den bie-korf.

Propolis: gluten quo aluei oras compingunt apes, & frigoris iniuriaeque omnes aditus obstruunt.

schutsel aen de deure.

Diathyrum.

schuttinghe.

Interclusio, inclusio, clausura, retentio, statio ferarum, septum.

schuttinghe.

Excipula, septum vimineum in profluente aut vndis: piscium insidiae.

schutter.

Sagittarius, iaculator, arcitenens.

schutters-hof.

Campus iaculatorius: circus sagittariorum.

schutterije.

Collegium iaculatorum: agmen, classis, siue congregatio sagittariorum.

Schuttel.

sicamb. hol . j. schotel. Scutella.

Schuuen. j. schuyuen.

S E

Sebberen. j. sabberen.

Sech.

ger. sax. Conuiuium, symposium.

sechen.

ger. sax. Conuiuari, compotare.

sech-geselle.

Conuiuator epularis: vulgò coepulonus.

Seck.

zeland. Carex. ang. segges.

Seckel.

ger. sax. sicamb. Sacculus, crumena, marsupium.

Secreet, secretaris.

&c. vide in Append.

Sede.

Mos, ritus, consuetudo. ger. sitten.

sede-baer, sed-baer.

Modestus, moratus.

sede-leere.

Ethice, ethica: scientia moralis

sedigh.

Modestus, moratus, mitis, compositus: tranquillus, sedatus.

sedigheyd.

Modestia.

sedighlick.

Modestè.

Sédele.

per sycopen sele. Sedile.

Sedert, sindert, sind.

Postilla, postquam, post: à.

sedert dien tijd.

Ab illo tempore, ex quo, ex eo tempore quo: à tempore illo. ang. since, sins.

Seduwaer.

Sedoaria.

See.

Mare, salum, sal, aequor, pelagus, fretum, pontus. Dicitur Becano see. q.d. sie,siue siede: quòd mare semper bullire videatur. sicut fretum à feruendo. ang. sea.

see.

Stagnum, lacus. ger. see.

see-aiuyn.

Scilla. q.d. caepe marinum.

see-angst.

Syrtis.

see-beete.

Beta marina: betae genus locis arenosis circa mare proueniens.

see-biese. j. bobbert.

Mariscus, iuncus leuis.

see-boesem.

Sinus, littus incuruum quod mare complectitur.

see-braessem.

Aurata, orata: vulgò prasemus marinus.

see-brand.

Flamma marina.

see-diepte.

Pelagus, altum maris.

see-dijck.

Agger marinus: agger ad coercendum maris impetum congestus.

see-drifte.

Merces in mari natantes: merces naufragorum.

see-engde.

Fretum, maris angustiae.

see-ghe-buerigh.

Maritimus.

see-god.

Neptunus.

see-gras.

Alga, vlua, fucus marinus.

see-haen.

Cuculus. vulgò gallus marinus: piscis gobio congener.

see-hauen. j. hauen.

Nauale, portus.

see-hond.

Phoca: canis marinus: belua marina, canum more coiens, atque in terra terrestrium animalium ritu pariens: & Vitulus marinus: belua marina corio & pilis tecta, instar vituli vel bouis mugiens.

see-horen. j. see-slecke.

Cochlea.

see-kaerte.

Charta nautica.

see-kalf. j. see hond.

see-kant.

Littus, ora maritima.

see-kappe.

sax. sicamb. Penula gausapina: habitus nauclerius.

see-katte.

Lolligo. q.d. cattus marinus: piscis genus. Spaensche see-katte. Sepia.

see-klippe.

Scopulus.

see-kompas. j. kompas.

see-koninck.

Mullus barbatus. vulgò rex marinus: piscis maximae nobilitatis & gratiae, maximique pretij.

see-kosten, see-kusten.

Maris limites, limites maritimi, regiones maritimae,

[pagina 479]
[p. 479]

orae maritimae.

see-kreft.

Astacus, cammarus, cancer marinus.

see-krijgh.

Naumachia: bellum classicum, nauale.

see-krijghs-man.

Miles classiarius, classicus, epibates.

see-kruyd. j. see-gras.

see-land.

Cadanonia, Scandia. vulgò selandia q.d. terra maritima.

see-man.

vet. Nauta, nauclerus.

see-merck, bake.

Specula, pharus. q.d. signum marinum.

see-mos.

Muscus marinus.

see-mosschel.

Buccina, concha marina.

see-nestelen.

Alga marina.

see-oeuer.

Litus maris.

see-orloghe. j. see-krijgh.

see-palinck. j. kongher-ael.

Congrus.

see-peerd.

Hippopotamus, equus fluuiatilis.

see-rootse.

Promontorium.

see-roouen.

Piraticam exercere.

see-roouer.

Pirata, praedo marinus.

see-roouers schip.

Nauis praedatoria, nauis piratica, paro, myoparo, piraticus myoparo.

see-roouerije.

Piratica.

see-schip.

Nauis marina.

see-schuym, visch-been.

Sepium, testum: solidum illud quod in sepia continetur, quo aurifices vtuntur. Adr. Iun.

see-schuym.

Halosachne, spuma arida maris, lanugo maris, salispuma, salsa aspergo.

see-sieck. j. ver-seeuwt.

Malacus.

see-sieckte.

Nausea marina, malacia.

see-slecke.

Cochlea.

see snoeck.

Lupus piscis: lupus marinus.

see-speck. j. meer-swijn.

q.d. laridum marinum.

see-spinne, meer-spinne.

Sepia piscis.

see-stad.

Vrbs marina, opidum maritimum.

see-stilte, kalm.

Malacia, tranquillitas maris, pellacea.

see-storm.

Procella.

see-strande, see-stranghe.

Litus, crepido.

see-swaelue.

Hirundo marina: piscis qui vespertilionem magnitudine ac maculis alarum emulatur.

see-tonne. j. baecke.

Specula.

see-vaerd.

Nauigatio marina, cursus marinus.

see-vaerder.

Nauta.

see-verwigh.

Thalassicus, marinus, caerulaeus.

see-visch.

Piscis marinus, pelagius, ęquorius.

see-voght. j. ammirael.

Praeses aquarius, praefectus maris.

see-voghdije. j. ammirael-schap.

see-waeter.

Aqua marina.

see-wijf, maer-minne.

Syren. q.d. mulier marina.

see-wolf, snoeck.

Lupus piscis.

see-winde.

Soldanella herba; crambe thalassia: brassica marina: conuoluulus marinus.

see-wonder.

Monstrum marinum.

seesch. j. seewsch.

Marinus.

Seecke.

fland . j. seycke. Vrina.

Seeckel. j. sickel.

Secula, falx.

Seel.

Funis, restis, vinculum stupeum. sax. schel Seelken. Funiculus, resticula.

seel-bast.

Chamędaphne, laurus pusilla.

seel-dansser, seel-gangher. j. koorden-dansser.

Funambulus, funirepus, neurobata: qui per extentum funem incedit.

seel-draeyen.

Torquere restes, funes.

seel-draeyer.

Restio.

seel-rijs.

Alcea: maluae siluestris genus, cuius caules cortice cannabino vestiuntur. germ. selrijss.

seelen.

Ligare fune.

Seelt, slije.

Tinca piscis. ger. schley.

Seem.

sicamb . j. barbeel. Mullus.

Seem, honigh.

Mel. & Mel secundarium, vilius, pressum, melè pressis fauis.

seem-koeck.

Placenta, dulciarium è melle, farina, &c.

seem-honigh.

holl. fris . j. maeghden-honigh.

seem-strijcken.

Blandiri, adulari.

seem strijcker.

Adulator, assentator.

seemken, seemen-koecksken.

Crustulum mellitum.

seemen.

Melleus, mellitus.

seemen.

Linere sine imbuere melle.

Seem, seemsch leder, seemen leder.

Aluta, pellis mollior, flaua, mellina siue mellea: huiusmodi enim colorem plerumque alutae & pelles hedinae probè praeparatae referunt. ger. ziemsch,

[pagina 480]
[p. 480]

zemisch: sax. semisch: gal. sameau, chameau.

seem-touwer, seem-be-reyder.

Alutarius, pellium tenuiorum concinnator.

Seen.

sicamb . j. senuwe, sene.

Seende, sende.

Synodus.

Seepe.

Sapo, smegma, matriaca pila. ger. seipffen. gall. sauon: ital. sapone, sauone: hisp. xabon: ang. sope.

seep-asschen.

Cineres smegmatici, saponarij.

seep-sieder.

Smegmatopoeus.

seepen.

Sapone linere, smegmate vngere.

seep-kruyd.

Saponaria, herba fullonia: struthij genus. herba quae, vt smegma, eluendis maculis adhiberi solet.

seep-sop.

Aqua saponaria.

Seer.

Vlcus, scabies. ang. sore. Quaed seer. Vlcus Chironium, vlcus Telephium, malignum, tetrum, verminosum.

seer, seerken.

Crustula vulneris siue vlceris.

seer.

Dolor, aegritudo.

seer, seerigh.

Dolens, saucius, laesus.

seer doen.

Dolere: & Dolore afficere, laedere, vlcerare, vrgere.

seeren.

vetus . j. seer doen.

seerigh, seerlick.

Exulceratus, scabiosus, laesus, saucius, dolens: & Moestus.

seerigheyd.

Exulceratio, scabies: & Dolor. & Tristitia.

seerlick. j. seerigh.

Seer.

Valde, vehementer, admodum, multum, per quam, plurimum, magnoperè, multoperè, oppido, apprimè: prae & per in compositione: vt Seer groot, seer lanck, seer scherp, seer dorre: Praegrandis, praelongus, peracutus, peraridus ger. seher.

seer gaen. j. rasch gaen

Properare.

seerte.

Maxime, vehementissimè. Om ter seerste loopen. Certare cursu, contendere cursu.

Seeuer.

Saliua, oris pituita, oris excrementum.

seeueren.

Saliuare, pituitam oris emittere, saliuam facere: stillare, pituitam ex ore sputare.

seeuer-boesem.

Saliuarium.

seeuer-doeck.

Saliuarium.

seeuer-wortel.

Pyretrum: herba saliuaris.

seeueringhe.

Saliua, saliuarum defluxus

Seeuwe.

vetus . j. see. Mare.

seeuwsch, seesch.

Marinus, aequoreus.

seeuwsche boone.

Fabula, phalesus minor, faseolus, bona Zelandica Remb. Dodoneo.

Sef. j. seue.

Cribrum.

Seffen.

vetus. Comprehendere, simul scapere.

seffens.

Simul, vnà, pariter.

Segghe.

fland. Gramen palustre maius.

Segghe. j. wt-spraecke.

segghen.

Dicere, narrare, referre, commemorare. ger. sagen: ang. saye.

seghachtigh.

Loquax, verbosus.

seghs-lieden.

Arbitri.

seghs-man.

Arbiter, disceptator.

segh-maere.

Fabula.

segghen-schap, seggher-schap.

fland. Arbitrium, arbitri sententia.

segghene.

vetus. Arbitrium.

segh-woord.

Dictum, prouerbium, dicterium.

Seghe, ceghe.

sax. sicamb. Capra: capra victoriae causa, hostiae siue victimae loco immolari solita.

seghe.

germ. sax. sicamb. Victoria, palma.

seghe ende deghe.

Victoria & praestantia.

seghe-lof.

Adorea.

seghe-loon.

Epinicium.

seghe-brief.

Literae laureatae, victrices, victoriae indices.

seghe-manneken, ceghemanneken.

sax. sicamb. Satyrus. sax. sigenmanneken.

seghe-offer.

Hostia, victima.

seghe-rijck.

Victoriosus.

seghe-teecken.

Trophaeum, victoriae signum.

seghe-vechter.

Victor, triumphans.

seghe-vier.

Epinicium.

seghe-wortel.

Radix victoriae, victorialis longa.

seghelick.

Triumphalis, victoriosus.

seghen.

vetus ger. Vincere.

segher.

vetus. Victor.

Seghel.

vetus . j. seyl. Velum. ger. saeghel: sax. segel: ang. sayle.

Seghel.

Sigillum, signum. ger. sigel: gal. seel, seau. ital. sigillo: hisp. sello: ang. seale.

seghelen.

Sigillare, obsignare, subsignare, consignare, sigillo munire, signum imprimere. ger. siglen, besiglen: gal. seeller: ital. sigillare: hisp. sellar: ang. seale.

[pagina 481]
[p. 481]

seghel-gheld, wachs-gheld.

Cerarium: id quod cerae siue sigilli diplomatis nomine penditur.

seghel-rinck.

Annukus sigillaris, signatorius.

seghel-wachs.

Cera sigillaris.

Seghen.

Bona precatio: benedictio apud Eccles.

seghenen.

Bona dicere, bene precari, fausta precari, lustrare: benedicere, apud Eccles.

seghenen de tafel.

Sacrare mensam: consecrare mensam. Lud. Viues.

seghenen met het teecken des kruys.

Munire signo crucis. God segene v. Seruet, conseruet te Deus. God seghene de maeltijd. Deus conseruet conuiuas, sit felix conuiuium, prosit conuiuis.

Seghene, saghene, seyne.

holl. fris. Sagena.

Seycke.

Lotium, vrina.

seycken. j. pissen.

Meiere.

seyck-ameysse.

sicamb . j. mier-seycke.

seyck-pot. j. pis-pot.

Matula.

seyck-teyle.

Matula.

seyck-worm. j. mier-seycke.

Formica.

Seyde

sax. sicamb . j. snaere. Chorda, neruus, fides. ger. seyten.

seyden spel.

sax. sicamb. Fides, lyra. ger. seyten spil.

Seyd. j. sind, sedert.

Postilla, postea.

Seyen. j. saeyen.

Serere.

Seyghen. j. sijghen.

Colare.

Seyghene. j. seyne.

Sagena.

Seygher.

ger. sax. sicamb . j. on-klaer.

Seyl.

Velum, linteum, carbasus, sinus carbaseus. germ. saegel: sax. segel: ang. sayle. T'seyl gaen. Nauim veliferam conscendere.

seyl-baere zee.

Mare veliuolum, nauigabile velis.

seyl-boom. j. mast.

Malus.

seyl-gat.

Carchesium: foramen per quod in summo malo funes traiiciuntur.

seyl-maecker.

Lintearius: qui lintea velaque conficit & suit.

seyl-schip.

Nauis velifera, veliuola.

seyl-spriet.

Antenna.

seyl-stanghe.

Antenna.

seyl-steen.

Magnes, siderites: lapis quo nautae cursum instituunt ac securè velificant.

seylen.

Velificare, velificari, dare vela, facere vela, nauigare velo, permittere vela ventis: linteo volare, Catull. ger. saeglen: ang. sayle.

seylen.

hol . j. slingheren.

seyligh schip, seylende schip.

Veliuola nauis.

seylighe zee.

Mare veliuolum.

Seynden.

potiùs senden. Mittere.

Seynde, senne, send, seent, sinde, seyne.

vet. Synodus. gal. senne: ang. seane.

Seynd-schepen, sind-schepen.

Syndicus, defensor iuris publici, ciuium aduocatus & defensor.

seynd-schepenen.

Senatus syndicalis. vulgò deputari.

Seyne, seyn-net, seygene.

Sagena. gal. seyne: ital. sagena.

Seyne.

holl. fris. sicamb j. seysene. Secula.

Seynen.

fland . j. seghenen. Bene precari.

Seyssen, seynsen, seyssel.

Secula, dens Saturni, falx messoria, foenaria, foeniseca.

Seke.

sax . j. sieck. Aegtotus.

Sekel.

ger holl. fris. sic . j. sickel.

Seker.

Certus, indubitatus: & Securus. ger. sicher gal. seur: ital. securo: hisp. seguro: ang sure.

seker.

fland . j. borghe, seker borghe. Cautio, fideiussio: fideiussor quo creditor redditur securior. & Pignus.

seker stellen.

fland. Fideiubere, cauere.

seker weten.

Certò scire, liquidò nosse: exploratum habere.

seker, sekerlick.

Certè

sekeren. j. ver-sekeren.

Certum & securum reddere, asserere.

sekeren.

vetus. Despondere, desponsare. & Iuramento affirmare.

sekerer, ver-sekerer.

Assertor, confirmator.

sekerheyd.

Certitudo, certum: securitas: cautio.

sekeringhe. j. ver-sekeringhe.

sekerlick.

Certè, sanè, profectò, procul dubio, enimuero, equidem, nae: & Securè, tutò.

Sel. j. silte.

Salsugo, humor salsus.

Selden.

Rarus, infrequens, insolens: & Rarò, rarenter.

selden, seldenlick.

Raro, rarenter, insolenter. germ. selten: ang. seldome.

[pagina 482]
[p. 482]

seldenheyd.

Raritas, paucitas, infrequentia.

seld-saem.

Rarus, insolens, insolitus, insuetus: & Portentosus, monstrosus: & Insolens, morosus, difficilis, discolus.

seld-saemheyd.

Raritas, insolentia. & Morositas.

seld-saemlick.

Rarò, rarenter. & Insolenter, morosè: Monstrosè.

Sele, sedele.

Sedile, sedes.

Self, sulf.

sax. sic. Extremitas. & Extremus.

self-ende, self-egghe, self-kant.

Ora panni vel telae: extremitates panni aut lintei.

Self, selue, selfs.

Idem, ipse, ipsemet. Ick self. Ego ipse, egomet. Ghy self. Tu ipse, tute, tu met. Hy self. Ipse met.

self-schot.

vet. fland. Arcus automatus: sponte & vltro iaciens.

self-tijdigh.

Coaetaneus, contemporaneus.

self-vuldigh, self-fuldigh.

vetus. Infrenis, violentus, contumax.

self-willigh.

Spontaneus, voluntarius. & Effrenis, contumax.

self-willighlick.

Sponte, sua sponte, volens.

selfs-self.

Idem ipse Van selfs. Sponte, sua sponte, sua voluntate, suapte, voluntate, natura: vltrò. Mijns selfs schuld. Mea ipsius culpa.

Selfe.

vetus j. sauie. Saluia.

Selle.

vetus . j. ghe-selle. Socius.

sel-schap. j. ghe-selschap.

Societas.

Selle, selle-maend, sulle.

vetus. holl. Februarius.

Sellen.

vetus. Vendere. ang. sell.

Semeyse. j. stand-vincke.

Seluer. j. siluer.

Argentum.

Semel, semelen, gruys.

Furfur, furfures, farinae recrementum crassius, furfurum recrementa, canicae.

semel-meel.

Similago, simila: farina ex qua crassiores furfures excreti sunt: flos farinae. ger. simmelmael: sax. semmelmeel: gal. semoule: hisp. semola.

semelachtigh.

Furfurosus, furfureus, furfuraceus, canicaceus. & metaphoricè, Scrupulosus, nimis curiosus in re leui. & Lentus in opere.

semelen.

Friuola scrupulose agere, & grauia ignauiter.

semeler.

Scrupulosus in re parui momenti, curiosus rerum friuolarum, ignauus in re graui: & Cunctator.

Semijte.

vetus . j. sammet. Sericum.

Senckel.

ger. sax. sicam. Perpendiculum, bolis.

senckel.

sax . j. nestel. Ligula.

senckel-snoer.

germ. sax. Amussis, linea.

Sencken. j. sincken.

Mergere, mergi.

Send, sende. j. seyne, seene.

Synodus.

Sendael. j. sindael.

Sindon.

Sende, seyne.

fris. holl. Falx messoria maior.

Sende.

vetus. fland. Donum quod mittitur. & Visceratio.

senden.

Mittere, legare, destinare. ger. senden: ang. sende.

send-bode.

Nuncius.

send-brief.

Epistola, literae, tabellae.

send-feeste, senden-feeste.

vetus. sicamb. Pentecoste: à mittendo.

Sene, sene-boom, sene-bladeren.

Sena. germ. senet: gal. sene: ital. sena: his. sen.

Sene.

ger. sax. sicamb . j. senue.

sene-groen.

Bugula, prunella, solidago: consolidae genus: herba sacra: herba quae neruorum contractionibus medetur.

Sene-schalck, sine-schalck.

Oeconomus, architriclinus, praepositus familiae, magister domus: minister familiae: administrator rerum familiae necessariarum: familiae gubernandae praepositus: & Praefectus prouinciae, dioecetes: dictio composita ex sin,siue ghesin,aut sind,siue ghe-sind, id est, familia: & schalck. i. seruus, famulus, minister. vulgò sineschalcus. gal. seneschaul: ital. siniscalco.

Senghel.

Stricturae, squamae siue scintillae è candente ferro malleis cuso emicantes. & Cineres carbonum saxeorum. & Scoria ferri. gal. estin celle: ital. scintille: hisp. centellas: ang. syndre.

senghelen, singhelen. j. senghen.

Vstulare.

senghen.

Vstulare, vrere, adurere, leuiter vrere. & Vri calore tanquam scintillarum.

senghen de verckenen. j. schouden.

sengh-toer, vier-roer.

Sclopus, stlopus, minor bombarda: fistula igniflua: vul-

[pagina 483]
[p. 483]

gò arcus busius. Leuin. Lemnius sinck-roer dici putat, à roer,id est, clauus nauis: quod manu capulo tanquam clauo admota, excussisque è silice scintillis in obuios detorqueatur. Non malè sengh-roer,siue vier-roer,dici posse, mihi videtur à roer,id est, arundo fistula. & senghen. i. vrere, adurere.

Sennep.

sax. sicamb . j. mostaerd. Sinapi, sinapis. germ. senff: sax. senp: gal. seneue: ital. senape: ang. senuy.

Senod. j. send.

Synodus.

Senue, senuwe.

Neruus. germ. sen. sax. sene, senader: ang. sinevve.

senue-aderen.

Varices.

senue-water, lid-water.

Pituita, serum neruorum. vulgò synnouia.

senueachtigh.

Neruosus.

Sepelen.

hol . j. leken, druppen.

Serck. j. sarck.

Cippus.

Sergeant, schergeant.

Viator, satelles, accensus, lictor, prętorianus minister, apparitor: minister publicus. vulgò sergeantus. ger. scherg: sax. schergeant: gal. sergeant: ital. sergente: hisp. sergent: ang. sergeant.

Serp, sarp.

Acerbus, immitis: & Subacidus, acidulus. Serpe druyue. Vua subacida.

Serpent.

Serpens, anguis. gall. serpent: ital. serpente: his. sierpe: ang. serpent.

serpente, serpentijne.

Genus bombardae, siue tormenti bellici minorus, serpentis effigie. vulgò serpentina.

serpents-tonghe.

Sagitta, sagittalis, sagittaria: herba foliis longioribus, & angustioribus serpentis linguam, siue alatae sagittae cuspidem referens.

serpentsch.

Anguinus, anguineus.

Seruette, hand-dwaele.

Mantile, mantelum, mantelium: chiromactrum: gal seruiette: ang. seruiet.

Ses, sesse.

Sex. ‘εξ ger. sechs: gal. six: ital. sei: hisp. seys: ang sixe.

ses ten hondert.

Semissis vsura.

ses-hoeckigh.

Sexangulus.

ses-iaerigh.

Sexennis.

ses-mael.

Sexies.

ses-reysen.

Sexies.

ses-thien.

Sexdecim, sedecim.

ses-weruen.

Sexies, sex vicibus.

sesken.

Senio: latus tesserae sex ostendens puncta.

sesken, sisken.

sicam . j. grooten. Triens, tertia stuferi pars.

sesken. j. ses mijten.

sesken.

fland . j. neghen-manneken.

seste.

Sextus.

sestigh.

Sexaginta, sexageni. ger. sechtzig: gal. soixante: ital. sesanta: hisp. sessenta: ang. sixty.

sester, sister.

Sextarius. & Modius. mensura apud varies varia: antvverp. vier viertelen.

Set.

fland. Sedes. & Culus: anus. germ. sitz, gesaez: ang. seat.

Sete, sette.

Pecten: instrumentum rusticum denticulatum quo ager pisis, fabis, glandibus conserendus foditur.

sete.

vetus. Statio.

Setel.

Sedile, sella, sedes, cathedra. germ. sessel: ang. setle.

Setten.

Ponere, locare, collocare, statuere, constituere. ger. setzen: ang. set.

setten een huys.

Aedificare, construere domum.

setten iemanden ghevanghen.

In vincula dare, in vincula coniicere.

setten iemanden dagh.

Constituere, praescribere, determinare: praestituere alicui diem.

setten te koope.

Inscribere, venale exponere domum, agrum, &c.

setten. j. planten.

Defigere, plantare, pangere, figere plantas

setten.

Sidere ad ima vasis.

setten, schatten.

Censere, aestimare: ad pecuniae taxationem redigere: pretium statuere, indicare, taxare.

setten op gheld.

Adaerare, aere aestimare.

setten te pande.

Pignerare vel pignerari: pignori dare, pignori opponere.

settinghe.

Positio, positura, positus, locatio.

settinghe.

fland . j. schattinghe. Census. vulgò impositio. ang. setting.

settinghe.

ger. sax. sic. holl. Lex, decretum, constitutio. ger. setzung.

setter.

Compositor.

setter der druckerijen.

Compositor typorum, typotheta.

setsel.

Positus, us: positio.

set-stucken.

Positiones: fundamenta quibus innituntur argumenta.

Seude. j. sode.

[pagina 484]
[p. 484]

Seue, sifte.

Cribrum, incerniculum. ger. sib. sax. sichte: ang. siue.

seuen. j. siften.

Cribrare, incernere.

Seuel-boom, seuen-boom, seuen-palm. j. sauel-boom.

Sabina.

Seuen.

Septem, septeni. germ. siben: ang. seuen, seauen.

seuen iaerigh.

Septennis.

seuen mael.

Septies.

seuen-weruen.

Septies.

seuen-ghe-sternte, seuen-sterre.

Septentriones, vrsa, arctos.

seuen-ghe-tijden.

Septem horae canonicae.

seuen-ghe-tijd-kruyd.

Lotus satiua: Trifolium odoratum alterum. vulgò herba septem temporum: quia fertur virens & crescens septies in die odorem mutare.

seuen sterre. j. seuen-ghe-sternte.

Septentriones. & Pleiades.

seuen-thien.

Septendecim.

seuen-thienste.

Decimus septimus.

seuenste.

Septimus.

seuentigh.

Septuaginta.

seuentigh-mael.

Septuagies.

seuentighste.

Septuagesimus.

Seuen-boom, seuen palm. j. seuel-boom.

Seuer-saed, sewer-saed.

Semen sanctum, sanctolinum absynthij species.

Seughe.

fland . j. soegh. Sus.

seughen-brood.

Cyclaminos, cyclamen, panis porcinus: rapum terrae tuber terrę, artonita, rapum porcinum.

Seule, suyle,

fland. occident . j. eemer. Sityla

Seunie.

hol. sic . j. vercken-trogh. Aqualiculus.

Seuren. j. soren.

S I

Sibbe. j. ghe-sibbe.

Affinitas.

sib-schap. j. maegh-schap.

Sichel, sickel.

Falx, secula. ger. sichel: ang. sikle.

Sicht, sichtent.

fland . j. sedert.

Sichte.

sax. sicamb. j. sif. Cribrum pollinarium.

sichten.

sax. sicamb . j. siften. Cribrare.

sichten. j sijghen.

Colare.

Sichte.

sax. fris. sicamb. hol . j. picke. Secula, falx messoria. ang. sythe.

sichten. j. picken.

Sicht. j. ghe-sicht.

Visus. ang. sight.

sicht-baer.

Conspicuus, spectabilis.

sicht-baerlick.

Apertè, dilucidè.

sicht-eynder.

Horizon.

sichtigh.

Conspicuus.

sichtighen, sichten.

Conspicere.

Sichtent, sedert.

Post illa, post-quam, inde, postea, ab eo tempore. Sichtent den morghen. A mane.

Sickel.

Secula, falx messoria, falx adorea, frumentaria. ger. sichel: ang. sickle.

Sicksene. j. wippe.

Tollenon.

Sickust.

germ . j. papegay. Psittacus.

Sident. j. sint.

Postquam. ang. sithe.

Sieck, kranck.

Aegrotus, morbosus, morbidus, infirmus. germ. siech: ang. sicke.

sieck

in compositione. Auidus, cupidus, appetens valde, languens cupidine siue amore: vt man-sieck, houw-sieck, speel-sieck, lodder-sieck, &c.

sieck-dagh.

vetus. Morbus.

sieck-stoel.

Sella familiaris.

sieckachtigh.

Valetudinarius.

sieck-huys, sieck-kamer.

Nosocomium, valetudinarium.

sieckelick.

Valetudinarius.

sieckaerd.

Valetudinarius. Den sieckaerd maecken. Aegrotum simulare, simulare morbum.

sieckte, kranckheyd.

Morbus, valetudo aduersa.

sieckelick.

Morbosus, aeger, valetudinarius.

siecktenisse. j. sieckte.

Morbus.

sieckertieren.

flandr. Morbosus, valetudinarius.

Sieden.

Bullire, ebullire, feruere, ferbere, inseruere: σιζειν, ζέειν & Lixare, elixare, aqua coquere. ger. sieden: ang. seathe.

sied-pot.

Lebes, cacabus.

siedende.

Feruens.

siedende heet, sodigh.

Feruidus, feruens.

Sieghen. j. sijghen.

Colare.

Siele

Anima. ger. seel: ang. soule.

siele, sielken.

Indusium, subucula: & Theristrum, vestis aestiui vsus: tunica leuidensa.

siel-braecken. j. dood-braecken.

Agere animam, sub agone iacere: vulgò agonizare.

siel-braeckinghe.

Agon: luctamen spiritus extremi in homine animam iam agente.

[pagina 485]
[p. 485]

sielen-dagh.

Feralia, februa: feriae pro defunctorum manibus.

siel-loos.

Inanimus, inanimatus.

siel-misse.

Inferiae, piaculum, piaculare sacrum. vulgò missa pro defunctis.

siel-soecken.

Velle occidere, quaerere animam. Exod. 4, 19. Matth. 2, 20.

siel-soecker. j. moord-priem.

Sica.

siel-toghen. j. siel-braecken.

sielken.

Animula.

sielken. j. siele.

Indusium, subucula: & Theristrum.

Sien.

Videre, cernere, tueri, intueri, conspicere, conspicari. germ. sehen: ang. see.

sien ghelijck,

&c. j. schijnen. Apparere, praebere speciem.

sien laten.

Ostendere, exhibere, edere.

siende.

Videns.

siende blind zijn.

Conniuere.

sienlick, sicht-baer, sien-baer.

Visibilis, spectabilis, aspectabilis, conspicuus.

Siere, sierken.

Acarus, teredo, siue exiguus, admodum vermiculus, qui subter cutem erodit, agitque cuniculos in pruriginosis manibus. gal. ciron.

siere, sierken.

Atomus, res minutissima: festuca. Niet een siere gheuen. Ne gry quidem dare.

sieren

vetus . j. ver-sieren. Fingere, confingere.

Sieren.

vet . j. cieren. Ornare. ger. zieren.

Sif, sifte, seue.

Cribrum, incerniculum. ger. sib. ang. sifte.

siften.

Cribrare, cribro, incernere, excernere. ger. siben: ang. sifte.

siftsel.

Excretum, purgamentum quod cribro siue incerniculo separatur.

Sifflen, schuyffelen.

Sibilare. gall. sifter, sibler: ital. zuffolare, sibilare: hisp. siluar.

sifflet, schuyflet.

Fistula.

Sighe. j. seghe.

Victoria.

Sigmaers kruyd.

Alcea, bismalua siluestris: vulgò herba Simeonis.

Sij.

Ipsa, illa, singul. & Ipsi, illi, ipsae, illae, plural. ang. she.

sij-lieden.

Ipsi, ipsae.

Sijd, sind, sichtent.

Postquam.

Sijde.

Latus, pleura. germ. syt: ang. syde. Ter sijde. Ex obliquo, ex transuerso. Ter sijden alleen. Seorsum.

sijde.

Pars. & Partes, factio.

sijde.

fris. sicamb. Coniux.

sijde.

Foemina: propriè de auibus dicitur: maximè de cothurnice femina.

sijde van t'bladt des boecks.

Pagina, pagella, cera, facies chartae.

sijde specks.

Succidia: tergum porci muria aut sale conditum.

sijd-balcken, hoeck-steenen.

Orthostatae, arrectaria.

sijd-ganck.

Diuerticulum.

sijd-ghe weer.

Arma quae lateri accinguntur, vt gladius, machaera, pugio, parazonium.

sijd-kraemer.

sicamb. Institor, tabernarius.

sijd-pad.

Diuerticulum.

sijd-wegh.

Diuerticulum, semita transuersa ad latus viae militaris.

sijden-wee.

Pleuritis, dolor lateris acutus & pungens.

sijden-weeck.

Hypochondria.

sijdelinck, sijdelincks.

Ex obliquo, ex transuerso; obliquê, in obliquum.

Sijde, sije.

Sericum, mataxa, serica blatta. vulgò seta siue seda. ger. seyden: sax. syde: gal. soye: ital. seta: hisp. seda: ang. sylke. Spin-sijde. Bombycinum.

sijden kleed.

Vestis serica, bombycina, Coa.

sijden-ver-kooper.

Metaxarius, negotiator qui serici mercaturam exercet. Iustinian. Alciat.

sijden-sticker.

sicamb . j. borduer-wercker.

sijden-weuer, sijden-spinner.

Sericarius.

sijden-worm.

Bombyx.

Sijffelen. j. siffelen.

Sibilare.

Sijghe.

Colum, qualus. sax. sye.

sijghen.

Colare, excolare, percolare, eliquare: per colum purgare.

sijgh-doeck.

Colum.

sijgh-korf, stuyck-mande.

Qualus.

sijgh-korfken.

Quasillus, fiscella.

sijgh-schotel.

Colum.

sijgh-vat.

Colum.

Sijle, sille.

holl. fris. Incile, aquagium, cataracta.

Sijn, zijn.

Esse, existere, constare, exstare. germ. seyn.

Sijn.

Suus, a, um. germ. seyn: gal. sien: ital. suo: hisp. suyo.

sijns selfs zijn.

Esse sui iuris, esse suae potestatis: nullius imperio subiectum esse.

[pagina 486]
[p. 486]

Sijpe.

Cloaca.

sijpen.

Stillare, manare, fluere.

sijp-ooghe, sijp-ooghigh.

Lippus, gramiosus.

sijpende ooghen. j. leepe.

Oculi gramiosi, oculi fluentes.

Sijs, sijsken. j. sesken.

Senio.

Sijsken. j. cijsken.

Acanthis.

Sijte, sijten-spel. j. seyde, seyden-spel.

Sille, sijle, sulle.

Incile, aquagium, aquaeductus: canalis incilis, fossa incilis.

sille, sulle.

Limen.

sille lands. j. loopen, hondert roeden.

Quadrans iugeri.

Silte. j. sulte.

Salsugo, salsilago.

silt-hout.

Sal è glebis salsilagine imbutis arte extractus. Adr. Iun.

siltigh

Salsus.

Siluer.

Argentum. ger. silber: sax. suluer: ang. syluer.

siluer-ader.

Galena, argenti vena, molybdena.

siluer-bergh, siluer graue, siluer-kuyl.

Argentifodina, argentarium metallum.

siluer-glede. j. siluer-schuym.

Argenti spuma, lithargyrium.

siluer-koeck.

Argentum pastillatum.

siluer-kruyd.

Argemone, inguinaria: vulgò argentina, agrimonia siluestris, anserina, potentilla.

siluer-schrappraeye.

Argyrotheca: vasarium: repositorium argenteae supellectilis.

siluer-schuym.

Argenti spuma, lythargyrium, lithargyros, argyritis: & Helcisma, scoria argenti, fex argenti: scoria argentea.

siluer-smid.

Faber argentarius: vascularius.

siluer-werck.

Vasa argentea, argento consecta pocula: supellex argentea: argentum escarium: argentum factum, argentum elaboratum, & in vasa aliámve materiam fabricatum.

siluerachtigh.

Argentosus.

silueren gheld.

Nummus argenteus.

Simme.

Simius, simia, cluna.

simmen-neuse.

Nasus resimus, rursum compressus ad modum simiae.

Simpel, slecht.

Simplex. gal. simple: ital. semplice: hisp. simple: ang. simple.

simpel ende on-ghe-leerd.

Imperitus.

simpel, on-schalck.

Sincerus, incallidus.

simpelen sanck.

Cantus simplex: vnius vocis: vulgò Gregorianus.

simpelheyd.

Simplicitas.

simpelick.

Simpliciter.

Sin. j. sinne.

Sensus.

Sincke. j. cincke.

Buccina.

Sincke.

vetus. Cloaca, latrina. ang. sincke.

sincken.

Mergere, demergere: & Sidere, subsidere, desidere, residere, pessum ire, ire in fundum, mergi, demergi, deorsum descendere, deorsum labi, sensim delabi. ger. sincken: ang. sincke.

sincken den dooden.

Tumulare, sepelire, inhumare mortuum, tumulo mandare, in sepulcrum inferre cadauer: corpus sepulchro condere, recondere, reddere.

sinck-loot.

Bolis: perpendiculum nauticum: molorthus.

sinck-poel.

Gurges limosus, palustris, vorago paludosa.

sinck-rijs.

Fasces virgultorum, quibus in fundum demissis terra superingeritur aduersus aquarum impetum.

sinck roer. j. sengh-roer.

sinck-sand, sinckel sand. j. welle.

Aestus.

Sincksen. j. cincksen.

Pentecoste.

Sied. j. sedert, sindert.

Post, postquam, inde, postea.

Sind, ghe-sind.

Familia.

sinde. j. seynde.

vetus. Synodus.

sinde-schalck.

vetus. j. sene-schalck.

sind-schepen. j. seynd-schepen.

Sind-vloed. j. sund-vloed.

Diluuium.

Sindael, sendael.

fland. holl. sic. Sindon. gal. sindal: ang. sendall.

Sindel.

Scoria, spuma metalli.

Sindert. j. sind, sedert.

Post, postquam, postea.

Singh-roer. j. sengh-roer.

Singhel. j. senghel.

Stricturae.

singhelen. j. senghelen.

Vstulare.

Singhel. j. cinghel.

Cingula.

Singhele.

Lilium montanum.

Singhen.

Canere, cantare, psallere, modulari. ger. singen: ang. singe.

singh-konste.

Musica.

singh schole.

Ludus musicus.

singh-vogel.

Oscen.

singher, sangher.

Cantor.

singher.

vetus. Bombarda maior.

Sinne, sin.

Sensus, mens, mentis con-

[pagina 487]
[p. 487]

ceptus: animi sententia: animus. Rectè quidem mens, sin,dicitur à sien. i. videre. est enim mens vice luminis: & est (teste Aristotele) in anima sicut visus in oculo: mentemque vt lumen, accendit in anima Deus.

sinne hebben,

&c. Animum habere, &c. In den sinne hebben. Animo vel in animo cogitare secum. Cic. Terent. Versare animo, agitare secum.

sinne-loos.

Demens, amens, inops mentis, insanus.

sinne-loosheyd.

Dementia.

sinne-rijck.

Ingeniosus, industrius.

sinnelick.

Affectus animo aut sensu.

sinnelick. j. allenskens

Sensim.

sinnelickheyd.

Affectus, affectio, animi motus, animus.

sinnen.

vetus. Sentire, cogitare.

sinnigh.

Sensu praeditus.

sinneken.

Sensiculus.

sinneken int spel. j. boetsen-maecker.

Sint Ian.

Diuus Ioannes. vulgò sanctus.

Sip.

sax . j. sibbe. Cognatio.

Sip, sippier.

vide Cip, cippier.

Sippen.

Pitissare, sorbillare. ang. sippe.

Siricken.

Pipilare, pipire, titissare, τιτιζειν: vocem edere, more passerculorum & aliarum minorum auium.

Sirope.

Syrupus, serapium, apozema. gal. sirope: ang. sirup.

Sisse. j. cesse.

Cessatio.

sissen.

Cessare.

Sister. j. sester.

Sitten.

Sedere, residere, considere, desidere. germ. sitzen: ang. sit Het sitten. Sessio. Een sitten. j. sit-stede. Sedes, sedile, sessio.

sitten int leuen.

Prostare, prostituere pudicitiam: vulgo victum quaerere.

sitten by eenen ghe-houden man, ionghen gheselle.

&c. Concumbere illegitimè, cohabitare illegitimè.

sitten te peerde.

Insidere equo.

sitten aen de tafel.

Discumbere, mensae accumbere.

sit-bancke.

Sedes, sedile.

sit-dagh, ghe-nacht-dagh.

Dies sessionum: dies quo praetor pro tribunali sedens ius dicit, dies fastus.

sit-kussen.

Puluinus.

sit-stede.

Sedes, sessio, sedile.

sit-stoel.

Sedes.

sitte.

Sedes. ang. sead.

sittende.

Sedens.

sittende werck-man, sittende ambachts-man.

Sellularius, sedentarius.

sittende ambacht.

Opificium sellularium, sedentarium.

sittinghe.

Sessio.

Sitteren.

germ. sax. sic. Tremere.

Sittick, sit-kust,

germ . j. pagegay. Psittacus.

Slabbacken, slappacken.

Labascere, languescere, deficere, laxari.

Slabbe, slab-doeck.

Rica, ricula, fascia pituitaria, linteum pituitarium.

slabben.

Lambere, lambendo bibere. lingere: sorbere & deuorare. λάπειν. itali quidam slapare dicunt.

slabben.

Distillare, siue fundere inter sorbendum.

slabberen.

Ligurire ius tepidum. ang. slabber.

slabberinghe.

Ius, sorbitio, linctus, illinctus, eclegma.

slabbaerd.

Liguritor, linctor.

Slach, slagh.

Ictus, verber, pulsus, pulsatio, percussus, percussio. ger. slagh.

slach van de munte.

Forma, imago, impressio, caracter, comma.

slach, slagh.

Caedes, occisio: strages: ang. slaughter.

slach, strijd.

Pugna, proelium.

slach leueren.

Ad manus venire, conferre manum, confligere acie, decernere acie, committere pugnam, committere proelium.

slach oft vlamme in de boomen.

Sideratio.

slach, ghe-slach des hoofds.

fland . j. slaep. Tempora. q.d. pulsus. arteriarum enim pulsus euidens ibi est, vnde & κροταφὸς quidam Graecè dici putant, παρὰ τὸ κροτεῖν περί τὴν ἄφην. Henr. Steph.

slach.

ger. sax. sicamb . j. ghe-raecktheyd, popelcije. Apoplexia, ictus sanguinis.

slach, voghel-slagh.

Decipulum, decipula, transenna: & Seclusorium, auiarium minus, quod alteri cum ostio coniungitur ad secludendas aues.

slach oft waeyinghe der vogelen.

Plangor alarum, agitatio alarum sonitum ciens.

slach mate in den sanck.

Modi, moduli, mensurae cantus, numeri.

[pagina 488]
[p. 488]

slach houden int danssen. j. voet houden.

slach. j. pols.

Pulsus arteriarum.

slach-ader.

Arteria: vena pulsatilis.

slach-bal, kolf-bal.

Pila clauaria.

slach-bancke, vleesch-bancke.

Carnificina: & Laniena, mensa lanionia.

slach-boom, draey-boom.

Repagulum.

slach-bosch.

Silua caedua.

slach-braede.

fris. sicamb . j. beulinck. Hilla.

slach brugghe.

sax. sic . j. val-brugghe. Pons versatilis.

slach-duyue.

Palumbes, palumbus: palumbus maior. Gesner. palumbus torquatus.

slach-hout.

fland. Ligna caedua, arbores caeduae.

slach hout. j. heye.

Telum ruidum.

slach-huys.

Laniena: & Carnificina.

slach-karre.

Paruum vehiculum: epirhedium, Iuuenal.

slach-maend.

Nouember. q.d. mensis iugulatorius: à solenni iugulatione pecorum & boum. sax. slacht-maen.

slach-molen.

Trapes, trapetum mola olearia.

slach-offer.

Victima, hostia.

slach-orden.

Acies, acies directa: acies instructa, instructio exercitus in procinctu pugnę stantis, & ad confligendum parati: phalanx.

slach-poorte.

sax. sicamb. Cataracta, pensiles clathri.

slach-reghen.

Imber, praeceps alluuio, nimbus.

slach sweerd.

Romphaea, xiphomachaera, machaera Herculanea.

slach-tafel.

sax. sicam . j. kredents-disch. Abacus.

slach-tanden.

Dentes exerti.

slach-tijd.

Nouember: tempus quo pecora mactantur: tempus bouicidij, tempus iugulatorium: menses hiberni priores, quibus boues & porci solent iugulari.

slach-vederen, swanck-vederen.

Pennae remiges, pennae maiores auium quas quatiendo vibrandoque expandunt

slach-vlaeghe. j. slach-reghen.

slach-vliem.

Sagitta, phlebotomum, quo veterinis iumentisque sanguis detrahitur.

slacht. j. slach.

Caedes.

slachten.

sax. sicamb. fris. holl. Mactare boues, oues, &c.

slacht-bancke.

sax. sic . j. slach-bancke. Mensa lanionia.

slacht-huys. j. slach-huys.

slacht-maend. j. slach-maend.

slachter.

sax. sicamb. fris. hol . j. vleesch-houwer. Lanius. ang. slaughter.

slachtinghe.

sax. fris. sicamb. Caedes. & Clades. & Praelium.

Slacht. j. slecht.

Simplex, planus, &c.

Slacht. j. ghe-slacht.

Progenies.

slachten.

Similem esse, progeniem sequi.

slachten den vader.

Patrissare, patris mores imitari, patrem moribus referre.

Slack.

fland. Laxus.

Slacke. j. slecht.

Limax.

Sladde.

vetus . j. flets.

sladde, slodde.

Ambubaia, mulier ignaua.

Slaeck.

Laxus, remissus. ang slacke.

slaecken.

Laxare liberare, soluere, dissoluere: & Laxari, liberari, solui, dissolui. gal. lacher: ang. slacke.

slaeckinghe.

Laxamentum, liberatio, remissio.

Slaef. j. slaue.

Seruus.

slaefken.

Seruulus, mediastinus. & Seruula.

Slaeghe. j. slach.

Ictus.

slaeghel, sleghel.

Malleus ligneus.

slaeghel.

Flagellum.

slaeghel, klos-beytel.

Vola.

slaeghel, sleghel, achter-boghe.

Suffrago: in posterioribus quadrupedum pedibus, quod in prioribus genu dicitur. Adr. Iun. Malleus: pars inter vnguem & tibię equi iuncturam media. Gesner.

slaeghen. j. slaen.

Percutere.

slaegher.

Percussor.

slaegher, vleesch-houwer.

Lanius, lanio.

slaegher, stamper.

Pauicula.

slaegher. j. slaeghel.

Malleus: flagellum: vola.

slaen, slaeghen.

Percutere, verberare, pulsare, caedere, ferire, icere, cudere, batuere.

slaen in d'ijser.

Catenis siue compedi-

[pagina 489]
[p. 489]

bus vincire, in catenas coniicere aliquem: compedes alicui impingere.

slaen als de pols.

Micare. De aderen slaen. Micant venae.

slaen een ader.

Incidere venam.

slaen in stucken.

Diminuere.

slaen, vechten.

Confligere, manus conferre, pugnare

slaen.

vetus . j. dood-slaen. Occidere, interficere: percutere, apud Eccles. ang. slea.

slaen deur den temst. j. temsten.

Percolare.

slaen deur de billen.

Decoquere, abligurire.

slaen nae eenigh dinck. j. ghe-raeden.

Coniicere, coniectare.

slaen den legher. j. leger slaen.

Metari castra.

slaen de trompet. j. trompetten.

Canere tuba.

slaen gelijck een veld-hoen.

Cacabare.

slaen ghelijck een quackel.

slaen ghelijck de duyuen.

Plaudere alis: sonora percussione alas diuerberare: alas concutere.

slaen de mantel om d'lijf.

Togam in tergum reiicere sub alas, ita vt eius lacinia à tergo reuocata hominem totum ambiat: inuoluere se pallio.

slaen de ooghen op iemanden.

Intendere oculos in aliquem: adiicere oculum puellae.

slaens ende stekens.

Caesim & punctim.

Slaep

frequentiùs slap. Laxus, fluxus.

slaep.

Somnus, sopor, dicitur slaep q.d. slap. i laxus, remissus: est enim somnus quasi laxatio & impotentia quaedam membrorum sensuumque. Contrahi, inquit Cicero, animum Zeno & quasi labi putat atque concidere, & ipsum esse dormire. Inde dictus somnus segnis, ignauus, languidus, languens, torpens, lentus, & λυσιμελὴς. i, membra soluens. Ouid. homines, volucresque ferasque soluerat alta quies. germ. schlaff. sax. schlap: ang. sleape, sleepe.

slaep der leden.

Torpor, torpedo, stupor.

slaep des hoofds.

Tempus, tempora. Dicitur slaep,quòd puluino aut palma manus, dormientium tempora fulciantur: quodque profundè dormire volens in dextrum & sinistrum tempus incumbat: à requie enim temporum somnus ad oculos venit. cui etymo non malè conuenis illud Psalmistae: Si dedero somnum oculis meis & palpebris meis dormitationem, & requiem temporibus meis. ger. schlaff: ang. sleape.

slaepen, slapen.

Dormire, capere somnum, ducere somnos, dormiscere, quiescere. ger. schlaffen: ang. sleape.

slaepen.

Stupere, obstupere, torpere.

slaep-bancke.

Cubile, scamnum cubiculare, sedile dormitorium.

slaep-bedde.

Cubile.

slaep-doeck.

Rica, ricula, plagula.

slaep-dranck.

Potio somnifera. & Medicamentum stupefaciens, torporemque inducens.

slaep-dronck.

Pocoenium, comessatio à coena: somni potatio post caenam.

slaep-droncken.

Soporatus, somno sepultus.

slaep-huyue.

Vitta nocturna, pileus nocturnus.

slaep-kamer.

Cubiculum, cubiculum dormitorium.

slaep-kruyd.

Papauer: herba soporifer: siue somnifera.

slaep-laecken.

Toral, toralium, plaga, lecticaria sindon. vulgò linteamen.

slaep-liedeken.

Cantiuncula somnifera, moduli somniferi.

slaep-lijfken.

Subucula nocturna.

slaep-loos.

Insomnis.

slaep muys.

Sorex.

slaep-mutse.

Pileus nocturnus. vulgò cucupha.

slaep-ratte.

Sorex: & Glis.

slaep-rocksken.

Subucula nocturna.

slaep-sele. j. slaep-bancke.

Cubile.

slaep-sieckte.

Lethargus, veternus, subeth, caros, somniculosa affectio.

slaep-sieck.

Lethargicus.

slaep-suchtigh.

Lethargicus, veternosus.

slaep-stede.

Cubile.

slaepaerd.

Dormitator. Den slaepaerd maecken. Vigilanti stertere naso.

slaepende.

Dormiens, sopitus.

slaepende leden.

Soluta languore membra, torpida, stupida.

slaeper.

Dormitator, dormitor.

slaeper, nacht-gast.

Hospes nocturnus.

[pagina 490]
[p. 490]

slaeper.

Numi argentei genus decem stuferorum vulgò dormitor, testo, testonius.

slaeper.

Torpedo. piscis genus.

slaeper aen huysinghen.

Cantherius interangularis. vulgò dormitor.

slaeperigh, slaeperachtigh, slaepachtigh, slaepigh.

Somnolentus, somniculosus, soporatus.

slaeperigh zijn.

Dormitare.

slaeperighe leden.

Membra stupida, torpida, sopita.

Slaeue. j. slaue.

Seruus.

slagh. j. slach.

Ictus.

Slaghen. j. slaen.

Percutere.

Slaken. j. slaecken.

Laxare.

Slammeren. j. slommeren.

Slampampen, slampen, slempen. j. slemmen.

Ligurire.

slampamper. j. slemmer.

Popino.

Slanck.

Tenuis, exilis, gracilis: & Vacuus, solutus. ger. geschlanck.

slackéren.

Laxare, soluere.

Slanghe.

Serpens, anguis, coluber. & Vipera, excetra. germ. schlanck.

slanghe.

Bombarda longior. vulgò serpentina, colubrina, colubrum. ab effigie serpentis, & colubri.

slanghe.

louan . j. kraeckelinck. Spira.

slanghen kruyd.

Dracunculus, serpentaria maior: herba caulem habens versicoloribus draconum siue anguium maculis.

slanghen-vel.

Senectus anguium, vernatio: leberis: spolium serpentis: vernatio anguina.

slanghen-stroopsel.

Vernatio, leberis.

Slap.

Laxus, incontentus, lentus, fluxus, remissus, solutus, flaccidus, languidus, marcidus: vietus, fluidus. De neringhe is slap. Quaestus friget, iacet.

slap-hertigh.

Pusillanimis, ignauus.

slap-oorigh.

Flaccus.

slap-moedigh.

Ignauus.

slapheyd, slappigheyd.

Laxitas: & Ignauia. & Marcor, languor.

slappacken. j. slabbacken.

slappelick.

Laxè, remissè, lentè, negligenter, oscitanter, languidè, frigidè, ieiunè.

slappelick te wercke gaen.

Indormire causae: remissiùs & segniùs tractare negotium.

slappen.

Laxare: & Laxari.

Slaue, slauoen.

Seruus, mancipium. vulgò sclauus. gal. esclaue: hisp. esclauo: ang. slaue.

slaue.

vetus. sax. Remex.

Slaefken.

Seruulus, mediastinus.

slauen, slauoenen.

Officia seruilia facere: labores maximos subire instar serui aut mancipij: seruire.

slauernije.

Seruitus, seruitudo, grauis labor, catenati labores.

slauernij-knecht.

Mediastinus.

slauetse.

Seruula vilis & ignaua.

slauinne.

Serua.

slauoen, slaue.

Seruus.

Slecht, slicht.

Planus, aequus: & Simplex, simplus, singularis: & Ignobilis, plebeius, vulgaris, communis, vilis, tenuis.

slecht ende recht mensch.

Sincerus, simplex, apertus, liber, nihil dissimulans.

slecht. j. ghemeyn.

Triuialis.

slecht, on-schalck.

Incallidus, non astutus.

slecht ende on-geleerd mensch.

Idiota, illiteratus, inaperitus.

slecht-aerd.

Homo simplex, incautus.

slecht-hoofd, slechte bol.

Homo rudis & incautus.

slecht krieghs-man.

Miles caligatus, tenuissimae sortis, postremae classis.

slechtigheyd, slechtheyd.

Simplicitas, vilitas, tenuitas: & Imperitia: ruditas.

slechtichlick, slechtelick.

Simpliciter, exiliter, tenuiter: & Imperitè: & Crassè. & Incautè, non astutè

slechtelick naeyen.

Ruditer consuere.

slechtelick seggen.

Dicere perfunctoriè.

slechten, slichten.

Planare, complanare, planum reddere, in planitiem redigere, sternere, aequare, solo aequare: disturbare, diruere, euertere: & Extricare.

slechten, slissen, oft slichten den twist.

Dirimere, dissoluere, componere, decidere, discernere lites, pacisci, transigere, pacare, sedare, tranquillare.

slechten, slichten. j. ont-werren.

Extricare.

slechts.

Simpliciter. & Tantum, tantummodo: solùm, solummodo.

Slecke, slacke.

Limax, cochlea, chelis, testudo.

slecke loots.

Scoria: & lamella plumbi.

[pagina 491]
[p. 491]

& Excrementa siue recrementa plumbi.

slecke siluers.

Helcysma: scoria argenti.

slecken-huysken, slecken-horenken.

Cochleae domus, calyx, testa limacis.

Sledde, slidde.

Traha, trahea. ger. schlitten: sax. slede: ang. sledde.

sledderen, slidderen. j. slibberen.

Labi, prolabi & Celeriter tendere. ang. slide.

Slee. j. sleeuw.

Tenuis, exilis: & Obtusus. ang. slovv.

slee, slee-pruyme.

Spineolus, pruneolum, prunulum, prunum siluestre, pruneolum autumnale, nanum. ger. schleen: sax. slee: ang. sloe.

slee dorn, sleeuw-doren.

Prunus siluestris.

slee-sap.

Acatia.

Sleeck. j sleyck.

Sleef.

sax. fris . j. pot-lepel. Tudicula.

Sleepken.

holl. sicamb. zeland . j. uperken. Minoris poculi aut mensurae genus, cyathus.

Sleeuw.

Tenuis, exilis, attenuatus.

sleeuw

fland. Obtusus. Sleeuwe scherpte. Obtusa acies. Sleeuwe tanden. Stupidi dentes, obtusi.

sleeuwe slee-pruyme. j. slee.

sleeuwen.

Decrescere, attenuari, extenuari, macrescere.

sleeuwigheyd der tanden.

Stupor dentium.

Slegghe.

Nebula, mador, tenuis pluuia, glacialis pluuia.

sleggheren.

Nebulam exhalare.

sleggherigh, sleggherachtigh.

Vdus, vuidus, madidus, nebulosus, pluuius.

sleggheringhe.

Nebulae, tenues pluuiae: pluuia glacialis: substillium.

Sleghel. j. slaeghel.

Malleus.

slegher. j. slaegher.

Sleyck.

Planus & aequus, solo aequatus, humi repens.

sleycken.

Repere, reptare, serpere, serpere humi.

sleycker.

vetus. Vulpes.

Sleye. j. slije.

Tinca.

Sleyncke.

holl. fris. Lacuna, fouea.

Sleyp.

Tractus, syrma.

sleyp oft steert van vrouwen kleederen.

Syrma, tractus femineae vestis humum verrens: coronis, Eras. cauda, vulgò.

sleyp van knechten ende dienaers.

Agmina longa clientum, comites, comitatus, strepitus, pompa comitum.

sleyp-houder, sleyp-draegher.

Syrmatophorus.

sleype.

Mulier segniter & testudineo gradu prorepens, tardigrada.

sleypen.

Trahere, verrere, raptare: ita rem aliquam trahere aut gestare, vt tamen humo non attollatur. & Repere, serpere, segniter incedere.

sleypen met den hayre.

Crinibus prostratum raptare.

sleyp-been. j. sleyp-voet.

Atta.

sleyp lenden.

Elumbis, lumbos trahens: lumbos mouere non valens.

sleyp-net, treck-net.

Verriculum, euerriculum: rete quod verritur trahiturque sagena.

sleyp voet slepper.

Atta: qui per pedum aut crurum vitium plantas à terra non subleuat, magisque terram atterit & verrit, quàm ambulat.

Slem. j. slim.

Obliquus.

Slem, slemp.

Comessatio.

slemmen slempen.

Comessari, epulari, gręcari, pergręcari, popinari, nepotari. ger. schlemmen.

slemmer, slemper.

Comessator, barathro, gurges, vorago, decoctor, nepos, asotus, euersor, prodigus, heluo, popino, gluto, manduco: degulator. Plaut.

slemmerije.

Crapula, heluatio.

Slemp. j. slem.

Comessatio.

Slempen. j. slemmen.

Comessari.

Slepen. j. sleypen.

Verrere.

slepinghe van recht.

zeland. Ampliatio, dilatio, procrastinatio.

Sleppe.

fland . j. slippe.

Slet. j. slets.

Linteum tritum.

slet, sletse.

hol . j. sloore. Mulier ignaus, ambubaia.

Slete.

Tritus, attritus, us: consumptio, intertrimentum, intertritura, detrimentum.

slete. j. ghe-scheurtheyd.

Hernia.

slete, ver-tieringhe.

Venditio frequens mercium.

sletigh.

Tritus, detritus, attritus, vsu consumptus.

slets, slette, sletser.

Linteum tritum, panniculus, peniculamentum, peniculum à slijten. i. terere: sicut termentarium, Varroni, à terendo.

Sleue.

vetus. ang . j. mouwe. Manica.

Sleunen, slonen.

Frondare, putare ar-

[pagina 492]
[p. 492]

borem, surculos ramis adimere: supputare, subsecare: interlucare, collucare.

Slup.

vetus. sicamb. Ligula.

Sleur, sleyp.

Tractus, syrma.

sleuren, sloren.

Trahere, verrere, humi protrahere.

Sleutel. j. slotel.

Clauis.

Slibbe slibber, slijm.

Limus, coenum mollius.

slibberachtigh, slibberigh.

Limosus: & Lubricus.

slibberen.

Labi, lapsare, prolabi. ger. schliffen: ang. slippe.

Slicht.

flan. sicamb. sax . j. slecht. Planus.

slichten. j. slechten.

Planare.

Slick. j. slock.

Helluo.

slicken, slocken.

Vorare, glutire, deglutire, absorbere, tuburcinari, ingurgitare: lurcare, ligurire. ger. schlocken, schlacken.

slick-heet, snick-heet.

Calidus adeò, vt deuorari statim debeat, ne aduratur os.

slick-brocke, snickel-brocke, slockel-brocke.

Bolus qui deglutitur aut deuoratur vno haustu. & Mattea, siue mattya: cupediae, scitamenta, bolus lautus, pulpamentum. germ. schlack, schlackbissle: sax slickbrocke, sleckbrocke.

slick-marckt, sleck-merckt.

sax. Forum cupedinis.

slickeren.

Sorbere absorbere.

slickeringhe.

Sorbitio: & Ecligma, linctus, illinctus, id quod lambendo illingitur.

Slidde. j. sledde.

Slidden, slidderen. j. sledderen.

Prolabi.

Sliere.

ger . j. kliere, klap-oore.

Slijck.

Coenum, lutum.

slijck-schoen.

Pero.

slijck-kladden.

Balatrones, bullae luti caligis aut calceis adhaerentes.

slijck-hose.

Pero.

slijck-spore.

hol . j. ijs-spore. Encentris.

slijckachtigh, slijckigh.

Coenosus, lutosus, lutulentus.

Slije.

ger. sax. sicamb. Tinca, merula lacustris, fullo piscis.

Slijm.

Limus, faex. ger. schleym: sax. slym: ang. slime.

slijm.

vet Phlegma, mucus. ger. schlein.

slijmachtigh.

Limosus, faeculentus.

slijmigh.

Limosus. & Lubricus. & Viscosus. ang. slimy.

slijmigheyd.

Limus, faeces.

Slijp.

Aerugo ferri; stercus ferri; recrementum, ramentum ferri, scoria.

slijpen.

Acuere, exacuere cote, in cote subigere, exterere aciem ferri: exacuere ad molam: atterere gladium coti. ger. schleyffen.

slijpen het ghe-steente.

Polire gemmas.

slijp-steen.

Cos, cos aquaria, rotaria, gyratilis.

slijpsel, slijp, slip.

Scobina quae deraditur.

Slijte, slete.

Tritus, attritus, consumptio.

slijte.

Atrophia.

slijten. j. ver-slijten.

Terere, atterere.

slijten. j. ver-tieren.

Vendere.

slijten den twist. j. slissen.

slijtigh.

Syntecticus.

slijtinghe.

holl . j. quenende sieckte. Syntexis, consumptio.

Slim.

Limus, obliquus, transuersus, obtortus, distortus, prauus.

slim.

Prauus, peruersus, dolosus, fraudulentus, vafer, astutus.

slim boeue.

Praeposterus & peruersus homo.

slim.

vetus. Vilis.

slim gast.

Hospes obliquus, distortus, veterator homo vafer, subdolus Lusci enim, peti, strabones, & qui obliquo sidere limisque oculis obtuentur, versipelles, subdoli, captiosi, lubrici & ad circumueniendum astuti ac miris strophis instructi sunt. Leuin. Lemnius.

slim-been, krom-been, slim-voet, krom-voet.

Varus, loripes, vatius, valgus.

slim-hals. j. krom hals.

Obstipus.

slimheyd, slimmigheyd.

Obliquitas: & Prauitas, peruersitas, dolus, vafritia, astutia.

slimmerick.

Obliquè: & Prauè, peruersè, dolosè, astutè.

Slinck, linck.

Sinister, laeuus.

slincke hand.

Sinistra, laeua, s. manus.

slincke poot.

Sinistra manus: & Scaeua, qui sinistra manu vtitur pro dextera.

slinckaerd.

Scaeua, scaeuola.

slincks.

Sinister: & Scaeua, scaeuola.

slincks ende rechts.

Ambidexter.

Slinden.

Vorare, glutire, haurire.

slinder, ver-slinder.

Lurco, helluo.

slinder.

Chelydrus: serpentis genus.

[pagina 493]
[p. 493]

Slinder.

vet. Tenuis, exilis. ang. slender.

Slinderen. j. slidderen.

Serpere.

Slinghe slingher.

Funda, balearis funda. germ. schling: sax. slenge: ang. slinge.

slinghen, slingheren.

Serpere.

slinghen, slingheren.

Funda iacere, funda torquere.

slingheren.

Testulam aut lamellam distringere super aquae ęquor: lamella aquas quatere.

slingheren.

Circumagere, circumuoluere, torquere.

slingher-lęder.

Scutale: corium fundae cui lapis imponitur.

slingher-slippen.

Lacinias circumagere siue circumuoluere.

slingher-slangher.

Spira.

slingher-spel.

Epostracismus: ludus quo testulam aut lamellam siue lapillum distringunt super aquae aequor, numerumque saltuum quos facit priusquam desidat, ineunt, vixtoria penes illum relicta qui saltuum multitudine superet.

slingher-voet.

Loripes.

slingher-vuysten.

Pugnare, pugnis contendere.

slingherer.

Funditor, fundibularius.

Slip. j. slyp slypsel.

Slippe.

Crena, incisura.

slippe.

Lacinia, sinus vestis, pars siue segmentum vestem separans, peniculamentum.

slippe bieden.

Cedere foro, fraudare creditores cum summa infamia.

slippen.

Lacerare, inscindere, dissecare.

slippen de ooren.

Lacerare aures, dissecare, diuidere.

Slippen.

Elabi, dilabi. angl. slippe.

Slipperen. j. slibberen. & snipperen.

Slipperinghe. j. snipperinghe.

Slissen. j. slichten.

Complanare.

Slobbe. j. sloef-hose.

Pero, tibiale laxum.

slobberen.

Laxum siue flaccidum esse.

slobberen.

hol . j. slobberen, be-slabberen .

Slochter.

vetus. fris. Fossa.

Slock.

Gula, rumen, frumen, fauces: & Barathrum, vorago, gurges. ger. schluck: sax. schlocke.

Slock.

Haustus.

slock. j. slocker.

Helluo, vorax.

slock.

Canis vorax & rapax. harpyia: pamphagus.

slock-moes.

louan. Pultis vilioris & tenuioris genus.

slock-suchte.

Phagaedaena: bulimia.

slocken j. slicken.

Vorare, glutire.

slocker.

Helluo, pamphagus, gurges, barathrum, vorax, ingluuiosus: lurco, gulosus, gluto.

slockachtigh, slockerachtigh.

Gulosus, ingluuiosus, vorax.

slockerigh.

Vorax.

slockinghe.

Ingluuies, ingurgitatio, voracitas.

Slodde.

Sordida & inculta mulier: ambubaia.

slodder, slodderer.

Homo sordidus, incultus, incompositus, negligens. ang. sluttish.

slodder-broecke.

Bracca follicans.

slodderen.

Flaccere, flaccescere.

slodderachtigh.

Sordidus, negligens, flaccidus.

slodderende.

Flaccidus, laxus, fluxus.

slodderende kleederen.

Fluxa vestimenta.

slodder-hosen.

Caligae rugosae, laxae, follicantes.

Slodse.

hol. sicamb . j. pantoffel. Crepida, sandalium.

Sloef.

Toga siue tunica rudis, impolita & sordidula: penula.

sloef.

Sordidatus, homo sordido siue horrido cultu: sordidus, squalidus, murcidus, absurdus, discinctus: homo incultus vestibus & moribus, incompositus, dissolutus, ignauus: sicut Graecè ῥάκος. pannus vilis & crassus: & homo nihili dicitur, à veste detrita reijculaque sumpto conuitio gal. souillon: ang. slouen. slovve.

sloef.

Lentus, piger. ang. slovve.

sloef-hose.

Pero, tibiale laxum.

Sloepe.

Clauus, ferreus minor.

sloepe, sloepken.

Nauicula.

sloepe. j. sluype.

Specus.

sloepen, sluypen.

Repere, irrepere.

Sloester, snoester.

Culleola, cortex viridis putamen nucis ambiens, calyx puluinarus: gulliocae, Fest.

sloesteren, snoesteren.

Demere culleolas.

Slof.

holl . j. sloef. Sordidatus.

Sloke.

sax. sicamb. Gula.

slokerigh.

Gulosus.

Slom.

fland . j. slim. Obtortus.

slommeren.

Confundere, intricare, impedire.

[pagina 494]
[p. 494]

slommeringhe.

Confusio, impedimenta, tricae. & Quisquiliae.

Slompe.

holl . j. klompe. Calo.

slomp-hose. j. slodder-hose.

Caliga follicans.

Slonde.

ger. sax. sicamb. Fauces, summa pars gulae, mento proxima: frumen. & Barathrum, vorago, hiatus terrae: voratrina, labes, abyssus, chasma. & Oesophagus, stomachus.

Slonden j. slinden.

Vorare.

Slonen. j. sleunen.

Frondare.

Slons, sluns.

Laxus.

Sloo-bra, sloo-brade.

fland. Faliscus venter: ventriculus fartus.

Sloof. j. slooue.

Replicatio.

Sloore, sloorken.

Sordida ancilla, serua vilis, ignaua. ang slori. i. sordidare.

sloore, sloor-koole.

Brassica Cumana, laeuis, rubra: brassica vulgaris satiua foliis extensis.

slooren, sleuren.

Trahere, protahere, verrere.

sloorigh, sloordigh.

Sordidus.

Sloot.

Fossa palustris.

Slooue.

vetus. Velum, tegmen exuuiae.

slooue, sloof.

Replicatio, reflexio.

slooue, sloofken.

Folliculus, lobus.

slooue oft sloofken der mannelickheyd.

Praeputium: tegumen balani.

sloouen.

Velare, tegere, operire, velare caput.

sloouen, op-sloouen, af-sloouen.

Retegere, denudare id quod tectum erat.

sloouen de mouwen. j. op-slaen.

Reflectere manicas.

Slope. j. sluyp-hol.

Latibulum.

slope.

fris . j. slowijne.

slope.

holl. Crepida trita.

Sloren. j. slooren.

Trahere, verrere.

Slorpe.

vetus. Vorago, gurges.

slorpe.

hol Proboscis: manus elephantis.

slorpen, sloruen.

Sorbillare, sorbere, ligurire.

Slornen. j. slorpen.

Sorbere.

Slose. j. slodse.

Crepida.

Slot.

Sera, claustrum ferreum.

slot, borght.

Arx, castrum, castellum.

slot, be-sluyt.

Clausula.

slot-maecker.

Faber serarius, claustrarius, faber clauilis, Lud. Viues.

slot-reden.

Conclusio, epilogus.

slot-reghel, sluyt-reghel.

Clausula.

slot-ver-loren.

adag. Homo dissolutus, asotus.

slotel, sleutel.

Clauus. dicitur slotel à sluyten. sicut clauis à claudendo.

slotel op t'graf legghen.

Cedere bonis: profiteri se deserere bona sua creditoribus. quod beneficio lege concesso, viduislicitum fuit, clauibus, cingulo marsupioque sepulchro siue feretro mariti recens defuncti superimpositis, causa grauium debitorum.

slotel des iaers.

Epacta: dies vndecum additij: quibus additis anno lunari communi 354. dierum, completur clauditurque annus solaris 365. dierum: intercalatio: dies intercalati.

slotelen.

Securiculae: subscudes duo tigna inter se vincientes: & Ansae ferreae quibus saxa implumbata ligantur.

slotelen van de snaren.

Verticuli, verticilli, epitonia, paxilli quibus fides vel tenduntur vel remittunttur: collabi: κόλλαβοι.

slotel-bloemen, hof-bloemen.

Verbasculum, articularis. officin. herba paralysis, primula veris.

slotel-riem.

Clauium catena: clauium annulus. vulgò clauiarium.

Slouen.

sicamb . j. slouen, snoeyen. Putare arbores.

Sluyer.

Lorum, loramentum, ligula, ligamen.

sluyer.

Rica, ricula, plagula, flammeum, peplum, velum. germ. sax. schleyer.

sluyer, arm-band.

Mitella: linteum in quo brachium laesum sauciùmve suspenditur.

sluyer-wl, rands-wl.

Vlula flammeata: plumis circa faciem, mulieris peplo vel flammeo obuolutae caput & faciem referens.

Sluyf.

Boscas, auis ex anatum genere.

Sluyme.

Cortex, corticula, membranula, siliqua.

sluymen. j pellen.

Decorticare.

Sluymen, sluypen.

Furtim, clanculum. & tectè prorepere, labi, elabi, dilabi. ang. slippe.

sluymen. j. luymen.

Limis tueri, transuersis oculis tueri.

sluymen, sluymeren.

Dormicare, soporari: & Leuiter dormire.

sluymer, sluyper.

Subdolus.

sluymer.

Dormitator.

[pagina 495]
[p. 495]

sluymer.

flan. Artocreae siue lagani delicatioris genus.

sluymerachtigh.

Somniculosus, somnolentus.

sluymeringhe.

Dormitatio.

Sluype.

Latebra, latibulum, specus, cauerna, antrum.

sluypen.

Prorepere tacitè, occultè gradi, latenter ire: tectè suggredi, furtim proripere se: occulto gradu insidiari. ang. slippe.

sluyp-hoeck.

Latibulum, latebrae.

sluyp-hol.

Latibulum, latebrae, cuniculus, effugium, refugium, cauus, cauum.

sluyper.

Latebricola: & Insidiator latens, subdolus.

sluypsel.

Latebra, latibulum.

Sluyse.

Aquae ductus.

sluyse. j. spuye.

Cataracta, emissarium, obex aquarius, comma. vulgò slusa. gal. escluse: ang. sluyse. Slusa pro clausura, in lege Salica Francorum, teste Herm. Comite Nuenatio.

sluysen. j. ver-sluysen.

Sluyten.

Claudere, occludere, serare, obserare.

sluyten den brief.

Obsignare literas.

sluyt-balck, sluyt-steen.

Tholus.

sluyt-boom.

Vectis: & Clatrus.

sluyt-koole, kabuys-koole.

Brassica capitata. q.d. brassica clausa.

sluyt-kroppe.

Lactuca capitata, sessilis.

sluyt-naghel.

Clauus capitatus.

sluyt-reden.

Conclusio.

sluyt-reghel.

Clausula rhythmi, periodus rhythmica.

sluyt-steen, sluyt-balck, latern int welfsel.

Tholus: testudinis vmbilicus in medio tecto, in quem capita trabium conueniunt concludunturque.

Sluyue. j. slooue.

Sluns, slons.

Laxus.

sluns. j. sloef.

Homo ignauus, dissolutus.

Slus.

fland . j. slap. Laxus.

Smacht.

sax. sicamb. Esuries, fames.

smachten.

vetus. Esurire, famere.

Smachte van den pekel-haerinck.

holl. Resegmen halecis muriatae.

Smack.

Rhus coriarius, sutorius: rhus terginus vel tergorarius: frutex coriarius. vulgò sumach.

Smacke.

Collisio, collisus, illisus, concussus, iactus, plaga, iactura damnum, oppressio.

smacke.

Genus nauis oblongae.

smacken.

Collidere, illidere, concutere, iactare, proiicere, prosternere, quassare cum vi aut sonitu impingere, quatere.

smack-becken.

fland . j. smack-muylen.

smack-huycke.

louan. Penula muliebris.

smack-muyl.

Manduco, manducus.

smack-muylen.

Maxillas siue labia inter se claro sono collidere manducando: diductu labiorum sonum edere.

smack-muylen.

Basiare: pangere, affigere osculum. ang. schmacke.

smack-tanden.

Collidere dentes manducando.

Smade, smadde.

Vituperatio, contemptus, vituperium, conuitium, contumelia.

smaden, smadden.

Temnere, contemnere, aspernari, vituperare, conuitiari.

smadigh, smaddigh.

Contumeliosus, ignominiosus.

smadighlick, smaddighlick.

Contumeliosè.

Smaeck.

Sapor, gustus. germ. gschmack: ang. smacke.

smaecken.

Sapere, gustare. ger. schmocken: ang. smacke.

smaecken erghens nae.

Resipere, saporem alicuius rei referre.

smaecken nae den roock.

Sapere fumum.

smaeckelick.

Suauis, gratus linguae siue palato, sapidus: grati saporis.

smaeckelick maecken.

Condire.

smaecke-loos.

Surdus, sine gustu: insipidus.

smaecksel.

Gustus.

Smaed. j. smade.

Contumelia.

smaed-schrift.

Libellus famosus.

Smael. j. smal.

Exiguus, tenuis.

Smaer. j. smeer.

Abdomen.

smaerotsen. j. smoorotsen.

Parasitari.

Smal.

Exiguus, exilis, tenuis, iunceus, angustus, contractus, arctus gracilis, gracilentus: strictus, paruus. ang. small.

smal saed.

Legumen.

smale weghen.

Viae arctae, semitae.

smale ionckers, smale heeren.

Tenuis

[pagina 496]
[p. 496]

fortunae domini: beneficiarij & nobiles ministri.

smale steden.

Minores ciuitates.

smalen, smallen, smaléren.

Extenuare, coarctare, contrahere, minuere, diminuere, imminuere.

smalen op iemanden.

Detrahere alicui, derogare.

Smalt.

sax. sicamb . j. smout.

Smalt. j. smelt.

Liquamen. & Butyrum. germ. smaltz: ital. smalzo.

smalts, smaltsch. j. maltsch.

Liquidus, fluidus, praepinguis.

Smed, smid.

Faber ferrarius. germ. schmid: ang. smyth.

smeden.

Cudere, accudere, conflare.

smed-balgh.

Follis fabrilis.

smed-back. j. lesch-troch.

Lacus.

smed-hamer.

Tudes fabrilis.

smed kolen. j. steen-kolen.

Carbones saxei.

smedigh. j. smijdigh, ghe-smijdigh.

Mollis.

smedse, smidse, smisse.

Fabrica ferrea, officina ferraria, vstrina.

Smeecken, smeeckelen.

Blandiri, palpare, palpari, adulari, assentari, blanditias dicere: delinire.

smeeckelick.

Blandus, blandulus, blandiculus. & Blandè.

smeecker.

Adulator, assentator, blandidicus, blandiloquus, blandiloquens.

smeeckinghe, smeeckerije.

Blanditia, blanditiae, blandiloquentia, blandimentum, adulatio, assentatio.

Smeente.

holl. Penelops: auis anate minor, insigne habens puniceo colore collum.

Smeer.

fland . j. teer. Tenuis, exilis.

Smeer, smaer.

Adeps, aruina, pinguedo, abdomen: & Vnguen. & Seuum & Comessatio, popinatio, helluatio.

smeeren.

Linere, allinere, collinere, illinere, vngere. ger. schmirben: ang. smere.

smeeren.

Curare cuticulam, popinari, helluari.

smeer-buyck.

Pantex. & Ventricosus, ventriosus, ventrosus, venter, pinguis aqualiculus, ventri & abdomini seruiens, gastrimargus, homo bene curata cute.

smeer-busse. j. salf-busse.

Pyxis, theca vnguentaria.

smeer-kalck.

Gypsum: materia calci similis, qua tectoria parietibus inducuntur.

smeer-keersse. j. rueten-keersse.

Candela sebacea.

smeer-kruyd.

Orobanche, scandulaca: herba vno tantùm assurgens cauliculo pingui & molli.

smeer-maend.

vetus. Nouember. q.d. mensis genialis.

smeer-wortel.

Faba crassa, crassula, telephium. q.d. radix vnguentaria.

smeer-achtigh, smeerigh.

Vnguinosus, pinguis.

smeersel

Litura, vnctio, vnctura.

Smelt.

vetus. Liquor, liquamen.

smelte.

vet. fland. Ora ferrea aut argentea balthei.

smelten, smilten.

Liquare, liquefacere, liquidum & fluidum facere, eliquare, conflare, fundere: & Liquere, liquescere, colliquescere: deliquere, deliquescere, liquefieri, fundi, eliquescere, liquidum fieri. ger. schmeltzen: ang. melte, molte.

smelten als ijs. j. ont-vriesen.

Regelare.

smelten.

Stercus liquidum egerere. dicitur de auibus. gal. esmeult. i. excrementum auium.

smelt-baer.

Liquidus.

smelt-huys.

Conflatorium: officina liquatoria, vstrina.

smelt-ouen.

Vstrina. & Fornax.

smelt-werck.

Encaustice.

smelter van ghelde.

Conflator figurati aeris.

smeltigh.

Liquidus, fluxus.

Smere. j. smeer.

Smerghel.

ger. sax. Smiris, smyris: lapis quo vitrum finditur, & gemmae expurgantur diffindunturque;. vulgò smeriglius. germ. schmirgel: gal. ameril, emeril: ital. smeriglio: hisp. esmeril: ang. emeril: inferioribus autem Germanis frequentius ameril dicitur.

Smerlin, merlin.

Aesalo, aesalon. vulgò smeriglius & smerlinus, ismerlus, smerla, smerlus, smerillus, merillo, merlina ger. smerlin, mirle: gal. esmerillon, smerlin: ital. smeriglio, smerlo: angl merlyn, marlyn. est autem accipitris genus minimum, quod toto plerumque anni tempore in nostris vicinisque regionibus manet. cùm reliqua accipitrum genera sub hiemem abeant dicitur autem merlijn à merren siue marren. i. manere, morari.

[pagina 497]
[p. 497]

Smerte.

Dolor, acerbitas. ger. schmertzen ang. smarte.

smerten.

Dolere, vrere, vrgere.

smertelick.

Dolenter.

smertsel.

Dolor: & intertrigo, attritus.

smertigh.

Dolorificus: vrgens.

Smesse. j. smedse, smidse.

Smete, smijtinghe.

Verber, ictus, percussus, percussio.

Smets, smetsch.

Praedulcis, mulseus: insulsus. & Nauseam prouocans nimia dulcedine.

smets.

Comessatio, epulum.

smetsen, smetschen.

Epulari, comessari, ligurire: indulgere genio.

smedsen. j. smack-muylen.

smets-daghen.

Bacchanalia.

smetser.

Comessator, cupes, liguritor, catillo.

Smet. j. smed.

Faber ferrarius.

smette.

Macula, labes.

smetten, be-smetten.

Maculare, commaculare, inquinare, coinquinare. germ. schmitzen, beschmitzen: ang. smutche. à fabris ferrariis translatum.

smettigh.

Maculosus, immundus, impurus.

smettelick.

Contagiosus.

smettelicke sieckte.

Morbus contagiosus, contagio, contages, contagium.

Smeuren. j. smeeren.

Linere: & Heluari, vorare.

smeuren. j. smooren.

Vaporare.

Smid. j. smed.

Faber ferrarius.

Smiete.

sax. sicamb. Propes: funis quo pes veli alligatur. sax. schmiete.

Smijdigh. j. ghe-smijdigh.

Mollis.

smijdighen.

Mulcere, mollire.

Smijten.

Percutere, verberare, batuere. ger. schmeissen: ang. smyte.

Smilten. j. smelten.

Smisse. j. smidse, smedse.

Smodderen. j. smetsen.

Ligurire.

Smoel, soel, smul.

Tepidus.

smoel weder.

Aura tepida, egelida, ęther liquidus: aër languidulus: calor flaccidus.

smoel, smul.

Ebrius.

Smoken. j. smooken.

Vaporare.

Smollen, smuylen.

Subridere. ang. smile.

Smoock.

Vapor, fumus. ang. smoke.

smoock-gat.

Vaporarium. & Infumibulum.

smoocke.

Ciniflo, mediastinus: mancipium abiectum.

smoocken, smoken, smuycken.

Vaporare, fumare. ang. smoke.

Smoor.

Fumus, vapor.

smooren.

Fumare, vaporare, exhalare.

smooren, dempen.

Extinguere, enecare, suffocare. ital. smorzare.

smooren.

Mergere, submergere, demergere.

smooren, stouen, dempen.

Fouere, fomentis tepefacere, vaporare, suffire, tepidare, in olla operta aliquid coquere, siue excoquere. vulgò suffocare: quia vase operto, & incluso intus vapore, id quod intus coquitur velut suffocari videtur.

smooren de pocken.

Exudare morbum Gallicum.

smooren ende stampen.

Ventose minari, intonare verbis.

smoor-panne.

Testus, testum, aeneum testum.

Smoorotsen, smaerotsen.

Parasitari: nidorem è dapibus surgentem auidis faucibus haurire: germ. schmorotzen: schmarotzen: sax. schmoratzen.

smoorotser.

Parasitus, gnatho, assecla mensarum.

Smotse, smutse.

ger. sax. Conuitiator, sugillator, exagitator: & Abiectus minister: mediastinus.

smotsen.

ger. sax sicamb. Suggillare, conuitiari, perstringere, taxare.

smots-woord.

Scomma: sugillatio.

Smout.

Adeps, aruina, pinguedo, pinguis liquor, pinguedo liquida, axungia.

smout, raep-smout, lijnsen-smout.

Oleum ex seminibus rapi aut lini expressum.

smout-potten.

Adulari, assentari.

smouten.

Linere aruina, butyro, oleo, pingui liquore.

smouten.

vet. holl . j. smelten. Liquefieri.

smout-peyre.

Pyrum musteum. & per metaph. palpum, blanditię, blandimentum.

smout-molen, olie-molen.

Trapes, mola olearia.

smoutachtigh.

Pinguis, oleosus.

Smucken.

sax. fris. sicamb. Ornare, comere.

[pagina 498]
[p. 498]

Smuyck.

fland. Nebula, fumus, vapor. ang. smoke.

smuycken, smoocken.

Vaporare, nubilare, obnubilare, obducere, obtenebrare nubilo.

smuyckende.

Nubilus, obnubilus, obductus.

smuyckende kolen.

Carbones non prorsus igniti aut candentes: obnubilatae prunae: fauillae: suppositi ignes cineri: ignis sopitus, non apparens, occultus.

smuyckende weder.

Aër nubilus, nebulosus.

Smuylen.

Subridere. ang. smile.

Smuysteren. j. smęren.

Linere, oblinere, vngere.

Smul. j. smoel.

Calens, &c.

smul van drancke.

Calens potu, feruens mero, obrutus vino.

smullen.

Curare genium mero, cupediis: pergraecari : epulis & potationibus inseruire, potare.

Smuts.

fland. Ictus, pulsus.

S N

Snabbe.

vetus . j. snebbe. Rostrum.

snabben.

Ore aut rostro inuadere, mordere: & Latrare: & Captare, captitare, raptare.

snabel. j. snębel, snauel.

Rostrum.

Snack.

Respiratio, respiratus, anhelitus: & Singultus. & Latratus.

snacken.

Respirare, captare animam, anhelitum recipere. & Singultire. & Captare, captitare, hianti ore captare, anhelare, adspirare, inhiare, appetere. & Latrare, gannire, garrire, fabulari.

snackerken.

fland . j. basserken, kefferken. Hylactor.

Snaere. j. snare.

Snake.

flan. Coluber, anguis. ang. snake.

Snap.

Raptus, interceptio.

snap.

Garrulitas, loquacitas.

snappen.

Captare, raptare, intercipere, raptim prehendere: corripere, celeriter rapere.

snappen.

Garrire, blaterare: praerapidè multumque loqui: intercipere verba alterius.

snap-haen.

Grassator, eques praedator, excursor, latro, ficarius: obsessor viarum.

snap-haen.

vetus. sic. Numus quinque aut sex stuferorum, equitis effigie.

snap-reyse.

Excursus, excursio.

snapper.

Interceptor.

snapper.

Garrulos, blatero, loquax, linguax, loquaculus, locutoleius, praerapidè multumque loquens.

Snare.

Fides, chorda, neruus, neruia.

snaren-booghsken.

Plectrum.

snaren-spel.

Fides, ium: lyra, cythara, aliùdve instrumentum musicum in fidibus siue chordis habens harmoniam.

snaren-speler.

Fidicen.

snaren-stecken. j. stecken, slotelen.

Verticuli.

Snarre, snurre.

sax. fris. sicamb. hol. Nurus. germ. snurre. Quaede snarre. Mulier maledica, rixosa.

snarren.

Iurgare, fremere, strepere, murmurare.

Snater.

Garrulitas, garrulitas odiosa, loquacitas inepta.

snaterachtigh.

Garrulus, ineptè loquax, linguax, blatero, argutus: multum & celeriter loquens.

snater-beck.

Linguaculus.

snateren.

Gingrire, glacitare, garrire, blaterare.

snaterer.

Crotalus, loquax, argutulus, argutator.

snateringhe.

Argutatio, strepitus.

Snauel, snebel.

Rostrum. ger. schnabel: sax. schnauel.

Snauw.

Scomma, dictum amarum, sermo amarus, latratus, maledictum.

snauwen op iemanden.

Ore aut rostro inuadere aliquem, latrare in aliquem, allatrare alicui, impetere aliquem maledictis.

Snebbe.

sax. fris. sicamb. Rostrum auis.

snebbe, sneb-schuyte.

holl. fris. Cymba oblonga.

Snębel. j. snauel.

Rostrum.

Snecke.

ger. sax. sicamb . j. slecke. Limax, cochlea.

Snede.

Caesura, incisura, incisio, incisus, scissura, scissio, scissus: & Segmen, segmentum, tomus.

snede broots, snede kaes.

Lamella panis: laminula casei, Lud. Viues.

snede, scherpte.

Acies.

snedelinck.

Caeso, onis: caeso matris vtero natus.

Snees.

holland. Vicenarius, viginti.

[pagina 499]
[p. 499]

Sneew, snee.

Nix. ger. schnee: sax. schne: gall. neige: ital. neue: hisp. nieue: ang. snovve

sneeuw bal.

Massa niuea, pila niuea.

sneeuw-gans. j. haghel-gans.

sneeuw-hoen. j. sneeuw-voghel.

sneeuw-vlocke.

Floccus niueus.

sneeuw-voghel, sneeuw-hoen.

Lagopus: auis à colore candido, vel a niuosis locis vbi degit, dicta.

sneeuw-waeter.

Aqua niualis.

sneeuw-wit.

Niueus.

sneeuwen.

Ningere Het sneeuwt Ningit.

sneeuwachtigh, sneeuwigh.

Niualis, niuosus, ninguidus.

sneken.

Animum percellere.

Snel.

Celer, pernix, acer, velox, ocyor, ocyus, citus. vulgò snellus. gal. isnel: ital. snello: isnello.

Snel-vliegh.

Podargus: canis à pernicitate dictus.

snelheyd, snelligheyd.

Celeritas, velocitas, pernicitas.

snellick.

Celeriter, velociter, ocyus, ocyssimè, citò.

snellen.

sax sicamb. Festinare, accelerare, properare.

snel-tornigh.

Celer irasci: iracundus: ad iram procliuis.

snel-waghe.

ger. sax. sicamb. Trutina, statera.

snelle, snelleken.

Poculi fictilis, teretis, minusculi genus, quod citô & facilè exhauritur.

Sneppe.

Ficedula: & Gallinago, rusticula, scolopax, rustica perdix. vulgò sneppa. ger. schnapffel, à captandis hiante ore culicibus: ang. snype.

snep-hoen.

Ficedula, gallinago.

sneppen. j. snappen.

sneppen.

Vrere, siue aduerere frigore sneppende wint. Aura vrens, adurens: ventus gelidus, frigidus.

Sneuel.

hol . j. on-ghe-luck. Casus asuersus.

sneuen.

Deficere, deesse. & Frustrari, errare, labi: & Vacillare, cespitare: nutare. & Dura siue aduersa pati.

Snick, snack.

Singultus.

snick.

Respiratio, respiratus, anhelitus: suspirium, suspiratus.

snicken, hicken.

Singultire.

snicken.

Respirare, recipere anhelitum, spiritum ducere, animam attrahere.

snicken. j. snoffen.

Nictere: ang. snucke.

snicken. j. slicken.

Glutire.

snick-heet. j. slick-heet.

Calidus & sorbilis.

snickel-broeke. j. slickel-brocke.

Snicke.

sax. fris . j. schuyte. Scapha.

Sniffel.

sicamb . j. steen-puyste.

Snigghe.

sax. holl. fris . j. slecke. Limax.

Snijde. j. snede.

Acies cultri.

Snijden.

Scindere, laniare, putare, focare, metere.

snijden.

Sculpere, insculpere, caelare.

snijden.

Castrare, euirare.

snijden.

Vrere instar venti.

snijd-mes.

Falx putatoria: culter putatorius, scalprum. & Culter escarius.

snijd-mesken.

Scirpicula.

snijd-tijd. j. wijn-tijd.

Vindemia.

snijder.

Scissor, putator, secator.

snijder.

Sculptor, scalptor, caelator.

snijder.

fland . j. mes. Culter: culter escarius.

snijder.

germ. sax. fris. sicam. holl . j. kleermaecker. Sartor.

snijdelinck. j. snipperingh.

snijdsel.

Segmen, segmentum, resegmen: scissura, sectio.

Snippen, snipperen.

Resecare, secare, incidere.

snipperingh, snipperlingh.

Segmenta, ramenta, praesegmina, recisamenta: resegmina.

Snit.

Securicula.

Snock.

Singultus.

Snocken, nocken.

vetus. Singultire.

Snodder.

vetus. Mucus. ger. schnuder.

snodder.

fland. Sordes.

Snoeck.

Lucius, piscis. Adr. Iun. lucius fluuiatilis, Leuin. Lemn. Zee-snoeck. Lupus piscis: labrax. λάβραξ. Plaut.

snoecks.

Nasutulus.

Snoecks sien.

Argutis, & acribus oculis intueri, instar lucij, lupi, siue labracis piscis: qui acribus ocellis & corneolo eminentioreque naso siue rostello calliditatem referre videtur: vnde & Aristophani piscium sapientissimus dicitur.

Snoecken.

fland . j. snoeyen. Putare, amputare, scindere.

Snoeyen.

Scindere, caedere.

snoeyen.

Frondare, putare, frondes am-

[pagina 500]
[p. 500]

putare, collucare: interlucare.

snoey-mes.

Falx putatoria, falx vineatica, scirpicula.

snoeyer.

Frondator, putator arborum.

snoyer, snoyerken.

Falx vineatica, putatoria, falcula.

snoeyssel.

Ramenta, sarmenta.

Snoepen.

Catillare, ligurire: & Vorare poma.

snoep-merckt.

Forum cupedinarium: & Forum oporinum.

snoeper.

Cupes, catillo: ciceris fracti & nucis emptor.

snoeperije.

Cupedia, orum: cupediae, arum.

Snoer

Funis, chorda, ligaculum: taenia. sax. schnor.

snoerken.

Funiculus.

snoer-recht.

Regularis, directus, perpendicularis.

snoeren.

Stringere, constringere, restringere, circumstringere, contrahere funiculo.

snoeren den beck.

Compescere labellum: constringere os: refrenare linguam.

snoeren de perlen.

Margaritas filo aut funiculo traiicere.

Snoester. j. sloester.

Putamen.

snoesteren. j. snuysteren, snoepen.

Ligurire, vorare poma, &c.

snoesteren, sloesteren.

Demere culeolas, cortices siue putamina.

snoesteringhe, snuysteringhe.

Poma, nuces, pisa, cerasa & id genus alia parui momenti: cupediae: & Putamina.

Snoeue.

Respirario.

snoeuen, snuyuen, snoffen.

Respirare, interspirare, spiritum reciprocare, follicare. Sonder snoeuen wt drincken. Haustim auideque ebibere, nec inter bibendum respirare: ἀμυσίζειν.

Snof, snuf.

Singultus. ger. schnuff: sax. schnoue.

snof.

Sagacitas, perceptio odoratus sensu.

snof, snuf, snoteringhe.

Rheuma, rheumatismus, catarrhus, grauedo, defluxio capitis ad nares: coryza.

snoffen, snuffen.

Singultire ger. schnupffen

snoffen, snuffen, snuyuen.

Naribus spirare, afflare, efflare, proflare: follicare, follium more reciproco spiritu nares agitare: & Nictere, sagire, subolere. ger. schnauffen, erschnauffen: ang. snuffe.

snoffelen, snuffelen.

Nictere, subolere, naribus spirare, odorare, indagare canum more: sagire.

Snoggher, snuggher.

holl. Gracilis, iunceus, exilis corpore: tenuis & agilis.

Snoode.

Vilis, malus, improbus, turpis, contemptus, spretus, aspernabilis, teter.

snoodheyd, snoodigheyd.

Vilitas, malitia, improbitas, turpitudo.

snoodelick.

Contemptim.

Snorck.

Ronchus.

snorcken. j. snoffen.

Singultire.

snorcken.

Stertere, rhonchissare, proflare pectore somnum: & Iactare, crepare verbis, proflare fastum, minas, iram. ger. snarchen, snarchlen: ang. snorke, snorc.

snorcker.

Miles gloriosus, thraso, iactator.

snorckinghe.

Rhonchus, stertentium sonus: & Iactantia, iactatio.

Snorre, snurre. j. snarre.

Nurus.

snorre, snurre.

vetus. Pellex, pallaca.

snorren. j. snarren.

Susurrare, fremere. & Bombilare.

Snot.

Mucus, myra, narium humiditas, pituita nasi. ger. schnuder: ang. snotte.

snot-baerd. j. kneuel-baerd.

Mystax: barba sub naribus in quam distillat nasus.

snotte-belle.

Stiria muci, stilla mucosa: turpis ab inuiso dependens stiria naso.

snot-doeck. j. snut-doeck.

Muccinium.

snot-gat, neus-gat.

Naris, nares: narium foramen.

snot-muyl.

Mucosus: cui muco nares diffluunt.

snot-schrabber.

ironicè . j. barbier. Tonsor.

snoter, snoteringhe.

fland. Rheuma, catarrhus, coryza.

snottigh, snot-achtigh.

Mucosus.

snotten. j. snutten.

Mungere.

snot-olf.

Mucosus.

snot-olf.

Orbis scutatus, lepus marinus: piscis corpore terete, mucoso; mucum etiam ore emittens.

Snouelen.

sicamb . j. sneuen.

Snuf. j. snof.

Rheuma.

snuffen, snuffelen. j. snoffen.

Snuggher. j. snoggher.

Snuysteren. j. snoesteren.

Snuyte.

Nasus.

snuyte.

Rostrum. ang. snout, snovvte.

[pagina 501]
[p. 501]

snuyte.

Proboscis, promuscis, manus elephanti. ger. schnoz: sax. schnute.

snuyte.

Rostrum, rostra: pars nauis primore in prora exporrectior & acutior.

snuyten.

hol . j. snutten. Mungere.

snuytert.

Nasutus, naso insignis.

snuytert, vleet.

Raia oxyrinchos.

Snuyue. j. snof.

Rheuma, catarrhus.

snuyuen.

sax. Emungere nasum.

snuyuen. j. snoffen.

Naribus spirare: Follicare, ducere ilia: & Respirare.

Snurre. j. snarre.

Nurus.

Snut. j. snot.

Mucus.

snutten.

Mungere, emungere & Emungere pecuniis, fallere: deplumare, deglubere aliquem. ger. schneutzen.

snut-doeck, snuttel-doeck.

Muccinium, strophiolum.

snutter, kers-snutter.

Emunctorium: furcinula qua ellychnium superuacuum candelae emungitur.

snutsel.

Mucus, narium purgamen.

snutsel van de keersse.

Fucus, fungus candelae: myxus, candelae ellychnij pars exusta.

Snutteren.

fland . j. snipperen.

snutterlingh.

fland . j. snipperlingh.

S O

So, soo.

Sic, ita: Tam, adeò: & Tunc, tum. ger. so, also: ang. so.

so so.

Sic satis, Terent. Vtcunque. & Non-nihil, aliquantulum.

so als.

Sicut, sicuti, velut, veluti: ceu, tanquam.

so-daenigh.

Talis, eiusmodi.

so dick-wils.

Toties.

so ghelijck.

Adeò similis, tam similis.

so groot.

Tantus, tam magnus.

so haest.

Tam citò.

so haest als.

Simul ac, simul atque, quum primùm, statim quum, statim vt, vt primùm, vbi primùm, simul ac.

so ick ver-stae.

Vt intelligo, quantum intelligo.

so ick om sie, so ick om sach.

Quum respicio, quum respicerem. Als de swalemen aen komen, so naeckt de somer. Cùm hyrundines adueniunt, tunc aestas imminet: aduentantibus hyrundinibus, imminet aestas.

so langh.

Tam longus.

so langhe.

Donec, quamdiu, quousque, quoadvsque, quoad, vsque dum, dum, tandiu: tantisper.

so-lick sulck.

Talis, eiusmodi. q.d. so lick siue so ghe-lijck. i. ita similis.

so seere.

Adeò, tantum, tantopere, tam vehementer.

so verre.

Adeò, tantum, tantopere: tam vehementer.

so vele.

Tantum, tot.

so vele als.

Quantum: quoad.

so verre.

Tam longè. & Si, modò, dum-modo.

so waer.

Vbicumque.

so wanneer.

Quandocunque.

so wel.

Tam benè, adeò benè.

so wel als.

Aequè ac, aequè atque, similiter, vt, iuxta, iuxta ac

so wel als ick.

Iuxta mecum: aequè atque. ego

so wie.

Quisquis, quicunque.

Sobben, sobbelen.

flandr. Caespitare, titubare gressu.

Sobel. j. sabel.

Sobella, sabella.

Sober

Sobrius, siccus, parcus & continens, frugalis.

soberheyd.

Sobrietas, parcitas.

sobréren.

Sobriè viuere, victitare.

soberlick.

Parcè.

Soch, soochsel.

Succus.

Soch, soech.

Sus.

Socht.

holl. fris . j. saecht.

Sock.

Sulcus nauis.

sock maecken.

Sulcare mare, sulcare aequor, sulcare fluctus carinâ.

Socke.

Soccus, calceus, laneus, solea lanea aut linea: pedule. germ. sockschuch, sockstifel. ang. socke.

Sockelen, suckelen struyckelen.

Caespitare, vacillare, offendere ad stipitem. ital. socco. i. stipes. q.d. ad stipitem offendere.

Sode, siedinghe.

Ebullitio.

Sode, soode, soye, soede, soeuwe, soedse.

sax fris. holl. sicam. fland. zeland. Caespes, gleba: gleba qua agger conficitur: & Canalis, cloaca, latrina, puteus, silanus. & Sentina. & Stillicidium. & Ardor stomachi: & Ructus rancidus: sapor acris ventriculi: & Ebullitio flauę bilis circa os ventriculi: vulgò feruor. germ soede: sax sooh: ang. sodde.

sodigh, siedende.

Feruides, feruens.

Soe.

fland . j. sij. Ipsa.

Soebe.

fris. Palla, muliebre vestimentum.

Soech. j. soegh.

Sus, porca.

[pagina 502]
[p. 502]

Soecken.

Quaerere, conquirere, exquirere, inquirere, requirere, vestigare, inuestigare, indagare, aucupari, exigere, rimari, captare, petere. ger. suechen: ang. seeke.

soecken te be-drieghen.

Studere fallere: studere fallaciis, dolis, nequitiae.

soecken middel om,

&c. Rationem quaerere quomodo, &c.

soecken iemandts profijt.

Consulere alicuius vtilitati, commodo prouidere, prospicere.

soeck-haeck, soecker.

sax. sic. Harpago.

soecker.

Inquisitor, inuestigator, indagator.

soecker. j. soeck-haeck.

Harpago.

soeckinghe.

Inquisitio, inuestigatio.

Soede, soedse. j. sode.

Soeffen, soffen.

Sorbere, sorbillare.

soeffen, soeffelen. j. sofflen.

Flare.

Soegh, seughe.

Sus, porca. germ. savv: sax. soege, savv: ang. sovv.

soegh.

Asellus, cutio, multipeda, porcellio.

Soeye. j. sode, soode.

Soel. j. smoel.

Tepidus, &c.

Soele. j. sulle.

Limen.

Soen.

Suauium, basium, osculum: & Reconcilatio. Soenken. Suauiolum.

soen.

vetus fland . j. ranssoen. Redemptio, luitio, lytrum.

soen van dood-slagh.

Piaculum: expiatio, expiamentum necis humanae.

soen-dinck.

fland . j. soen.

soen-offer.

Placamen, expiatio, procuratio. Cic.

soenen.

Suauiari, osculari: & Reconciliare, conciliare, pacificare, pacem facere, placare, propitiare, propitiari.

soenen den dood-slagh.

Caldem expiare.

soen-braecke.

Infractio reconciliationis.

soen maecken.

Componere gratiam, rescissam amicitiam reparare.

soen-maecker.

Reconciliator, pacator, pacificator.

soen-penninghen.

Numi expiationis: pecuniae quibus luitur expiatur caedes: pecunia piacularis.

soen stuck.

Piaculum, factum reconciliationis, factum piaculare.

soener.

Reconciliator, pacator, expiator.

soeninghe. j. soen.

Reconciliatio, expiatio.

Soepen. j. suypen.

Sorbere.

soepen.

fris . j. boter-melck.

Soet. j. suer.

Acidus.

Soesen.

Leni dulcique aura spirare.

soesinghe.

Aura, ventus lenior.

Soeseler.

fland . j. soeteler.

Soet, suet.

Suauis, dulcis, melleus, nectareus, mitis. ger. suss gal souef: ital. suaue: hisp. suaue: ang. soote, svveete.

soete-boom.

vetus . j. soet-hout.

soete boter.

Butyrum salis expers.

soet-gheurigh.

Fragrans, bene olens, suaue olens: iucundus odore. & Suauis gustu.

soet hout.

holl . j. kalissen-hout. Glycyrrhiza, radix dulcis. & Lignum aloes, agallochum, lignum odore iucundissimum, sed gustu amarum. ang. soote vvoode.

soete-lief.

Glycerium.

soet-hertigh.

Suauis, benignus, expers fellis.

soet-mondigh.

Dulcis gustu, dulcis ori. & Dulcis siue blandus ore, blandiloquus, suauiloquus, suauiloquens.

soet-spraeckigh.

Blandiloquus.

soet-stemmigh.

Suauiloquus.

soet-nefkens.

Melimela: poma mustea: mala mellea.

soeten.

Dulcare, edulcare, condulcare, indulcare: & Dulcere, dulcescere.

soetachtigh.

Subdulcis, dulciculus.

soetheyd, soetigheyd.

Suauitas, dulcido, dulcor.

soetelick.

Dulcè, dulciter.

soetken.

Dulcis amica, glycerium.

soetkens.

Dulce, dulciter, blandè, molliter.

Soet, roet van de schoude.

Fuligo. Dicitur soet per antiphasim, quasi minimè dulce, ob amarorem scilicet: qua de causa etiam t'bitter van t'kaskoen flandris ocatur. gal. suye: ang. soote.

soetachtigh, roetachtigh.

Fuliginosus.

soetelen.

Inquinare, fuligine maculare, turpare, foedare, inquinare. germ. sudlen: gal. souiller: ang. soyle.

soetelen.

Sordida & vilia officia obire: illiberale artificium exercere: versari in sordida & tenui arte.

soetelen in den krijgh.

Suffaraneum

[pagina 503]
[p. 503]

aut caculam agere: cauponari, agere lixam.

soetel-papier.

Charta inepta, sordida.

soetel-werck.

Vile opus.

soeteler.

Mediastinus, mercenarius sordidus, cacula, caupo, lixa, mercator tenuis & vilis: sordidus. mercatura enim quaeuis tenuis, sordida est, teste Cicerone. & Sordidi putantur, qui à mercatoribus mercantur quod statim vendant: nihil enim proficiunt nisi admodum mentiantur. Cic. Offic.

soeteler in den krijgh.

Lixa: macellarius militaris: caupo militaris: suffarraneus: copiarius, teste Turnebo.

soetelrije.

Vile opus, sordidum artificium, inquinamentum, sordes, quaestus sordidus, quaestus illiberalis: ars sordida. & Inquinamentum, maculae.

Soeuwe. j sode.

Soffelen, suffelen.

Sufflare. gal. souffler: ital. soffiare: hisp. soplar.

soffen.

Sorbere, sorbillare.

sofflet.

Colaphus, alapa. gal. soufflet.

Soffraen. j. saffraen.

Sogh. j. soegh.

Sus, porca.

Sogh, sooghsel.

Succus.

Soght, socht.

fris. holl . j. saecht. Suauius, lenis.

Soye. j. sode.

Sol. j. sole.

Solea. germ. solle.

Sol ouer bol, solle-bol, sole-bol, sol oft sole ouer bol vallen.

Praecipitari: deorsum in caput cadere. q.d. solea supra caput.

solle-bollen.

Praecipitare. & Praecipitari.

solle sol.

hol. Spaerula loro iaculabilis: pila amentata.

sollen.

holl. In sublime iactare pilam.

Solck, sulck. j. solick.

Talis.

Sold, soldaet. j. soud, soudaet.

Solder, soller.

Lacunar, tabulatum, tabulata, orum; contignatio. vulgò solarium.

solder, soller.

Solarium. gal. solier: ital. solbio, solaio: ang. solar.

solder van de luyte. j. roose.

Magas, chelys.

solderen.

Coassare, coaxare, contabulare. & In solario siue horreo collocare.

solder-balck.

Trabs, trabs perpetua.

solder-berd.

Tignus assamenta, asseres.

solder-ribbe.

Tignus, tignum.

solderen.

Contignare, contabulare.

solderinghe.

Tabulata, orum: contabulatio, contignatio, coassatio, coaxatio asserum: & Solarium.

Sole van den schoen.

Solea. ger. solen. gall. soulier: ital. suola: hisp. suela: ang. soole, sole.

sole van den voet.

Solum pedis, vola pedis, vestigium planta pedis, inferior pars pedis. vulgò solea.

sole, pantoffel.

Crepida, solea.

solen.

Suppingere soleas.

Solement.

fland. Area domus.

Solfer.

Sulphur. gal. soulfre: ital. solfo: hisp. cufre. Ghe-leschte solfer. Sulphur factitium, sulphur mortuum. Leuende solfer. Sulphur viuum & fossile: metallum viuax, ignem non expertum.

solfer-lijm, solfer-kalck, solfer-kleye.

Bitumen.

solfer-mijne.

Fodina sulphuraria.

solfer-priem.

Sulphuratum.

solfer-stanck der aerden.

Mephitis: putor terrae quem sulphureae aquae effundunt.

solfer-steck.

Sulphuratum.

solfer-steck-maecker.

Sulphurarius.

solfer-wortel.

Peucedanum, herba stataria, pinastellum, foeniculus porcinus. herba radice nigra & crassa, odore graui putida.

solfer-achtigh.

Sulphuratus, sulphureus.

solferen.

Sulphure miscere siue aspergere.

Solick. j. so-lick.

Talis.

Sollen, sollebol.

vide sol.

Solte. j. sulte.

Soluwen, seulewen.

fland. Maculare. gal. souiller: ang. soile.

Som.

Aliquis, quidam: & Aliqui, quidam, nonnulli: ang. some.

som-tijds.

Aliquando, interdum, non-nunquam, quandoque.

som-wijlen.

Aliquando, quandoque, interdum.

Somber, sommer.

Nubilus, opacus. & Vmbra, opacitas. gal. sombre: his. sombra.

Somer.

Aestas. ger. summer: ang. sommer. Somer. quasi son heer,id est, solis dominus dicitur Petro Nannio. Becano autem somer quasi samer,id est, coaceruator, quòd aestas coaceruet ea quae ad victum sunt necessaria.

somer-draed. j. herft-draed.

[pagina 504]
[p. 504]

somer-fruyt, somer-oeft.

Pomum pręcox, praecoquum, aestiuum.

somer-hitte.

Aestus, feruor aestiuus.

somer goed.

Fruges aestiuae.

somer-hoed.

Causia.

somer-huys.

Aestina, orum: solarium, coenaculum, coenatio, diaeta.

somer-huys.

holl . j. speel-hius.

somer-hutte.

Vmbraculum.

somer-legher.

Aestius, orum.

somer-legheren.

Astiuare.

somer-looue.

Vmbraculum, pergula aestiua.

somer-saele.

Caenaculum.

somer-sielken.

Theristrum: vestis muliebris aestiui vsus.

somer-terwe.

Triticum trimestre, setanium, martium: quod vere seritur.

somer-tijd.

Aestiuum tempus.

somer-voghel. j. pepel.

Papilio.

somer-wende. j. sonne-wende.

somerachtigh.

Aestiuus.

someren, ver-someren.

Aestiuare.

somersch.

Aestiuus.

Somme.

Summa. germ. sum: gal. somme: ital. summa: hisp. suma: ang. somme. Somme ghelds. Summa pecuniae. Groote somme gheldts. Ingens pecunia.

som-penninghen. j. hoofd-penningen

somméren.

vide in Append.

Somme, some, pack, last.

Onus, sarcina, sarcina iumentaria, onus quod iumentum ferre potest. vulgò sauma, summa, soma. germ. som, saum: sax. some: gal. somme: ital. soma.

som-beeste.

Iumentum clitellarium, sarcinarium, vectarium.

som-decksel.

Stratum, instratum: vestis quae mulis aut equis insternitur.

som-esel.

Asinus clitellarius.

som-muyl.

Mulus clitellarius, sarcinarius.

som-peerd.

Equus clitellarius, sarcinarius: iumentum dossuarium.

som-ros. j. som-peerd.

som-sadel, scheen-sadel.

Clitellae: sellae dossuariae iumentorum ad onera commodiùs gestanda.

sommier.

vetus. fland. Iumentum clitellarium, sarcinarium. gal. sommier: ital. somiere: ang. sompter horse.

Sommer. j. somber.

Sommigh, som.

Aliquis, aliqua, aliquod. ang. some.

sommighe.

Aliqui, quidam, plerique, nonnulli.

sommighe wijle. j. som-wijle.

Sompe.

fland . j. kolue. Claua.

sompe. j. marotte.

Sceptrum morionis.

Sompe.

sax. sicamb . j. broeck. Palus.

sompigh.

sax. Palustris.

Sompe.

Claudus, claudicans. ital. zoppo.

sompen.

Cespitare, vacillare, offendere, claudicare. ital. zoppicare.

Son, sonne.

Sol, Titan, Phoebus. germ. sonn: gal. soleil: ital sole: his. sol: ang. sonne.

son-auond.

sax. sicam. Dies sabbati: feriae praecidaneae diei solis siue dominici.

son-dagh.

Dies solis, dies primus: dies Dominicus. Diem quem Mathematici Solis vocant, Christiani Domino adscribunt dicantque: est enim Dominus noster Iesus Christus verum mundi iubar, sol verus, & lux vera illuminans omnem hominem.

son-daghs kleed.

Cultus festus, vestis festa.

son-dauwe.

Solis ros, rorida, rorella, drosion, herbae genus.

sonachtighe plaetse.

Locus apricus, soli expositus.

sonnen, van de son.

Solaris.

sonnen-hitte.

Soles, solis aestus, solis ardores.

sonnen-iaer. j. rond-iaer.

Annus solaris

sonnen-schijn.

Soles, solis splendor, candor, fulgor: clarus aether.

sonnen-stand.

Solstitium: Libra diei somnique pares vbi fecerit horas, Et modium luci atque vmbris iam diuidit orbem. Virgil.

sonnen-straelen.

Radij solares.

sonnen-voghel.

Phoenix.

sonnen-wende.

Solstitium.

sonnen-wende.

Heliotropium, herba solaris, verrucaria, herba cancri: herba solis cursum sequens, seque cum sole circumagens.

sonnen wijser, sonnen-ur-werck.

Horologium sciatericum, horologium solarium: solarium.

Sond. j. sund.

sax Fretum.

Sonde, sunde.

Peccatum, delictum, erratum, crimen, noxa, noxia, culpa, piaculum. ger. sund: ang. sinne.

sond-offer.

Piaculum.

[pagina 505]
[p. 505]

sond-vloed.

Diluuium, cataclysmus, inundatio vniuersalis peccati causa.

sondaer.

Peccator.

sondigh.

Peccatis obnoxius.

sondighen.

Peccare, delinquere.

Sonder.

Sine, citra, absque, extra. Sonder twijfel. Absque dubio, procul dubio, haud dubiè, indubitatò, profectò.

sonder.

vetus . j. be-sonder. Singularis.

sonder-baer.

Singularis, specialis, praecipuus.

sonder-baerlick.

Singulariter, singulatim, priuatim.

sonder-eynde. j. kruys-dijstel.

Eryngium, capitulum martis, centum capita. q.d. sine fine: est enim carduus longè lateque prorepens: vnde & hisp. corredor. i. cursor, siue excursor dicitur.

sonderen.

Distinguere, seligere, separare, discernere. ger. sundren: ang. sondre.

sonderheyd.

Distinctio. In sonderheyd. Separatè, separatim, seorsum, priuatim: & Distinctè, praesertim.

sonderlinck, sonderlingh.

Specialis, singularis, peculiaris, distinctus: & Specialiter, speciatim, peculiariter, praesertim, praecipuè, distinctè, priuatim, sigillatim, singillatim, singulatim, singulariter. & Exquisitè, eximiè: & separatè, separatim: diuisim. ger. sundlich: ang. sundrely.

sonderlingh.

Peculiaris, singularis, specialis.

Sone.

Filius, natus, gnatus. ger. son, sun: ang. sonne.

sones dochter.

Neptis.

sones sone.

Nepos.

sones vrouwe, sones wijf.

Nurus.

Sonne. j. son.

Sol.

Sonst. j. sunst.

Aliter, alioqui.

Soo. j. so.

Ita, sic, &c.

Soode. j. sode.

Sooghen.

Lactare, mammam praebere.

sooghen, suygen.

Lactere, sugere vbera.

sooghen de boomen.

Inserere, inoculare.

soogh-lam.

Agnus subrumus.

soogh-vercken, speen-vercken.

Porcellus lactens, subrumus, orthragoniscus: nefrens.

sooghelinck.

Puer lactens, subrumus.

sooghsel, sogh.

Succus, lac humanum.

Soole, iole.

Ignaua femina: puella siue mulier sordida, inepta, insulsa. ang. soylet. i. sordidus. & ang soyle: gal. souiller. i. sordidare, inquinare.

Soom.

Fimbria, ora, limbus, instita, extremum vestimenti, peniculamentum ora retorta vestimenti. germ. saum: sax. soeme: ang. seame. i. suturae.

soomen.

Oram consuere, oram contortam siue complicatam consuere. ang. sovve, sevve. i. suere, sarcire.

Soore. j. sore.

Aridus.

Soorte.

Qualitas, figura, genus, species, ordo, modus, sors, consortium, conditio: & Par, aequalis. gal. sorte: ital. sorte: hisp suerte: ang. sorte.

sortéren.

Par pari iungere, simile simili sociare, consortes iungere siue sociare. & Instruere.

sorteringhe.

Res congeneres, res eiusdem generis, aequales.

Sop, top, t'sop.

Supremum, fastigium, cacumen, apex, culmen, summitas, coronis.

sop des booms.

Turio, cacumen.

soppen, tsoppen.

Apices siue cacumina demere aut amputare: decacuminare.

Sop. j. soppe.

Ius, iusculum. & Liquamen. & Liquor.

sope.

Ius.

sope, suppe.

Haustus.

sope waters.

Haustus aquae.

Soppe.

Ius, iusculum: liquamen.

soppe.

Panis è iure, offa è iure, panis iure maceratus, panis iurulentus, offa iussulenta: vulgò suppa. germ. supp: gal. soupe: ital. suppe: hisp. sopa: ang. soppe.

sopachtigh.

Iurulentus, iussulentus.

soppelore.

Sorbile, cibus sorbilis

soppen.

Intingere, insuccare, intingere panem in ius, pane in ius immerso vesci.

Sorbe, sorben-bese, sorb-appel.

Sorbum. Io. Gorop. Becan. à soer. i. acidus deriuat. quòd acidi vini habeat saporem: vnde Virgilio acida sorba vocantur. germ. sporapffel: sax. sorbappel: ital. sorbo: hisp. sorba, serua: ang. sorbe apple.

sorben-boom, sorb-appel-boom.

Sorbus.

Sore.

vetus . j. seer. Vlcus: & Dolor: angor. ang. sore, sorovve.

sore, soore.

sax. sicamb fris. Aridus.

sore. j. droogen haerinck, rooden haerinck.

Halec fumatum, quod auri vel

[pagina 506]
[p. 506]

aeris potiùs colorem in fumario ducit. Galli voce Gothica soretum nuncupaut, quòd subruffus ad atrum accedens color ea lingua sorus vocitetur. Adr. Iun.

sooren, soren, seuren.

Vlcerare, dolere, vrgere, angere, vrere, remordere. Dat soret oft seurt my. Id me vrit, ea cura me remordet: id mihi acerbum est.

soren, sooren.

sax. fris. sicam. Arescere, marcescere, languescere, essorer gal. siccare, & arescere dicitur. seare ang. vrere.

soren, seuren.

Praeuaricari, malè quidquam administrare.

soren, be-soren.

Fallere, decipere.

soren, seuren.

vetus. Suffurari, sublegere.

sorigh, seurigh.

Curiosus & molestus: percuriosus, plus iusto curiosus, morosus. & Dolosus, fraudulentus.

Sorgh-saed.

Melica: panici genus. vulgò sorgus. ital. sorgo.

Sorghe.

Cura, accuratio, solicitudo. ger. sorg: gal. soin, chagrin.

sorghe-loos.

Incuriosus, curae expers, negligens curae: securus.

sorghe-loose.

Ambulaia, mulier incuriosa ac ignaua.

sorghe-loosheyd.

Incuria, negligentia: securitas.

sorgh-saem. j. sorgh-vuldigh.

sorgh-vuldigh.

Solicitus, anxius, scrupulosus, sedulus, curiosus, solicitudinibus plenus.

sorgh-vuldigheyd.

Solicitudo, cura, scrupulus, anxietas, scrupulositas.

sorgh-vuldighlick.

Solicitè, anxiè, accuratè, curiosè.

sorghelick.

Periculosus.

sorghelickheyd.

Periculum.

sorghelicken.

Periculosè.

sorghen.

Curare, curam habere, curam gerere. & Ducitare, vereri.

Sorte. j. soorte.

Sot.

Stultus, fatuus, vesanus, bardus, stolidus, insulsus, imprudens, ineptus, vesanus, vecors: insanus, infipiens. gal. sot.

sot, sottaerd.

Morio. Sot int spel. Sannio.

sot zijn.

Desipere, delirare.

sotte-bol.

Stultus, morio, morologus.

sot-aerd.

Stultus, morio.

sots-klap.

Stultiloquium.

sots-kolue. j. marotte, polleken.

sots voere.

Ineptia: res stulta & inepta.

sotachtigh.

Insulsus, ineptus.

sotheyd, sottigheyd.

Stultitia, imprudentia, fatuitas, ineptia, vesania, vecordia, insipientia.

sottelick.

Stultè, stolidè, imprudenter, insulsè, ineptè.

sotten j. ghecken.

Ridere, nugari.

sotternije.

Stultitia, moria.

sottinne.

Stulta, fatua, inepta mulier.

Soud, sold, be-soldinghe.

Stipendium, aes militare. premium militare: vulgò soldata, soldum, solarium. ger. sold: gal. soulde: ital. soldo: his. sueldo. dicitur soud siue sold à sale quo milites obligantur, vt memores sint se illud accipere, quo firmam incorruptamque fidem seruare teneantur, quasi incorruptibili federe ducibus suis deuincti: quòd sale comesto fides confirmaretur: optimo iuramenti symbolo: qui enim sale comesto iurat, idem dicere videtur, ac si dixisset: sic ego conseruer atque hoc quod promitto sum seruaturus. L. Gorop. Becan.

soudaet, soldaet, soudenaer, soudenier, soldenaer.

Miles aerarius, stipendiarius, qui stipendia facit: mercenarius miles, miles mercede conductus: vulgò soldurius, soldarius, solidarius, solidurius. ger. soldat: gal. souldart: ital. soldado: hisp. soldato: ang. souldier. Soldurij, qui salario conducuntur: salis foedere deuoti: Sal enim apud priscos amicitiae foederumque symbolum fuit, atque à conseruando nomen habet: vnde salis in mensa euersio atque effusio, amicitiae ac fidei dirimendae ac dissoluendae symbolum vulgò putatur. I. Gorop. Becan.

soudije, soldije.

Stipendium. vulgò soldata.

Soudéren.

Solidare, consolidare, solidum & firmum reddere.

soudéren.

Ferruminare, plumbare, consolidare metalla, glutinare fragmenta. Soldéren,inquit Becanus, est firmissima commissura res connectere: quod in auro, borace, genere quodam salis nitri, quod inde chrysocolla nominatur, effici videmus. gal. soulder: ital. soldare: hisp. soldar: ang. sovvdre.

soudérsel.

Ferrumen, plumbatura: id quo consolidantur metalla: colla metalli. gal. souldure: ital. soldatura: his. soldadura: ang. sovvdre.

soudérsel van goud.

Chrysocolla. vulgò borax.

soudure. j. soudérsel.

Ferrumen.

[pagina 507]
[p. 507]

Sout.

Sal. ‘αλς. ger. saltz: gal. sel: ital. sale: hisp. sal: ang. salt. Wit sout. Salis flos. Sout ende brood. &c. Mola salsa. Sout ende brood eten, &c. Offam iudicialem edere. Erat haec offa panis certis verbis deuotus. & execratus destinatisque sententiis consecratus, qui reo offerebatur, sale etiam adhibito, fortè, quòd eius in execrationibus & dirarum imprecationibus soleat esse vsus: habebant autem Germani, Saxones, Belgae, alijque multi, hanc penitus insitam opinionem, non posse quemquam mali conscium, panem hoc modo dedicatum deuorare. Simile quid refertur de aëtite lapide trito & subcineritio pane decocto, quem fur mansum deuorare non potest; quin cogitur aut suffocari, aut fur deprehendi, decoctum glutire nequiens.

sout-back, sout-keete.

Salina, ae.

sout-brijne.

fland . j. pekel. Muria.

sout-keete.

Salina, ae: vbi sal excoquitur purgaturque.

sout-ketel.

Cortina salaria, tectum salarium.

sout kuyl.

Salina.

sout kuype.

Vas salarium, val salsamentarium.

sout-maecker.

Salarius.

sout-mangher, sout-mengher.

vetus. Salarius: qui sal vendit.

sout-pachter.

Salitor.

sout-put.

Salina, salifodina.

sout-sack.

Saccus salarius. & metaphor. homo tetricus & tristis: sic dictus à grauitate & pondere salis.

sout-spijcker.

Salina.

sout-vat.

Salinum. Sout-vatken. Salillum.

sout-vat. j. sout-kuype.

Vas salarium.

sout-ver kooper.

Salarius.

sout water.

Aqua marina.

soutachtigh.

Subsalsus, aliquantulum salsus.

souten.

Sallire, salire, sale condire, sallere: sale aspergere.

southeyd.

Salsedo, salis sapor, salsitudo.

soutinghe, soutsel.

Salitura.

soutsel.

Salitura, salsugo, salsilago.

Souter.

Psalterium: liber psalmorum.

Souwe. j. sogh.

Sus, porca. ang. sovve.

Souwe. j. sode.

Cloaca, &c.

S P

Spacemen een boecksken.

Libellum consuere, leuiter compingere.

Spacie.

Spatium, interuallum, intercapedo. gal. espace: ital. spacio: hisp. espace: ang. space.

spaciéren.

Spatiari, exspatiari, ambulare, deambulare. ger. spatzzieren: ital. passeggiare, spatiare: hisp. passear, espaciar.

spaciér-hof.

Ambulatio, ambulacrum, deambulatorium.

spaciéringhe.

Ambulatio, deambulatio.

Spade, spaey, spaegh.

Serus, tardus, serotinus: & Ser. germ spat.

spaden ghe-boren.

Cordus, serotinus, tardè natus.

spade vruchten.

Poma serotina, fruges cordae

spadelinck.

Serotinus.

spadelinck.

sax. sicamb. Agnus cordus, serotinus.

spadigh hoy.

Foenum cordum, serotinum.

Spade, spaeye.

Ligo, bipalium. ang. spedde, spade.

spade houweel.

Rutrum, pastinum.

spade.

vetus. Spatha, machaera. gal.espee: ital. espada: hisp. spada.

spadelken, spatelken, spayken.

Spathomela, tudicula, ligula, spatha, specillum: specillum latum. ger. spattel. sax. spatel: gall. espatule: ital. spatula: hisp. espatula.

spaeden, spaeyen.

Fodere, pastinare: agrum fodere.

spader.

Fossor, pastinator.

spadenier.

vetus. fland. Fossor.

spadenieren.

fland . j. pionnieren.

Spaecke.

Pertica.

spaecke, wind-boom.

Vectis.

Spaecken.

Hiare ariditate vel aestu ardore dehiscere, hiulcare, findi. ital. spaccare. i. findere.

spaeckigh, spaeckerigh.

Aridus, exuccus.

spaeckigh land.

Arua hiulca siti, aestis, ardore: terra siticulosa, hians aestu.

spaeckigh, spaeckerigh weder.

Sidereus aestus, solis ardores, feruentes aurae, aër torridus, aestus hiulcans agros.

Spaeye. j. spade.

Spaegh.

fland . j. spade. Serò.

Spaen.

Assula, ligneum putamen, pars materiae ascia abrasae aut securi truncatae. Spaenen, spaenderen. Schidia

[pagina 508]
[p. 508]

vel schidiae, assulae: fragmenta ligni quae dissiliunt: ramentorum crines. ger. spaen: sax. spoen.

spaen.

Cochlear. ang. spone. hinc visch spaen.

spaen, visch-spaen, schuym-spaen.

Spatha, rudicula, ligula.

spaens-groen, spaen-groen, spang-groen, koper-groen.

Aeris flos, aerugo aeris, rubigo quaedam in aere cùm virescit, psegma veterum clauorum, aerugo, scholecia rasa, aerugo rasa siue rasilis aes viride. germanis superioribus dicitur spangrun, spongrun, grunspon. sax. spungron.

spaens-wit. j. loot-wit.

Cerussa.

Spaeren.

Parcere, comparcere, reparcere, seruare. ger. sparen: gal. espaigner: ital. sparagnare, spananiare: ang. spare.

spaer-beck.

Perparcus.

spaer-becken.

Parcè nimis viuere, defraudare genium.

spaer-kant.

Perparcus, sordidus.

spaer-pot.

Capsella fictilis: aula siue olla parsimonialis.

spaer-saem.

Parcus.

spaer-saemheyd, spaerigheyd.

Parsimonia.

spaer-saemlick, spaerigh.

Parcè.

spaerigh.

Parcus.

spaerlick.

Parcè.

Spaercke. j. spercke.

Scintilla.

Spaersen.

fland. Spargere. gal. espandre: ital. spangere.

spaers-water.

fland . j. wij-water. Aqua lustralis.

spaersenlick.

Passim, sparsim.

Spalcke.

Regula, fascia, lamina. & Ferula: lignea tabula leuis, quae fractis ossibus continendis circumponitur.

spalcke van den gordel.

Bulla balthei.

spalcken.

Tendere, fulcire, fasciare. & Accommodare ferulas membris fractis: fasciare ferulis siue tabulis.

Spalte.

germ. sax. sic . j. splete. Rima, fissura.

spalten. j. splijten.

Findere findi. germ. spalten.

spaltinghe.

Fissura. & Dissidium.

Span.

ger. sax. sicamb. Lis, controuersia.

Spanghe.

Lamina: & Fibula: & Bulla: & Emblema: & Clauus ferreus capitatus: clauus maior. germ. spange: ang. spangle.

spanghe.

fland. j. windel. Fascia.

spangh-groen. j. spaens-groen.

spangh-maecker.

Fibularius.

Spanne.

Dodrans, spithama, palmus maior, interuallum inter pollicem & minimum digitum diductos. vulgò spanna. ger spaun: gal. espan: ital. spanna: ang. spanne.

spanne. j. veur spanne.

Lichas.

spanne.

vetus. Tignus tignum.

spannen.

Tendere, intendere, contendere.

spannen den boghe.

Intendere, sinuare, lunare, adducere arcum: curuare cornu.

spamen de bancke oft vier-schaere.

holl . j. bannen. Forum agere, iura exercere.

spannen met iemanden. j. aenspannen.

span-ader.

germ. Neruus.

span-ader onder de tonghe.

Ancyloglossum: linguae vinculum aut impedimentum, nodus linguae: neruus breuior linguam adstringens. vulgò filum linguae.

span-aderigh.

Ancyloglossus: cui lingua est breuiore membranula adstricta.

span-bedde.

sax. sicamb. Sponda. germ. spanbedt.

span-gordel.

Cingula, ae.

span-koorde.

Funis tensus: & Sufflamen.

span-ketene. j. rad-sperre.

Catena tensa: & Sufflamen.

span-leder.

sax. sicamb. holl. Corrigia calceamenti.

span-naghel.

sicamb. Dentale. & Clauus in curru. vulgò forale.

span-riem.

Fascia sutoria: lorum poplite & genu sutoris tensum, quo calceus suendus obstringitur. & Numella.

span-seel.

Compes equinus.

span-strick.

Sufflamen.

spans-voets, staend-voets.

Presso pede.

spans voets springhen.

Iunctis pedibus saltare.

spanssel.

Fascia: & Funis tensus. & Vitta: taenia.

Sparcke.

fland . j. ghenstere. Scintilla. ang. sparke.

sparcken van gloeyende ijser.

Stricturae.

sparckelen.

Scintillare. & Spargere, dispergere. ang. sparckle.

sparckelinghe.

Scintillatio: & Dispersio.

Sparghel, spergel.

Asparagus, corruda

[pagina 509]
[p. 509]

sparghel-wortel.

Spongia: asparagi radix satiua.

sparre. j. sperre.

Sparus, sudes.

Sparsen. j. spaersen.

Sparre.

germ . j. mussche. Passer. ang. sparrovv.

Sparwer. j. sperwer.

Accipiter.

Spat

holl . j. buyse. Tubus.

spat.

Vitium suffraginum.

spat.

sax . j. krampe. Spasmus.

spat.

ger. Duriusculi nodi siue tubercula iuxta vngulam vel coronam equi. Gesner.

spat-sieck peerd.

Iumentum suffraginosum.

Spatel. j. spadelken.

Spatula, rudicula.

Spatse.

sicamv. Passer. ger. spatz.

Spauwen. j. spouwen.

Speauter. j. peauter.

Specerije.

Aroma, odoramentum, species, vulgò spetiaria, spetia. ger. specerey: gal. especes: ital spiciaria: hisp. especeria, especies: ang. spices.

specerije-ver-koper.

Aromatopola.

specerij-winckel.

Aromatopolium, taberna aromataria.

Specht.

Picus, picus Martius, turbo: & Merops, apiaster. ger. specht: gal. pic: espec: ital. pico, piccio: hisp. pico.

Speck.

Lardum, laridum. ger. speck.

speck.

vetus. smeer. Adeps, aruina, pinguedo subcutanea.

speck. j. speck-hout.

Alburnum. quibusdam spin & spint.

speck hout.

Alburnum, adeps arboris, mollissima pars arboris teredini obnoxia.

speck-ghe-swil.

Steatoma apostematis genus, in quo pingue quiddam & adipi simile conclusum est.

speck hals.

Collum pingue, plurima ceruix.

speck-hals.

Tumor mollis & laxus in collo equi: vitium colli in equis. Gesner.

speck-maede.

Termes.

speck-muys.

germ. sax. sicamb. fris. Vespertilio. q.d. lardi helluo: quod carnes suillas de tradibus suspensas exedat.

speck-naelde, speck-natel.

sax. sicamb . j. lardeer-priem. Lardarium.

speck-priem.

Lardarium.

speck-tas-eye.

Moretum: genus libi ex lardo, ouis, &c.

speck-voghel.

sicamb. rectiùs specht-voghel. j. specht. Merops.

specken, lardéren.

Lardo transfigere. vulgò lardare.

Speeck.

Scurrilis, procax, contumeliosus.

speeck voghel.

holl. Sannio, scurra.

speeckheyd.

Scurrilitas, procacitas.

Speecke, spaecke.

Vectis.

speecke, rad-speecke.

Radius rotae. ger. speich, ratspeych: sax. speke: ang. spoke.

speecke, spie.

Impages.

speecke.

vetus . j. beytel. Cuneus.

Speeckel. j. speecksel.

Sputum.

speeckelen.

fland. holl . j. spickelen.

speecksel.

Sputum, saliua, excrementum oris. germ. speychel: ang. spitle, spetle, spittill, spettil.

speeckselachtigh.

Saliuarius, saliuosus.

speeckselen.

Spuere, saliuare.

Speene, speyne. j. spene.

Speere. j. spęre.

Speete.

fland . j. spuyte.

Speet.

sax . j. spit. Swijn-spleet, kneuel-speet. j. swijn-spriet, kneuel-spriet.

Speeuwen. j. spouwen, spicken.

Speyen, speyte. j. spouwen, spuyte.

Spey-voghel.

sax. sicamb. Sannio.

Speyeren.

fland. Diffringere. & Spargere, disgregare.

Speke j. speecke.

spekelen. j. speeckelen.

Spel.

Ludus, lusus, ludicrum. ger. spil.

spel, minnen-spel.

Ludus Venereus coitus.

spel, tuysch-spel.

Alea.

spel, schouw-spel.

Fabula, comedia, tragoedia, spectaculum, ludi, spectacula publica.

spel.

Instrumentorum musicorum harmonia.

spelen, speelen.

Ludere. germ. spilen.

spelen.

Ludere, amori operam dare, venerea voluptate frui: hinc ouer-spel, spel-kind,&c.

spelen op snaren, orghelen, pijpen.

Canere: fides aut organa pulsare, tibias inflare.

spelen een schouw-spel.

Fabulam agere, spectaculum edere.

spelen den sot. j. schęren.

Agere morionem.

[pagina 510]
[p. 510]

spelen de ghilde.

Facere largitiones: largiri & profundere.

spelen den edel-man. j. scheren.

spêl-berd.

Alueus lusorius, magis, abacus: tabula lusoria.

spêl-baene, tuysch-baene.

Forum aleatorium.

spêl-dinghen der kinderen.

Crepundia, puerorum ludicra

spêl-ghe-noot.

Sodalis, socius, compar.

spêl-ghe-selle.

Collusor, sodalis, socius.

spêl hof, lust-hof.

Horti, orum.

spêl-hof, spêl-huys.

Praetorium: villa vrbana: magnifica domus in agro.

spêl-hondeken. j. iongh-vrouwen hondeken.

spêl-houder. j. scholderer.

Exercitor ludorum aut alearum.

spêl-huys, spêl-hof.

Praetorium.

spêl-huys.

Theatrum, amphitheatrum.

spêl-kind.

holl. Parthenius, filius è virgine non nupta editus, Adr. Iun.

spêl-lieden.

Auloedi, tibicines.

spêl-man.

Auloedus, auletes, tibicen: choraules.

spêl-sieck.

Cupidus ludi.

spêl-plaetse, tuysch-baene.

Forum aleatorium.

spêl-trechter.

Pyrgus.

spêl-voghel.

Ludius, ludio, ioculator, histrio: & Lusibus iocisque deditus. homo voluptarius.

spêl-waeghen.

Scena. & Pegma.

spêler.

Lusor: & Histrio, actor, scenicus: & Lusor, aleo, aleator.

Spelle.

Acicula, spina. vulgò spinula. gal. esplinge: ital. spillo, spilletto.

spelle-doren.

fland. Alba spina.

spelle-maecker.

Acicularius.

spelle-nieuw. j. vier-nieuw.

spellen.

Aciculis figere aut nectere.

Spellen.

Ordinare syllabarum litteras, coagmentare syllabas, syllabas connectere. vulgò syllabicare. gal. espeller: ang. spell.

spellen.

metaph. Explanare, declarare ad minima vsque elementa: articulatim enucleare.

speller.

Syllabarius: qui syllabas connectere assuescit.

spellinghe.

Coagmentum syllabarum.

Speloncke.

Spelunca, specus, antrum, crypta, cauerna, spelaeum. ital. spelonca.

Spelte.

Far, zea, ador. vulgò spelta. ger. speltz: gal. espeautre: ital. spelta: hisp. spelta.

spelt-haen.

vetus. fland . j. sprinck-haen. Locusta.

spelt-maend.

September: mensis à farris messe dictus.

Spende, spinde.

Promptuarium, cella penaria. gal. despense: ital. dispensa.

Spenden.

Erogare eleemosynam. gal. despendre: ang. spende.

spend-stuck. j. spind-stuck.

Panis gradilis

Spene, spenne, sponne, spinne.

sicamb. fland. Succus, suctus, lac muliebre.

spene.

flan. holl. Papilla, capitulum mammarum: & Mamma, vber animalium.

spene, duym.

Cnodax: rotunda fibula è ferro in extremis scaporum capitibus adacta, quae in armillis versatur.

spene, spenen-vloed.

Haemorrhois, sanguinis profluuium per venas ani: & Condyloma, tuberculum ani simile haemorroidi vnde sanguis fertur: & Bronchocele, hernia gutturis, tumor rotundus in ceruice inter cutem & asperam arteriam, Barbaris botium dicitur.

spenen.

Continere, abstinere.

spenen.

Subducere lacte, subducere lac, depellere à mamma siue papilla, lacte: remouere a lacte: ablactare apud Eccl.

spenen.

Deflorescere: floribus amissis fructus formam primam producere: dicitur de arboribus, fruticibus, &c. gal. espener, espanir. i. aperire florem.

spensel.

Deflorescentis arboris fructus infans & informis: fructus deformatus, qui à delapsis floribus iam formatus existit: rudimentum fructus.

spen-kruyd.

Chelidonium minus, apium haemorrhoidarum, scrofularia minor, ficaria.

spen vercken, vigghe, soogh-vercken.

Porcellus, porculus, nefrens, porcellus lactens, subrumus.

Spenghel. j. spanghe.

Emblema.

Spenne.

fland . j. spene, spinne. Lac muliebre.

Spenne, sele.

Sedile, scamnum.

spenne-koetse, slaep-bancke.

Scamnum

[pagina 511]
[p. 511]

cubiculare, scrinium dormitorium, sponda.

Spercke. j. sparcke.

fland. Scintilla.

Spere.

Sparus, lancea, hasta. ang. speare.

sper-haye.

Galeus lanceatus aut aculeatus. vulgò centrina, piscis genus.

sper-kruyd.

Phu, valeriana, nardus rustica, marinella, genicularis, herba benedicta: herba cuius folia primò erumpentia mucronem hastae referunt.

sper-wortel.

Dracunculus, serpentaria maior: herba caule recto & laeui, instar lanceae.

Sperghel, sparghel.

Asparagus. germ. spargen: gal. asperges: ital. sparago: sparagi: hisp. asparagos, esparraguerra.

Sperlinck.

ger. sax. sicamb . j. mussche. Passer.

Sperre, sparre, stanghe.

Sudes, paxillus, vectis, contus, pertica, longurius, tignum oblongum. ang. sparre.

sper-hout, sperren hout.

Tignus, tignum.

sperren.

Tendere, extendere: latè deducere.

sperrelinck.

ger. sax. sicamb. Obex, pessulus.

Spers-waeter. j. spaers-waeter.

Spertelen.

Agitare siue motare manus pedesque: & Palpitare.

spertel-beenen.

Agitare & pulsare pedibus, palpitare pedibus.

Sperwaen, sporwaen.

flan . j. sperwer.

Sperwer.

Accipiter fringillarius, accipiter minor mas: nisus. vulgò speruerius. ger. sperber. spervver: gal. espreuier: ital. sparuiere: ang. sperhauke. speruerius in Latina translatione legis Salica accipitur pro accipitre minore.

Sperwer-bese.

Sorbum. ger. spoerbieren: sax. speruerbern.

sperwer-bese-boom.

Sorbus.

Spet, spit.

Veru, obelus. ger spiss: ital. spedo: ang. spette, spytte. Speten van de herten. Subulae, cornua simplicia, tubercula cornuum recta ceruorum.

Spet, spete, speet.

sax. Hasta, verutum.

spet, lenden-pijne.

Lumbago.

spet-hert. j. spetken.

Subulo.

spet-muys.

sax. Sorex: mus araneus.

spet-vercken, spit-vercken. j. braed-vercken.

Nefrens.

spetken, spitken.

Veruculum.

spetken, spet hert.

Subulo: ceruus cui prima & simplicia erumpunt cornuum tubercula: ceruus iunior simplicibus & rectis cornibus. ang. spittart harte.

speten.

Figere, defigere, configere, pangere, fodicare.

speten met de spelle.

Affigere acicula.

speten het vleesch.

Figere carnes verubus.

spetten.

fland . j. spitten. Fodere.

Speur, spore.

Vestigium.

speuren.

Inuestigare, vestigare, indagare, lustrare vestigia.

speur-hondt.

Ichnobates, canis ferae vestigiis insistens, canis sagax, odorus, odorisequus, odorator. canis gallicus, plaudus: canis venaticus, canis emissarius: qui vestigiorum odore feras exploratas & repertas latratu prodit.

speurer, speur-volgher.

Indagator, inuestigator.

speurigh.

Sagax.

speuringhe.

Indago, indagatio, inuestigatio.

Speurie. j. sporie.

Spergula.

Spick. j. spijck.

Spickerinck, spick-herinck.

sax. sicam . j. buckingh. Halec passa.

Spicken.

Sputare, saliuam spuendo dispergere. ang. spitte.

spickelen.

Aspergere siue inspergere passim congeriem punctorum tanquam granorum: maculis distinguere in modum guttarum: variegare.

spickel-kaese.

hol. fris. Caseus recens & mollis.

spickinghe.

Pytisma: leuis sputi irrigatio.

spick-haerinck.

sax. sicam . j. buckingh. Halec passa.

Spie, spiede, be-spieder.

Speculator, explorator. vulgò spia. ger. speher, aussspeher: gal. espie, espion: ital. spia, spione: ang. spie, espie.

spien, spieden.

Speculari, explorari, sciscitari, indagare, inquirere vulgò spiare: vox gallis, hispanis, italis & anglis communis. gal. espier: ital. spiare: hisp. aspiar: ang espie, spie.

Spie, spije, spiecker.

Clauus, clauus interiectus, assula inspicata, assula in acumen tenuata.

spien, spijen.

Inspicare, in modum spicae acuere: & Clauis ligneis figere.

[pagina 512]
[p. 512]

Spiecken

sax. sicamb. Aqua recenti macerare.

Spieck-olie. j. spijck-olie.

Spiecker. j. spijcker.

Spieghel.

Speculum. ger. spieghel: ital. specchio, speglio: hisp. espeio.

spieghel der deughden.

Exemplar virtutum.

spieghel nemen aen andere. j. spieghelen.

Exemplum capere.

spieghel-ghe-vecht.

sax. sicamb. Pugna imaginaria, pugnae simulacrum. quasi quis vellet pugnare cum sua imagine quam videt in speculo.

spieghel hars.

Refina concreta, pellucida: instar speculi splendescens, transluens.

spieghel-maecker.

Specularius.

spieghel-meese.

ger. sax. sic. Fringillago, parus minor, auis variis coloribus nitidè, pulchreque distincta.

spieghel-slecht.

Aequus, planus, leuis & politus instar speculi.

spieghel-steen.

Specularis lapis, selenites, lapis lunaris, lapis aphroselinus, lapis Arabicus. vulgò glacies Mariae.

spieghel-visch.

Faber, gallus marinus, zeus.

spieghelen.

Intueri speculo, consulere speculum, imaginem contemplari in speculo.

spieghelen aen andere.

Sapere alieno periculo, ex aliis condiscere ex aliis exemplum sumere, doceri exemplis aliorum.

Spier, spier-voghel, spier-swalcke, spier-swaluwe.

Apus cypselus: auicula ex genere hirundinum.

spier. j. kuyt, brade.

Sura.

spier.

Pulpa, caro musculosa, caro musculis inclusa sine ossibus: torus, lacertus, lacertorum torus. & Pulpamentum auis: carnes laterum: carnis delicatioris & tenerioris atque albioris pars in auium pectore: vulgò album auis, caponis, &c. i. het wit.

spier-sack.

sax. sicam. Mantica, pera, pera viatoria.

spierinck. j. spier.

Pulpa.

spierinck, spierlinck.

Apua cobitis. vulgò spiringus. ang. spirling.

Spiesse, spietse.

Lancea, hasta, sarissa, contus. ger. spiess.

spies-draegher.

Doryphorus, hastatus, sarissophorus.

spies-glas.

Stibium, stibi, stimmi, platyophthalmum, antimonium: mineralis genus instar vitri fragile, radiis longis nitentibus, instar lancearum splendens. q.d. vitrum laceatum. ger. & sax. spiessglas.

spies-hout, spiesch-hout.

fland . j. waghen-schot.

spies-ijser.

Cuspis, spiculum.

spies-schacht.

Hastile.

spies-hert. j. spit-hert.

Subulo.

spies-stanghe.

Hastile.

spies-volck.

Hastati.

Spiet.

vet. flan. j. spiesse. Hasta. sax. speit.

spietse. j. spiesse.

Hasta.

Spij-voghel. j. speeck-voghel.

germ. sax. sicamb. Scurra, dicax, irrisor.

Spijcke, spick. j. lauender.

Spica nardi. gal. aspic: ital. spigo: hisp. espiga: ang. spike, spick.

spijck-narde.

Nardus, nardus Assyria. officin. spica nardi.

spijck-olie.

Oleum nardinum, vnguentum spicatum: oleum siue vngentum ex foliis & spicis nardi.

Spijcker, spiecker.

Clauus in modum spicae vel spiculi acutus.

spijcker-boor, naghel-boor.

Terebra.

spijcker-boorken.

Terebellum.

spijckeren, spieckeren.

holl. Clauo figere.

Spijcker.

ger. sax. sicamb. Cella penaria, horreum, cella.

spijcker, koren-spijcker.

Horreum frumenti, horreum pensile, granarium.

spijcker, sout-spijcker.

Salina, cella salaria.

spijcker.

fris. holl. Armamentarium agricolae: armamentarium rusticum, cella rustica.

Spije, spie.

Clauus, clauus interiectus: & Fibula: axiculus vel clauus qui per tignorem capita traijcitur, vt ea contineat: assula.

Spije.

sax. fris. sicamb . j. speecksel. Saliua, sputum.

spije.

fland . j. spuye. Emissarium, obex aquarius.

spijen, spijghen.

sax. fris. sicamb . j. spouwen. Spuere.

Spijlen.

hol. fris. Stipites intergerini in alueariis: bacilli decussatim compo-

[pagina 513]
[p. 513]

siti quibus apum opis innititur.

Spijnde. j. spinde.

Promptuarium.

Spijse, kost.

Cibus, cibarium, epulum, epulae, dapes, esca. ger. speyss.

spijsen.

Cibare, nutrire.

spijsen den vyuer.

Piscinam augere prole piscium.

spijs-brood.

Panis cibarius, secundarius.

spijs-kamer.

Penarium, promptuarium.

spijs-koeck.

Libum condimentarium.

spijs-kooper.

Obsonator.

spijs-kruyd.

Olus.

spijs-kruyd.

sicamb. Condimentum.

spijs-meester.

Architriclinus, praefectus cellae penariae, promus condus.

spijs-merckt.

Macellum.

spijs-strate.

vet. sax. sicamb. Gula.

spijs-verkooper.

Macellarius.

Spijt.

Iracundia, stomachus, indignatio: & Despectus, contumelia, opproprobium, odium. Spijt iemanden doen. Vrere aliquem, aegrè alicui facere. Te spijte van v. Odio tui velisnolis, te inuito. gal. despit: ang. spite, despite.

spijten.

Stomachari, indignari: & Vrere, malè vrere: & Pigere. Dat spijt my. Hoc me vrit: aegrè hoc fero: piget me: hoc malè me habet.

spijtigh.

Contumeliosus, infestus, odiosus, petulans, procax: & Stomachosus iracundus. & Auersus, iratus: densatus, aculeatus.

spijtigheyd.

Stomachus: & Contumelia, petulantia.

spijtiglick.

Stomachosè, contumeliosè, iracundè, retulanter, procaciter.

Spilden.

vetus . j. spillen. Attenuare.

Spilder.

vetus. fland. Tenuis, gracilis, exilis.

spilder-been, spille-been.

Myscelus.

Spilgroen, spilioen.

q.d. spanion Canis Hispanicus, canis auiarius, campestris, canis aucupatorius. gal espaignol: ang. spaniel. Rouw spilgioen. Canis villosus.

Spille.

Fusus, instrumentum quo lanificia tenuantur in fila. à spillen siue spilden i. attenuare, minuere: qua ratione fusus à fundendo dictus, quòd dum trahitur voluendo quasi liquefieri videtur. germ. spindel: ang. spindle.

spille, spil-boom, vijse.

Cochlea.

spille, wind aes.

Succula.

spille vanden wendtel trap.

Scapus: truncus scalarum cochlidum.

spille van den arm.

Pechys, vlna, maius os lacerti.

spille van den toren. j. naelde.

spille-been, spilder-been.

Myscelus: qui crura habet exilia, murinis similia, vt Graeca habet etymologia: vel fusis, vt Teutonica.

spille-korfken, spinne-korfken.

Calathus qualus, quasillus.

spille-haluen.

vetus. A parte matris, à matre, matris causa. q.d. fusi causa.

spille-haluen be-staen.

Cognatum esse per foeminini generis personas, quarum officium est fusos tractare.

spille-maghe.

vetus. Cognatus per foeminini sexus personas cognatione iunctus. vide sweerd-maghe.

spille sijde.

vetus. Linea foeminea, prosapia foeminina.

spille-weruel, spin-wordel.

Verticulum, verticillum.

spillen, spilden.

vetus. holl. Attenuare, minuere: spargere, diffundere: dilapidare, decoquere: disperdere, consumere. gal. guespiller. i. prodigere.

Spin, spint, spind.

sicamb. Sumen, suis abdomen: caro exos circa vmbilicum suis.

spin, spint.

germ. sax. sicamb. holl . j. speck van den boom. Alburnum.

Spinagie.

Teutlomalache. vulgò spinachium, fortè à semine spinis aculeatis non absimili. gal. espinars: ital. spinazzo: ang. spinache. Adr Iun.

Spinde, spijnde.

Cella penaria, cella promptuaria, promptuarium, armarium. gal. despense: ital. dispensa: hisp. despensa.

spinde

Pars esculenta.

spinde

Panis gradilis: sportula.

spind-brood, deyl-brood.

Panis gradilis, panis qui eleëmosynae loco egenis distribuitur. vulgò spinda.

spind-stuck. j. spind-brood.

spinden.

Diuidere siue distribuere viritim panes, obsonia, & reliqua necessaria egenis.

spindinghe.

Visceratio. vulgò distributio

Spindse.

Fascis cocularius: fasciculus ligni minuti: fasciculus cremiorum, cremium.

[pagina 514]
[p. 514]

Spindel-hout, spindel-boom.

Euonymus, carpinus. germ. spindel-baum: angl. spindelire. à fusis nempe, sicut gal. fusin: & ital. fusano.

Spinte, spenne, sponne.

fland. Lac muliebre, lac humanum.

Spinne.

Araneus, aranea: animalculum quod telas orditur, quibus muscae irretiuntur. germ. spinn: ang. spider.

spinnen.

Nere, torquere fusum, versare pollice fusum, torquere fila, torquere stamina, nere stamina, trahere pensa, carpere pensa, deducere fila: torta versato ducere stamina fuso. ger. spinnen: ang. spinne.

spin-hoere. j. spinne.

Araneus, aranea.

spinne-kobbe, spinne-koppe.

Araneus.

spinne-koppe.

Orchis andrachnitis. herba cuius flos aranea similis.

spinne-koppe, wolf-besien.

Herba paris: vua versa: vua lupina. q.d. aranea: ab ementita videlicet aranea forma, quam bacca vnà cum reflexis exiguis alabastris per maturitatem exprimit. R. Dodon.

spinne-korfken. j. spille-korfken.

Qualus, quafillus, calathus.

spinne-muys.

Mus araneus.

spin-radt.

Rhombus.

spin-rock.

Colus: instrumentum ligneum quo pensum sustinetur. vulgò rocca. ital. rocca: hisp. rueca.

spinne-webbe, spinne-weue.

Aranea, vestis aranei, tela aranearum, scutulatum rete aranei, scutula aranei, vesca.

spinne-net. j. spinne-webbe.

Aranea.

spin-sijde.

Bombycinum: id quod nent bombyces vermiculi.

spinne-wiel.

Rhombus.

spinnersse, spinster.

Lanipendia, lanifica, quae net.

spinsel.

Tela, filum.

Spinsse. j. spindse.

Spint j. spin.

Alburnum, &c.

Spint

sicamb . j. kistken. Cistella, theca.

Spinte.

Corbula: cophinus, vas vimineum: mensura frumenti aut auenae.

spinte haueren.

Quadrans auenae, modiolus, choenix, demensum.

Spit. j. spet.

Veru.

spit.

hol. Lumbago, vitium & debilitas in lumbis.

spit-houweel. j. houweel.

Pastinum.

spits, spitse.

Mucro, cuspis, spiculum, acies, acumen. & Cacumen, fastigium. ger. spitz.

spits.

Acies: exercitus instructus ferro & telorum acumine.

spits, spitsch, spitsigh.

Acuminatus, aculeatus, acutus, mucronatus, cuspidatus, fastigiatus: & Aculeatus, pungens & mordens, dentatus. & Arrogans, superbus.

spits-boeue.

sax. Aleator improbus.

spits-hoofdt, spits-kop.

Cilo, homo acuminato capite.

spits-muys, spit-muys.

sax. sicamb. Sorex.

spits-sinnigh. j. scherp-sinnigh.

spits recht. j. scherp recht.

Summum ius, strictum ius.

spitsen.

Exacuare, praecuere, spiculare.

spitsigh. j. spits.

Aculeatus, dentatus: mordax, &c.

spitsigheyd.

Aculeus, acies.

spitten.

Fodere, agrum pastinare, terram perfodere.

spitter.

Fossor, pastinator.

Splenter. j. splinter.

Splete.

Rima, fissura, crena. ger. spalt.

spletigh.

Hiulcus, fissus, fatiscens.

spletten.

fland . j. splijten. Findere. ger. spalten.

spletter.

sax. fris. sicamb . j. splinter. Assula. & Festuca.

splijten.

Findere, hiulcare, hiulcum facere.

splijten.

Agere rimas, ducere rimas: diduci, findi, diffindi: dehiscere.

splijt-mijte.

Homo sordidus, cumini sector. q.d. sector mitae, siue minutissimi oboli.

splijt-naeghel.

sicamb . j. nijd naeghel.

Splinter.

Assula, schidium, aculeus ligneus.

splinteren.

Secare in assulas, excutere assulas, comminuere in schidia.

splinter-wijs.

Assulatim, assulosè: minutim, in minimas assulas.

Splissen.

Rudentum partes extremas absque nodo coniungere.

Splitten.

vetus . j. splijten.

Spoed.

Progressus, processus.

spoed.

Festinatio, properatio, acceleratio. σπουδη. ang. spede.

spoeden.

Festinare, properare, accelerare, progredi, σπουδεύειν. ang speede.

[pagina 515]
[p. 515]

spoedigh.

Properans, festinus.

spoedighen. j. spoeden.

Festinare, properare.

Spoele.

vetus. germ. Canna, arundo.

spoele.

sax. sicamb . j. schacht. Caulis pennae, calamus.

spoele, spoel-tuyte.

Panus, tramae inuolucrum, glomus textorius. filorum congeries. vulgò spola. it spola & spuola.

spoele schiet-spoele.

Radius, panuellium: instrumentum quo subtegmen stamini inseritur.

spoele.

ger. sic. Panis triticeus oblongus.

spoele, spoel-worm.

Tinea rotunda, lumbricus, vermis in corpore humano. ger. spulvvurm: sax. spolvvorm.

spoelen.

Tramam rhombo in cannam glomerare, in panum fila cumulare, legere fila rhombo.

spoel-pijpe.

Canna pani.

spoel-rad. j. spoel-wiel.

Rhombus.

spoel-wiel.

Rhombus: machina qua trama glomeratur in circulum: harpedone: rota glomeratoria, qua fila rotando conglomerantur.

spoel-worm. j. spoele.

Tinea.

Spoelen spuelen.

Diluere, colluere, eluere, sordes tollere.

spoelen den mond.

Colluere, abluere os.

spoel vat, koel-vat.

Aquiminarium, nasiterna, trichilum.

spoel-wijn, spuel-wijn.

Lora, vinum secundarium, dilutum vinaceorum, deuteria: aqua affusa expressis acinorum folliculis in dolium coniectis: vinum acinaceum.

spoelinghe, spuelinghe.

Colluuio, colluuies: proluuies.

Spoelte.

vetus. sax . j. spuyte. Sipho.

Spoghen.

vetus. fland . j. spouwen.

Spoysten.

Spirare naribus.

Spoke. j. spoocke.

Spon.

vetus . j. spaen.

Sponde.

Sponda, lateralis structura lecti: propriè autem teutonicè sponde dicitur anterius lecti fulcrum. ger. spanbett: ital. sponda.

Spongie.

Spongia. gal. esponge: ital. sponga, spogna: hisp. spongia: ang. sponge.

spongie,

Laterna spongiosa, foraminosa, fistulosa. vulgò absconsa. gal. vvalon. esconse: ang. skonce, sconse.

spongie.

holl . j. duyge van t'vat. Epistomium, obturaculum quod ori dolij inseritur, illudque obstruit: cadi obturamentum. vulgò spongia: quod è materia spongiosa, & subere plerunque constet.

spongie-gat. j. bom-gat.

Sponne.

fland . j. spene, spinne. Succus, lac.

sponne, spunne.

vetus . j. borste. Mamma, vber.

Spoocke, spoocksel.

sicamb fris. hol. Spectrum, larua, phantasma.

spoockerije.

sicamb. fris. holl. Laruarum ludibria, cacodaemonis imposturae.

Spoor-waer.

fland . j. sperwer.

Sporck. j. sprock.

Fragilis.

sporck, sporcken-hout.

Alnus nigra. vulgò frangula.

Sporck-kelie. j. spor-kelle.

Februarius.

Spore.

Calcar, calx ferratus. vulgò sperona. ger. sporn: gal. esperon: ital. sperone: hisp. espuela: ang. spurre, spoore.

sporen, de sporen geuen.

Calcaria equo admouere, siue adhibere: agitare equum calcaribus, concitare, stimulare, pungere: subdere calcaria equo.

spor-slaeghs rennen.

Citato equo contendere, subdere calcaria equo: calcaribus subditis effreno equo ferri.

Spore, speure.

Vestigium.

sporen. j. speuren.

Inuestigare.

sporkelle, sporkel-maend.

Februarius: mensis quo frigoris vestigia adhuc apparent.

sporkel-bloeme.

Narcissus luteus, pseudonarcissus, Februario mense florens.

Spor-waer. j. spoor-waer.

Sporie. j. spurgie.

Lathyris.

sporie, speurie, spurrie.

Spergula, polygalon.

sporie-boter.

Butyrum autumnale: quod autumno & primo vere colligitur, cùm vaccae spergula herba vescuntur.

Sporte, leeder-sporte.

Climacter, gradus scalae.

Spot.

Ludus, lusus. & Irrisio, irrisus, derisus, deridiculum, nasus, cauilla. ang. sport.

spotte.

fland. Macula, naeuus. ang. spot.

spotten.

Ridere, irridere, deridere, ludibrio habere, ludificari, cauillari, naso suspendere adunco, subsannare. an. sporte.

spotten.

fland. Maculare, aspergere maculis. ang. spotte.

[pagina 516]
[p. 516]

spot-reden.

Cauillum, scomma.

spot-voghel.

Sannio, scurra, cauillator.

spot werck.

Ludibrium.

spot-woord.

Cauillum.

spot-wijse.

Ioculariter, ridendo.

spotter.

Irrisor, derisor, cauillator: subsannator.

spotterije j. spot.

Irrisio, cauilla.

spottigh.

Iocularius, ioculatorius, ludibundus, nasutus, salsus.

spottighlick, spottelick.

Ioculariter, iocosè, per iocum & risum, ridiculè.

Spouwe.

vetus. sicamb. Saliua, sputum: & Vomitus.

spouwen, spijen.

Spuere, screare, eiicere sputum. σπείειν. germ. speuvven: ang. spitte.

spouwen.

Vomere. ang. spevve.

spouwen.

rectiùs spouden . hol j. klieuen. Findere: & Findi. ger. spalten.

spouwen, spouden, spauden den visch.

Exdossuare piscem, exossare. ger. spalten: gal. espauler: ital. spallare.

spouwinghe.

Screatio, screatus: & Saliua, sputum & Vomitus: & Rima, fissura.

spouwssel.

Saliua, sputum: & Vomitus.

Spraecke.

Sermo, locutio, oratio, lingua, idioma: Fama rumor, sermo vulgi ger. sprach: ang speache.

spraecke houden.

Colloqui, miscere colloquia.

spraecke-loos.

Elinguis, mutus, qui fari non potest, infans

spraeck-saem. j. ghe-spraeck-saem.

Affabilis, comis.

Sprancke, spranckel. j. sprenckel.

Spreeden. j. spreyden.

fland. holl. Spargere, extendere.

spreeder.

hol. fris . j. slaep-laecken.

Spreeuw. j. kaf.

Acer, palea. germ. spruvver: sax. sprevv.

Spreeuwe.

Sturnus. ang. sprevvise.

spreeuw-pot.

Loculamentum fictile auicularum

Spreyden.

Spargere, sternere, tendere. ang spreade.

spreydelincks.

Sparsim, passim.

Spreken.

Loqui, proloqui, dicere, fari, effari: verba facere, habere. ang. speake.

spreken veur iemanden.

Spondere pro aliquo, fideiubere.

spreken met iemanden. j. samen spreken.

Colloqui, communicare.

spreken met den broode.

adag. Parasitari.

spreken ten besten.

Intercedere. vide Beste.

sprek-baerigh.

vetus. Affabilis.

sprek-woord.

Dictum, adagium, prouerbium, paroemia, verbum.

Sprenckel, spranckel.

sax. fris . j sprinckel. Bruchus: locustae genus.

sprenckel, spranckel, sprancke.

fland. Scintilla, fauilla.

sprenckel, sprinckel.

Macula adspersa.

sprenckelen, sprenghelen, sprenghen.

Spargere, aspergere, dispergere: & Variare, variegare. ang. sprinckle.

sprenck vat, sprenckel-pot.

Clepsydra, harpagium.

sprenck vier. j. sprengh-vier.

Herpes.

sprenck, waedel.

vetus . j. quispel.

sprenck-water.

vetus . j. wij-waeter.

sprenghen.

Spargere, aspergere, inspergere, sparsim fundere. ger. sprengen.

sprenghen het vleesch.

Sale inspergere, sale condire carnes.

sprengh-vier, sprinck-vier.

Herpes.

Spreucke, sproke.

hol. Verbum, prouerbium, adagium, paroemia, dictum, dicterium: acroama.

Sprewer. j. spreeuw.

ger. sax. sicam. Palea, acer.

Spriet.

Venabulum: & Pedum, agolum, baculus pastoralis. & Bidens. & Cuspis.

spriet van den mast.

Antenna, lignum transuersum in malo.

spriet tusschen de beenen.

Feminum partes superiores: interuallum inter femina.

spriet-boom. j. spriet.

Antenna.

spriet-ooghen j. sprietel-ooghen.

Caligare, hallucinari.

spriet-straete.

fland. Biuium, via bifida.

spriet-wegh

fland. Biuium.

sprietelen

fland. Spargere, dispergere.

sprietel-ooghen.

fland . j. spriet ooghen. Caligare, hallucinari, lolio victitare, scintillare oculis, dissipare aciem oculorum, dispergere visum: quae singula sunt, gemina videre.

sprinck-bal.

Halter. sprinck-ballen. Halteres: massulae plumbeae quibus in saltu librant se, vt certius assiliant: vel quibus gressum suspendunt illi qui in extenta chorda ambulant.

sprinck-keuer.

Bruchus.

[pagina 517]
[p. 517]

Sprinck, spronck.

Origo, scaturigo, scatebra ang spring.

sprinck, springh, springende water.

Aqua saliens, fons saliens, fons viuus. & Scaturigo, scatebra.

sprinck. j. sprinck vloed.

Fluctus aestuarius.

sprinck-borne.

vet. Scatebra, scaturigo.

sprinck-hael.

vetus . j. sprinck-haen. Locusta

sprinck-hael, springael, sprinck gael, springhel.

vet. Catapulta: balista machinae bellicae genus, ballistae tormentum. gal. leod. espringall, vulgò trebuchetum. gal. trebucet. i. trutina, libella, Iust. Lips. vide Blije.

sprinck-haen.

Locusta. q.d. gallus saltans.

sprinck-haenken.

Artelabus.

sprinck-haye.

Galeus glaucus: piscis incredibili agilitate quatuor cubitorum altitudine è mari exiliens, ne praedae ac lanienae pateat. Lemnius.

sprinck-henghst.

Equus admissarius, emissarius.

sprinck-keuer, sprenckel.

Bruchus.

sprinck-kruyd, sprinck-koren.

Lathyris, cataputia minor. & Piperitis, siliquastrum.

sprinck-net.

Pantheron. vulgò rete saltabundum.

sprinck-peerd. j. sprinck-henghst.

sprinck-ruyter, reysigher.

Desultor.

sprinck reyse.

Eruptio, excursio.

sprinck-stock.

Contus.

sprinck tijd.

vetus. Ver. gal. printemps: ang. spring.

sprinck-vier, sprengh-vier.

Herpes, herpes miliaris, herpes pustulosus, zona, ignis serpens, ignis sacri species per artus repens serpentibus pustulis. q.d. ignis prosiliens.

sprinck-vier inde locht.

Bolis, lampas, lancea ardens: genus facis in aëre.

sprinck-vloed, sprinck-stroom.

Fluctus aestuarius, aestus maritimus maior, aestus maris plena luna concitati.

sprinck-wal.

Orca piscis.

sprinck wortel. j. sprinck-kruyd.

sprinckel, sprenckel.

sax. sicam. Bruchus: locustae genus.

sprinckel sprenckel.

Macula adspersa.

sprinckelen, sprenckelen.

Spargere, aspergere. ang. sprinckle.

sprinckelingh.

Aspergo, aspersio, aspersus, us.

springhen.

Salire, saltare. germ. springen.

springher.

Saltator.

springael. j. sprinck-hael.

Sprock.

fland . j sporck. Fragilis.

Sprock-kelle, spor-kelle

Februarius.

Sprockel.

holl . j. molm. Caries.

sprockel.

Cremium.

Sproet, sproetsel, sproetel.

Lentigo, lenticula: macula subruffa aut pulla, faciem maximè infestans. ang. spot.

sproetachtigh, sproetigh.

Lentiginosus.

Sproke, spreucke.

Dicterium.

Spronck.

Saltus.

spronck.

vetus. Fons, origo, scaturigo. ang. spring.

spronck-reyse. j. sprinck-reyse.

Eruptio.

Sprot.

sax. sicam . j. sproet Lentigo.

Sprot.

Apua infumata. vel Harengae soboles, siue halecis pullus, vt quidam putant: ang. sprote, sprate.

sprot, sardijn.

Sarda pisciculus.

sprot.

Pullus, germen.

sprotten.

vetus . j. spruyten. Fruticare, pullulare, germinare.

Sprote. j. sporte.

Gradus scalae.

Sprouwe. j. schuyl

Aphthae.

sprouwe, pips.

Pituita: gallinarum morbus.

Sprouwer. j. sprewer.

Palea.

Spruyte.

Frutex, germen, pullus, surculus, planta.

spruyt-ghe-was.

Frutetum, frutectum.

spruyt-groeue.

Seminarium.

spruytkens der kruyden.

Cymae, cymata, prima germina, asparagi.

spruyten.

Surgere in altum.

spruyten.

Germinare, pullulare, fruticare, fruticescere. germ. sprossen: ang. sprovvte.

spruytsel.

Germinatio, pullulatio.

Sprutte.

sax. sicamb . j. spuyte. Sipho.

Spuelen. j. spoelen.

Diluere.

Spulgioen. j. spilgioen.

Spurie. j. speurie.

Spuye, spise, sluyse.

Septum, cataracta, cataractae claustrum: comma, obex aquarius, emissarium: locus qui aquam emittit sistive, obicibus vel demissis vel reclusis.

Spuyte.

Sipho, siphon. sax. speyte.

[pagina 518]
[p. 518]

spuytken.

Siphunculus.

spuyten.

Siphone exonerare, exspuere, spuere.

spuyt-wal.

Physeter: piscis cetaccus fluctum aquarum in altum reflans.

Spul.

vetus. holl . j. spel. Ludus.

spulcks.

hol. fris. Petulcus, petulans, lasciuus, catuliens: in venerem pruriens.

Spunne.

vetus . j. spene.

Spunt.

sax. sicamb. Operculum.

spunt-gat, spunt-lock.

sax. sicamb. Orificium.

Spurde

sax. sicamb. rood-schare. Tomus aselli piscis.

Spurgie. j. sprinck-kruyd.

Lathyris. gal. espurge: ang spurgie.

Spurie. j. sporie.

S Q

Squamme. j. swamme.

S T

Stackel-swijn.

sax. Histrix.

Stad, stede.

Locus.

stad grijpen.

Ratum esse, valere auctoritate, oportunè valere. vulgò locum capere.

stad-houder.

Legatus, vicarius: vice & loco alterius substitutus. vulgò vice-dominus, locum tenens: loci seruator.

stad-houder des konincks.

Prorex: regis absentis locum & vices gerens.

stad-houder-schap.

Praefectura vicaria, praefectura fiduciaria.

Stad, stede.

Vrbs, oppidum, ciuitas. ger. statt. stat (inquit Ioannes Heroldus) à statiuis Romanis deriuatum videtur vocabulum, atque in vsum Germanicae linguae receptum.

stad-bode.

Viator, stator: nuncius vrbicus.

stad-boeck.

Tabulae publicae.

stad-busse.

Spinter: quale viatores siue statores & nuncij vrbium gestant.

stad-dienaer, stad-knecht.

Apparitor, stator, minister ciuitatis, minister magistratus, lictor.

stad-gheld-kamer.

Aerarium.

stad-ghe-noot.

Popularis, ciuis.

stad-grauen.

Fossae vrbis.

stad-huys. j. raed-huys.

Basilica, curia municipalis: curia ciuitatis, domus augusta, augustale.

stad-ioncker.

Patritius.

stad-kind.

Prodigentiae condemnatus: cui tanquam prodigo bonis interdictum est. q.d. puer siue pupillus ciuitatis. Dissipator enim bonorum suorum supra id quod per ciuitatis magistratum statuitur, nec emere nec vendere quicquam potest.

stadt-kind maecken.

Bonis prodigo interdicere: prodigum declarare, prodigentiae condemnare.

stad-kiste.

Aerarium, archiuum.

stad-knecht. j. stad-dienaer.

Apparitor, stator, lictor.

stad-mueren.

Moenia, muri.

stad-paelen. j. ban mijle.

stad-recht.

Ius ciuile, ius municipale, ius praetorium.

stad-schrijuer, greffier.

Scriba, graphiarius.

stads-man, steds-man, stadsch-man.

Oppidanus.

stad-vesten.

Moenia.

stad-wapen, busse.

Spinter.

stadlick.

Vrbanus, oppidanus.

stadlicken.

Vrbanè, ciuiliter.

stadlickheyd.

Vrbanitas, ciuilitas.

stadsch, stedsch.

Oppidanus.

Stade. j. staede.

Staeck.

Stipes, baculus, fustis, pedamen, pedamentum, sudes, paxillus: statumen, palus, pila, terminus. germ. staeck: hisp estaca. ang. stake.

staeck daer men nae speelt.

Paxillus.

staeck van den doel.

Scopus.

staeck, schauot-staeck.

Columna Menia: ad quam damnati alligati verberantur: palus numellarius.

staeck.

Stirps, progenies, soboles.

staecken.

vetus . j. stoppen. Stipare.

staecken.

Palare, pedare, statuminare, statuminibus firmare, pangere, figere, stabilire, statuere, sistere, terminare.

staecken het werck.

Opus sistere, desistere ab opere, desistere operari.

staecket. j. staecketsel.

staecketsel.

Sepimentum, septum, vallum, palatio, pedatio, sepes palata: sudetum, crebisurus, apud Ennium: vallum crebris suris, hoc est, palis munitum, Festus, I. Lips. styli caeci, Hirt. in bello Afric. lignei stipites cuspidati & depacti, vt cerui, ad arcendos hostes à

[pagina 519]
[p. 519]

munitionibus: vulgò steccatum. ital. steccato.

staecketsel.

Cantherius.

staecksel, wijn-gaert-staketsel.

Iugum.

staecketselen.

Palare, pedare, statuminare, vallare.

Staede.

Commoditas, vtilitas, opportunitas, locus: & Otium, tempus vacuum. De staede hebben. Tempus vacuum habere.

staede.

vetus. ger. sax. sicamb. Statio nauium, portus.

staede, staeye.

Fulcrum, sustentaculum, columen. gal. estaye: ang. staeye.

staede.

Auxilium. Te staede komen. Venire auxilio, auxilio esse, assistere, auxiliari, praesto esse, opportunè & commodè venire. Staede doen. Vsui esse, prodesse, commodo esse. In staede staen. vetus . j. ont-set doen.

Staeden.

Stabilire.

staeden.

In statu collocare.

staeden, ghe-staeden.

Concedere, permittere.

staedigh, ge-staedigh.

Stabilis, firmus, constans, assiduus: continuus. ger. staets.

staedighen. j. be-vestighen.

Confirmare.

staedighlick.

Constanter, assiduè, continenter.

staedigheyd.

Constantia.

staeds.

Continenter, iugiter, indesinenter, assiduè. & Assiduus.

Staedsie. j. stagie.

Contignatio.

Stael.

vetus. fland . j. steel. Scaus, caulis, caudex. ang. stalke.

stael blind.

fland. sicamb . j. stock-blind. Prorsus caecus.

stael-blind peerd.

Equus in oculo laesus. Aug-stal. ger. vitium in oculo, Gesnero dicitur. Nostrates, inquit, vulnus oculi ab acuto aliquo ligno infixo, den aug-stal vocant.

Stael.

Chalybs, stomoma, nucleus ferri, acies ferri: genus durissimi purgatissimique ferri, quo ferrum induratur. ger. & sax. stahel: ang. steele, steill.

stael oft scherp van het mes.

Acies.

stael van de verwe.

Tincturę probatio.

stael, staelken, monster.

Exemplum, specimen: exiguum quiddam mercis quod à venditore spectandum profertur.

stael-herd.

Durus instar chalybis.

stael-ijser.

sicamb . j. vier-stael.

staelen, van stael.

Chalybeus.

staelen boghe.

Balista chalybea, arcus balistarius, arcubalista, arcus brachio chalybeo, siue lamina instructus: scorpius, scorpio.

staelen hoed. j. storm-hoed.

Pileus chalybeus.

staelen spieghel.

Speculum chalybeum.

staelen, ver-staelen het ijser.

Indurare ferrum chalybe.

staelen oft verwen de wolle.

Sufficere lanam medicamentis, inficere.

staelen het laecken.

Plumbeo sigillo munire pannum probè tinctum.

staelen. j. stallen.

Merces exponere.

stael-hof.

Locus vbi infecti siue tincti panni sigillantur.

stael-loot.

Sigillum plumbeum pannis stehy telisve tinctis appensum.

Staen.

Stare, sistere, consistere, ἵστημι. ger. ston, stehen: it. star: his. star: ang. stande.

staen.

Esse. In vreese staen. In metu esse, in periculo versari. Wel staen met iemanden. In gratia esse cum aliquo Quaelick staen met iemanden. Esse in offensa apud aliquem. Wel staen. Rectè esse, bene se habere, rectè valere.

staen.

Situm esse. Antwerpen staet van Machelen vier mijlen. Antvverpia distat Machlinia quatuor miliaribus: Antvverpia abest à Machlinea quatuor miliaria, vel quatuor milliaribus.

staen.

Decere, conuenire. Dit kleed staet v wel. Sedet tibi haec vestis, apta est & conueniens tuo corpori: decet, conuenit. Dat staet v te doen. Tuum est id facere.

staen ter voeten.

Obnoxium esse multę.

staen, costen.

Stare, constare. Dier staen. Magno constare: magno stare. Liuius.

staen nae hooghen staet.

Contendere ad summa, petere honores: ambire, venari, captare, aucupari, adspirare.

staen nae iemands leuen.

Appetere vitam alicuius, Cic. mortem alicui moliri: imminere exitio alicuius: insidiari alicuius vitae.

staen veur iemanden.

Stare ab aliquo, alicuius causam tueri.

staen oft in-staen veur iemanden.

Spondere pro aliquo, vadimonium

[pagina 520]
[p. 520]

promittere, vadem esse alterius sistendi, praestare aliquem, praedem esse pro aliquo, fideiubere, ad se recipere.

staen op iemanden.

Niti aliquo initi alicuius consilio, auxilio, pręsidio, gratia, auctoritate, potentia: fiduciam collocare in aliquo.

staen te pande.

Oppositum esse pignori.

staende.

Stans.

staende slagh.

Pugna stataria.

staende thouwelick.

Constante matrimonio.

staende dinghe.

hol. fris . j. ghe-spannen vier-schaere.

staende voet.

Pes porrectus: iusta pedis mensura.

staende waeter.

Aqua stagnans, aqua reses, stagnum.

staends-voets, voets-staends.

Statim, ilico. vulgò pede stante.

staends-voets, spans-voets.

Presso pede.

Staet.

Status, conditio. & Fortunae conditio. gal. estat: ital. stato: his. estado: ang. estate, state.

staet eere.

Honor: ordo, fastigium, dignitas, sors, ratio, locus, munus, officium.

staet.

Pompa: apparatus solennis cum ostentatione & magnificentia.

staet van wijsen.

Status iudicij. Proces ghe-stelt in staet van wijsen. Controuersia profligata: litis agitatio profligata, & ad iudicationem vergens. Budaeus.

staet maecken van den sterf-huyse.

Commentarium bonorum conscribere. vulgò inuentariare.

staeten des lands.

Ordines prouinciae.

staeten ver-gaederinghe.

Panegyris, conuentus panegyrici.

staet-dochter.

Honoraria & nobilis pedisequa: puella praetextata, ingenua & innupta.

staet-ghierigh.

Ambitiosus.

staet-ghierigheyd.

Ambitio.

staet-graf.

Cenotaphium, tumulus honorarius, bustum inane, tumulus inanis, monumentum memoriae dicatum, in quo corpus illatum non est.

staet-ioncker.

Famulus honorarius nobilis: nobilis assecla: praetextatus assecla.

staet-kamer.

Thalamus, cubiculum nuptiale. & Caenatio, caenaculum.

staet-soechte.

vetus. Ambitio.

staet-soechtigh.

Ambitiosus.

staet-tabbaert.

Toga palmata, picta: trabea vestis triumphalis regum & monarcharum.

staet-waghen, hanghende waghen.

Pilentum: carpentum vehiculum pensile quo matronae & principum mulieres vehuntur.

staetigh, staetelick.

Grauis, seuerus, constans: auctoritate & reuerentia valens: magnificus, elatus. ang. stately.

staetigh ghe-laet, staetigh wesen.

Forma stata, modesta, modica, media, vxoria.

staetigheyd.

Grauitas, seueritas, constantia, decentia: magnificentia.

staetighlick.

Grauiter, seuerè, constanter, decenter, magnificè.

staets, stets.

ger. sax. sic. Assiduus: & Assiduè.

Staeuen. j. stauen.

Staf.

Baculus, scipio, fustis, pedum. ger. stab. ang. staffe.

staf, krootse.

Lituus pontificius, siue pontificalis: baculus instar Mosis seu Aaron virgae, quo populi vitia castigantur.

staf-sweerd

Sica, dolon.

Stafelrije, stapeel.

fland. Tabula sartoria, pluteus sartoris.

Staggeren.

Titubare: vacillare pedibus. ger. staggelen: ang stagger.

Stagie.

Contignatio, solarium, tabulatum, contabulatio, coaxatio, pegma, stega, στεγη. gal. estage ang. stage. videtur deriuari à stijghen. i. eleuare.

Stagie, ostagie.

Obses. vulgò stagium, obstagium. gal. ostage: ital staggio, hostaggio: ang. hostage. Videtur habere affinitatem cum nostrate dictione staen siue in-staen. i. spondere, vadimonium promittere, vadem esse.

Stake, staken. j. staecke, staecken.

Stal.

Stabulum, septum, praesepe, mandra, mansio armenti aut gregis. vulgò stalla. ger. stal: gall. estable: ital. stalla. his. establo: ang. stal, stable.

stal.

vetus. Sedes, sedile: cathedra. vulgò stallium.

stal.

Locus in quo res venales disponuntur. στελμα.

[pagina 521]
[p. 521]

stal-band.

Capistrum.

stal-boom.

Vacerra, longurius: stipes ad quem alligatur in stabulo equus: repagulum.

stal-broeder, stal-ghe-selle. j. rot-gheselle.

Commilitio, contubernalis.

stal-henghst.

Equus admissarius, equus emissarius. vulgò stallo, stallonius. gal. estallon: ital. stallone: ang. stallion.

stal-houder.

Pecuarius.

stal-keersse. j. stal-licht.

stal-knecht.

Stabularius, stabuli custos.

stal-licht.

flan. Lucerna collocata in aris aut locis eminentioribus. à stallen siue stellen. i. ponere, collocare.

stal-licht, stal-keersse, dwaes-licht.

Ignis fatuus, ignis erraticus: ignis prope terras in aêre proximè permanens & haerens. Brabantis stal-licht,Flandris stal-keersse dicitur, a stal. i. stabulum: quòd praecipuè conspiciatus iuxta stabula, nempe bouilia, ouilia, patibula quoque, cemiteria, culinas, aliaque id genus loca densis humoribus infecta.

stal-meester.

Equarius.

stal-staeck.

Vacerra.

stal-sieck peerdt.

Equus in stabulo siue equili assiduò se continens.

stallen.

fland . j. stellen.

stallen, in den stal stellen.

Stabulare, in stabulo locare. & Stabulari, in stabulo agere.

stallen, staelen.

Merces disponere, exponere, expedire, explicare vendendi causa, στέλλειν. gal estaller.

Stallen.

Vrinam proiicere, eiicere, vel mittere. vulgò stallare. ital. stallare. Stallare, inquit Scaliger, dicuntur equi, quum ad vrinam emittendam quiescunt: quia quum recenter veniunt in stabulum, quod stallam vocant Germani, tunc ferè vrinam solent emittere. ang. stale, vrina dicitur.

stal-kruyd, prangh-wortel.

Ononis, anonis: herba cuius radix vrinas prouocat, & renum calculos comminuit.

stallinghe.

Stabulatio, stabulum.

Stalle.

vetus. Lotium, vrina. ang, stale.

stalle, stelle. j. kreke.

Fossa verticosa.

Stalpen met den voet.

Pede quatere, vngula ferire.

Stam.

Caudex, truncus, stipes, stirps. germ. stam. ang. stemme.

stam, ge-slacht.

Stirps, genus: propago, soboles, progenies, sanguis. στίμμα. stemma. ger. stam.

stam-goeden. j. stock-goeden.

Bona haereditaria.

Stamelen, stameren.

Balbutire, impeditè loqui, titubare, vacillare lingua. germ. stamlen: ang. stamber, stammer.

stamel-bold.

sicamb . j. stameler.

stameler.

Balbus, balbutiens, titubans, haesitans lingua, traulus, blaesus.

stamelinghe.

Haesitatio linguae, titubatio, titubantia oris.

Stamet.

Vestis subtilibus filis laneis texta.

Stamijne.

Stamineum textum: & Cilicium: textum è pilis, percolandis liquoribus aptum. vulgò staminea. gall. estamine: ital stamegna: hisp. stamena: ang. strayner.

stamijn-sack.

Cilicium.

stamijnen.

fland. Percolare cilicio.

Stammet.

Telae siue panni tenuioris genus.

Stamp. j. slagh-hout.

Telum ruidum.

stampel. j. stempel.

stampen.

Tundere, contundere. germ. stampffen. ang. stampe.

stampen in den mortier.

Pinsere, pinsare, contundere, terere pistillo terere, tundere in mortario.

stampen met voeten.

Calcare pedibus, conculcare: insultare.

stampen ende smooren.

Intonare verbis & verberibus, ventose minari: proijcere ampullas & sesquipedalia verba: ira agitari, supplodere insultare.

stamp-molen.

Moletrina, pistrinum.

stamper, mortier-stamper.

Pistillum.

stamper. j. heye.

Fistuca.

stampijen.

Supplodere, insultare.

Stanck.

Foetor, putor, pedor, sordes, graueolentia, odor grauis, malus, teter: virus. germ. gestanck: ang. stinck.

stanck ver-ockselen. j. ocksel-stanck.

Hircus, virus alarum.

stanckaerd. j. stinckaerd.

Stand.

Statio. & Stabilitas, firmitas.

stand.

Status, res, conditio. germ. stand: gal. estat: ital. stato, stado: hisp. estado: ang. stat.

stand.

Decentia, conuenientia.

standaftigh, standachtigh.

Stabilis,

[pagina 522]
[p. 522]

constans, firmus, perseuerans.

standaftigheyd.

Constantia, stabilitas, firmitas, perseuerantia, fortitudo animi, grauitas.

standaftighlick.

Constanter, perseueranter, firmiter.

stand-vastigh. j. standaftigh.

Stabilis, constans.

stand vincke, stand vliet der schouden.

Antes camini, mutilus infumibili angularis: eminens lamina, regula, siue planca in camini latere

standaerd.

Vexillum, signum, labarum, vexillum slatarium, signa, signa militaria, vulgò standardus. gal. estandart: ital. stendardo: hisp. estandarte: ang. standert, standerde.

standaerd, seghe-teecken.

Tropaeum, trophaeum.

standaerd, stander.

Columna, columna arrectaria, orthostata.

standaerd, molen-asse.

Axis molaris.

stande.

Labrum, alueus statarius, orca, cadus.

standel-kruyd.

Cynosorchis.

standen.

vetus . j. staen. Stare. angl. stande.

stander. j standaerd.

standigh.

Stabilis.

Stanghe.

Stipes, pertica, vallus, sudes, vectis, fustis, longurius, sparus, sparum, contus, hastile, phalanga. vulgò stanga. ger. stang: sax. stange: ital. stanga.

stanghe, tack.

Ramus.

stanghen.

Adminicula, prosubulae: rami in ceruorum cornibus, qui imi pendent ante frontem.

stanghe. j. mast.

Malus nauis.

stanghel, stenghel.

ger. sax. sic. holl. Caulis, stipes, scapus, stipula.

stanghel-knoopken.

Geniculum, stipulae vel caulis intermedium.

Stap.

vetus . j. staf. Baculus.

stap. j. stichel.

stap, stip.

Gradus, passus, vestigium. ang. steppe.

stap.

vetus . j. sporte. Climacter.

stap.

Spatium duorum pedum.

stap-hands.

fland. holl. Statim, euestigio, confestim, sub manu.

Stapeel.

fland. brug. Pluteus: appendix sartoria: tabula in qua sartor operas conficit.

Stapel.

vetus sax. sicamb. holl. fris . j. krekel. Cicada.

Stapel.

Stabulatio, sedes, statio: & Dispositio, constitutio.

stapel.

Pes, fulcrum cui sedes vel aliud quid innititur. Becan.

stapel.

vetus. fland. hol . j. steel, stanghel. Caulis, stipes, scapus.

stapel.

vetus. Pyramis. ang. steple.

stapel oft mijte houts.

Meta siue strues lignorum. ital. stipa.

stapel.

Emporium: forum rerum venalium. vulgò stabulum & stapula: Locus publicus, inquit Lud. Guiccardin. quo Principis auctoritate & priuilegio vina, coria, frumenta, lanae, aliaeque merces exoticae vendendi causa conuehuntur. gal. estape. Stapula, inquit Adrian. Iunius, purè puteque Gallicae originis creditur, qua significatur priuilegium beneficiariae vrbi collatum, sistendi & ab instituto cursu retrahendi merces exoticas, quas negotiator importat, vt nimirum eo loco stabulentur ac conquiescant, quò venum prostituantur quauis tandem conditione, &c.

stapelen.

Constabilire, stabilire, firmare. gal. establir: ang. establyshe.

stapelen.

In metas siue strues componere.

stapel-huys.

Domus in qua res paratae collocantur: promptuarium, horreum.

stapel-huys van hout.

Lignile.

stapel-recht.

Ius fori.

Stapel, stappel. j. stap.

Gradus. germ. staffel.

Stappe. j. stap.

stappen, stippen.

Calcare, vestigium figere, gradi ang. steppe.

stappens. j. stap-hands.

Statim.

Starre, starren. j. sterre, sterren.

Staue. j. staf.

Baculus, virga.

stauen der tonnen. j. duyghen.

staue, boeck-staue.

ger. sax. sicam. Litera.

stauen.

vetus. Pigere, pangere, statuere.

stauen oft veur-stauen den eed.

Concipere verba iuramenti, certam verborum formulam alicui dictare, quam ille iisdem verbis referat: praeire verba iuramenti: vel, praeire verbis: praeire iuraturo formulam verborum certam. Dicitur stauen & veur-stauen,q.d.

[pagina 523]
[p. 523]

spellen siue veur-spellen: dictat enim praetor iuranti verba iuramenti, haud secus atque ludimagister puerulis elementariis referenda elementa, quae stauen & boeck-stauen vocant Germani.

Steck.

Stipes, baculus, baculum, bacillum. vulgò stecca. ital. stecca, stecche: hisp. estaca: ang. sticke.

steck oft schijue int spel.

Scrupus.

steck, stock.

Cippus, numella.

steck, snaer-steck. j. slotel.

steck blind. j. stick-blind, stock-blind, stek-blind.

stecke-knecht, stocke-knecht.

Phylacista, carceris custos, lictor.

steck-raepe.

Napus, bunias.

steck steenen.

fland . j. kae-schieten.

stecken.

Figere, pangere, claudere ligneis clauis.

stecken.

vet. sax. sicamb . j. steken. Fixum esse, infixum esse, haerere.

steck-pille, stek-pille.

Balanus, glans. vulgò suppositorium.

Stede.

Domus rustica, parua villa.

stede, plaetse.

Locus, sedes. ang. stede.

stede. j. stad.

Vrbs, ciuitas, oppidum.

stedeken.

Vrbicula, oppidulum.

stedsch, stadsch.

Oppidanus, vrbanus, ciuilis.

stedsch man.

Ciuis, municeps, oppidanus.

stede grijpen. j. stad-grijpen.

stede-garson.

fland. brug. Apparitor. q.d. famulus ciuitatis.

stede vast.

Fixus loco, assiduus, stabilis, constans.

steden.

vetus. Sistere. & Stabilire, confirmare, constituere.

stedigh.

sax. sicamb. Stabilis, firmus, fixus, continuus, assiduus. & Sedulus in officio.

stedigh, steegh.

Pertinax, peruicax, obstinatus.

stedigh oft steegh peerd.

Equus restitator, equus retractans, refragator, refractarius, contumax: saepius restitans & subsistens, ita vt nec vi, nec verbis ad pergendum in via vel opere cogi possit. q.d. loco manens subsistensque.

stedigheyd. j. steegheyd.

Pertinacia.

stedighen.

vetus. Stabilire.

steds.

Assiduus, continuus. & Assiduò.

Steede. j. stede.

steeden. j. steden.

Steegh. j. stedigh.

Stabilis: & Pertinax: & Obstinatus, &c.

Steegh

hol. fris . j. stijgh, steyl. Accliuus, leuiter ascendens cum acumine. ang. stay.

steeghe oft steyle plaetse.

Praecipitium.

steeghen, stijghen, steyghen.

Eleuare, in altum tollere, adscendere, conscendere.

steegher. j. stegher.

fland. Gradus. ang. stayre.

Steel j. stele.

Caulis, scapus.

Steen.

Lapis, petra, saxum. germ. steyn: ang. stone. Kostelijcken steen. Gemma, lapillus pretiosus.

steen.

Sex librae: & Octo librae: pro mercium & regionum diuersitate.

steen.

Domus lapidea & Castellum. & Turris. hinc multa arcium, castellorum, oppidorum nomina.

steen, ghe-vanghenisse.

Carcer publicus, ergastulum.

steen, graueel.

Calculus, lithiasis.

steen, dobbel-steen.

Talus, taxillus, alea, tessera.

steen in de besien.

Vinaceum, semen, gramen acini.

steen van pruymen oft kersen.

Os siue osciculum pruni aut cerasi.

steen-backer.

Figulus laterum, laterarius.

steen-bancke.

Saxum, scopulus in mari.

steen-bickeler.

vetus. Latomus: & Caementarius.

steen-bijter. j. steen-bicker.

Cinclus, lithocopus: auicula calculos rostro feriens.

steen-bock.

Ibix, caper siluestris, montanus. & Aegoceros, capricornus.

steen-breke.

Saxifraga, empetron.

steen-dood.

Emortuus, atque rigidus instar lapidis: qui obriguit tanquam totus in lapidem conuersus.

steen-duyue.

Columba saxatilis, fera columba in saxis nidulans.

steen-eycke.

Ilex.

steen-gheyte.

Ibex, rupicapra.

steen-ghe-mul.

Rudus.

steen-groeue. j. steen-put.

Latomia, lapicidina.

steen-gruys.

Rudus.

steen-herd.

Lapideus, durus instar lapidis.

[pagina 524]
[p. 524]

steen-hertigh.

Durus corde, crudelis, immitis.

steen-hoen.

Lagopus. perdicis genus.

steen-houwer.

Lapicida, latomus, lithurgus.

steen-kauwe.

Monedula petrea: cornicula in praeruptis saxis & excauatis pecris nidulans.

steen-klaueren.

Trifolium corniculatum, trifolium odoratum. q.d. trifolium saxatile. nascitur enim in locis asperis & ruderibus.

steen-klippe, steen-rootse.

Rupes saxum.

steen-kolen.

Lithanthraces, lapides carbonarij, carbones saxei, terra Pharmacitis & Ampelitis: fossitia nigra, assulosa: carbones fossitij, assulosi: qui è terrae visceribus eruuntur, duri instar lapidis. ardentes modo bituminis.

steen-kosten.

Sumptus carceris vel custodiarum.

steen-kraye.

Pyrrhocorax cornix rupium.

steen-krijter, steen-smetser.

Vlula saxatilis, tinnunculus: & Falco degener: vlula in turrium muris nidificans: & Cinclus; lithocopus.

steen-kuyl. j. steen-put.

Latomia.

steen-lijm.

Lithocolla: glutinum quo lapides coniunguntur.

steen-oud.

Senex capularis, decrepitus: silicernium ger. steyn-alt: sax. steyn old: dicitur steen oud eadem ratione qua silicernium: quod prono in terram capite silices spectet.

steen-ouen, kareel-ouen.

Lateraria.

steen-palm.

vetus. Ilex.

steen-peck.

Pix arida, concreta, excocta, pix naualis: zopissa, pix dura instar lapidis.

steen-poel, steen-put.

Latomia.

steen-poeler.

vetus. Lapicida.

steen-puystkens.

Vari: dura & pusilla faciei tubercula, velut rotundae salebrae.

steen-put, steen-kuyl.

Latomia, latumia, lapicidina, lapicedina, saxifodina.

steen-put.

Puteus siue fons lapide constructus.

steen-put-waeter.

Aqua fontana.

steen-raue.

Coruus saxatilis: rupibus siue petris inhabitans.

steen-roch.

Raia clauata.

steen-rootse, steen-klippe.

Rupes, petra, cautes, saxum, scopulus.

steen-rootsige plaetse.

Salebra aspretum.

steen ruyte.

Ruta muraria

steen-saed, perlen-kruyd.

Lithospermum: herba semina tanquam calculos ferens, candore & rotunditate margaritarum, duritia verò lapidea.

steen-slijper, diamant-slijper.

Gemmarum politor.

steen-smetser. j. steen-krijter.

steen strijder.

Lithoglyphus, sculptor lapidum. & Lithotomus: qui calculos vesicae exscindit.

steen-slooten.

sicamb . j. kae-schieten.

steen-swaelwe.

Hirundo saxatilis.

steen-vaeren.

Scolopendrium, calcifraga, asplenum. herba quae in parietibus & saxis siliceis nascitur: & calculos vesicae comminuit.

steen-valck.

Lithofalco: falco lapidarius Gesner.

steen-violieren.

Viola lurea, leucoion luteum, viola saxatilis vel muralis. vulgò cheiri.

steen-waerder, steen-wachter, stock-meester.

Carcerarius, carceris praefectus, commentariensis, ergastularius: philacista.

steen-walle.

Maceria, maceries.

steen-wegh.

Via lapidibus strata: agger viae.

steen-weghen.

Sternere viam lapidibus.

steen-werp.

Iactus lapidis.

steen-wl.

Noctua saxatilis: lagopus: asio.

steen-worm.

Asellus, oniscus: mille peda, centipeda: vulgò vermis petrarum.

steenachtigh.

Lapidosus, calculosus.

steen-achtigh sand.

Glarea: terra scruposa.

steenachtigh fruyt.

Pomum calculosum, lapidosum, calculis scatens.

steenen, van steen.

Lapideus.

steenen heym.

Maceria.

steenen kruycke.

Vas fictile.

steenigh

Lapideus, saxeus.

steenighen.

Lapidare, lapidibus obruere, lapidibus cooperire aliquem, lapides in aliquem iacere.

steenken.

Lapillus, scrupus, scrupulus.

steenken-beenken.

Gemmae mangonizatae, interpolatae. & Gemmarum mango, gemmarum interpolator: mango margaritarum, margaritarius.

Steert.

Cauda. à stieren siue stueren,

[pagina 525]
[p. 525]

inquit I. Gorop. Becanus, propterea quòd caudae in auibus idem vsus sit qui gubernaculo in nauibus. Quid quòd & canes in currendo cauda velut gubernaculo vtuntur, & quod maximè huic etymologiae Becani suffragatur, Sciurus leuissimo ligno vel cortici insidens cauda erecta velificans fluuium traijcit, vtiturque; cauda pro velo.

steert, sleyp.

Syrma.

steert.

sax. sicamb Anus, podex. & Vropigium

steert

Reliquum vini, ceruisiae, aut alterius rei quae mensura aut numero venditur.

steert-been. j. stiet-been.

Os coccygis, os caudae.

steert-bollen. j. sterte-bollen.

steert-breydel. j. steert-riem.

steert-loos.

Mutilus cauda.

steert-riem, achter-kroppier.

Postilena: lorum crassius sub iumenti cauda.

steert leyder.

Vragus, tergiductor.

steert-sterre.

Cometa, pogonia.

steert-vederen.

Vropygij pennae.

steertel. j. stertel.

Ligula.

steerten.

vetus. Fugere. ang. starte.

Stef-vader.

sax . j. stief vader.

Steghe, stijghe.

sax fris. holl. sicamb. Angiportus, viculus, semita, trames.

steghe

ger. sax. sic . j. stegher. Gradus: scalae.

steghe. j. stijgh

Viginti.

Steghel.

Fulcrum.

steghel-reep steegh reep.

Stapia, stapes, subex, siue subiex subsellaris, pedaneus: staticulum: in quo pedes firmantur & quasi stant commodioris vectationis & adscensus causa. ger. stagrieff: gal. estrier. ital staffa: ang. stirope, stirupe. vulgò strepa sellae, scansile.

steghen, steeghen, steygheren, stijgen.

Adscendere, eleuare.

stegher, steegher.

fland . j. trap. Gradus, scala.

Steygh. j. steegh, steyl.

Accliuis.

steygh-reep. j. steghel-reep.

steyghe. j. steghe.

Semita.

steyghen, steygheren. j. steeghen.

Eleuare, scandere.

steyghen het water. j. steygheren.

Sistere aquas.

steyghen.

vetus. Stagnare.

steygher, put-steygher.

Tollenon.

steygher.

holl. Crepido, margo, ora terrae quam aqua alluit: gradus siue adscensus ripae.

steygheren.

Eleuare, in altum tollere. & Scandere, ascendere.

steygheren

ger. sicamb . j. ver-hooghen. Licitari, pretium amplificare, auctionari.

steygheren het water.

Sistere aquas obicibus demissis: aquam cataractis cohibere.

steygher-reep.

sicamb . j. steghel-reep.

steyghigh. j. steygh.

Accliuis, praeceps.

steygheringhe.

sax. sicamb . j. stellagie. Fori, pegmata.

Steyl.

Sursum.

steyl steylachtigh, steygh.

Praeceps.

steyle plaetse.

Praecipitium.

steylen.

Frigere, eleuare.

steylick af worpen.

Praecipitare.

Steyn, steynen. j. steen, steenen.

Steke.

Punctio, punctus, ictus mucronis, cuspidis, spiculi. germ. stich: ang. stitche.

steke, vinck-steke.

Decipulum, transenna.

steke.

Aucupium, aucupatio.

stekel, staeckel.

ger. sax. sicam. Stimulus, aculeus.

stekel-boom.

Rhamnus.

stekel-besie.

Vua crispa.

stekel-deuren.

Rhamnus paliurus.

stekel-haeghe.

Rhimnus: vitis crispa.

stekel-krabbe.

Pagurus: piscis ex cancrorum genere.

steken.

Pungere, fodicare, lancinare, stimulare, figere, pangere. στίγειν. ger. stichen, stecken: ang. sticke.

steken al vechtende.

Punctim ferire.

steken.

Datatim pila ludere.

steken.

Scalpere, insculpere, incidere in aere.

steken den horen.

Buccinare: canere buccina, cornu.

steken, stek spel houden.

Decurrere lancea.

steken het vat.

Relinere dolium.

steken de schuld op iemanden.

Culpam in aliquem transferre, conferre culpam in aliquem: assignare alicui culpam: causari.

steken nae.

&c. Ambire, captare, adspirare, ferri, duci, &c.

steken.

Haerere.

[pagina 526]
[p. 526]

steken int slijck.

Haerere in luto.

steken in schulden.

Opprimi ęre alieno.

steken vol luysen.

Scatere pediculis, plenum esse pediculis.

steken het vier in,

&c. Ignem subiicere, ignes iniicere aedibus, capitolio, &c.

stek-appel, dorn-appel.

Stramonium, pomum spinosum.

stek-ballen.

Datatim ludere pila.

stek-besie. j. stekel-besie.

Vua crispa.

stek-beytel.

Scalprum.

stek-blind.

Exoculatus, excaecatus.

stek-dęghen.

Pugio.

stek-dood.

Caesim occisus.

stek-ijser, groef-ijser.

Caelum, instrumentum scalpendi.

stek-ijser.

fland . j. el-gheer. Fuscina.

stek-palm. j. hulst.

Agrifolium.

stek-penninck.

Nummus illex: donum illex.

stek-pille. j. steck-pille.

Balanus.

stek-spel, tornoy-spel.

Decursus, decursio equestris. vulgò hastiludium.

stek-spel houden. j. tornoyen.

stek-sweerd. j. op-steker.

Pugio.

stek-voghel, stick-voghel.

Accipiter.

stek-werck.

vetus. Opus plumarium. & Caelatura.

stekelinck.

Perca, pisciculus aculeatus.

stekelinck.

Columbus, spinachia: piscis aculeati genus. sax. stekerling.

stekende.

Pungens.

stekende swijn, deuren-swijn.

Histrix. q.d. sus pungens.

stekens.

Punctim.

steker, stekel.

vetus. Stimulus.

steker, op-steker.

Sica, pugio.

stekerlingh. j. stekelingh.

stekte.

Pungens dolor.

stektenisse.

Pungens & acutus dolor.

stektenisse aen t'herte.

Cardiaca.

stektenisse in de sijde.

Pleuritis, lateris compunctio.

Stel.

Vetus, vetustus. gal. estale: ang. stale.

stel.

vet. q.d. stil. Reses, quietus.

stel bier.

Vetus cereuisia & defecata.

stelle pisse.

Vetus lotium.

Stelckeren.

fland . j. stollen. Concrescer, coire in densitatem.

Stele.

Scapus, stipes, capulus, manubrium.

stele, stanghel van t'kruyd.

Caulis, stipes herbae, vnde folia frondesque emicant.

stele van het oeft.

Stylus, petiolus, pediculus.

stelen.

Scapum, stipitem siue capulum inserere alicui rei.

Stelen.

Furari, furtum facere, auertere rem aliquam, suffurari, subtrahere, subducere, sublegere, subripere, furto auferre, manticulari. germ. staelen: ang. steale.

steler.

vetus. Fur. ang. stealer.

Stellagie, stellaedsie.

Tabulatum, fori: & Pegma: & Scena: & Fori, spectacula, tabulata vnde ludi spectantur.

stellaedsie daermen op werckt.

Machina: tabulatum fabri murarij, &c.

stelle.

vetus. Positura, situs, positus, us.

stelle.

sax. sicamb. Locus tutus.

stelle, schip-stelle.

ger. sax. sicamb. Statio nauium.

stelle, stalle.

vetus . j. kreke. Fossa verticosa.

stellen, setten.

Ponere, locare, componere, statuere, sistere: ordinare, aptare: στέλλειν.

stellen te boecke.

Referre in tabulas: annotare, litteris committere: mittere in acta. vulgò registrare.

stellen ter hand.

Suggerere, subministrare, suppeditare.

stellen sich in perijckel.

Obiicere se vel caput suum periculis: exponere periculis.

stellen int be-sit.

Mittere in possessionem.

stellen te wercke.

Applicare operi. & Exercere: cogere in opus.

stellen. j. schicken.

Instituere vitam.

stellen wt der herten.

Deponere memoria, ex memoria: obliuisci.

stellen sich teghen de kinderen.

Committere se pueris, cum pueris in certamen descendere: tendere aduersus pueros.

stellinghe.

Positura, dispositio, collocatio.

stellinghe, stellagie.

Tabulatum, contabulatio.

Stelpen, stulpen.

Sistere, stipare, obturare, obstruere, occulere, restringere: inhibere.

Stelte.

Pes ligneus.

stelten.

Grallae: perticae ligneae quibus altiùs à terra gradimur.

[pagina 527]
[p. 527]

stelt-man.

Grallator, qui grallis graditur.

Stemigh. j. stemmigh.

Stemijn. j. stamijn.

Stemme.

Vox, sonus. Stemmeken. Vocula

stemme, keur-stemme.

Suffragium, Punctum.

stemme-loos.

Mutus.

stemmen.

Vocem edere.

stemmen.

Suffragari, suffragium ferre.

stemmen ouer een.

Concinere, concordare.

stemmigh.

Vocalis.

stemminghe. j. stemme.

Suffragium.

Stemmen.

vetus . j. schicken. Constituere, componere.

stemmen, stimmen.

Firmum reddere.

stemmen, stimmen, stemen den schoen.

Consuere oram calcei.

stemmen.

ger. Scalpro aequare.

stem-riem.

Lorum sutile calcei.

stemsel, stimsel.

Ora siue limbus calcei, orbiculata exterior, sutura.

Stemmigh, stemigh.

Grauis, seuerus, serius, constans, ornatus, compositus. vulgò formalis.

stemmigheyd.

Grauitas, constantia, decentia.

stemmighlick.

Grauiter, decenter, compositè. vulgò formaliter.

Stempel.

Forma, typus, typus monetalis. ital. stampa: ang. stampe.

stempelen.

Signare aes.

stempel-ijser.

Tudicula.

stempel-slagh.

Signum monetae, typus monetalis.

stempen.

fris . j. stampen. Tundere, ferire.

stempen.

fris. sicamb. fland . j. stelpen. Sistere.

Stenen.

Gemere, ingemiscere, aegras ore ciere voces. στένειν.

Stenghe. j. stanghe.

Stenghel.

germ. sax. sicamb . j. stanghel.

Step, steppe.

fland . j. stap.

steppen.

fland . j. stippen.

Steperen, stueperen.

fland. Instigare.

steper-quaed.

fland. Instigator ad malum.

Sterck.

Fortis, validus, infractus, firmus: robustus, munitus, potens. germ. starck: ang. strong.

sterck-waeter.

Aqua chrysulca, aqua erodens. vulgò aqua fortis: cuius vi metalla mixta diducuntur.

sterck ende heet op de tonghe.

Acris.

stercken wijn.

Temetum, graue vinum.

sterckheyd.

Vis, fortitudo, robur.

sterckelick.

Fortiter.

stercken.

Firmare, obfirmare, confirmare, roborare, corroborare, stabilire, confortare, solidare, munire & Hortari, animum addere.

sterckte.

Vis, fortitudo, robur, potentia, nerui: vires: & Munimen, munimentum, munitio, arx, propugnaculum, praesidium, agger, vallum. vulgò fortressa.

Sterf-dach.

Dies emortualis: dies obitus: dies supremus.

sterf-huys.

Domus feralis, domicilium defuncti. vulgò domus mortuaria. Het sterf huys aen-veerden. Adire haereditatem defuncti. Het sterf-huys met den voet stooten. Renuntiare bonis defuncti.

sterf-put.

Puteus in quo aqua perit exiccaturque.

sterflick.

Mortalis, morti obnoxius, morti subiectus.

sterflickheyd.

Mortalitas, mors, lethum.

sterfte.

Mortalitas, mors, lethum: & Morbus epidemicus, epidemius: lues, pestis, contagium.

Sterne, stirne.

germ. sax. sicamb. Frons.

stern-loos.

Effrons.

stern-ge-smijde.

Frontale, frontis ornamentum in equis.

stern-riem.

Frontale equi. sax. stern-remen.

Sterre j sterne.

Frons.

Sterre, sterne.

Stella, sidus: ἀστὴρ: germ. stern: sax. stern: gal. estoille: hisp. estrella: ang. sterre, starre.

sterre.

Continua & perpetua vibratio quae stellarum propria est, earum maximè quae ob longinqua spatia perpetuò micare cernuntur. Becan.

sterre.

Margarita, aut res quae uis alia pentagona, hexagona, heptagona, &c.

sterrre. j. ster-haemer.

ster-haemer.

Malleus echinatus: claua radiata: securis spinosa: securis radiosa instar stellae.

sterre met den steert.

Cometa, cometes, stella crinita.

sterre, starre.

ger. sax. Suffusio oculorum,

[pagina 528]
[p. 528]

hypochysis. vulgò cataracta: acrisia.

sterre der ooghe.

Pupilla, acies oculi.

sterre, starre.

vetus. Rigidus, asper, inflexibilis. germ. starrend.

ster-blind.

Suffusione caecus.

ster-blindheyd.

Suffusio.

ster-oogigh.

Inconniuens, palpebras non mouens.

sterrende-ooghen.

Oculi rigentes.

sterren-kijcker.

Astrologus, astronomus.

sterren-klaer.

Sublustris.

sterren-kruyd.

Aster Atticus, bubonium, inguinaria, inguinalis: herba cuius capitula, in quibus flores emicant, stellae modo radiata spectantur.

sterren-lichten nacht.

Sublustris nox, sideribus illustris.

sterren-poortken. j. wincket.

sterren-schot.

Bolis, lampas aëri: sax ignea quae in aëre nascitur. vulgò lancea ignita.

sterren.

Stellare, micare instar stellae.

sterren, starren. j. ster-ooghen.

Intentis & fixis oculis intueri.

sterren, starren.

ger. sax. sicamb. Rigere, dirigere, obrigere. ger. erstarren, starren: ang. starcke.

ster-halsigh, hals-sterrigh.

Obstipus, tetanicus: & Obstinatus.

ster-ooghen, star-ooghen.

Contueri fixo obtutu: obtutu haerere: aspectare. Intentis & fixis oculis intueri, intendere oculos in rem aliquam, lumina immota tenere, aciem oculorum intendere, hiantibus oculis videre. ang. stare.

ster-ooghende.

Inconniuens.

sternsel oft stersel der ooghen. j. sterre.

Suffusio.

sterlick aen-sien. j. ster-ooghen.

sterrigh, starrigh.

Rigidus, durus, asper: & Obstinatus, pertinax. & Radians.

sterrigheyd.

Rigor: & Pertinacia.

sterrighlick, sterrelick.

Fixè, rigidè: & Obstinatè.

Sterre, starre.

vetus. Sturnus. ger. star: sax. stahr: gal. estorneau: ital. storlino, stornello: his. estornino: ang. stare, starling.

sterlinck. j. sterre.

Sturnus. Pond sterlincks vide Pond.

Ster-breme.

vetus. Strix. ital. striga: ang. shrick ovvle.

Stert. j. steert.

Cauda.

sterte-bollen, steerte-bollen.

holl . j. tuymelen.

stertel, steertel.

Ligula, ligula adstrictoria.

stertelinck.

Ligamen, ligula, fibra.

Steruen.

Mori, demori, emori, cadere, vita cadere, abire è vita, è vita discedere, recedere animam exhalare, efflare, cedere vita, effundere extremum spiritum, animam, vitam: edere vitam, edere animam: expirare: naturae, fato concedere, interire, morte absumi: occidere, occumbere: amittere vitam, è vita migrare, mortem obire, mortem oppetere, vitam perdere, concedere fato. Dicitur Becano steruen quasi ste siue stede eruen,hoc est locum haereditare: stabilem & aeternam loci haereditatem accipere. bona piaque inprimis haec Becani etymologia mihi videtur. Nam terrestri domo nostra huius habitationis dissoluta, aeternam, perpetuam nullaque manu factam donum haereditatemque adimus, &c. 2 Cor. 5. Pulchrè quoque Cicero in Tuscul. mortem non interitum, sed quandam migrationem commutationemque vitae, atque ducem in caelum dicit. Aegyptij quoque, tumulos siue sepulchra, domos aeternas nuncupare solent. ger. sterben.

steruelick. j. sterffelick.

Steue.

vetus . j. staf. Scipio, baculus.

steue.

Stiua aratri, manica. hisp. esteua.

steue, veur-steue.

Prora, pars anterior nauis. Achter-steue. Puppis, posterior pars nauis.

Steuel. j stiuel.

Ocrea.

Steune.

fland . j. lęne. Fulcimentum: sustentamen, columen.

steunen, stonen.

Niti, inniti, incumbere, fulcire, fulciri. gal. estayer.

steun-stock.

Scipio.

steunsel.

Sustentaculum, fulcimentum, adminiculum, fulcrum.

Steur.

vetus . j. stuyr. Vectigal, tributum.

Steur.

Acipenser, porculus marinus. vulgò sturio. germ. stuer: gal. esturgeon: ital. storione: his. esturion: ang. sturgion.

steur-maege. j. huys blas, visch-lijm.

Ichthyocolla. q.d. venter sturionum. conficitur enim huiusmodi gluten ex ventre piscium.

Stichel.

Gradus, scala.

Sticht, stift.

Structura: & Monasterium: & Episcopatus, episcopi iuris-

[pagina 529]
[p. 529]

dictio, dioecesis: ecclesia cathedralis. ger. stift.

stichten, stiften.

Struere, aedificare, fundare, constituere, moliri, condere. & Proponere exemplum virtutis imitandae: aedificare apud Eccles. ger. stiften.

stichten roof ende brandt. j. brandt-stichten.

stichter.

Fundator, conditor, aedificator, creator.

stichtinghe.

Aedificatio, fundatio. & Exemplum virtutis, ac probitatis.

Stick.

fland. holl . j. stuck. Frustum.

stick.

sax . j. steck. Stipes.

stick.

Punctus.

stick. j. sticksel.

Peplum, calyptra.

stickel.

fris . j. prickel. Aculeus, stimulus.

sticken.

Pungere, figere, stimulare. germ. stichen: ang. sticke.

sticken.

Aggerare, cumulare.

sticken.

Farcire, saginare turundis.

sticke-vol.

Refertus, turgidus.

sticke-vol maecken.

Refercire.

sticke-vol zijn.

Turgere. ger. gesteckt vol zein.

sticken. j. ver-sticken.

Suffocare, strangulare.

stick-wortel.

Ampeloleuce, vitis alba, bryonia: herba quae vuluae strangulationi adhibetur. ger. stickvvurtz.

stick-blind. j. steck-blind.

stick-siende.

sicamb. holl . j. by-sienigh. Myops.

stick-voghel. j. stek-voghel.

Accipiter.

sticken.

Pingere acu, plumare, στίγειν. i. notis signare, aut picturatis signis ornare.

sticker.

sicamb . j. borduer-wercker. Phrygio.

stick-naelde.

Acus Babylonia, Assyria, Semiramia.

stick-sijde.

Sericum plumarium.

stick-werck.

Opus plumarium, acu pictum.

sticksel.

Opus plumarium, sutura plumaria, sutura limbolaria.

sticksel, stick.

fris. sicamb. Vitta puellaris, peplum, calyptra, calantica.

Stief.

fland. holl. sicamb . j. stijf. Rigidus, durus.

stief-boorigh.

fland. Terebrae resistens, difficilis terebratu: & Durus, obstinatus, pertinax.

stief-boorigheyd.

Durities: & Pertinacia.

stief-broeder.

vet. sax. sic . j. half broeder

stief-dochter.

Priuigna.

stief-kind.

Priuignus, priuigna.

stief-moeder.

Nouerca: forte q.d. rigida aut saeua mater: nempe à rigore in priuignum aut priuignam: vnde epitheta, iniusta, saeua, immitis, cruda, nouercae propria. germ. stieffmuter: sax. steffmoder: ang. stepmother.

stief-vader.

Vitricus. q.d. rigidus aut immitis pater.

Stiegh. j. stijgh.

Stiel. j. stijl.

Stier, stier-roer.

Clauus, gubernaculum. ger. steur ruder: ang. sterne.

stier, stuyr.

vet. Tributum. germ steur.

stieren, stueren, stuyren.

Agere, adigere, instigare: & Ducere. ang. stirre.

stieren.

vetus. Tribuere, contribuere, conferre.

stieren.

Regere, redigere, gubernare.

stieren.

Agere nauigium: subigere nauem conto. & Nauiculariam facere: promouere nauem.

stier-boom.

Contus nauticus, trudes, pertica nautica.

stier-boord, stuyr-boord.

Dextera nauigij: latus dextrum nauigij quod nauclerus occupat: locus naucleri.

stier-man van t'schip.

Nauclerus, gubernator, qui clauum gubernat, nauis rector: proreta.

stier-roer.

Clauus, gubernaculum.

stier-stock. j. stier-boom.

Stier, varre.

Taurus. ger. stier: sax. ster, steer: ang. stere.

stier-kalf.

Vitulus.

stierick.

sicamb . j. varse. Iunix.

Stiete.

vetus. Incus. ang. stithe.

stiete, stuyte.

Vropygium, oropygium, extrema pars spinae in sacrum os desinentis, podicique imminentis.

stiet-been.

Os sacrum: sacra spina.

stiet-been, steert-been.

Os coccygis, os cuculi, os caudae.

stiet-riem. j. steert-riem.

Postilena.

Stieffel. j. steuel.

Octea, pero.

Stift, stiften. j. sticht, stichten.

Stijf.

Rigidus, durus, firmus, stabilis. ang. stiffe.

stijf van goude.

Squalens auro: rigens &

[pagina 530]
[p. 530]

densus auro. Virg. Squalentem auro loricam & tunicam, dixit.

stijf.

Rigidè, firmè, firmiter.

stijf.

Validè, valdè.

stijf zijn.

Rigere, obrigere, durum esse.

stijf worden.

Rigescere, indurari.

stijf-hals. j. krom-hals.

Obstipus, tetanicus. & Obstinatus.

stijf hoorende.

Surdaster.

stijf-sinnigh.

Obstinatus.

stijfheyd.

Rigor, duritia, durities, firmitas.

stijflick.

Rigidè, firmiter, contentè.

stijfsel.

Amylon: glutinum ex amylo, quo mulierum pepla firmantur & inalbantur.

stijfte.

Rigor.

Stijgh

sicam. fris. vvestphal . j. twintigh. Viginti. vulgò stega.

stijgh j. steygh.

Accliuis.

stijghe. j. steghe.

Semita: & Gradus.

stijghe.

holl . j. weer-ooghe. Hordeolum.

stijghel. j. stichel.

Gradus.

stijghen, steygen.

Scandere: & Eleuare.

stijgh-boghel.

sax. sicamb . j. stegel reep.

Stijl.

Pila, columna, stipes, scapus, adminiculum.

stijl van de deure.

Postis, latus ostij.

Stijl.

Stylus, forma, formula, modus, character, vena scribendi aut dicendi, ritus, modus, vsus.

stijl, practijcke.

Iurisdictionis forma, & vsus fori: formulae litium: litium agitandarum, exercendarum, tractandarumque methodus: mores iudiciorum: gal. style: ang. stile.

stijléren.

Docere vel discere formulas iudiciorum siue litium.

Stijp-gat.

Columbarium. loculamentum singulis columbarum paribus deputatum: loculamentum auium.

Stijuen.

Firmare, durare, roborare, contendere, intendere, firmum reddere. & Densare, addensare, condensare.

stijuen.

Rigere, rigescere, rigidum aut firmum fieri. ang. stiffe.

stijuen de doecken.

Firmare, durare, constringere pepla siue lintea amylino glutine. στύφειν. i. cogere, constringere, adstringere, spissare.

stijuen.

Intendi. Het koren stijft. Annona intenditur, ingrauescit.

Stil, stille.

Quietus, tranquillus, sedatus, placidus, mitis. germ. still: ang. styl.

stil.

Tacitus.

stil. j. sedigh.

Modestus.

stil ende dier. j. heymelick.

Secretò.

stille.

hol. sicamb. fland. heymelicke. Latrina.

stille-ruymen. j. stille-vaeghen.

stille misse. j. stilte der missen.

Canon.

stille weke.

sax. sicamb. fris. j. goede weke: stillen vrien-dagh. j. goeden vriendagh: stillen woens-dagh. j. schorssel-woens dagh. q.d. silens.

stille gangers.

holl. sicamb . j. plattijnen. per antiphrasim.

stille-saet.

vetus. hol. Quies, cessatio.

stille-swijghen.

Silere, tacere, conticere.

stille-swijghende.

Taciturnus.

stille-swijghens.

Tacitè.

stille-houden.

Cessare, sistere, desistere.

stille zijn.

Quiescere, cessare.

stille staen.

Stare, sistere gradum: subsistere, resistere, consistere, restitare.

stille staen als waeteren.

Stagnare.

stille staende waeter.

Stagnum, aqua stagnans, reses.

stille-stand.

Quies, cessatio, statio.

stille-stand van waepenen. j. bestand.

Induciae, cessatio ab armis.

stille-stand der sonnen.

Solstitium.

stille-vaeghen, stille-ruymen.

hol. sicam. fland . j. bern-steken. Latrinas purgare.

stille-vaegher, stille-ruymer.

hol. sicam. fland . j. bern-steker.

stillekens.

Omnino tranquillè, tacitè, sedatè.

stillen.

Sedare, tranquillare, quietum reddere, pacare, placare, mitigare, compescere, mollire: componere, reprimere: sistere. ger. stillen: ang. stille.

stillick.

Quietè, tranquillè, sedatè, placidè, tacitè, submisse.

stilligheyd, stilte

Quies.

stilte.

Quies, silentium, tranquillitas, cessatio.

stilte der missen.

Canon missae.

stilte des nachts.

Conticinium.

stilte der zee.

Malacia, tranquillitas maris.

stiltenisse. j. stilte.

Stimmen.

vetus. Firmum reddere.

stimsel. j. stemsel.

Stincken.

Foetere, malè olere, obolere, putere, rancere. ger. stincken: ang. stincke.

[pagina 531]
[p. 531]

Stincken verbum fuit medium, quod tam in bonam quam malam partem sumi potuit, vt & apud Latinos olere eiusdem significationis: sed nunc ferè semper in peiorem partem capitur, & tetrum atque grauem odorem emittere significat Paul. Merula.

stinck-gat.

Spiraculum, charonea scrobs: cauerna pestiferum exhalans spiritum.

stinck-visch, stinckelinck, stinck. j. spierinck.

Apua cobitis: pisciculus in suauis, odoris. quia recens captus,& si aliquantulum seruetur, olere videtur. Gesner.

stinck-visch.

metaphoricè. Homo foetidus, olens, tetri odoris.

stinckende.

Foetidus, putidus, olidus: graueolens, virosus.

stinckenden aessem.

Oze, oris graueolentia, grauis odor oris, spiritus foedi odoris.

stincker, stinckaerd.

Homo foetidus, olens, olidus, nasorum pestis, hircosus.

Stinghe.

fland . j. stanghe. Pertica.

Stint, stint-visch.

ger. sax. sic . j. stinck-visch Apua cobitis.

Stip, stup.

Punctus.

stip. j. stap.

Passus, gradus, vestigium. ang. steppe.

stipken, stippelken.

Paruus punctus.

stippe.

fris. Offa panis: panis iuri intinctus.

stippel, stippelken.

Punctus.

stippen.

Pungere, figere.

stippen.

sax. fris . j. in-doopen. Intingere.

stippen. j. stappen.

Figere pedem, vestigium facere.

stippen.

Intersepire.

stippen, sticken met de naelde.

Pingere acu: plumare.

stip-naelde. j. stick-naelde.

Acus Babylonia.

stip-stappen.

holl . j. slingheren, botten. Lamella aquas quatere.

stip-tuyn.

Sepimentum agreste, sepes structilis, sepes virgea, sepes ex palis crebris terrae infixis: vallum, sepes ex vallis.

stipsel.

Interceptum.

stipsel, sticksel.

Opus plumarium, acu pictum.

Stirn. j. stern.

Frons frontis.

Stiuel, steuel, stifel.

germ. sax. sicamb. Ocrea. ital. stiuale.

Stobbe.

fris . j. strobbe, stronck. Truncus.

Stock, steck.

Stipes, baculus, baculum, fustis. ger. staeck: ang. sticke.

stock.

fland. brug. Hasta: baculus auctionari, praeconis. Met den stock verkoopen. Hastae subijcere, auctionari, publica auctione vendere.

stock.

Truncus, caudex. germ. stock gal. estoc: ital. zocco: ang. stocke.

stock-stam.

Stirps, stemma, genus, progenies.

stock, staf.

Scipio.

stock.

Framea, sica: ensis. ital. stocco.

stock, vier-stock.

Sclopus, bombarda, tormentum aeneum.

stock

Cippus, numella, compedes, pedicae: compes lignea: catasta, robur, stipes carceralis: lignum bipatens in quo sontium pedes includuntur. ger. stock: sax. stock: ang. stocke.

stock. j. halm, halm-goedinghe.

stock der bien.

vetus. hol . j. bie-korf. Aluearium.

stock. j. etter-stock.

Pus, sanies conglobata.

stock-be-waerder. j. steen-waerder.

stock-beld.

Statua, delubrum: imago siue simulacrum ex trunco. sic Horat. Olim truncus eram ficulnus inutile lignum: Cùm faber, incertus, scamnam faceretne priapum, Maluit esse Deum, &c.

stock-blind.

Omnino caecus, & baculo viam dirigens.

stock borse.

Fiscus, fiscina, zona teres: quae manubrium habet instar baculi: sacciperium, Plaut. saccopera.

stock-dragher.

vetus. Lictor.

stock-duyue.

Palumbus torquatus: liuia. ang. stocke doue.

stock-erte.

Pisum maius, pisum Romanum: pisi genus quod ramalibus siue baculis fulcitur in agro

stock-goeden, stam goeden.

Bona haereditaria, bona auita: fundus auitus, non emptus, sed à maioribus acceptus.

stock-haer. j. stoppel-haer.

Lanugo.

stock-houder.

fland. brug. Praeco auctionarius, qui baculi ictu merces emptori plus offerenti addicit.

stock-houwe.

Runcina.

stocke-knecht, stecke knecht.

Lictor: phylacista.

[pagina 532]
[p. 532]

stock-legghinghe.

fris . j. halm-goedinghe.

stock-loock, stuck-loock.

Porrum sectile, sectiuum, Tarentinum.

stock-man. j. stock-oud.

stock-meester.

sax. sic . j. steen-waerder. Ergastularius, carcerarius.

stock-melck.

germ. sax. sicamb. lac gelatum, concretum.

stock-mes, stock-messer.

sax. Falx arboraria, siluatica.

stock-narre.

Stipes, truncus, homo stupidus, bardus, stultus. & Stultus siue morio sceptrum gestans, qui & polle & polleken dicitur. germ. stock-narr.

stock-oud.

Senex decrepitus, fessus aetate senex, senex tripes, baculo gradum adiuuans.

stock-reghel.

Versus intercalaris: qui inter versus inseritur: in vulgaribus rhythmius scipio aut baculus retractus dicitur.

stock-roose

hol. Malua rosea.

stock-slagh.

Verber.

stock-stille.

Immobilis instar trunci.

stock-tand. j. hoeck-tand.

Dens genuinus, molaris, columellaris, intimus.

stock-veder. j. stoppel-veder.

stock-violiere.

Leucoion, viola alba, vel viola lutea & muraria. q.d. viola lignescens siue in baculum crescens.

stock-visch.

Asellus arefactus: piscis ex asellorum genere, vento & frigore induratus, atque in fustem extensus: piscis fustuarius Erasmo dicitur. ger. stock fisch: gal. stocfiz: ang. stockefishe.

stock-visch t'eten gheuen.

adag. Fustigare, ξυλοκοπεῖν, fuste verberare.

stock-wl.

Noctua baculo siue scipioni insidens: vlula.

stockade.

Sica. vulgò stoccada.

stockel-hayr. j. stoppel-hayr.

stocken.

Baculo munire, firmare, stabilire: & Inniti, stabiliri.

stocken op iemanden.

Niti aliquo: fiduciam collocare in aliquo.

stocken de bien.

Alueario apes indere.

stocker, stocke-knecht.

Lictor, carnifex.

stocken.

vetus . j. stollen. Concrescere, conglobari, densari.

Stoeyen.

fris. hol. Lasciuire.

stoeygh.

holl. fris. Lasciuus, petulans.

stoeystere.

hol. fris. Puella lasciua.

stoeysterije.

holl. fris. Petulantia, lasciuia.

Stoel.

Sedes, sedile, sella, cathedra. germ. stul: ang. stoole.

stoel, weduwelicken stoel.

Bona quae viduo vel viduae post coniugis mortem debentur.

stoel, kack-stoel.

Sella pertusa, familiaris. Te stoel gaen. Exonerare aluum.

stoel-doeck.

vetus. Tapes, tapetum.

stoel-drayer. j. drayeler.

Diatretarius.

stoel-ganck. j. kamer-ganck.

Aluus, exoneratio alui.

stoel-ganck-tapken, stoel-tapken.

Glans, suppositorium.

stoel-suster.

Monacha reses.

stoelken.

Sedecula, sedicula, parua sedes.

stoelken. j. kampernoelie.

Fungus, boletus: à similitudine rotundae sedis.

Stoepe.

Verber: fustuarium, castigatio fustium & virgarum.

stoep-gheerde.

fris sicamb. Flagrum, flagellum.

stoepe.

vetus. sax. sicamb. Cutis & crinium exstirpatio: poena cutis & crinium, corij & capilli.

stoepe, stoep-bancke.

holl. sicamb. Exedra, sedile pro foribus, sedile vestibuli. ang. steppe. i. scamnum.

stoepen.

Fodere, fodicare, pungere.

stoepen, stuypen.

Quatere, concutere. & Verberare.

stoepen.

sax. fris. sicamb. Flagellare, caedere virgis. ger. steupen.

stoepen.

vet. sax. sic. Cutem capitis vnà cum capillis abstrahere reo. de quo poene genere etiam apud Machab. 2. c. 7.

Stoepen.

hol. Sidere, subsidere, sedere.

Stoep korf.

Nassa: textum vimineum piscatorium.

stoepen, stuypen.

Curuare, incuruare. ang stoupe.

Stoete. j. stuyte.

Panis triticeus quadratus, &c.

Stoet-mande.

sicamb. Corbis.

Stof

Puluis. ger. staub. Stofken. Puluisculus. Stofken oft stuyfken van de bloeme. Pappus.

stof, stoffe.

Lana breuis ac minuta.

stof-hayr.

Lanugo, flos.

stof-meel, stuyf-meel.

Pollen, farina volatica, minutissimus farinae puluisculus.

stof-reghen, stuyf-reghen.

Psecas, plu-

[pagina 533]
[p. 533]

uia tenuis, irroratio tenuissimis guttulis.

stof-sand, stuyf-sand.

Arena volatica.

stofachtigh.

Puluereus, puluerulentus.

Stoffe. j. stof.

Lana breuis.

Stoffe, stof.

Materia, materies: id ex quo aliquid fit. gal. estoffe: ang. stuffe.

stoffen.

vet. Farcire, confarcire. ang. stuffe.

Stoffen ende poffen.

Iactare, venditare.

stoffer. j. poffer.

Stofféren.

Munire, communire, instruere, ornare, adornare, concinnare, suppeditare.

stofféren.

Caelare.

stofféren de logenen.

Farcire centones, mendacia gloriosa consarcinare, adornare: mendaciis fucum addere: concinnare mendacia, leociniis perpolire mendacia: affingere: splendidè mentiri.

stofférer.

Cosmeta, ornator, concinnator. & Caelator.

stofférer van loghenen.

Aretalogus.

stofférster.

Cosmeta, ornatrix.

stofférsel.

Munitio, ornamentum, lenocinium, comptus, ornatus, mundus. & Caelatura.

stofférsel, veur-hanck.

Peristromata, velaria, velamina, peripetasmata.

stofférsel binnen huyse.

Supellex.

stofferinghe. j. stoffersel.

Stoken het vier.

Struere ignem.

stoken, toe-stoken.

Instigare, incitare, hortari, exstimulare, addere faces.

stoken de tanden.

fland . j. koteren.

stok-vier.

Incendiarius.

stok-vier.

Fax seditionis, impulsor seditionis, instigator: flabellum seditionis siue turbarum.

Stolckeren, stelckeren.

fland . j. stollen. Concrescere, coadunari, coagulari.

Stolle, stulle, stuck, lap.

Frustum, pars assuta.

stolle.

sax. sic. Cuniculus subterraneus, cuniculus metallicus.

stollen drijuen.

sax. Cuniculos agere.

Stollen.

Concrescere, conglobari, coire in densitatem, condensari, constipari, coagulari, conglobari.

Stolpe, stulpe.

holl . j. klocke, vier-klocke. Turbo focarius.

stolpe, stulpe.

sax. sicamb. Operculum.

stolpe.

vetus. Tignum.

stolpen.

holl . j. stelpen, stoppen.

stolpen, stelpen.

hol. sicamb j. decken. Tegere, operire.

Stom.

Mutus, elinguis. germ. stum: ang. dombe.

stom worden.

Murescere, obmutescere.

stomme sonde.

Peccatum Sodomiticum: nefarium siue nefandum Sodomiae crimen vulgò peccatum mutum. peccatum quod ne nominari quidem debet ob enormitatem.

stommelick.

Tacitè.

Stommelen.

fland . j. spertelen.

Stomp.

Hebes, obtusus. germ. stumpff.

stompe.

Truncus: caudex ramis & foliis exutus. ang. stumpe.

stompe.

Mutilatum membrum.

stompe.

Carpus, iunctura manus, vertebra manus: brachiale: & Trunca ac tuberosa manus: & Pes truncus, mutilus. germ. stumpff: ang. stumpe.

stompe.

Murex, gnomon.

stompen.

Mutilare, truncare: & Hebetare, obtundere aciem, retundere. ger. stumpffen, stumplen.

stomp-voet.

Mutilus pede.

stomper.

fris. Homo obtusus, hebes, ignauus, negligens, non frugi.

stomperije.

fris. Ignauia. & Abusus.

Stond.

Momentum: & Spatium: & Hora. germ. stund: sax. stunde. Van stonden aen. j. ter-stondt. Statim, extemplo, ilico.

stond.

vetus. Vice, vicem.

stond-glas. j. ghelas-looper.

Clepsammidium.

stonden.

Vices.

stonden. j. maend-stonden.

Menstrua.

stondigh.

vetus. Oportunus.

Stonen. j. steunen.

Inniti.

Stooken. j. stoken.

Stoole.

Orarium, fascia collaris, focale, zona humeralis, zona sacra. vulgò stola.

Stoop, ghelte.

Poculum maius, oenophorum: cantharus. vulgò stopa, lotum.

Stooren, ver-stooren.

Turbare, perturbare, interturbare, interpellare. & Irritare, exacerbare.

stooren.

Lutum aut vadum commouere.

stooringhe.

Turbatio, interpellatio.

stoornisse.

Turbatio, interpellatio, oppositio, impedimentum.

[pagina 534]
[p. 534]

Stoot.

Pulsus, ictus, quassus, collisus, illisus, impulsus, us; offensa, offensio.

stooten.

Trudere, pellere, pulsare, quassare, offendere allidere, illidere, impingere, tundere. germ. stossen.

stooten. j. stampen.

Terere, pinsere.

stooten van t'peerd.

Deturbare equo.

stooten int hoofd. j. in-gheuen.

Persuadere. Stooten wt den hoofde. Dissuadere, dehortari.

stoot-ballen. j. Kop kop heeft gheleght.

stoot-bollen. j. stoot-hoofden.

stoot-deghen.

Parazonium, pugio, sica.

stoot-hoofden.

Arietare, coniscare. & Caput iactare instar irati.

stoot hoofdigh.

Peruicax, contentiosus, obstinatus, refractarius: metaphora ab animalibus sumpta.

stoot-steen.

Lapis offensionis.

stoot-valck.

sax. Accipiter pernix: gyrofalco, quibusdam.

stooter.

sax j. sprinck-henghst. Equus admissarius.

stooter, stamper.

Pistillum.

stooter.

Tetrobolus: nummus argenteus duobus stuferis & medio aestimatus

stootigh. j. horen-stootigh.

Cornupeta.

stootsel.

Offendiculum.

Stoppe.

vetus. fland j. werck. Stupa, siue stypa στυπεῖον, στυππίον. gal. estoupe: ital. stoppa: hisp. estopa: à stoppen. i. stipare quòd stupa nauium rima stipentur sine obturentur.

Stoppel koren-halm.

Stipula, culmus, frumenti calamus. germ. stupffel: gal. estouple: ital. stoppia. ang. stubble.

stoppel gans.

Chenelops, anser stipulas pascens.

stoppel-hayrken.

Lanugo, prima lanugo.

stoppel-raepe.

Rapa quae post messem seritur, stipulis exaratis: rapa autumnalis.

stoppel-veder, stock-veder, bloed-veder.

Penna siue pluma tenerior, sanguinea: caulis: calamus extra cutem eminens, ex quo plumea lanugo erumpit: prima penna siue pinna auium.

stoppelen.

Primas pinnas siue pennas emittere. & Pubere, pubescere.

stoppen

Stipare, obstipare, sistere, oppilare, obturare, obstruere, occludere, opplere: στύφειν. vulgò stoppare. ger. stopffen: gal. estouper: ital. stoppare: ang. stoppe.

stoppen.

Adstringere, densare, condensates poros siue meatus contrahere.

stoppen den stoel-ganck.

Aluum aut ventrem adstringere.

stoppende medicijne.

Styptica, adstrictoria medicamenta.

stoppen het schip. j. kalfaten.

stop-hamer.

Malleus quo aliquid stipatur.

stop-mes.

Falx siue ascia qua stipantur vasa.

stop-steen.

Farcturae: materia lapidea vel caementitia, quae parietum vel murorum medium interstitium farcit atque implet.

stop-vederen, stoppel-vederen.

Lanugo.

stop-wachs.

Propolis.

stop-werck.

Stupa.

stopsel.

Obturamentum, operculum, operimentum, cooperculum, orbis. gal. estoupillon: ang. stoppel.

stopsel.

sax . j. stoppe, werck. Stupa.

Storck.

ger. sax. fris. sicamb . j. oyevaer. Ciconia. ang. storke.

Storckelen.

fland . j. stelckeren. Concrescere, constipari, coagulari.

Storie.

Historia. ger. history: gal. histoire: ital. storia, historia: ang. historie, story.

storien.

Historiam narrare, res gestas recensere.

Storm.

Rumor, strepitus, tumultus vehemens. ital. stormo.

storm.

Impetus, impressio, oppugnatio, procella, nimbus, turba, exercitus turbatio, vis. gal. estour: ang. storme.

storm. j. storm wind.

Turbo, procella.

storm. j. storm-weder.

Turbo, vis maior, vis diuina: calamitosa tempestas, procellosa tempestas.

storm.

Classicum: ineundae pugnae signum.

storm slaen.

Canere classicum, ad arma ciere.

stormen.

Tumultuare, turbare, strepere, obstrepere. ital. stormire.

stormen be-stormen.

Oppugnare: incursionem, impetum, impressionem facere.

storm-baere.

Procella.

[pagina 535]
[p. 535]

storm-dack.

Pluteus, musculus, vinea, testudo.

storm-gat, storm-plaetse, bresse.

Labefactatio muri.

storm-hamer, her-hamer.

Cestra, malleus militaris.

storm-hoed.

Galea bellatoria; galea oppugnatoria

storm-katte. j. katte.

Vinea.

storm-klocke.

Classicum aeramentum.

storm-ram. j. rammeye.

Aries.

storm-weder. j. storm.

Vis maior.

storm-wind.

Procella: turbo.

stormigh, storm-achtigh.

Turbidus, tempestuosus, procellosus, impetuosus: nimbosus.

Storte, stort-gat.

Gula: dicitur à fundendo: quoniam per hanc partem omnia corpori velut per clepsydram infunduntur. Becan.

storte, strote.

Iugulus, iugulum.

storten.

Fundere, diffundere, effundere, profundere.

storten.

vetus. Sternere, praecipitare.

storten.

fris. holl. sax. sicamb j vallen. Cadere, labi. Stortende sieckte. fris . j. vallende sieckte. Morbus caducus, comitialis.

stort-eemer, giet-eemer.

Modiolus erogatorius.

stort-gat. j. storte.

Gula.

stort-mose.

vetus. Lauatrina.

stort-schotel.

Homo profusus, prodigus, vappa: effusor.

stort-vat. j. onder-vat.

stort-wijn. j. leck-wijn.

Vappa.

Storingh.

sax. sicamb. Toruus.

Stoue, sweet-bad.

Hypocaustrum, laconicum, vaporarium, sudatorium, tepidarium, caldarium, cella caldaria, balneum. vulgò stuba, stufa. germ. stub: sax. staue: gal. estuue: ital. stufa: his. estufa: ang. stue: stevv, stevve.

stoue, stofken.

Aethranon: scabellum quod fouendis brumali tempore pedibus subiiciunt feminae: sedile pedes fouens.

stouen. j. smooren.

Vaporare, suffire, souere, &c.

stouen

Fouere, partem laesam vel morbosam humidis calidisve fomentis foris applicitis tepefacere

stouer stoue-meester.

Balneator.

stouinghe.

Fotus, fomentum, fomentatio.

Stouen. j. vellen.

Sternere.

stouende oft stuyuende kote.

Talus pronus.

Stout.

Audax, audens: & Ferox, arrogans, fastosus. & Confidens. ger. stoltz: ang. stoute.

stout-hertigh.

Animosus, strenuus.

stout-moedigh.

Ferox, animosus, strenuus.

stoutachtigh.

Audaculus, feroculus.

stoutheyd, stoutigheyd.

Audacia: confidentia, arrogantia.

stoutelick.

Audacter, audenter, intrepidè, animosè: confidenter, arroganter.

Stouwen.

Agere, minare, ducere: propellere.

stouwen.

fland. Incitare, instigare.

stouwen.

fris. j. Compescere, cogere, coërcere.

stouwen.

vetus . j. tassen. Aceruare, accumulare, cogere.

stouwen als de duyuen. j. roerkocken.

Minarrire.

Strack.

vetus. Rectus, directus, erectus. germ. strack: ang. straight.

stracken.

sax. sic . j. strecken. Tendere.

stracks.

Rectà, recta via, directè: & Euestigio, confestim, quàm primum. ger. gestracks, stracksvveghs: ang. straight vvaye.

Straele.

Radius: linea. Straele der sonnen. Radius solis.

straele.

germ. sax. Fulmen: Iouis ignis. straelkens van heet ijser. Scricturae.

straele.

fland. Stimulus aculeus, spiculum.

straele.

fland. Oculorum acies.

straele.

vetus flandr. Crabro.

straele.

vetus. Iaculum, sagitta. ital. strale.

straele.

Cauum vngulae, chelidon. χελιδων.

straele. j. streele.

Pecten.

straelen.

Radiare, irradiare.

straelen.

fland. holl. Aculco, spiculo, stimulo pungere: dicitur propriè de apibus.

straelen.

vetus . j. streelen. Pectere.

straelen.

vetus . j. schieten. Iaculari

Straeme, streme.

Vibex.

Straete.

Platea, vicus: via, veha: agger: ger. strass: ital strada: ang streat, strete. Strata, siue strata via, propriè dicitur lapidea via publica ciuitatum, pagorum, &c. tametsi indifferenter pro terrea via accipiatur.

straete.

vet. sicamb . j. strote, storte. Gula.

straet-arbeyder.

Baiulus, gerulus.

[pagina 536]
[p. 536]

straet deure.

Antica.

straet-geld j. wegh-gheld.

straet-maere.

Fama vulgi; fabula vulgi.

straet-more.

Eluuies, lutum platearum.

straet-roof.

Latrocinium.

straet-roouen.

Grassari, latrocinari, depopulari.

straet-roouer.

Latro, grassator, viarum obsessor.

straet-schenden.

Latrocinari, grassari.

straet-schender.

Latro, grassator pirata terrestris.

straet-slingher.

Deambulator otiosus.

straet-slingheren.

Obambulare, vagari per plateas.

straet-steen.

Silex: lapis quo via sternitur.

straet-vercken.

Porcus aphetus, id est, qui liberè & sine custode per plateas vagatur: vt sues Antonianae, quas vrbe arcere nefas olim suit. & Scortum, cloaca, meretrix diobolaris, quadrantaria: mulier prostituta & exposita cuiusuis libidini: ἀφετος γυνὴ.

straet-waeghen

Plaustrum, sarracum.

straetken.

Angiportus, angiportum, vicus paruus & angustus.

Straf.

Rigidus, durus, asper, immitis, austerus, ferox, saeuus, atrox, seuerus: inclemens: tetricus.

straffe, straffinghe.

Poena, supplicium, vindicta, animaduersio, correptio, mulcta, multa: punitio.

straffe lijden.

Poenam subire, sustinere, ferre, dare.

straffen, strauen met woorden.

Arguere, coarguere, reprehendere, taxare, obiurgare, castigare germ straffen.

straffen, strauen, straffe aen-doen.

Punire, afficere poena, poenam irrogare, multare, multam irrogare: plectere, sumere supplicium, exigere supplicium ab aliquo: supplicio afficere aliquem, animaduertere in aliquem, vindicare.

straf baer.

Obnoxius, poenae siue mulctae obligatus.

straf loos.

Impunis.

straf weerdigh.

Puniendus, poena dignus.

straffelick.

Rigidè, durè, seuerè, asperè.

straffinghe.

Animaduersio, punitio.

strafheyd, straffigheyd.

Rigor, seueritas, austeritas.

straffer.

Animaduersor, punitor.

Strale. j. straele.

Stram.

Strigosus, rigidus: & Lassus defatigatus, fractus labore.

stramme leden.

Membra rigida, defatigata, fracta labore.

Strame. j. streme.

Stramijn. j. stamijn.

Strande.

sax. sic. Litus, litoris ora, acta.

stranden.

Appellere ad litoris oram.

stranden.

sax. Facere naufragium.

Strangh. j. strengh.

Arctus.

stranghe, stringhe.

Vinculum.

stranghe.

Brachium maris vel fluuij, sinus, maris aestuarium: & Litus, ora maris. ger. strang.

stranghen, strenghen.

Arctare.

stranghen, stranden.

Appellere ad oram maris. & Facere naufragium.

stranguyl, strangelioen. j. strenghel.

Strate. j. straete.

Platea, &c.

Straue. j. straffe.

Poena.

strauen. j. straffen.

Arguere, &c.

Streek, streke.

Tractus.

streck.

fland . j. strick. Laqueus.

strecken, recken.

Tendere, extendere, contendere, intendere, protendere; distendere. ang. stretche.

strecken ende recken de leden.

Pandiculari.

strecken tot een-draght.

Tendere, pertinere, spectare ad concordiam.

strecken den hals veur,

&c. j. onder-setten.

Streel, strael.

ger. sax. sic . j. kam. Pecten.

streel. j. ros-kam.

Strigilis. ger. strigel: gal. estrille: ital. streglia, strigia.

streele.

Antiae.

streelen.

Pectere, pectinare: & Palpare, palpari, mulcere, demulcere, blandiri molli attractu: adulari.

Streylen, struylen.

fris. sicamb . j. pissen. Meiere.

Streke.

Linea, tractus, versus: & Tractus, via, limes, plaga: regio.

streke, strepe.

Stria, striga. & Vibex.

streke.

Ictus, verber, plaga. ang. stroke.

strekel, streekel.

fland. sicamb . j. strijck-stock. Hostorium, radius.

strekelen.

Leuiter tangere.

Streme.

Linea, lineamentum, filum, tractus: & Stria. & Radius. germ. streym: sax. strime.

[pagina 537]
[p. 537]

streme.

Vibex: signum verberis, vestigium verberis in carne remanens. vulgò strima. ger. striem: sax. stryme.

streme gaerens. j. strene.

stremen.

Striare, strias facere.

Stremmen.

fland. Sistere, restinguere: cohibere.

stremmen.

hol. fris . j. rinnen. Coagulari.

strem-vat.

holl. fris. Vas in quo lac coagulatur.

stremsel. j. rinsel.

Coagulum.

Strene garens. j. stringhe.

Strengh, strenge.

Arctus, strictus, acer, austerus, durus, rigidus, seuerus, asper, vehemens, saeuus, fortis. & Strenuus, gnauus, fortis ad res gerendas promptus. ger. streng: hisp. strecho: angl. strong.

strengh recht.

Ius summum.

strenghe. j. stringhe.

Vinculum, ligula. ital. strenga.

strenghel.

Catarrhus equorium cum anhelitus difficultate. vulgò strangulina, strangulio.

strengen.

Stringere, constringere, arctare. gal. estraindre: hisp. estrechar: ang. streigne, strayne.

strenghigheyd.

Rigor, acritas, duritia, seueritas: & Strenuitas.

strenghighlick.

Strictè, arctè, acriter, duriter. & Strenuè, gnauiter.

Strepe.

Stria, striga, linea, tractus: & Litura.

strepen.

Striare, lineare, lineam ducere: lineis siue virgulis distinguere, variegare.

Streuen.

ger. sax fris sic. holl. Niti, eniti, moliri, intendere, contendere. & Certare, concertare, contendere, disceptare, velitare. ger. straeben: hisp. estribar: gal. estriuer: ang. striue, striffe.

streuen.

vetus. holl. Simul deambulare.

Strick, knoop.

Nodus.

strick-strop.

Laqueus, tenus, tendicula.

strick, laghe.

Laqueus, insidiae.

stricken.

Stringere, constringere, nectere, connectere laqueo, nodare.

stricken.

sicamb . j. breyden. Contexere rete, vittam, &c. hinc hosen-stricker, mutsen-stricker, huyuen stricker. sicamb . j breyder.

strick-hosen. j. wagghen.

Fasciae, perones. gal. triquehouses.

strick-litse. j. litse.

strickt.

Strictus, contractus, arctus. ang. straict. strickte hacht. Stricta siue arcta captiuitas.

stricktelick.

Strictè.

Striemelen.

Vacillare, cespitare, nutare gressu.

Strighel.

ger. sicamb . j. streel. ger. strighel.

strigelen.

ger. Strigilare.

Strijck, streke.

Tractus.

strijck. j. streke.

Ictus.

strijcken.

Stringere.

strijcken.

Linere, linire, allinere, collinere: & Tergere, abstergere, radere. & Demulcere, molliter attrectare, palpare

strijcken.

metaphor. Leuiter virgis siue flagris caedere.

strijcken.

Legere, tendere, proficisci. Strijcken nae Italien. Tendere in Latium. Gaen strijcken. Abire, discedere.

strijcken.

Remittere, relaxare, deponere.

strijcken het seyl.

Deducere vela, legere vela.

strijcken de riemen.

Inhibere remos, vehementiore remigrationis modo nauim ad puppim conuertere: stringere remos.

strijcken.

Considere, simul sedere, quiescere, interquiescere: strigare, in arando sulco interquiescere, in striga interquiescere. Plin.

strijck-bedde.

fland. Lira, refestum, terra regesta.

strijck-bloeme.

Cotula lutea, buphthalmi species.

strijck-hout. j. strijck-stock.

Radius.

strijck-kalck.

Gypsum.

strijck-steck, strijck-stecksken.

Plectrum.

strijck-steen.

germ. sax. sicamb . j. goud-steen toets-steen.

strijck-stock, strijcker.

Radius, hostorium: baculus teres quo mensurae aequantur, redundansque abstergitur. ang. strikle.

strijck-weer, strijck-weeringe. j. borstweer, borst weeringhe.

strijckel.

sax j. streel, strighel. Strigil. ang. strikle.

strijcker.

Rasor.

strijcker. j. strijck stock.

Radius.

Strijd.

Certamen, pugna, praelium, con-

[pagina 538]
[p. 538]

flictus, decertatio, bellum, agon. ger. streyt: ang striffe. Om strijds. Certatim. Om strijds drincken . Certare poculis, contendere potu, certatim ingurgitare se potu.

strijden.

Certare, decertare, certamen conserere, manum conferre, pugnare, compugnare, depugnare, dimicare acie vel proelio, conflictari, digladiari, proeliari, bellare, belligerare, confligere, ad manus venire, confligere acie, decernere acie, ferro, armis: bello contendere, committere proelium. germ. streitten: ang. striue.

strijd-baer.

Militaris, mauortius, bellicosus, bellicus, bellator, castrensis, bellifer, belliger, bellipotens.

strijd-baerlick.

Bellicosè.

strijd-kolue.

Caestus.

strijd-plaetse.

Arena.

strijd-reden.

Contentio, oratio pugnax & contentiosa.

strijder.

Bellator.

strijdigh.

Pugnans: & Controuersus, litigiosus.

Strijpe. j. strepe.

Stria, striga, linea.

strijpt kleed.

Vestis discolor, lineis variegata.

Stringhe, strenge.

Vinculum, restis, ligamen, lorum, neruus, chorda, ligula, laqueus. ital. stringa: ang. stringe.

stringhe garens.

Spira filacea, orbis filaceus: filorum congeries.

stringhe haers.

Cirrus, cintinnus, capillus contortus.

stringhen. j. strenghen.

Strobbe.

Frutex.

strobbelen, strubbelen.

fland . j. struyckelen. Cespitare.

Strop. j. stroo.

Stramen.

Strom. j. stroom.

Tractus.

Strompe, strumpe.

sax. sicamb. Tibiale. germ. strumpff.

strompelen.

hol . j. struyckelen . Cespitare

Stronck. j. tronck.

Truncus, stirps, stipes, corpus arboris. & Radix trunca. & Stirps, progenies.

stroncken. j. troncken.

Truncare, detruncare, decurrare, amputare.

stronck eycke, tronck-eycke.

Quercus trunca, quercus decisis ramis: quercus rasilis, tonsilis.

stronckelen. j. struyckelen.

Cespitare, offendere gressu, titubare gressu. q.d. ad stirpem siue stipitem offendere.

Stront.

Stercus, ventris onus, oletum, merda, homerda. gal. estronc. Struntus, inquit Iosephus Scaliger, veteribus Latinis dicebatur stercus rotundum.

stront-pot. j. schijt-pot.

Lasanum.

stront-sack.

Aluus, venter.

stront saecke.

Res friuola.

stront-voere. j. schijt-voere.

Gestus indecens. & Res friuola.

Stroo, stroy.

Stramen, stramentum. ger. stravv: gal. estrain: ital. strame: ang. stravve.

stroo-boter.

Butyrum hyemale. q.d. butyrum stramentitium, stramineum: cùm deficiente gramine, stramento pascuntur vaccae.

stroo-halm.

Calamus, culmus.

stroo-knoop, stroo-lidt.

Geniculum.

stroo mael.

flan. Genus mensurae exiguae.

stroo pijpe.

Calamus, culmus, stipula.

stroo-sack, bult.

Culcita stramentitia.

stroyen, van stroo.

Stramineus, stramentitius.

stroyen dack.

Culmen, tectum stramineum, tectum culmis constratum.

stroyen hoed.

Vmbella: petasus, galerus stramineus.

stroyen korf.

Fiscina.

stroyen.

Sternere, spargere, dispergere. ang. stravve.

stroyken worpen.

fland . j. halm schieten. Vendere fundos, patrimonia, &c.

stroyssel.

Stramentum, substramen.

Stroocken.

hol . j. strijcken, streelen.

Stroom, strom.

Tractus.

stroom, stroem.

Cursus aquae, cursus amnis, fluxus, fluctus, flumen, vnda. ang streame.

stroom.

Aestus: maris crescentis & decrescentis commotio. Tegen stroom. Aduerso flumine. Teghen stroom seylen. Aduersum aestum velis superare.

stroom-waeter.

Fluuialis aqua, flumen viuum.

stroom-visch.

Piscis fluuialis.

stroomen.

Fluctuare, fluere, vndare.

Stroop. j. strop.

Nodus, laqueus.

stroopen.

Stringere, distringere, obstringere, constringere, contrahere, nodare, nectere: & Glubere, deglubere, & Spoliare, exuere. ang. strippe.

stroop-hose.

sicam . j. strick hose.

[pagina 539]
[p. 539]

stroop-nest.

Spoliarium: locus in quo quis vestibus, pecunia, aliáve re exuitur.

stroop-vel der slanghen. j. lenten-vel.

Vernatio.

Strop.

Laqueus, laqueus nexilis, tenus, vinculum, funis intortus. στροφὸς. i. funiculus tortus. stroppa italis vimen dicitur. vulgò stropus, strupus.

strop-slagh.

Laqueus, decipula, transenna.

stroppen. j. stroopen.

Stringere, premere, ligare laqueo. stroppare ital. intercludere.

stroppe-koorde.

Fidiculae: genus tormenti Italis & Hispanis familiare, quo reus reiectis in tergum manibus fune suspensus in praeceps demittitur.

Strote. j. storte.

Iugulus, iugulum. ital. strozza: ang. throute, trote.

strote, roeper.

Aspera, arteria.

stroten-hoofd.

Larynx.

Strubbe, strobbe.

Frutex.

Struckelen. j. struyckelen.

Cespitare.

Struffen

Confutare, refutare.

Struyck.

Stirps, frutex, caulus: scapus: planta firmitate praedita.

struyck-bosch.

Fruticetum.

struyck-roouer.

vetus . j. straet-schender. Grassator, subsessor.

struyckelen. j. stronckelen.

Cespitare, titubare, vacillare gressu, talipedare, offendere, offensare.

struyckelende peerd.

Equus cespitator, suffosus.

struyckelinghe.

Offensio, offendiculum, offensatio.

struycksel.

Offendiculum.

Struylen, strullen, streylen.

sax. fris. sic. Reddere vrinam.

struyl-becken, strul-becken.

Matula.

Struys, struys-voghel.

Struthio, struthius, struthiocamelus, auis Afra ger. strauss: gal. austruche: ital. struzzo: hisp. struz, abe struz: ang. ostriche.

struys.

Sertum plumeum, crista plumea.

struys-veder.

Struthionis penna, qua galeae crista siue conus ornarur.

struys-meese.

Parus cristatus.

Struyue.

Placenta, scribilita, laganum.

Strunck. j. stronck.

Struuelen.

fland. Horrere, inhorrere.

Struwieren.

fland . j. ver-stroyen. Dispergere.

struwiers.

fland. Sparsim.

Stubbe, stof.

Puluis.

stubben.

fris. Verrere. puluerem discutere, aranearum telas tollere: & Ornare, accommodare.

Stuck.

Frustum, fragmen, fragmentum, segmen, segmentum: pars. ger. stuck. Van stuck tot stuck. Articulatim, membratim, minutatim, particulatim.

stuck.

Res, causa, factum, facinus. Een stout stuck. Audax facinus. Vroom stuck. Egregium facinus.

stuck boefs, stuck schelms.

Scelus, homo scelestus, flagrio, mastigia. Stuck hoers. Meretrix, scortum.

stuck ghe-schuts.

Tormentum aeneum, bombarda. Stuck gouds. Numus aureus.

stuck ghelds.

Numus.

stuck van een groot boeck.

Tomus.

stuck terwen. j. ander-half veertel.

stuck vleeschs.

Ossa, frustum, carnis.

stuck wercks.

Opus.

stuck lands.

Modus agri: ager, praedium, fundus.

stuck-loock.

Porrum sectile, sectiuum.

stuck-werck.

Opus imperfectum.

stuck-wijs.

Membratim, particulatim, frustulatim.

stucksken.

Frustulum: particula.

Stuenen. j. steunen.

Studer, stuyder.

vetus. Proletarius.

Stueperen. j. steperen.

Stuer.

Toruus, trux, austerus, horridus, ferox. dicitur stuer. q.d. stier. i. taurus: quòd praecipua frontis asperitas in tauro appareat: vnde & toruus frequenti epitheto dicitur.

stuer sien.

Taurinum vel taurinè tueri: taurinis & limis oculis obtueri. Gesn.

stuer ghe-sicht.

Trux aspectus.

stuerlick.

Toruè, toruùm.

stuerande.

vetus. Horrida tempestas.

stuer-krabbe.

Locusta: piscis ex genere crustatorum, binis ante oculos cornibus metuendus.

stuerigheyd.

Toruitas, asperitas, ferocitas.

stuerighlick.

Toruè, asperè.

Stuer.

sax. sic . j. stier. Gubernaculum nauis, temon nauis. ger. steur ruder.

stueren. j. stieren.

Agere, adigere.

stuer-boord. j. stier-boord.

stuer-man. j. stier-man.

Stuete.

hol . j. stiete.

[pagina 540]
[p. 540]

Stuyck.

Concussus, us: & Fiscus, qualus.

stuycken.

Quatere, incutere, impingere, quassare, concutere.

stuycken.

Ludere nucibus in scrobem coniectis.

stuycken de schorsse.

Eleuare & insolare cortices: in altum tollere & siccare.

stuycken.

Liquare per qualum.

stuycken. j. steygheren.

Eleuare.

stuyck-mande.

Qualus, qualus vimineus: corbis vimineus per quem liquatur vinum calcatis vuis, & cereuisia concoctis granis & leguminibus: colum.

Stuyde.

ger. sax. sic. Frutex, arbuscula.

Stuyffen. j. stuyuen.

Puluerare.

stuyf-haer. j. stof-haer.

Lanugo.

stuyf-meel, stof-meel.

Pollen, farina volatica, molendini parietes dealbans.

stuyf-reghen, stof-reghen.

Psecas.

stuyf-sand.

Arena volatica, arens, sicca.

stuyfken. j. stofken.

Puluisculus.

stuyfken van de bloeme.

Pappus: lanugo è floribus veterascentibus decidua & volatica.

Stuype.

Stupor. & Concussus, concussio: & Spasmus, conuulsio: & Deliquium, defectio animi: & fland. Febris.

stuype. j. stoepe.

Poena cutis & crinium.

stuype.

sicamb. Verber, flagrum: Virgae. sax. stupe.

stuypen. j. stoepen.

Quatere, concutere: flagellare.

stuypen.

Curuare, incuruare, inclinare, flectere. ang. stoupe.

Stuyr.

sax. sic. ger. Tributum.

stuyren. j. stieren.

Tribuere, contribuere. & Agere, regere, dirigere.

stuyr-baer.

Vectigalis, tributarius.

stuyr-boord. j. stier-boord.

stuyr-man. j. stier-man.

Stuyte, stutte.

germ. sax. sicamb. Equa. ang. stede. i. equus bellator.

stuyte.

vetus. germ. Equus admissarius. vulgò stuotus.

stuyte.

holl . j. stiete. Vropygium.

stuyte, stoete.

sax. fris. Strena Cerealis, pollinaria, adorea. & Panis triticeus quadratus.

stuyte.

fland. brug. zeland . j. boter-ham. Panis butyro illitus.

stuyten.

Incutere, impingere, impellere.

stuyten.

hol. Vertere, auertere, impedire.

stuyten.

holl. fris. Resilire, resultare instar pilae. Niet stuyten. Nihil valere. dicitur propriè de pila non resultante.

stuyten, pochen.

Iactare, iactitare, crepare, ostentare, arrogare.

stuyt-vos.

Iactator dolosus: ostentator vulpinus: logodaedalus. dicitur propriè de vulnerariis & pharmacopoeis circumforaneis, & id genus aliis iactatoribus subdolis.

stuyter.

Thraso, miles gloriosus, ostentator, iactator, grandiloquus.

Stuyue.

sax. Resimus.

stuyue neuse.

Nasus resimus.

stuyuen.

Pronum iacêre.

stuyuende kote.

hol . j. kuys. Talus pronus.

Stuyue.

vetus . j. stof. Puluis.

stuyuen.

Puluerare, puluerem spargere, puluerem excitare.

stuyuer.

Sestertius, sestertium. vulgò stuferus: nummus sic dictus à puluerea leuitate: quòd haec moneta noua multo leuior & deterior vetere cuderetur. Swaeren stuyver, leod . j. haluen stuyuer. Lichten stuyver, leod . j. oordt.

Stulle, stolle, stuck, lap.

Stulpe, stolpe.

sax. sicamb. hol. Operculum.

Stulpen. j. stelpen.

Stup. j. stip.

Punctus. & Gradus, vestigium.

Stupe.

sax. sic j. stuype. Flagrum. &c.

stuppen. j. stippen.

Sturckelen. j. storckelen.

Coagulari.

Stutte j. stuyte.

Equa.

Stutte. j. schoor-hout.

Fulcimentum, fulcrum. Stutters. Tibicines, anterides, erismae.

stutten, onder-setten.

Fulcire.

Stuue. j. stuyue.

S V

Subbelen, sobbelen.

Cespitare.

Suchte.

Morbus, languor, dolor. germ. sucht: sax. sucht.

suchte.

Suspirium. ger. suffize: ang. sicht.

suchten.

Languere. & Suspirare, gemere, ducere suspiria. germ. seufftzen: ang. sighe.

suchtigh.

Languens, languidus, morbidus, morbosus, valetudinarius.

[pagina 541]
[p. 541]

suchtinghe.

Languor, suspirium, gemitus.

Sucke.

vetus. sax. sic . j. suke. Morbus.

Suckelen.

Cespitare, vacillare, offensare, titubare: labascere: & Vitam trahere. & Errare.

suckeler

Cespirator: & Miser: aerumnosus, aerumnis & laboribus afflictus. & Errabundus.

suckelinghe.

Cespitatio, offensio, offendiculum: & Aduersitas, calamitas, aerumna, miseria: & Error.

Sucken.

Rapere, arripere. ger. sucken.

Suckte, suyckte.

holl. Morbus.

Sudde.

vetus. Palus, lacus.

sudde van riet. j. riet-sudde.

Suecke.

sax. sicamb . j. suckte. Morbus.

Sueghe

fland . j. sogh. Sus, porca.

Suele, suyle.

fland . j. eemer. Situla.

Suenie.

hol. sic . j. verckens-trock.

Suer, soer.

Acidus. germ. savvr: gal. sur: ang. soure, sovver.

suer ghesichte.

Frons nubila, matutina, obducta, caperata.

suer mensch.

Homo acerbus, immitis, austerus: tetricus.

suer-ampel.

sax. sic . j. suerckel.

suer-deegh. j. deessem.

Fermentum. q.d. massa acescens.

suer-kruyd.

louan . j. suerckel. Oxalis.

suer melck.

Oxygala.

suer-muyl.

Homo tetricus, acerbum os.

suer sien.

Contrahere supercilium, tollere supercilium, sublato supercilio significare iram: toruè tueri.

suer segghen iemanden.

Acerba conuitia alicui dicere.

suere sausse.

Oxyporum, oxygarum.

suerachtigh.

Acidulus, subacidus, subacidulus.

sueren ver-sueren.

Acere, acescere.

sueren.

vetus. Fermentare.

suerigheyd.

Acor, acerbitas.

suerlick.

Acerbè.

suerckel.

Oxalis, acetosa, rumex, acidula. germ. souramper: gal. surelle: ang. sorell.

sureel.

Acerba mulier.

suerick. j. surckel.

Oxalis.

suersel. j. heue.

Fermentum.

suerte.

Acor, aciditas, acritudo.

Suet. j. soet.

Dulcis.

Suf.

Delirus.

suffe.

Annuli connexi: digitorum ornatus.

suffen.

Delirare, desipere, hallucinari: perturbari mente & animo.

suffer.

Delirus.

sufferije.

Delirium, deliramentum.

suffinghe.

Deliratio, delirium.

Sufflen. j. sofflen.

Sufflare.

sufflet. j. sofflet.

Colaphus, alapa.

Suycker.

Sacchar, saccharum, sal Indus. ger. sucker: gal. succre: ital. succhero: hisp. azucar: ang. sugar.

suycker-candye.

Mel arundinis.

suycker-erwten. j. erwt-suycker.

suycker-laeyken, confijt-laeyken.

Tragematotheca.

suycker-noemken. j. blinden-spel.

Myinda.

suycker-peë.

Carum, carui, daucus niger.

suycker-vleesch. j. kalf-vleesch.

suycker-wortel.

Sisarum, siser alterum.

suyckeren.

Imbuere saccaro, condire saccaro.

Suyckereye. j. cicoreye.

Suyckte. j. sieckte.

Morbus.

Suyd.

Meridies.

suyden.

Meridionalis, australis.

suyden wind.

Auster, notus. germ. sudvvind: gal. sis, sud: ang. south vvinde.

suyd-oosten wind.

Vulturnus, euronotus: ventus à brumali solstitio flans.

suyd-westen wind.

Africus, libs, libonotus: ventus à solstitio hyberno flans. germ. sudvvest: gal. souest: ang. south-vvest.

suyd ten westen.

Mesolibonotus.

suyd-suyd-west.

Circius, austroafricus.

suyd-suyd-oost.

Caecias.

suydelick.

Australis, meridionalis.

suyderzee.

Lacus siue sinus amplissimus inter Frisiam & Hollandiam: sinus Germanici maris. vulgò australe fretum, in meridiem nempe vergens. quibusdam, Lacus Fleui.

Suyde.

fris. Plantago matina.

Suyghen.

Sugere, lingere. ger. saughen: gal. sucher: ital. sugare, succiare. ang. sucke.

suyghen de mamme.

Sugere vbera, premere mammam, lactere.

suyghen. j. sooghen.

Lactare.

suygh-amme.

germ. sax. sicamb. Nutrix.

suygh-broedecken.

Collactaneus.

suygh-lam.

Subrumus.

suygh-moeder.

vetus. Nutrix.

suygh-vercksken.

Porcellus subrumus, lactens.

[pagina 542]
[p. 542]

suyghelinck, sooghelinck.

Puer lactens.

suygher.

Suctor.

suygher.

Sanguisuga in corpore muliebri: monstri genus hirudinis more sugillando sudendoque foetui infestum, ac sanguinem adimens. Leuin. Lemnius.

Suyle.

ger. sax. sicamb. fris. hol. Pila, columna.

suyle.

sax. sicamb . j. elsene. Subula. ger. seulen: sax. suvvel: ital. sublia.

suyle, sulle

fland. Limen, hypothyrum. gal sueil.

suyle, suele.

fland . j. eemer. Situla, modiolus. gall. seau, seille.

suyl-oore, hangh oore.

Pendula auricula: & Homo dimissis auriculis, deiecto animo, aeger animo.

suyl-ooren.

Demittere auriculas, deiecto esse animo. metaphora sumpta ab equis & iumentis quibus fessis & aegris aures sunt marcidae & resolutae.

suyl-oorigh.

Anxius, aeger.

Suymen.

Cunctari, cessare, tardare, morari. ger. saumen gal. chomer.

suymen.

vetus. Impedire, remorari, retardare.

Suype, sope.

Haustus.

suypen.

Sorbere, sorbillare. ger. sauffen: ang. sovvpe, suppe.

suypen suyp-dranck.

Sorbitio, sorbillum.

suypen, kandeel.

Cyceon, miscellanea potio.

suypken.

Sorbitiuncula, illinctus, ecligma.

suypelick.

Sorbilis.

suyp-peere.

Sorbum.

suyp-peer-boom.

Sorbus.

Suyr.

holl. sic . j. suer.

suyringh.

hol. fris . j. suerckel. Acetosa.

Suyr-see. j. suyder zee.

Suyselen.

Cespitare, titubare.

suyselen, suysen.

Susurrare.

suyselinghe.

Titubatio, cespitatio.

suyselinghe.

Vertigo.

suyselinghe, suysinghe.

Susurrus, sibilus. & Tinnitus aurium: ger. sausung: sax. susingh.

suysel-bollen.

Vertigine laborare.

suysen, soesen.

Sibilare, susurrare.

suysinghe, suyselinghe.

Susurrus, leuis aura, summissum murmur.

suysinghe der ooren.

Aurium tinnitus, sibilus.

Suytken.

holland. Parus maior, fringillago femella.

Suyuel.

Lactarium. vulgò lacticinium.

suyuel-maecker, suyuel-ver-kooper.

Lactarius, casearius.

Suyuer, reyn.

Mundus, nitidus, lautus, purus, splendidus, integer. & Castus, à libidinis labe immunis.

suyueren, reynighen.

Mundare, purgare.

suyuerheyd, reynigheyd.

Munditia, mundities. & Castitas, castimonia.

suyuerlick, reynlick.

Munditer, nitidè, purè, lautè, sincerè, integrè, castè.

suyuerlick gaen.

Lentè, sensim, lento gradu incedere, pedetentim ingredi.

suyuerlick spreken.

Purè, ornatè loqui: & Submissa voce loqui.

Suke.

sax. sicamb . j. sieckte. Morbus.

Suker. j. suycker.

Sulck, solck, so-lick.

Talis, eiusmodi. ger. solich: ang. suke.

sulck-daen, sulck-danigh.

vetus. Talis.

sulckerley.

Talis, eiusmodi.

sulcks.

Talis, eiusmodi.

Sul-maend.

vetus. Februarius.

Sulle. j. suyle.

Limen, hypothyrum.

sulle. j. suyle.

sax. sicamb. Pila, columna.

sulle, hey-pael.

Sublica.

sulle, sille, sijle.

Incile, aquagium.

sulle, sulle-maend. j. selle, selle-maend.

Sulte.

sicamb . j. drij-voet. Tripes.

Sulte.

ger. sax. fris sic . j. pekel. Muria, salsugo: Acetum quo lardum conditur: & Lardum conditum & Omasum.

sulte. j. af-val van t'vercken.

sult-soppe. j. bolinck-soppe, pens-soppe.

sulte.

sax. Salina.

sult werck.

Salgama. & Salsilago.

sulten.

hol fris . j. souten. Muria condire.

Summer.

sicamb. Modius.

Sumpe. j. sompe.

Sund.

vetus. sax. Fretum.

Sunde. j. sonde.

Peccatum.

Sunft.

germ. sax. Collegium, coetus, coitio sodalium: tribus: sodalitas, curia.

Sunst, sonst, sust.

germ. sax. sicamb. fris. Aliter, alioqui, alioquin, caeteroquin, alias. Om sunst. Frustra, gratis.

[pagina 543]
[p. 543]

Suppier. j. cippier.

Cippi custos.

Surckel. j. suerckel.

Oxalis.

Surgijn.

Chirurgus. gal. chirurgien: ital. cerusico: hisp. chirurgiano: ang. surgeon, chirurgion.

surgije.

Chirurgia.

Sus.

Sic.

Sus, sus-daenigh.

Talis, huiusmodi.

sus ende soo.

Vtcumque, quoquo modo.

sustigh.

Talis.

Sus. j. sunst.

Aliter.

Sus.

Silentium, quies, tranquillitas. hisp. sossiego.

Sus, tus.

St. Vox silentium indicentis.

sussen.

Cessare. & Tacere. & Sedare, tranquillare. hisp. sossegar: ang. husht.

Suster.

Soror, germana. ger. schvvester: ang. sister, suster.

susters ende broeders kinderen.

Amitini.

susterken.

Sororcula.

susterlick.

Sororius.

susterlinck.

Sobrinus.

susterlinghen.

hol . j. susters kinderen. Consobrini: ex duabus sororibus editi.

S VV

Swachtel, arm-band.

Mitella.

swachtel.

holland . j. self-ende.

swachtel.

holl. Fascia.

swachtels.

hol . j. kinds-doecken. Fasciae, cunabula. ang. svvathel.

Swack.

Debilis, imbecillis, infirmus, eneruus, fragilis: fluidus, languidus. ger schvvach: ang vveak.

swack, wack, taey.

Lentus: quod facilè flectitur: flexilis.

swacken.

Debilitare. & Debilitari, deficere.

swacken, swicken.

Vibrare.

swackheyd.

Imbecillitas, debilitas, defectio: fragilitas, infirmitas.

swackelick.

Imbecilliter, infirmè.

Swadderen.

Strepere.

swadderen.

Profundere, turbare aquas, fluctuare.

Swade.

fris. hol. sicamb . j. seysene. Secula, falx.

swade.

fris holl. sicamb. Foeni striga: ordo demessi foeni, ita vt stratum in pascuis iacet. ang. svvathe.

Swadel. j. swachtel.

Swadem

vetus. germ. sax. sicamb. Vapor & tenebrae.

swademen.

ger. sax. sicamb. Vaporare.

Swaegher. j. swagher.

Swaelem, swaeluwe.

Hierundo, chelidon. ger. schvvalm: sax. svvalcke: ang. svvallovv.

swaelem-steenken.

Chelidonia.

swaelem-steertken, wouwe-steertken.

Subscus: tabella lignea, qua asseres aut materiae compinguntur: securicula. vulgò hirundinis cauda. gal. queue d'aronde.

swaelem-wortel.

Asclepias, vicetoxicum, hirundinaria.

Swaen.

Cygnus, olor: albus ales: canorus ales. Horat. germ. schvvan: ang. svvanne.

swaen.

fland. Genus mensurae geomete.

swaen-draegher.

fland. Baiulus macelli: cistifer.

swaenaerd.

Cygnus mas.

swaeninne.

Cygnus foem.

Swaer.

Grauis, grauidus, onerosus, ponderosus, difficilis, molestus, arduus. ger. schvvaer.

swaer van kinde. j. swangher.

Grauida, praegnans.

swaeren aerbeyd.

Labor improbus.

swaer werck.

Opus laboriosum, difficile.

swaer-hoofden.

Melancholicum esse.

swaer-hoofdigh.

Melancholicus, tristis. & Grauedinosus.

swaer-gheestigh.

Melancholicus, moestus, tristis, fastidiosus.

swaer-moedigh.

Melancholicus, tristis, moestus, fastidiosus.

swaer-moedigheyd.

Melancholia, languor, tristitia, fastidium, moestitia.

swaeren.

Grauare.

swaer-wichtigh.

Ponderosus: & Momentosus.

swaerachtigh.

Subdifficilis, subgrauis.

swaerheyd, swaerigheyd.

Grauitas, pondus: & Difficultas, molestia, cura, scrupulus, solicitudo, negotium, obscuritas.

swaerheyd oft swaerigheyd van herten.

Aegritudo.

swaerheyd van hoofde.

Grauedo.

swaerlick.

Grauiter, difficulter, difficilè, aegrè, grauatè, molestè.

swaernisse. j. swaerheyd.

swaerte.

Pondus, grauitas.

Swaerte. j. swęre.

Hulcus.

[pagina 544]
[p. 544]

Swaercke.

vetus . j. swercke. Nubes.

Swaerd. j. sweerd.

Ensis.

Swaerde.

Cutis porcina, pellis suilla vel suina: setosa porci cutis, φορινη, phorina, vulgò crinea, crineta. ang. svvarde.

swaerde van den hoofde.

Cutis capitis.

swaerde.

vetus. Ceruix. ger. schvvart.

Swagher.

Affinis, affinitate coniunctus: & Sororius: & Leuir. ger. schvvager.

swagher.

vetus. hol. Gener.

swagher, sweger, sweger-heer, sweer.

germ. sax. sicam. holl. j. Socer, pater vxoris. ger. schvvaher, schvver.

swaghers.

Consoceri: quorum liberi inter se coniugio iuncti sunt.

swagherinne.

Affinis: & Glos: & Fratria. & Socrus.

swagher-schap.

Affinitas. germ. schvvagerschafft.

Swalcke.

sax. sicamb . j. swaelem. Hirundo.

Swalp.

Fluctus, vnda, fluctuatio.

Swalpen.

Fluctuare, affluere, iactari fluctibus: vndare.

swalp ey.

fland. Ouum requietum, non recens, putidum.

Swaeluwe. j. swaelm.

Hirundo.

Swamme.

germ. sax. fris. sicamb. fland. Spongia. ger. schvvam.

swamme.

fland . j. vonck. Fomes igniarius.

swamme aen den boom.

Tuber, panus, fungus: tumor fungosus in arboribus.

swam-steenken.

Spongites: lapis qui in spongiis inuenitur.

Swanck.

Momentum.

swanck.

Vibratio, libratio, motus.

swanckelen.

Nutare, vacillare.

swancken.

Librare, vibrare, quatere:& Vacillare, titubare, fluctuare, labare. germ. schvvencken.

swanck-roede. j. wippe.

Tolleno.

swanck-vederen. j. slagh-vederen.

Pennae remiges.

Swangher.

germ. sax. sicamb. Grauida, praegnans, ferens ventrem, foeta: infantaria.

Swants.

germ. sax. sicamb. Cauda. & Coles, penis.

Swarcke. j. swercke.

Nubes.

Swart. j. swert.

Niger.

Swaselinck.

vetus . j swaegher.

swasenede.

vetus . j. swaegherinne.

Swate. j. swade.

Falx.

Swauel. j. sweuel.

Sulphur.

Swede.

vetus. fland . j. winckel-haeck. Norma, regula, quadra, gnomon.

Sweem, sweemer, sweemerken.

Rusticula minor, gallinago minor.

Sweepe.

Flagrum, flagellum, scutica.

sweepen.

Flagellare.

Sweer, sweeher. j. swagher.

Socer, pater vxoris.

sweer, swaegher.

vetus. holl. Gener. germ. schvveher: suehur apud Otfrid.

sweerinne. j. swaegherinne.

Socrus.

Sweerd.

Gladius, ensis. germ. schvvert: ang. svvorde.

sweerd.

Planca lateralis stlatae aut alterius nauigij plani, lateri nauis accincta tanquam ensis.

sweerd-dans.

Pyrrhice: armata saltatio, qua pugnae simulacrum imitantur iuuenes summa agilitate: chorea gladiatoria: chorea inter & super gladios strictos.

sweerd-dansser.

Pyrrhicarius, pyrrhicista: saltator gladio & armis munitus: ludius, ludio.

sweerd-houder.

sax. fris. sicam . j. bruyd-leyder. Paranymphus: agnatus sponsi proximus.

sweerd-maghe.

sax. sicamb. Agnatus nobilis, siue gladium gerens: agnatus proximus, per virilis sexus personas cognatione iunctus: virorum enim est gladios, mulierum verò fusos tractare: vnde etiam vetus dictio. Spille-maghe.

sweerd-sijde.

sax. sicamb. Consanguinitas virilis sexus.

sweerd-priem.

Dolon.

sweerd-vechter.

Gladiator, bustuarius, lanista.

sweerd-vęgher.

Polio onis: politor ensium siue armorum.

sweerd-visch.

Xiphias, gladius piscis.

sweerdeken.

Gladiolus, ensiculus.

sweerdekens kruyd.

Gladiolus, xiphion.

sweerdeler.

vetus. Sicarius.

Sweet.

Sudor. ger. schvveiss gal. sueur: ang. svveat.

[pagina 545]
[p. 545]

sweeten.

Sudare, desudare.

sweet-bad.

Sudatorium, hypocaustum vaporarium, laconicum.

sweet-doeck.

Sudarium.

sweet-gaetkens.

Pori, cuticulares meatus, caulae: inuisibilia foramina, meatus cutis per quos sudor erumpit.

sweet-rocksken.

fland . j. lijf-rocksken.

sweet stoue. j. sweet-bad.

sweetende sieckte.

Morbus Anglicus, morbus solstitialis, siriasis: ephemera Britannica: sudor Britannicus.

sweetigh.

Sudabundus.

Sweghel, sweghel-pijpe.

germ. sax. sic. Tibia. ger. schvvaeglen.

sweghelen.

ger. sax. sic. Tibiis canere.

sweghel-pijper.

Tibicen.

Swegher, sweer. j. swagher.

Socer.

Sweydeler.

sax. sic . j. knap-sack. Mantica

Sweyssen. j. sweyuen.

Vagari.

sweys sterre.

Planeta: stella errans: sidus errans, palans.

sweyuen.

Vagari, euagari, diuagari, palari, oberrare, vacillare, fluctuare, fluctuari: nutare. ger. schvveiffen.

sweyuer.

Vagus, multiuagus.

Sweken.

fris . j. swijcken. Infirmare, labefactare, deficere.

Swelcken.

vetus. Premere, pressare.

Swelcken-hout.

Sambucus aquatica.

Swelen het hoy.

Versare foenum furcillis.

Swelgh.

fland Fauces, frumen.

swelghen.

Vorare, deuorare, haurire, glutire. ang. svvallovve.

swegherije.

Heluatio.

Swelle swel.

sicamb. fland. Tumor. & Callus. ger. schvviele.

swellen, swillen.

Turgere, turgescere, tumere, tumescere, intumescere, inflari. ger. geschvvellen: ang. svvell.

swellen.

campin j. wellen, sieden.

swellinge, ghe swel.

Tumor, abscessus, inflatio: & Phlegmone, inflammatio.

swel-buyck.

Tympanites: ascites: genus hydropis quo venter vehementer intenditur.

Swelte.

Puella languida, ignaua, remissa.

swelten.

vet. fland. Deficere, languescere, fatiscere.

Swemme.

Natatile.

swemmen, swimmen.

Nare, natare. ger. schvvimmen: ang. svvymme.

swemmer.

Natator.

swemmer, duycker.

Vrinator.

swemmer-gans.

Phalacrocorax. sax. shvvemgoes.

Swencken. j. swancken.

Labare.

Swenghe. j. swinghe.

swenghel. j. swinghel.

Tollenon.

swenghen j. swinghen.

Swent.

vetus. Iuuenis.

swente.

vetus. Virgo, iuuencula.

Swentsen, swentselen.

Vagari.

Swercke.

sax. fris. sic. fland . j. wolcke. Nubes.

Swere, sweyr.

Dolor: hinc hoofd swere, tand swere.

swere, sweyr.

Hulcus, apostema, phlegmone. germ. geschvvaer: sax. svveer, schvver,: ang. sore.

swęren, sweyren.

Dolere. & Vlcerare, suppurare. & Vlcerari, supputari, exulcerari.

sweringhe, sweyringhe.

Exulceratio, apostema, abscessus: suppuratio.

swerenisse.

Exulceratio.

Swęren, sweeren.

Iurare, fidem dare, iuramentum praestare, sacramento dicere, dare iusiurandum. ger. schvveren: ang. svveare.

swęren ten heylighen.

Deum diuosque testes dare, adhibere: Deo teste iurare, deierare.

Swerm.

Examen, vua apum, examen glomeratum: mellifer exercitus. ger. schvvarm: sax. schvvarm, sverm: ang. svvarme.

swerm.

Coitio.

swermen.

Examinare, ducere agmina, vernare: agminatim volare: ang. svvarme.

swermen.

Confluere. & Scatere.

swermen, sweruen.

Vagari, diuagari, errare, palari.

swerm gheest.

Fanaticus, vesanus spiritus, spiritus vertiginis apud Isaiam.

swerm-kruyd.

Bryonia, vitis alba: herba quae vertiginosis & comitialibus subuenit.

swermer.

Vagabundus, erro, errabundus, erraticus.

swermer.

Vesanus homo, vertigine laborans: homo phanaticus. & Haereticus. vulgò sectarius. ger. schvvirmer.

swermerije.

Vertigo, vesania.

swermsel. j. swerm.

Examen.

Swerre.

sicamb. Vermis porcinus.

Swert, swart.

Niger, ater, piceus, fuligineus: furuus. ger. schvvartz.

[pagina 546]
[p. 546]

swert-gheel.

Luridus, rauus.

swert-grauw.

Pullus, pullulus, fuscus.

swerte konste.

Magia, magice: magicae praestigiae: ars Dardania: goetia: nigra magia. alba autem magia, pro perfecta rerum naturalium cognitione à quibusdam sumitur.

swert-konstenaer.

Magus, incantator.

swerte ruyters.

Milites nigri, olim in inferiori Germania: quibus vestes nigrae, hastae nigrae, & vultus niger: qui se diabolos appellabant, ad incutiendum terrorem his contra quos mittebantur: & multis quidem, iuxta nomen, perniciem attulerunt, donec crebris bellis conficerentur. And. Altham. B. Rhenan.

swerte suster.

Sororcula pollinctrix, pullata.

swert-voet.

Melampus, nigripes.

swertachtigh.

Subniger, nigelius, obater, nigricans.

swerten.

Nigrare, denigrare, infuscare.

swertheyd.

Nigredo, nigrities, nigritia, nigror, atritas, atror.

swertsel.

Fuligo, fuligo è taedis: atramentum fuligineum, atramentum, nigrum, nigredo, nigror.

Sweruen.

holl. Errare, deerrare, vagari, fluitare, fluctuare. ang. svvarue: squarue.

sweruer.

Funda: genus retis piscatorij, quod in orbem spargitur.

Sweserick.

Coleus, testis.

sweserkens.

Colei, testiculi.

Swetsen.

Garrire, argutari.

swetser.

Garrulus, rabula, logodaedalus aretalogus.

Swette.

ger. sicamb. Piscina.

Swetten.

fris. Attingere limites agri, conterminum siue confinem esse.

Sweuel.

germ sax. hol. sicamb fris fland . j. solfer. Sulphur.

sweuel-stocksken.

fland . j. solfer-steck.

sweuen. j sweyuen.

Vagari.

Swichten.

Cedere, cessare, desinere, desistere: & Reprimere, sedare, pacare. ang. assvvage.

Swick, swicksken.

Veruculum, terebellum quo dolia relinuntur: spina dolij.

swick.

Flagrum, flagellum.

swick, swanck.

Vibratio, libratio.

swick-hout.

Machinae tractoriae genus.

swickel.

sicamb. Terebra maior. & Cuneus.

swicken.

Agitare, motitare, vibrare, librare.

Swiendigh. j. swindigh.

Swier.

Gyrus, circumuolutio: & Vibratio.

swieren.

Gyrare, in gyrum verti, circumuolui: & Vagari: & Vibrare.

Swijck.

Defectus, defectio, labefactatio.

swijck-staen.

fland. Deficere.

swijcken.

Deorsum flecti, subsidere, submittere se, labascere, deficere: labefacere, labefactare.

swijckinghe.

Defectus, infirmatio, labefactatio.

Swijghen.

Tacere, conticere, conticescere, obticere, obmutescere, immutescere, silere, consilere, vocem premere, comprimere vocem.

swijghende.

Tacens, tacitus.

swijghachtigh.

Taciturnus.

swijghelinghs.

Tacitè.

swijghelickheyd.

Taciturnitas.

swijghentheyd.

Taciturnitas, silentium.

Swijm.

holl . j. be-swijmtheyd.

swijm slaen. j. beswijmen.

Swijm. j. swijmel.

Swijmel. j. swijmelinghe.

swijmelen.

Falsa imaginari instar dormientium: & Vertigine laborare: & Cespitare.

swijmelen.

Dormitare: soporari, languere sopore.

swijmelinghe.

Leuis somnus: sopor.

swijmelinghe.

Phantasma, imaginatio falsa, quales sunt quas dormientes videre sibi videntur.

swijmelinghe.

Vertigo: scotoma: & Deliquium animi: defectus animi, defectio animę. & Vertigo capitis ac visos obtenebratio cum omnia in gyrum circumagi videntur.

swijmen, be-swijmen.

Deficere animo.

Swijn.

Sus, porcus. germ. schvvein: ang. svvyne.

swijn

fland. Mensurae aridae genus.

swijn-eghel.

Mygale, mus araneus: & Erinaceus suillus. sax. svvynegel.

swijn-herder.

sicamb. Subulcus.

swijn-hond.

Canis seusius, siue, porcarius. i. doctus, ad inuestigandum apros. ita. lex Salica Francor.

swijn-schot.

vetus. sicamb. Hara.

[pagina 547]
[p. 547]

swijn-spriet, swijn-spiesse, swijn-staf, swijn-stock.

Venabulum, telum venatorum lato ferro, quo apros venantur: hasta amentata.

swijn-stije.

vetus. Hara, porcile. ang. svvyne stye.

swijn-wachter.

Subulcus.

swijner, swijnder.

Porculator, subulcus, suarius.

Swijnen, swinden.

Decrescere, extenuari, minui.

swijnen, ver-swijnen.

Tabescere.

swijn-puyste.

Phlegmone: inflammatio tumorque cum rubore.

swijn-suchte, swijnende sieckte.

Phthisis, tabes: cachexia, atrophia. germ. schvveinsuchte.

swijnéren.

vetus. germ. sax. sicam. Diminuere, attenuare.

Swil. j. swel.

Tumor: & Callus.

swillen. j. swellen.

Tumere.

Swilghen. j. swelghen.

Vorare.

Swilligh.

germ. sax. sicam . j. bockerael.

Swimmen. j. swemmen.

Swinck, swanck.

Vibratio, libratio.

Swind-suchte.

sax . j. swijnende sieckte.

Swindel swindelinghe. j. swijmelinghe.

Vertigo.

swindelachtigh.

Vertiginosus.

Swinden. j. swijnen.

Tabescere, extenuari.

Swinde, ghe-swinde.

vetus. Vehemens.

Swindigh.

vetus. Multus. & Magnus.

swindigh volck.

Populus frequens, copiosus.

Swinghe.

Spatha, gladius maior & latior.

swinghe.

Pertica.

swinghe.

Asser siue baculus linarius, scutula, scytala. vulgò lintopta, quassorium, sumella. ang. svvyngling.

swinghe.

Lorum, habena.

swinghe van den waghen.

Lignum transuersum temonis.

swinghe.

Ala accipitris, aut alterius id genus auis. ang. vvinge.

swinghel. j. swinghe.

Flagellum linarium: scutula.

swinghel-berd.

Asser linarius: quo linum mollitur. vulgò linipilus.

swinghen, swinghelen.

Vibrare, librare, quatere, iácere, stringere. ger. schvvingen.

swinghen oft swinghelen het vlas.

Mollire linum flagello: contundere linum in lanae mollitiem: terere, conterere, frangere, ventilare linum, demulcere, & purgare. vulgò sumellare.

swingh-schijue.

Discus.

Swonck, swonghe.

Versatile manubrium.


Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken