Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
Het naembouck van 1562 (1945)

Informatie terzijde

Titelpagina van Het naembouck van 1562
Afbeelding van Het naembouck van 1562Toon afbeelding van titelpagina van Het naembouck van 1562

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (2.59 MB)

XML (1.55 MB)

tekstbestand






Editeur

René Verdeyen



Genre

non-fictie
sec - taalkunde

Subgenre

non-fictie/naslagwerken (alg.)
woordenboek / lexicon
taalkunde/algemeen


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

Het naembouck van 1562

(1945)–Joos Lambrecht–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Tweede druk van het Nederlands-Frans woordenboek


Vorige Volgende

[N]

Na.

NA / neffens / néụen / aen oft by: Pres, aupres et apres.
Nabuur: Voisin.
Nacht: Nuict.
Nacht-douckGa naar voetnoot+: Couurechef de nuict.
Nachtegale / voghel: Rossignol.
Nacht-wake: Guet de nuict.
Nacht-wake hauden: Guetter, faire ou tenir le guet.
Nacommers oft nacommelijnghen: Successeurs.
Nacommen: Venir apres ou succeder.
Nader / naeste oft naerder: Plus pres ou plus prochain.
Nęrgens oft nieuwers: Nulle part ou en nul lieu.
Nęrijnghe oft ambacht: Mestier.
Nęrst:Ga naar voetnoot+: Diligence.
Nęrstighlicken: Diligemment.
Nęrstigh: Diligent.
Nęrstigheyt: Diligence.
Nęrstigh zijn: Diligenter ou entendre à faire quelque chose.
Naeckt: Nud.
Naeckt van ghelde: Desnué d'argent.
Naecktheyt: Nudité.
Naecktelick: Nudement, plattement, tout à plain, plainement ou à plain.
Naeckt maken: Desnuër.
Naed: Cousture.
Naelde om mede te naeyen: Vne aguille, esguille.
Naem oft name: Nom.
Naer oft daer naer: Apres.
Naer oft by: Pres ou aupres.
comt Naer: Entrez dedens.
Naer-bruloft: Les bancquets qu'on faict le lendemain des nopces.
Naercommelijnghen: Noz successeurs ou nostre posterité.
Naer-commen in eęn huus: Entrer en la maison.
Naerder / z. nader: Plus prochain.
Naermaels: Cy apres ou doresnauant.
Naervolghinghe: Imitation ou suite.
Naervolgher: Qui ensuit et contrefaict, vn imitateur.
Naervolghen: Contrefaire, ensuyre ou imiter.
Naervolghen yemand op den voet: Suyure.
Naeste: Prochain.
[pagina 138]
[p. 138]
aant.Naestent: L'autre jour ou n'agueres.
Naeyen: Couldre.
NaeysteriggheGa naar voetnoot+: Cousturiere ou lingiere.
Naeyer: Cousturier.
NaffelGa naar voetnoot+: Boudine, boutine ou nombril.
Naghel van iser: Vn clou.
Naghel an de vijnghe[r]s: L'ongle.
Naghelen: Clouër.
Naynken: Vn nain ou naintre.
Naken oft by commen: Approcher.
Naken oft gheraken: Attoucher.
NalickGa naar voetnoot+: Il ne s'en faut gueres, presque[,] à peu pres ou quasy.
NalijnghGa naar voetnoot+ int goet oft bestaende om tnalijnghschap te hebben: Premier refusant.
Naloopen: Courir apres.
Namaels: Cy apres.
Name: Nom.
Namen: Nommer.
Namen / eęn stad: Namur.
Napt: Vn vaisseau d'or ou d'argent à mettre vin ou eauë, vne coupe ou hanap.
Narheyt oft sotheyt: Folië, sotise.
Narre oft sot: Sot ou fol.
NasscherGa naar voetnoot+: Cupide ou conuoiteux.
Nasscherheyt: Conuoitise.
Nasschelicken: Affectueusement, auec ou par grande affection.
Nastelen oft op binden: Attacher.
NastelijnghGa naar voetnoot+: Esguillette ou aguillette.
Nastelijnghmaker: Qui faict des esguillettes ou esguillettier.
Nat oft wack: Moite ou mouillé.
Natheyt: Moiteur ou mouilleure.
Nat maken / netten oft bespęrsen: Mouiller.
Nature: La nature.
Naturéren oft ghenootenGa naar voetnoot+: Couurir ou saillir vne femelle.
NauweGa naar voetnoot+: Estroict.
NauwenGa naar voetnoot+: Estricer.
NauwelickGa naar voetnoot+ oft qualick ghenouch: A grand paine ou bien enuy.
NauwelickenGa naar voetnoot+: Estroictement.
NauwersGa naar voetnoot+ oft nęrghens: Nulle part.
[pagina 139]
[p. 139]

Ne.

Necke: La fosse ou le derriere de la teste, astreau ou le chaignon du col.
Necken oft dooden: Occire ou tuër.
Néder: Bas.
Néder commen oft nedergaen: Descendre.
Nederdalijnghe: Descente.
Nédergangh der Sonnen: Le Soleil couchant, le couchement ou esconsement du Soleil.
Néderlaghe: Mort ou destruction, endommagement de quelque chose, que ce soit, mal-encontre, piteuse et mauuaise fin de quelque chose.
Néderlegghen: Bouter ou mettre bas.
Néderligghen: Se coucher plat à terre ou embas.
Néderwaert: En descendant ou embas.
Neęn: Non, ne, nenny.
Neerder: Plus bas.
Néghen: Neuf.
Néghen duust: Neuf mille.
Néghenendertigh: Trente neuf.
Néghenendertich mael: Trente neuf fois.
Neghenendertichste: Trente neufieme.
Neghen en neghentich: Nonante neuf.
Neghen en neghentich mael oft węrf: Nonante neuf fois.
Neghen en neghentichste: Nonante neufiesme.
Neghen en tsestich: Soixante neuf.
Neghen en tsestich mael: Soixante neuf fois.
Neghen en tsestighste: Soixante neufiesme.
Neghen en tseụentigh: Septante ne uf.
Neghen en tseuentigh mael: Septante neuf fois.
Neghen en tseụentighste: Septante neufiesme.
Neghen en tachtentich: Octante neuf.
Neghen en tachtentigh mael: Octante neuf fois.
Neghen en tachtentichste: Octante neufiesme.
Neghen en twintigh: Vingt neuf.
Neghen en twintich mael: Vingt neuf fois.
Neghen en twintighste: Vingt neufiesme.
Neghen en veęrtigh: Quarante neuf.
Neghen en veęrtigh mael: Quarante neuf fois.
Neghen en veęrtighste: Quarante neufiesme.
Neghen en vijftigh: Cinquante neuf.
Neghen en vijftigh mael: Cinquante neuf fois.
Neghen en vijftichste: Cinquante neufiesme.
Neghen hondert: Neuf centz.
Neghen hondert duust: Neuf centz mille.
Neghen huren: Neuf heures.
Neghen mael: Neuf fois.
Neghenste: Neufiesme.
Neghenthien: Dix neuf.
Neghentien mael: Dix neuf fois.
Neghenthienste: Dixneufiesme
Neghentigh: Nonante.
Neghentigh mael: Nonante fois.
Neghentighste: Nonantiesme.
Nemen: Prendre.
Nemmermeer: Iamais.
Nére oft leęghe: Bas.
Nerghens oft nęrghens: Nulle part ou en nul lieu.
Nest: Nid.
Nestelen: Nicher.
[pagina 140]
[p. 140]
aant.Net oft zuuer: Net ou pur.
Néte: Vne lende.
Nétel oft tijnghel: Ortië.
Nette: Vne retz à pescher.
Netten oft nat maken: Mouiller.
Néụe: Cousin.
Néụel oft smuuc: Brouillard ou bruine.
Néụelen / misten oft smuucken: Faire bruine.
Néụen / an oft by: Pres ou aupres.
NeyenGa naar voetnoot+ ghelijc de pęrden doen: Hennir.

Ni.

Nichte: Niepce ou cousine.
NickenGa naar voetnoot+: Se baisser.
Niden eęnen naghelGa naar voetnoot+: Rebrucher vn clou.
Nider oft benider: Enuiëux.
Niemand: Nul, nulluy, persone, nul home, nulle femme, ne home ne femme.
→ Nul ne donne, ce qu'il n'a point.
Niere: Le rein ou roignon.
Niet: Point, pas, rien ou riens.
Nieten oft te nieten doen: Annichiler ou aneantir.
Nieu oft nieuwe: Neuûe, nouueau ou nouuelle.
→ Maison neuue,
Qui rien n'y porte, rien n'y treuue
.
Nieu-jaer gaụe: Estreine.
Nieuheyt oft nieuwicheyt: Nouueauté, nouuelleté ou nouuelle.
Nieu maken: Faire quelque chose de nouueau, innouer ou renouueller.
→ De nouueau, tout est beau, De saison, tout est bon.
Nieumaren: Nouuelles.
Nieuwelicken oft nieuwelinghe: Tout de nouueau ou nouuellement.
Nieuwers: Nulle part.
Niezen: Esternuër.
Niezijnghe: Esternuëment.
Nighen: Faire le petit ou la petite.
Nighen oft eęre doen: Faire la reuerence.
Nipen: Pinser.
Nipijnghe: Pinsement.
Nijd: Haine ou enuië.
→ Mieulx vault estre enuié, Que d'estre consolé.
NijptangheGa naar voetnoot+: Pinsette.
Nijp vleesch an de naghels van den vijnghers: Des barbions aux ongles des doitz.

No.

Noch: Encore.
Noch eęns: Encore vne fois.
Noch meęr: Encore plus.
Noch niet: Pas encore.
Nochtans: Toutesfois.
Node oft noode / niet ghęrne: A regret ou enuy.
Noene oft noenmael: Le disné.
Noenmael doen: Disner.
Noentijd: L'heure de disner ou midy.
NoeschGa naar voetnoot+: A trauers ou en bies.
Noesch oụer: Vis à vis.
Nommen: Nommer.
[pagina 141]
[p. 141]
aant.Nonne: Nonnain.
Noo oft noode: Enuy.
NooddurstGa naar voetnoot+: Sustentement ou ce qu'il fault pour viure et non plus.
Nooden oft bieden: Presenter ou offrir.
Nooden oft bidden te commen: Semondre, conûiër ou inuiter.
Nooder oft bidder: Semonneur.
Nood: Necessité ou besoing.
Noodsakelick: Necessaire.
Noodsakelicheyt: Necessité.
Noodsakelicken: Necessairement.
Noon oft nooden: Semondre.
Noord: Septentrion ou la bise.
Noorden wint: Vent de bise.
Noord-oosten wind: Vent entre bise et oriënt.
Noor[d]-westen wind: Vent entre septentrion et occident.
Nootboom: Noyër ou gauquier.
Nootsteęn: Vn corbeau ou la pierre sur laquele on met le sommier d'une maison.
Nootschelpe; Coque de noix.
Nooyt: Iamais.
NoozeGa naar voetnoot+ oft gheschil: Noise, difference ou debat.
NoozenGa naar voetnoot+ / hinderen oft dęren: Nuire ou endommager.
NopeGa naar voetnoot+: Touchement.
NopenGa naar voetnoot+: Toucher.
Note: Noix.
Noteboom: Noyër.
Note muschate: Noix muscade ou muguette.
ghy hebt veel Noten op uwen zangh: Que tu es chargé de minimes.
Note schelpe: Coquille des noix.
Note van eęnen stalen boghe: La noix d'un arcbalestre.
Nou / b. nu: Maintenant ou tout à ceste heure.
Noyt: lamais.
Noze / b. nueze: Le nez.

Nu.

Nu: A ceste heure ou maintenant.
Nuchter: Ieun, qui est à jeun.
Nuchters monds: De bon boyau.
ick ben noch Nuchteren: Ie suis de bon boyau, c'est à dire: à jeun.
Nuchteren / nuchter werden oft van dronckenschap becommen: Desenyurer.
Nueze: Le nez.
Nueze gaten: Les narines.
Nueze snuten: Moucher le nez.
Nuezewijs: Celuy qui cuyde tout sçauoir et entendre.
Nummermeer: Iamais.
Nut oft profitigh: Vtile, proufitable ou duisant.
Nutten oft eten: Manger.
Nutsel / aet oft spyse: Viande.
Nyen eęnen naghelGa naar voetnoot+: Riuer vn clou.
voetnoot+
Nacht-douck: tegmen capitis nocturnum; K2,3 nacht-doeck. Capitis tegmen nocturnum, [pileus nocturnus].
voetnoot+
Nęrst: per metathe(sin) ernst; K2,3 neernst, neerst. Sedulitas, studium: per metathesin ernst. [ger. ernst].
voetnoot+
Naeysterigghe: bon; K2,3 naeyersse, naeystere. Sartrix, sarcinatrix. [Flandri finiunt hujusmodi verbalia foeminina per igghe ut naeystrigghe .j. naeyersse: kemstrigghe .j. kemmersse: spinstrigge .j. spinster, spinnersse].
voetnoot+
Naffel: gand fland merid.; K2,3 naffel. fland. .j. naevel. Umbilicus.
voetnoot+
Nalick: ferè; K2,3 naelick (K3: -lik). fland. .j. bij-cants. (K3 kans) Ferè, ...
voetnoot+
Nalijngh: proximus haeres; K2,3 naelinck. fland. Proximus haeres: [consanguineus, affinis].
voetnoot+
Nasscher: bon, Avidus; K2,3 nasscher. fland. Cupidus, avidus.
voetnoot+
Nastelijngh: bon; K2,3 nastel (K2,3 nastel .j. nestel), nastelinck. (K2-lingh) [sicamb.] fland. .j. nestel. Ligula.
voetnoot+
Naturéren oft ghenooten: ghenooten. Coire; K3 natueréren. Coire, generare.
voetnoot+
Nauwe: contractus; K2,3 nauw. Strictus, angustus, contractus, arctus.
voetnoot+
Nauwen: Stringere, angustum reddere; K2,3 nauwen. Angustare, arctare, stringere, [angustum reddere].
voetnoot+
Nauwelick: Vix; K2,3 nauwelick. Vix, vixdum, [difficulter], aegrè: et Parcè, tenuiter: et Strictè.
voetnoot+
Nauwelicken: strictè; K2,3 nauwelick ... strictè.
voetnoot+
Nauwers: .j. nusquam; K2,3 nauwers. fland. .j. nerghens. Nusquam.
voetnoot+
Neyen: bon; K2,3 neyen. holl. fris. fland. Hinnire. [ang. neye].

voetnoot+
Nicken: Incurvare se (,) annuere; K2,3 nicken, knicken ... Incurvare se; nicken met de ooghen ... annuere.
voetnoot+
Niden eęnen naghel nijen (,) river; K3 nijden oft nijen eenen naeghel. fland. .j. neten. Obtundere clavum; [neten, nijden. Obtundere clavam ...].
voetnoot+
Nijptanghe j. trecktanghe; K2,3 nijp-tanghe. fland. .j. treck-tanghe. Forceps dentatus: [Forpex, volsella].

voetnoot+
Noesch: Obliquus; K2,3 noesch .j. nu[e]sch. Obliquus.
voetnoot+
Nooddurst: fland; K2,3 nood-durst, [nood-dorst]. fland. .j. nood-durft; nood-durft. Necessitas, ... : [necessaria naturae].
voetnoot+
Nooze: gand ; K2,3 noose. fland. Noxa... Lis, dissidium. [gal. noise].
voetnoot+
Noozen: gand; K2,3 noosen. [fland.] Nocere.
voetnoot+
Nope: tactus; K2,3 nope ... Tactus.
voetnoot+
Nopen: tangere; K2,3 nopen ... tangere.

voetnoot+
Nyen eęnen naghel niden; K3 (zie supra Niden).

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken