Nederlandsche gedichten uit de veertiende eeuw van Jan van Boendale, Hein van Aken e.a.

Vanden levene daer men mede comen mach ter zalichheden. C. XXVIII.

IAn / wat leven salmen leyden
Mede te comene ter salicheyden
En̄ ten hoghen lone van hemelrike?

Wouter / harde lichtelike

Mach die mensche verdienen des
Dat hemelrike sijn es /
Die de gratie heeft te Gode.
Men houde de .X. ghebode /
En̄ men leve van weken te weken
Also men tsondaeghs hoert spreken
Den prochiepape / en̄ ghebieden
Inder kerken den lieden.
En̄ dat elc / spade en̄ vroe /
Sinen evenkersten doe
Also hi woude datmen hem dade /
Hier met vindt hi ghenade
Voer Ons Heren aenschijn.

Helpe Ian! hoe mochte dit sijn?

Minderbrueder ende Iacopine /
Die meesters sijn in divine
Si schinen dat si weten algader

[p. 219]

 

Die verholenheyt des Vader /

2420

En̄ maken ons den wech so swaer

 

Dat cume yeman mach comen daer /

 

So meneghen grindel starc ter core

 

Scieten si voer die dore.

 

Wouter / ic spreke als Iacob sprac:

2425

Ic woude de ghene die so strac

 

Den wech maken en̄ so inghe /

 

Dat si poertiers sonderlinghe

 

Ter hellen worden ghesat /

 

Si souden so nauwe houden tgat

2430

Daer en soude nieman comen in /

 

Dat mach elc merken in sinen sin /

 

Na dien dat si hemelrike

 

Sluten also starkelike.

 

Wouter / dats mijn ghelove claer:

2435

En es gheen sondare also swaer

 

Hem en rouwen dicke sijn sonden /

 

En̄ oec in meneghen stonden

 

Doet hi sonde met groter vreesen;

 

Want dat mochte qualike wesen

2440

Daer naturlike verstannesse es binnen

 

En doet hem dicke hare sonden kinnen;

 

En̄ oec en es nieman also quaet

 

Hi en doet selcstont weldaet /

 

Of hi en hevet eneghe doghet an /

2445

Waer bi dat hem God an

 

Sijnre gracien vele te bat /

 

En̄ houdt hem emmer te staden dat.

 

Mijn ghelove es dat Onse Here

 

Den mensche mint also sere

[p. 220]

2450

Dat hi ocsuyn suect / nacht en̄ dach /

 

Hoe dat hine behouden mach /

 

En̄ elken mensche / es hi traghe of haest /

 

Haelt hi als hi hem es naest.

 

Oec seghet een wijs man aldus /

2455

Diemen heet Cesarius:

 

Kennen wi onse sonden en̄ weten /

 

So heefter God al vergheten.

 

Aldus so suect Onse Here

 

Altoes orsuyn ende kere

2460

Hoe hi den sondare mach behouden /

 

En̄ leghet in so menegher vouden

 

Datment ghesegghen niet en mochte;

 

Want hi ons harde diere cochte

 

Met sijns selfs heylighe doet.

2465

Sine ontfermherticheyt es so groet

 

Oatse nieman ghegronden en can;

 

Maer daer op en soude nieman

 

Dencken / diere op dade te mere

 

Hi bleve verloren emmermere.

2470

Vaste ghelove en̄ hope goet

 

Selen wi draghen in onsen moet /

 

En̄ Gode betruwen boven al

 

Dat Hi ons ontfermen sal;

 

En̄ alse wi hebben mesdaen /

2475

Selen wijs rouwe te hant ontfaen /

 

En̄ sal ons van herten wesen leet /

 

En̄ selen te beteren sijn ghereet

 

Met ons prochiaens rade /

 

So vinden wi emmer ghenade

2480

Voer die heylighe oghen Ons Heren.

[p. 221]

 

Lieve kindere / wat mach ic u leren /

 

God kent wel en̄ es gewes

 

Dat menschelike nature cranc es

 

En̄ van naturen gherne sneeft /

2485

En̄ als men dan berouwe heeft

 

So verghevet God ter vaert /

 

Ghelijc ic u vore hebbe verclaert.

 

Wi en moghen alle niet sijn

 

Volmaect alse die inglen fijn /

2490

Oft Sinte Peter / oft Sinte Ian.

 

Ic rade wel elken man

 

Dat hi hem huede van sonden /

 

Ende dat hi peynse tallen stonden

 

Dat die doet naect ende naect

2495

Weder men slaept ofte waect /

 

En̄ een ure niet stille en steet.

 

Die tijt gheet vaste en̄ gheet

 

Tote eens levens eynde.

 

En̄ so scheedt hi van desen elleynde

2500

Met bitterheyden harde groet.

 

Wat bitterheyden es hier vore de doet

 

Hi en werdt ghehoert no ghesien /

 

En̄ haer en mach nieman ontflien.

 

Alle blijscap en ghenuechlijchede /

2505

Rijcheyt / ere en̄ voerheel mede /

 

Diemen te deser werelt mint /

 

Werdt in deser bitterheyt gheint /

 

En̄ wi en weten stat / ure / no dach

 

Waer ons dat ghevallen mach /

2510

Weder int water of opter heyden.

 

God late ons goets tijts verbeyden!

[p. 222]

 

Hi es vroet die hem also beleydt

 

Dat hi des tijts coenlike verbeydt.

 

Ian / God die moets lonen u

2515

Dat ghi mi hebt vertroest nu;

 

Want ic hielt over waerhede

 

Dat die hondertste van kerstenhede

 

Daer niet comen en ware /

 

So dat ic was in groten vare

2520

En̄ in wanhopen te menegher uren;

 

Want dese lereers der Scrifturen

 

Sluten so vaste die dore

 

Met so meneghen slotel daer vore /

 

Dat schijnt dat nieman werdech en waer

2525

Met sijnre verdienten te comene daer.

 

Wouter / dat es emmer waer:

 

Onse verdiente en mochte ons daer

 

Niet bringhen / hoe groet si si;

 

Maer Onse Here / gheloves mi /

2530

Mids sijnre groter goedertierenheyt /

 

Heeft dat hoghe rike bereyt

 

Ter menschen behoef / daer met allen

 

Die inglen wt sijn ghevallen /

 

Die scone en̄ die verweende chore /

2535

Daer sijn de mensche af recht ore.

 

Wi en hebben hier erve no stede;

 

Maer onse vaderlike erfelijchede /

 

Daer men regneert emmermere /

 

Es hier boven met Onsen Here /

2540

En̄ metten heylighen inglen fijn /

 

Daer wi allen toc ghenoedt sijn

 

Daer noch tijt en lijdt noch iaer.

 

Salech sijn si die comen daer!