Nederlandsche gedichten uit de veertiende eeuw van Jan van Boendale, Hein van Aken e.a.

Van .V. sonden die God swaerlike wreect en̄ van geesteliken goede. C. XIII.

MEn vint .iiij. ofte .v. sonden /
Die God in corten stonden
Gherne te wrekene pleghet /
Also ons een wijs man seghet.

Dierste es datmen kerken hindert /

Haer recht en̄ haer vrijheyt mindert /
En̄ versmaedt hare persone /
Dat romt gherne te quaden lone.

Dander es / alsict verstoet /

Datmen ghemeyne goet

[p. 322]

1010

Ten¹ orber niet en keert /

 

Daer ghemeyn stat bi onteert /

 

Also daghelijcs wel es in schijn.

 

Die derde mach dit wel sijn /

 

Datmen vader en̄ moeder niet en eert /

1015

Alse Onse Here selve leert.

 

Die vierde es om die quade eede /

 

Daer men Gode met doet harde leede.

 

Die vijfste es / des sijt vroet /

 

Dat die mechteghe onrecht doet

1020

En̄ smade doet den maten man /

 

Die niet vorder staen en can.

 

Nu willic u verclaren voert

 

Dese .v. poente die ghi hoert.

 

Der kerken goet is menegherande

1025

Harentare inden lande;

 

Som houdent die prelaten /

 

Som cloestre te hare baten /

 

Som canesien / som papen /

 

Die daer groet goet wt rapen.

1030

En̄ al dit goet / des seker sijt /

 

Heeft die heylighe Kerke ghevrijt

 

En̄ der werelt ghemaect doet.

 

En̄ hier af es Cristus thoet;

 

Want dit goet / des sijt gewes /

1035

Ter werelt aldus ghedoedt es /

 

Sone salmen dat in ghenen keren

 

Dan sonderlinghe te Gods eren.

 

Ic sach ghescreven teere stonden

 

Dat perde / vogle ende honden /

1 Hs. En̄.

[p. 323]

1040

En̄ wive verteren tgoet

 

Daer Cristus om storte sijn bloet /

 

En̄ speelliede daertoe mede.

 

Maer dit en valt niet telker stede;

 

Nochtan valles meer dan goet es.

1045

Een prevendre / des sijt gewes /

 

En mach sijn goet niet henen gheven

 

Susteren / bruederen / nichten / neven /

 

Ia van goede / dat verstaet /

 

Dat hi vander kerken ontfaet /

1050

En ware / dat verstaet al bloet /

 

Dat si van breken hadden noet.

 

Want / als ons een goet man scrijft /

 

Al dat goet dat hem over blijft

 

Boven den eysche van haren state /

1055

Sijnt papen / clerke ofte prelate /

 

Dat si vander kerke goet ontfaen /

 

Dats der armer / sonder waen /

 

Alse gherecht goet algader /

 

Alse oft hem bleve van haren vader.

1060

Wee hen! wee hen! alsict verstoet /

 

Die heffen der kerken goet /

 

En̄ dat verteren in ledecheden

 

En̄ in overtuldecheden /

 

Of die daer af gadren scat

1065

En̄ den armen ontkeren dat!

 

Tgoet dat papen ontsparen

 

Sietmen dicwile qualijc varen.

 

Qualijc ontspaert / qualijc verloren!

 

Dit machmen daghelijcs sien en̄ horen.

1070

Twee dinghen die sijn / alsict verstoet /

[p. 324]

 

Die gherne hinderen kerstelijc goet;

 

Deen dat sijn quade heren

 

Die dat gherne destrueren.

 

Dander dat sijn / wildijt merken /

1075

Selve persone der heyligher Kerken /

 

Ia / die der kerken mindren mere

 

Dan anders enech quaet lantshere /

 

Ia / in vele manieren / alsic nu

 

Hier vore hebbe ghescreven u.

1080

Tierst dat een paeus ghemaect es /

 

So steet hi daer na / des sijt gewes /

 

Hoe hi sijn maghe mach gehoghen

 

En̄ maechscap / princen ofte hertoghen /

 

Baenroetsen ofte graven /

1085

Metter heyligher Kerken haven.

 

So doet een abt des ghelike /

 

Wilt oec sijn maghe maken rike

 

Met des Gods Soens goede /

 

Ghecocht met Cristus bloede /

1090

En̄ huwetse aen die liede van machte /

 

Om te makene een groet gheslachte.

 

Soe doen oec canonke mede

 

En̄ papen in menegher stede /

 

Des hen darme tallen daghen

1095

Met rechte moghen wel beclaghen.

 

Hier ane verstaet / des sijt geleert /

 

Dat nieman meer en destrueert

 

Onser moeder der Kerken goet

 

Dan dat paepscap selve doet.

1100

Hier met willic te desen tiden

 

Dese materie laten liden;

[p. 325]

 

Want soudic alder waerheyt lyen /

 

Tpaepscap soude mi vermaledijen.

 

Nochtan wet dat voer waer nu /

1105

Dat ic die waerheyt segghe u.