Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
De werken van Vondel. Deel 2. 1620-1627 (1929)

Informatie terzijde

Titelpagina van De werken van Vondel. Deel 2. 1620-1627
Afbeelding van De werken van Vondel. Deel 2. 1620-1627Toon afbeelding van titelpagina van De werken van Vondel. Deel 2. 1620-1627

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (10.98 MB)

XML (3.16 MB)

tekstbestand






Editeurs

C.R. de Klerk

B.H. Molkenboer

H.W.E. Moller

J. Prinsen J.Lzn

Leo Simons

J.F.M. Sterck



Genre

poëzie
drama

Subgenre

verzameld werk
gedichten / dichtbundel
tragedie/treurspel


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

De werken van Vondel. Deel 2. 1620-1627

(1929)–Joost van den Vondel–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende
[pagina 324]
[p. 324]

Noah.



illustratie
HEB. 11.Ga naar voetnoot*


Door het geloove Noe van God vermaend, van het gene datmen noch niet en zagh, vreesde,Ga naar voetnootRegel 1 ende maeckte de Arcke tot zijns huysgesins behoudinge: door de welcke hy de wereld oordeelde, ende is der gerechtigheyd, die nae den geloove is, erfgenaem gheworden.Ga naar voetnootr. 3
[pagina 325]
[p. 325]

D'ouwdste schipper.Ga naar voetnoot*

 
Hoe 't menschelyk geslacht meer wies, meer wies de boosheyd:Ga naar voetnootvs. 1
 
De weereld wierd een poel vol stancx en Goddeloosheyd.Ga naar voetnootvs. 2
 
De Ionff'ren snoerden op met goud hun gouden hayr:Ga naar voetnootvs. 3
 
En timmerden haer pruyck met transsen wonderbaer:Ga naar voetnootvs. 4
5[regelnummer]
Haer halzen blanck als sneeuw zy preuts en opgheblazenGa naar voetnootvs. 5
 
Omkransten, mars op mars, met krauwels portefrazen:Ga naar voetnootvs. 6
 
Haer roo fluweele keurs sleepte als een achterswans:Ga naar voetnootvs. 7
 
Haer lendenen omgorde een ronde toren-trans:Ga naar voetnootvs. 8
 
Zo ginghen zy op 't goud van haer ermboeyen snurcken,Ga naar voetnootvs. 9
10[regelnummer]
En zooltjens gheborduert al kraeckende van 't kurcken:Ga naar voetnootvs. 10
 
En pronckten dagh op dagh als poppen toeghemaeckt,Ga naar voetnootvs. 11
 
Zo lang der heyl'gen jeughd wierd met haer min geblaeckt,Ga naar voetnootvs. 12
 
Gevangen, en verlockt. help God! ick zagh 't te voren,Ga naar voetnootvs. 13
 
Wat wierd uyt's weerelds echt een Godloos zaed gheboren!Ga naar voetnootvs. 14
15[regelnummer]
Veel snooder noch als 't eerste, ick predickte, maer laes!
 
Zy sloeghent inde wind: zy riepen: arme dwaes!
 
Gaet razen na uw Arck, zo zuldy niet bedruypenGa naar voetnootvs. 17
 
Van 's pekels overloop als wy te hoop verzuypen.Ga naar voetnootvs. 18
 
Men dronck men kloncker steeds, men hieldet al voor boerd,Ga naar voetnootvs. 19
20[regelnummer]
Ter tijd in mijn gesticht, van alles wat zich roertGa naar voetnootvs. 20
 
Ick huysde, paer by paer, en die van mijnen zade,
 
En aen mijn zaed verknoopt, ick mee te vluchten rade.Ga naar voetnootvs. 20-22Ga naar voetnootvs. 22
 
Den Hemel stelde flucx zijn sluyzen op altoos,Ga naar voetnootvs. 23
 
Tot ick der berghen kruyn uyt mijn ghezicht verloos.Ga naar voetnootvs. 24
25[regelnummer]
Den naem des Heeren wy gheherberght hier aenriepen,
 
Tot 's Hemels toorn ghekoelt de stroomen weer verliepen:Ga naar voetnootvs. 26
 
En 't groote Galioen, ontslaghen van het nat,Ga naar voetnootvs. 27
 
Zijn bodem stiet, en strande op 't hooft van Ararat:Ga naar voetnootvs. 28
 
Daer leg'rende tot dat, van boven aengesproken,Ga naar voetnootvs. 29
30[regelnummer]
Wy op 't bemoscht altaer de'en onzen offer smoken,Ga naar voetnootvs. 30
 
Die d'Hemel zo geviel, dat hy met heyl'ghe e'en
 
Zwoer met geen Zendvloed meer het aerdrijck te vertre'en,Ga naar voetnootvs. 32
 
En tot verzeegh'lingh ons te hoen van zulck verderven,Ga naar voetnootvs. 33
 
Hy inde wolcken spande een boogh van duyzend verven.Ga naar voetnootvs. 30-34
voetnoot*
Heb. 11: Brief van de Apostel Paulus aan de Hebreeuwen, hfdst. 11 (vs. 7).
voetnootRegel 1
Noe = 't Hebreeuwse Noah; vermaend van....: ingelicht over wat de mensen nog niet zagen (de zondvloed).
voetnootr. 3
oordeelde: veroordeelde; gerechtigheyd: rechtschapenheid; die nae den geloove is: die volgens, uit 't geloof is.
voetnoot*
D'ouwdste schipper naar du Bartas ‘le pilote premier’.
voetnootvs. 1
Hoe.... meer.... meer: hoe meer.... des te meer.
voetnootvs. 2
stancx en Goddeloosheyd: stank van goddeloosheid.
voetnootvs. 3
De Ionff'ren: de juffers, de vrouwen (zie blz. 101 onder de ‘treurspeelders’); snoerden op....: maakten hun haar op met 'n goude snoer. Vondel beeldt ze zo uit op 't voorbeeld van Isaïas 3:16.
voetnootvs. 4
En bouwden hun kapsel met verwonderlike kringen boven elkaar gelegen; (trans is omloop, omgang, kring).
voetnootvs. 5
preuts: trots; opgheblazen: pralend.
voetnootvs. 6
mars op mars: de ene kraag boven de andere (zie aant. achterin); met krauwels portefrazen: met haken, gebogen ijzere steunen voor de brede kragen; krauwels eigenlik haken, hier spottend.
voetnootvs. 7
roo: rood; keurs: lang vrouwekleed; achterswans: staart, sleep (swans uit 't Nederduits).
voetnootvs. 8
toren-trans: 'n breeduitstaande gordel als 'n torentrans.
voetnootvs. 9
ermboeyen: armbanden; snurcken: (snorken) bluffen.
voetnootvs. 10
zooltjens gheborduert: geborduurde muiltjes; 't kurcken: 't kurk (kurcken eigenlik 't stoffelik bijv. naamw.: van kurk).
voetnootvs. 11
toeghemaeckt: uitgedost, opgedirkt.
voetnootvs. 12
Zo lang totdat de zonen der deugdzamen ontstoken werden door liefde tot hun (voor die verdorven vrouwen) zie Schepping 6:2 (der heyl'gen jeughd: de jongelingschap van de deugdzamen).
voetnootvs. 13
help God: God helpe, helaas; te voren: van te voren al.
voetnootvs. 14
Wat werd uit 't huwelik met die wereldse vrouwen 'n goddeloos geslacht geboren (zie Schepping 6:4, 5).
voetnootvs. 17
zuldy niet bedruypen: zul je niet nat worden.
voetnootvs. 18
's pekels overloop: 't overlopen van de pekel ('t zeewater); te hoop: te samen.
voetnootvs. 19
voor boerd: voor 'n grap, voor malligheid (boerd van boerde).
voetnootvs. 20
Ter tijd: tot de tijd dat, tot dat; gesticht: bouwwerk, de ark; zich roert: zich beweegt, leeft.
voetnootvs. 20-22
Van alles wat zich beweegt huisde ik bij paren in mijn ark, en mijn zonen en hun vrouwen spoorde ik eveneens aan te vluchten (Schepping 7:7-9).
voetnootvs. 22
aen mijn zaed verknoopt: aan mijn zonen verbonden (door 't huwelik).
voetnootvs. 23
op: open; altoos: aanhoudend (Schepping 7:11).
voetnootvs. 24
verloos oorspr. vorm van verloor; het water stond vijftig el boven de bergen (Schepping 7:20).
voetnootvs. 26
's Hemels toorn ghekoelt: toen 's hemels toorn gekoeld was (Latijnse zinsvorm); verliepen: wegstroomden.
voetnootvs. 27
't Galioen: 't galjoen, de ark; galjoen: 'n groot zeilschip.
voetnootvs. 28
Ararat: de hoogste bergtop in Noord-Armenië.
voetnootvs. 29
van boven aengesproken: door God toegesproken (dat we uit de ark mochten treden; Schepping 8:15-17).
voetnootvs. 30
bemoscht: met mos begroeid, van moszoden opgebouwd.
voetnootvs. 32
Zendvloed: zondvloed (zendvloed zie Dl. 1 blz. 484 aant. op vs. 180); vertre'en: verwoesten.
voetnootvs. 33
hoen: hoeden. - Voor
voetnootvs. 30-34
zie Schepping 8:20-21; 9:11-16.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken