Skiplinks

  • Tekst
  • Verantwoording en downloads
  • Doorverwijzing en noten
Logo DBNL Ga naar de homepage
Logo DBNL

Hoofdmenu

  • Literatuur & taal
    • Auteurs
    • Beschikbare titels
    • Literatuur
    • Taalkunde
    • Collectie Limburg
    • Collectie Friesland
    • Collectie Suriname
    • Collectie Zuid-Afrika
  • Selecties
    • Collectie jeugdliteratuur
    • Basisbibliotheek
    • Tijdschriften/jaarboeken
    • Naslagwerken
    • Collectie e-books
    • Collectie publiek domein
    • Calendarium
    • Atlas
  • Periode
    • Middeleeuwen
    • Periode 1550-1700
    • Achttiende eeuw
    • Negentiende eeuw
    • Twintigste eeuw
    • Eenentwintigste eeuw
De werken van Vondel. Deel 2. 1620-1627 (1929)

Informatie terzijde

Titelpagina van De werken van Vondel. Deel 2. 1620-1627
Afbeelding van De werken van Vondel. Deel 2. 1620-1627Toon afbeelding van titelpagina van De werken van Vondel. Deel 2. 1620-1627

  • Verantwoording
  • Inhoudsopgave

Downloads

PDF van tekst (10.98 MB)

XML (3.16 MB)

tekstbestand






Editeurs

C.R. de Klerk

B.H. Molkenboer

H.W.E. Moller

J. Prinsen J.Lzn

Leo Simons

J.F.M. Sterck



Genre

poëzie
drama

Subgenre

verzameld werk
gedichten / dichtbundel
tragedie/treurspel


© zie Auteursrecht en gebruiksvoorwaarden.

De werken van Vondel. Deel 2. 1620-1627

(1929)–Joost van den Vondel–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende
[pagina 350]
[p. 350]

Samson.



illustratie
IUD. 14.Ga naar voetnoot*


Doen quam hem een jonge brullende leeuw tegen, ende de geest des Heeren werd veerdig over hem, en verscheurde hem, ghelijck alsmen een bocxken van malkanderen scheurd, endeGa naar voetnootRegel 2 en hadde doch gantsch niet in zijner hand.Ga naar voetnootr. 3
[pagina 351]
[p. 351]
Ga naar tekstkritische notentekstkritische noten

De stercke.

 
Ick was een Nazir Gods. myn locken waren t'edelGa naar voetnootVs. 1
 
Om scheyren, dies noyt scheyr barbierde mijnen schedel.Ga naar voetnootvs. 2
 
Myn kracht, die zidd'ren dee' een heyrkracht wonderbaer,
 
Tot haren broeynest had gheheylight mijn dick hayr.Ga naar voetnootvs. 4
5[regelnummer]
Met dees twee ermen ick als leeuw den leeuw de' trillen,
 
En spliste hem zijnen muyl tot aen zijn achterbillen.
 
Waer was de sterckheyd van de stercke diemen zaghGa naar voetnootvs. 7
 
Zoo onlanghs, als het beest dus in twee riemen lagh?Ga naar voetnootvs. 8
 
Als op myn feest ick van mijn troetel was verraden,Ga naar voetnootvs. 9
10[regelnummer]
Ick boete myn verlies met drymael thien ghewaden,Ga naar voetnootvs. 10
 
Die ick den Philistyn gheplondert had van 't lyf,
 
Als icker op haer rugh ter ne'er ley zesmaal vyf.
 
't Boeleren van myn helft stond dier in Samsons torenGa naar voetnootvs. 13
 
Den vyand, als hy joegh de vossen in het koren,Ga naar voetnootvs. 14
15[regelnummer]
Met vuyrwerck inde swans, ghekoppelt vast en styf:Ga naar voetnootvs. 15
 
Wat rees de merckt in tarwe, in wyndruyf, in olyf!Ga naar voetnootvs. 16
 
Doch Lehi uyt om wraeck vergeefs quam tot my juygen,Ga naar voetnootvs. 17
 
Als hy met kennip myn vermogen dacht te buygen:Ga naar voetnootvs. 18
 
Als veerdigh mynen geest die vlassen stricken brack,Ga naar voetnootvs. 19
20[regelnummer]
En groet'er duyzend met eens Ezels kinneback:Ga naar voetnootvs. 17-20Ga naar voetnootvs. 20
 
Die my een bornsprongh streckte, als, om wat te verfresschen,Ga naar voetnootvs. 21
 
Ick myn versmachten dorst met 't versche nat gingh lesschen.Ga naar voetnootvs. 22
 
Zo op myn boelschap ick te Gaza was versnot,Ga naar voetnootvs. 23
 
Men het klincket vergeefs sloot met het grendel-slot:Ga naar voetnootvs. 24
25[regelnummer]
Wy rezen 's middernachts, op dat wy ons verlosten,
 
En kruyden in 't gheberght de poorte, en d'ys're posten.Ga naar voetnootvs. 26
 
Maer naemaels stond my dier myn nieuw ghetrouwde bruyt,Ga naar voetnootvs. 27
 
Die tot myn seha, zoo langh was op haer lagen uyt,Ga naar voetnootvs. 28
 
Tot dat myn pan ontbloot, ick bloot stond van vermogen.Ga naar voetnootvs. 29
30[regelnummer]
Als d'onbesne'en vergramt 't licht uytbluschte in mijn oogen,
 
En boeyde my, tot dat myn kuyf volgroeyt bykans,Ga naar voetnootvs. 31
 
Hy vyerde Dagons feeste, en packte trans aen transGa naar voetnootvs. 32
 
Met menschen, die in plaets van Samsons kunst t'ervaren
 
Met hem versmachten door 't verwricken der pilaren.
35[regelnummer]
‘Een ander Samson quam verlossen sterck en fel,Ga naar voetnootvs. 35
 
‘Het menschelijck geslacht van Duyvel, dood, en hel.
voetnoot*
Iud. 14: liber Iudicum: 't boek der Rechters hfst. 14 (vs. 5, 6).
voetnootRegel 2
en verscheurde: en hij (Samson) verscheurde.
voetnootr. 3
niet: niets; zijner: ouwe 3e n.v. vrouwel. enkelv.
[tekstkritische noot]TEKSTKRITIEK: vs. 29 de oude uitgave heeft achter vermogen geen punt.

voetnootVs. 1
Nazir: Nazareër = toegewijde; alwie zich aan God toewijdde, deed 'n nazirgelofte, o.a. dat hij zich zou onthouden van bedwelmende dranken, en 't hoofdhaar zou laten groeien.
voetnootvs. 2
Om scheyren: om te scheren; dies: derhalve; scheyr: scheerder.
voetnootvs. 4
M'n kracht had m'n dik haar tot verblijfplaats gekozen, dus: m'n kracht zat in m'n dik haar.
voetnootvs. 7
van de stercke d.i. de leeuw.
voetnootvs. 8
Zoo onlanghs: kort geleden ; riemen: stukken (vlees); riem: reep vlees; in 't Vlaams nog: stuk rundvlees.
voetnootvs. 9
op myn feest: op mijn bruiloftsfeest; troetel: lief, z'n Filistijnse vrouw; verraden: de oplossing van 't raadsel had ze verraden, wat hem 30 onder- en bovenklederen kostte; hij sloeg daarvoor 30 Filistijnen dood.
voetnootvs. 10
verlies van z'n weddingschap (Rechters 14:12-19).
voetnootvs. 13
stond dier...: kwam de vijand duur te staan (zo ook in vs. 27).
voetnootvs. 14
Zie Rechters 15:4-5.
voetnootvs. 15
Met vuyrwerck inde swans: met 'n brandende fakkel in de staart gebonden; ghekoppelt: aan elkaar (in koppels) vastgebonden.
voetnootvs. 16
Wat werd tarwe enz. duur; tarwe.... alles werd vernield.
voetnootvs. 17
uyt om wraeck: uit op wraak.
voetnootvs. 18
kennip: hennep, touwen van hennepgaren (zie Dl. 1, blz. 429 op vs. 45).
voetnootvs. 19
Toen mijn geest vaardig geworden...
voetnootvs. 17-20
De Filistijnen (Lehi) trokken naar Juda om ze te dwingen Samson uit te leveren, en ze legerden op 'n plaats die later Lehi, d.i. kakebeen, werd genoemd. Samson liet zich binden, maar bij de Filistijnen gebracht, brak ie los en sloeg er met 'n ezelskakebeen honderden dood (Rechters 15:9-16).
voetnootvs. 20
groet'er: sloeg er neer.
voetnootvs. 21
Die: de kinnebak die; hier wel bedoeld de rots op die plaats, die kinnebakshoogte genoemd werd (Rechters 15:19); bornsprongh: springbron, bronwel.
voetnootvs. 22
versmachten dorst: versmachtende, benauwde dorst (zie Dl. 1, blz. 509 op vs. 66).
voetnootvs. 23
Zo: toen; boelschap: boel; versnot: verzot; toen hij in de stad was, sloten de Filistijnen de poorten; 's nachts stond hij op, lichtte de stadspoorten uit hun posten, en droeg ze op 'n berg (Rechters 16:1-3).
voetnootvs. 24
het klincket: kleine toegangsdeur in de stadspoort; grendel-slot: grendel.
voetnootvs. 26
posten: poortstijlen of posten.
voetnootvs. 27
bruyt: nml. Dálila.
voetnootvs. 28
zoo langh was op haer lagen uyt: zo lang er op uit was mij lagen te leggen.
voetnootvs. 29
pan: schedel; ontbloot: van haar; bloot stond van vermogen: beroofd stond van m'n kracht.
voetnootvs. 31
tot dat myn kuyf...: tot dat, toen mijn haar bijna volgroeid was (Lat. zinsvorm).
voetnootvs. 32
Dagon was de afgod der Filistijnen; en packte trans aen trans: en galerij op galerij (in Dagon's tempel) vol pakte met mensen, samen gekomen om Dagon te vieren, en om Samson ‘voor hun te zien spelen’, (zie Vondel's Samson 1660 vs. 657-vlgg., vs. 943-vlgg.) (Rechters 16:23-25).
voetnootvs. 35
Een ander Samson d.i. Kristus.

Vorige Volgende

Footer navigatie

Logo DBNL Logo DBNL

Over DBNL

  • Wat is DBNL?
  • Over ons
  • Selectie- en editieverantwoording

Voor gebruikers

  • Gebruiksvoorwaarden/Terms of Use
  • Informatie voor rechthebbenden
  • Disclaimer
  • Privacy
  • Toegankelijkheid

Contact

  • Contactformulier
  • Veelgestelde vragen
  • Vacatures
Logo DBNL

Partners

Ga naar kb.nl logo KB
Ga naar taalunie.org logo TaalUnie
Ga naar vlaamse-erfgoedbibliotheken.be logo Vlaamse Erfgoedbibliotheken