versie

Etym: Lat. versio = verdraaiing, verandering, vertaling < vertere = wenden, keren.

Term uit de tekstkritiek voor een tekst die het resultaat is van een bewerkingsproces (bewerking, adaptatie). Met name gedurende de middeleeuwen was het heel gebruikelijk dat teksten in de loop der tijd bewust veranderd, bewerkt of aangepast werden. Als een tekst bedoeld is als kopie dan spreekt men van redactie-2, indien de veranderingen zo ingrijpend zijn dat er feitelijk een nieuwe tekst ontstaan is, van een omwerking. Zo kan men Reinaerts historie (ca. 1300) beschouwen als een versie van het overeenkomstige gedeelte van Van den vos Reynaerde zoals die compleet bewaard bleef in de redacties A (Comburgse handschrift) en F (Dyckse handschrift).

De term versie is ook van toepassing op vertaalde teksten; men spreekt dan van een versie in een vreemde taal. De Ferguut bijv. is wat betreft de versregels 1-2590 een vertaling (redactie) en wat betreft de versregels 2591-5592 een bewerking.

Lit: W.P. Gerritsen, Die Wrake van Ragisel. Onderzoekingen over de Middelnederlandse bewerkingen van de Vengeance Raguidel, gevolgd door een uitgave van de Wrake-teksten (1963), dl. 1, p. 60.