Nederlandse gedichten 1614-1625. Deel 2. Apparaat en commentaar

[29]-[30] [Schoncken]

Commentaar

Huygens' gedicht Aenden Heere Drossart Hooft, ende de Ioff.^wen Anna ende Tesselschade Visscher [28] valt bij de Amsterdammers in goede aarde. Anna Roemers zorgt ervoor dat Hooft binnen veertien dagen een lovend sonnet aan zijn Haagse collega schrijft [tekstdeel 29-A].¹ Huygens heeft dit gedicht, waarschijnlijk via Anna, op 9 januari 1621 ontvangen en beantwoordt het nog dezelfde dag met een sonnet op dezelfde rijmwoorden [29].²

Hooft dateert zijn Weder-antwoord in zijn Rijmkladboek op 11 januari [30-A]. Op 17 januari schrijft Huygens Mijn besluijt aenden selven tot affscheijt, staende om te vertrecken naer Engeland ([30]).

Vóór die datum zullen Anna en Tesselschade Visscher hun bijdrage aan deze Schoncken-reeks hebben geschreven. Het sonnet van Teselschade [30-C] zal blijkens de inhoud van r. 5-8, kort na Kopppermaandag 1621, dat is 11 januari, zijn geschreven en is waarschijnlijk van 14 of 15 januari.³ Het gedicht dat Anna bijdraagt, is niet uitgesteld wegens de koppermaandagfestiviteiten. Het zal gedateerd moeten worden rond 11 januari [30-B].

1 De rol van Anna Roemers hierin wordt uitvoerig besproken door Damsteegt (Damsteegt 1981, met name p. 53-54). Hij legt het woord ‘bestelt’ in de oorspronkelijke titel van Anna's bijdrage aan de reeks ‘schonckensonnetten’ [tekstdeel 30-B] uit als ‘aangespoord’. Naar het mij voorkomt speelt in ‘bestelt’ toch óók de door Damsteegt verworpen betekenis van ‘bezorgd’ mee.
De gedichtenwisseling tussen Amsterdam - het was winter, Hooft woonde in de stad- en Den Haag zal plaatsgevonden hebben via Anna Roemers. Zij zal Huygens' teksten aan Hooft hebben bezorgd. Zie ook Smits-Veldt 1994, p. 88.

2 Van Seggelen (1987, p. 75 en p. 78, n.20) geeft een beknopt overzicht van de literatuur in de Huygensstudie betreffende dit verschijnsel dat hij ‘boutes rimés’ noemt. Zie voor voorbeelden uit de Italiaanse renaissance-literatuur Bostoen 1987b, p. 43-44 en 89, n. 181.

3 Damsteegt (1981, p. 57) geeft in zijn hoofdtekst 12 januari, maar corrigeert deze datum op aanwijzing van prof. Strengholt in noot 29 in 11 januari.

[p. 211]

De serie wordt aangevuld met bijdragen van J. van Brosterhuizen [30-D] en G.R. Doublet [30-E]. Over de datering van deze bijdragen valt geen zekerheid te geven. Ze zijn in ieder geval geschreven na de vier sonnetten van de beide protagonisten.⁴

In haar sonnet heeft Anna Roemers het belang van deze speelse gedichtenwisseling verwoord:

‘soo ben ick blij dat ick de groene vrijerschap

met rijpe manheijt heb in vrienschap doen ontfoncken.’

Dankzij Anna Roemers' bemiddeling is tussen de jeugdige Huygens en de vijftien jaar oudere Hooft een grote vriendschap ontstaan.

De sonnettenreeks - naar het eerste rijmwoord ‘Schoncken’- sonnetten genoemd, zijn overgeleverd in een kalligrafisch net-afschrift. Zie de beschrijving van h2 onder Overlevering. In de fase dat Huygens de kopij voor zijn Otia klaarmaakte bracht hij in deze afschriften veranderingen aan. h2 is kopij geweest voor de Otia. Hierop wijzen de aangebrachte formaatsignaturen en de in Huygens' hand geschreven instructies: Bij sonnet [29-A] ‘Dit alles in Italiaensche Letteren te drucken’; bij sonnet [30-A] ‘Dit mede in Italiaensche Letteren.’; bij sonnet [30-B] ‘In Italiaensche letteren.’; bij [30-C] ‘In Italiaensche Letteren.’; bij [30-D] ‘In Italiaensche letter.’ en bij [30-E] ‘Dit niet te drucken.’ Onder sonnet [30-F] berekende Huygens het totale aantal versregels van 8 sonnetten. In het tekstdeel zijn de sonnetten opgenomen in de redactie van dit kopijhandschrift h2. Van elk sonnet volgen onder Varianten de varianten voorzover ze meegekomen zijn met de overlevering van Huygens' teksten.

4 Zie voor George Rataller Doublet Strengholt 1986, p. 269 en Damsteegt 1981, p. 70; voor Brosterhuyzen Sassen 1966.

Uitgaven

Alle sonnetten

Beets 1881; Heyting;

Huygens

Worp Gedichten i, p. 197-201;

Hooft

Leendertz-Stoett 1899, p. 169-170 (met woordverklaring); Zaalberg 1967, p. 67 (Hoofts eerste sonnet aan Huygens met annotatie); Tuynman 1971, p. 34-35; Tuynman en Van der Stroom 1994, nr. 163-164 (met varianten)

Anna Roemers Visscher

Beets 1881; Schenkeveld-Van der Dussen 1999, p. 106.

Tesselschade Visscher

Worp 1976, p. 16-18 (met annotatie); Sneller en Van Marion 1994, p. 20-25 (met varianten, annotatie en toelichting)

Doublet

Damsteegt 1981, p. 69 (het niet in de Otia opgenomen sonnet).

Literatuur

Hellinga 1967, p. 43-44; Hellinga en Tuynman 1971, p. 83-84, 94 en 109 n. 65; Zwaan 1974, p. 13; Smit 1980, p. 84-85; Van Tricht 1980, p. 106; Damsteegt 1981; Spies 1981, p. 101-116; Van der Blom 1983; Strengholt 1986, p. 268; Leerintveld 1989, p. 30-31; Van Koeven 1989, p. 48-49; Smits-Veldt 1994; Schenkeveld-Van der Dussen 1999, p. 105-106.

[p. 212]

[29-a]-[29] Overlevering

H1	Autograaf Huygens, uba 28 C 2. Een enkel vel, ca. 200 × 300 mm, oblong beschreven. Links staat in Huygens' hand een afschrift van Hoofts ‘sonnet. Aen Heere Constantin Huygens’, rechts Huygens' antwoord ‘Aen Heere P.C. Hooft’[= 29-A].
h2	ka xl^a, 1621, fol. 1-3. Een dubbelblad en een enkelblad, oorspronkelijk een katern vormend, afmeting in gevouwen staat 310 × 200 mm. Kalligrafisch afschrift in ongeïdentificeerde hand van alle sonnetten die, naar aanleiding van de eerste door Hooft en Huygens gewisselde sonnetten, op dezelfde rijmwoorden werden geschreven.
	Op fol. 1^r: P.C. Hooft: ‘Men voede Achilles op met Merch uijt Leeuwen schoncken,’ [29-a] Huygens: ‘Ick bij den helt gestelt, die uijt de Leeuwen schoncken’ [29]
	Op fol. 1^v: P.C. Hooft: ‘Niet bij maer boven selfs Achillis groove schoncken’ [30-a] Huygens: ‘Danck hebbe 'tLeeuwen merch en groove Achillis schoncken,’ [30]
	Fol. 2^r: Anna Roemer Visscher: ‘Dit heb ick noch gelicht uijt d'uijtgesopen schoncken’ [30-B] Tesselschade Roemer Visscher: ‘Hoewel ick noijt en sooch pit wt der Leeuwen schoncken,’ [30-C]
	Fol. 2^v: J. van Brosterhuijsen: ‘Cost ick, ick maect een fluijt van d'uijtgesoopen schoncken’ [30-D] G.R. Doublet: ‘Hoe dick heeft mij den Teems gesien op merrich schoncken’ [30-E]
	Op het toegevoegde fol. 3^r: G.R. Doublet: ‘Kreegh maer Achilles eens een slurpien uijt de schoncken’ [30-F] Op fol. 3^v staat als men het handschrift een kwartslag draait, rechts van het midden: ‘De schoncken’.
h2-Ot	Ten behoeve van de druk in de Otia bracht Huygens in een lichtere inkt en met een bredere pen varianten en correcties aan in h2.
Ot	Otia 1625, Liber vi Van Als. M3^v-N^v, p. 96-100
K1	Koren-bloemen 1658. Vierde Boeck Van Als, 2H2^v-[2H4]^v, p. 256-260.
K2	Koren-bloemen 1672. viii Boeck Mengelingh, [3N4]-3O^v, p. 471-474.

Datering

Op H1 staat in de linkerbovenhoek in Huygens' hand: Rec^tum 5 id. Jan. mdcxxi d.w.z. ontvangen op 9 januari 1621. Onder zijn gedicht noteerde Huygens dezelfde datum.

[p. 213]

[29a] De heere drossant hooft
Varianten

		[titel]
		sonnet | Aen Heere Constantin Huygens.
	H1	Sonnet | Vanden Drossaert van 'thuijs te Muijden P.C. Hooft|
	h2	aen Constantinus Huijgens.
		De Heere P.C. Hooft, Drost van Muijden <Ae> Van mij.
	h2-Ota	[De Heere] Drossart Hooft, [Van mij.]
	b	Klinck-dicht Van den Drost Hooft.

K1

1	H1	Men		voede' Achilles op,	met		mergh wt Leeuweschoncken.
	h2	[	]	voed' Achilles op	[	]	Merch uijt Leeuwen		schoncken,
	K1	[						]	schoncken;

2	H1	Dies siedende	oorlooghsucht	reed door sijn leden		rap.
	h2	dies ziedend'	oorloch-sucht	[	]
	Ot	Dies siedend'	[		]	rapp:

3

H1

Van

rusten

wierdt

hij

mat:

van

woelen,

frisch:

en schrap

h2

van

[

]

wierd

[

]

mat,

[

]

woelen

Frisch:

[

]

Ot

Van

[

]

Frisch;

[

]

4	H1	Stondt	hij veel		liever,	dan hij stack in lust versoncken.
	h2	stond	[	]	liever	[	]

5	H1	Maer Huijgens inborst,		die,	voor		sogh,	heeft opgedroncken
	h2	[	]	die	[	]	soch	[	]

6	H1	Der edler konsten	claer en		sinnesujvrend stap,*
	h2	der Eed'ler Consten	[	]	zinne-suijv'rend sap,

7	H1	Vlamt	op het eerlijck		fraij.	Waer	nae sijn		vrijerschap,
	h2	vlamt	[	]	fraij,	waer	[	]	vrijerschap
	K1	[						]	vijerschap*
	K2	[						]	vrijerschap

[p. 214]

8	H1	Wt	allen		ijver, rent,	geprickt met		heilghe	voncken.
	h2	uijt	[	]	ijver rent	[	]	Heijl'ghe	[	]
	Ot	Wt	[							]

9	H1	Dies luijstren nu sijn		lujt,	sijn stem,		sijn streelend dicht,
	h2	[	]	luijt,	[	]	streelend dicht,
	Ot	[				]	sijn [streelend dicht,]

10	H1	Nae	wetten van die geest op alles		afgericht.
	h2	na	[	]	affgericht.

11	H1	Nae dese, schickt			haer 'tpuijck		sijnre'	<w>>uijtgeleesen zeeden.
	h2a	Nadese		*schijnt*	[	]	sijnr'	[	]
	b	[	]	schickt	[				]
	Ot	Na dese		[		]	sijn'r	[	]

12	H1	Doch	dit's maer		voorspel. T'hans, de welvaerdt	van sijn Landt
	h2	doch	[	]	voorspel; thans de welvaert	[	]

13	H1	En	vrijgevochten volck, aenstellen wil haer		trant,
	h2	en	[	]	trant

14	H1	Op maetslagh	eenes ziels soo vol van rijm en reden.
	h2	op maetslach	[	]
		[ondertekening]
	H1	Omnibus idem. | P.C. Hóóft.
	h2	[ontbreekt]

[29] Mijne antwoord
Varianten

		[titel]
	H1	Aen Heere P.C. Hooft
	h2	Sonnet tot antwoordt van C. Huijgens.
	h2-Ot	Mijne Antwoord
	Ot	Mijne Antwoord.
	K1	Antwoord.

1

H1

Ick

bijden

helt gestelt, die

wt

de

Leeuweschoncken

h2a

[

]

bij

dien

[

]

uijt

[ ]

Leeuwen schoncken

[

]

den

held[

]

K1

[

]

der

[

]

2	H1	Den		oorloghijver soogh,		en		'tleeuwelijcke	rap,
	h2	den		oorloch	ijver soogh	[	]	t'Leeuwelijcke	[	]
	h2-Ot	[	]	oorlogh	[		]	t'Leeuwelicke	rapp,

3	H1	Die Troijen holpe'	in d'asch, en stelden		Hector		schrap?
	h2	die Troijen hielp	[	]	Hector		schrap!
	h2-Ot	[				]	schrapp!

[p. 215]

4

H1

Zoo

diep en

legg'

ick niet in

eijghen-waen

versoncken

h2a

soo

[

]

legh

[

]

eijgen

waen

[

]

b

[

]

eigen

[

]

versoncken,

5	H1	Zoo	veel en		hebb'	ick niet uijt		Lethe		<*vl*> opgedroncken!
	h2	soo	[	]	heb	[	]	Lethe		opgedroncken
	h2-Ot	[							]	opgedroncken,
	Ot	Soo	[	]	hebb	[					]
	K1	[		]	heb	[					]

6

H1

Dat

ick's

mij

weerdigh

kenn',

al

<heeft>

paert het streelend' sap

h2a

datick

[

]

weerdich

ken;

[al

]

paerd

[het

]

vloeijend [sap

]

b

[

]

ick's

[

]

paert

[

]

h2-Ot

[

]

kenn';

[

]

vloeijend' sapp

7	H1	Van	uwe		hoofsche pen 'tonnoosel					vrijerschap
	h2	van	[	]	hoofsche	[	]	t'onwetend		[	]
	h2-Ot	[							]	vrijerschapp

8	H1	Van		een		rondt	Batavier, bij		d'edel' Grieksche	voncken.
	h2a	van		[	]	ront	[	]	d'eedel grieksche	[	]
	b	[			]	rond	[				]
	h2-Ot	[	]	een'		rond'	[	]	d'edel' Griecksche	[	]

9

H1

Wat

can

hij

weerdigh zijn

die

op stem

noch op

Dicht

h2a

[

]

weerdich sijn

[

]

noch [op

]

sang

[noch

]

dicht

b

[

]

kan

[

]

weerdigh zijn

[

]

stemm

[

]

Dicht,

10	H1	Ervaren,	noch op		luijt	mach heeten		afgericht,
	h2	ervaren,	[				]	affgericht
	h2-Ot	[		]	Luijt	[	]	affgericht!
	Ot	[					]	afgericht?

11	H1	Veel	minder op het puijck van		wtgelesen		zeden?
	h2	veel	[	]	uijtgelesen		Zeeden?
	h2-Ot	[				]	Zeden?

12	H1	Dies		vinde'	ick in		u Dichts (Puijckdichter	van ons		landt)
	h2	[	]	vind'	[	]	dicht, puijck-dichter	[	]	lant
	h2-Ot	[				]	uw Dicht, puijck-Dichter	[	]	landt
	Ot	[							]	land,

13	H1	Const,	jonst,		geneghentheijt,	maet,		rijm	en		reghel-trant,
	h2	[		]	genegentheijt,	[				]	regeltrant
	h2-Ot	Konst,	[	]	genegentheit,	[	]	rijm,	[	]	regeltrant,
	K1	[								]	regel-trant,

14	H1	(Vergeef's	mij		'tredelijck	ontkennen) maer		gheen	reden.
	h2	(vergeeft	[	]	't redelijck		[	]	geen	[	]
	h2-Ot	[		]	't redelick	[	]	geen'	[	]

[p. 216]

	[ondertekening en datering]
H1	Constanter 5^o. id. Jan. 1621
h2	[ontbreekt]

[30] Mijn besluijt aenden selven tot affscheijt
Overlevering

H1

Autograaf Huygens, ka xl^a, 1621, fol. 4. Een enkel vel van 316 × 200 mm. Zie voor het vervolg de beschrijving onder Overlevering bij [29-a]-[29].

Varianten

		[titel]
	H1	Sonnet | In afscheijt, staende opde reijse naer | Engelandt, aen Heere P.C. Hooft,
	h2	Sonnet van C. Huijgens tot affscheijt | staende om te vertrecken naer Engelant aen P.C. Hooft.
	h2-Ot	Mijn besluijt aenden selven tot affscheijt, | [staende om te vertrecken naer] Engeland.
	Ot	[Mijn] besluyt [aenden] selven, [tot affscheid, | staende om te vertrecken naar Engeland.]
	K1	Besluyt aenden selven, tot afscheid, op't vertreck naer Engeland

1

H1

Danck hebbe 't Leeuwen

merch,

en

grove

Achilles

schoncken

h2

[

]

merch

[

]

groov'

Achillis

[

]

h2-Ot

[

]

grov'

[

]

schoncken,

K1

[

]

Achilles

[

]

2

H1a

Die

mijn

vercleumde

handt

en

minde niet als

rap,

b

[

]

van

kramp stijff

maeckten

[rap,

]

h2

die

[

]

verkleumde

[

]

cramp-stijff

[

]

h2-Ot

[

]

hand

[

]

kramp-stijff

[

]

rapp,

Ot

[

]

mijn'

[

]

3	H1	En <teghen> stelden teghen 'thooft der hoofden		hooftstuck schrap,
	h2	en stelden tegen 'thooft der hooffden hooffstuck		schrap,
	h2-Ot	[	]	schrapp,

4

H1

Daer

sij te

voren

lach

in

schimmelschae

versoncken.

h2

daer

[

]

vooren

[

]

schimmel-schae

[

]

h2-Ot

Daer

[

]

lagh

[

]

5	H1	Och		hadd' ick eenen drop		op Helicon gedroncken
	h2	[	]	had ick<ick> [eenen		drop	op] Helicon [gedroncken]
	h2-Ot	[			]	dropp	[	]

6	H1	Van	dat daer boven heet het		Caballijnsche sap,
	h2	van	[	]	hencxste-clauwen-sap,
	h2-Ot	[		]	hencxste-klauwen-sapp,
	Ot	[		]	Henxste klauwen sapp,
	K1	[		]	Henxste-klauwen	[	]

[p. 217]

7	H1	En	onder		'tgroene	hout van		'tvochtich Vrijerschap
	h2	en	[	]	't groene	[	]	't vochtich vrijerschap
	h2-Ot	[					]	vochtigh vrijerschapp

8	H1	Een	blaeckend' vier gestoockt in plaets van dese voncken!
	h2	een	[	]

9

H1

Wat

hadd'

ick

langh

mijn stem, mijn

danckbaerhertich

dicht

h2

[

]

had

[

]

lang

[

]

dicht,

h2-Ot

[

]

hadd

[

]

danckbaerhertigh

Dicht,

Ot

[

]

mijn'[

]

10	H1	Mijn snaren opden toon van		u loff		affgericht!
	h2	[			]	<aen>>affgericht
	h2-Ot	[	]	uw'[	]	affgericht,
	Ot	Mijn'[					]

11

H1

Daer

nu

mijn onmacht is

den

reghel

van

mijn

zeden.

h2

daer

[

]

de

reegel

[

]

mijn'

Zeeden.

h2-Ot

[

]

regel

[

]

Zeden.

Ot

[

]

mijn'[

]

12

H1

Vaert wel

vol-herssent Hooft;

mijn

Schipper

steeckt

van Landt

h2

[

]

volherssent hooft;

[

]

schipper

wil

[van

]

lan<t>dt,

h2-Ot

[

]

will

[

]

land,

Ot

[

]

land;

13	H1	Daer	gae ick springhen heen op		Thetis		baren-trandt,
	h2	daer	[	]	Thetis	baeren<s>>-trant,
	h2-Ot	Daer	[			]	baren-trant,
	Ot	[				]	baren-trant;

14	H1	Ick		ghev' U	d'eerste eer,		gunt	mij de leste reden.
	h2	[	]	geeff u	[	]	geeft	mij <n> [de leste reden.	]
	h2-Ot	[	]	gev' U	[	]	gunt	[	]
		[ondertekening en datering]
	H1	Constanter. 16^o. Cal. feb. 1621
	h2	[ontbreekt]

[30-a]-[30-f] Overlevering

Zie onder Overlevering bij [98-a]-[29].

[30-a] Weder-antwoord vanden selven
Varianten

		[titel]
	h2a	Sonnet. Wederom antwoord van P.C. Hooft aen		Huijgens
	b	[	]	C [Huijgens]
	h2-Ot	Weder-antwoord vanden Selven.

1	h2	Niet		bij	maer boven selfs Achillis groove schoncken
	K1	[	]	by,	[	]

[p. 218]

4	h2a	die noijt		in	welsant vande sufferij versoncken.
	b	[	]	int	[	]

6	h2	daer 't voeder verwer is,	aen	groene		Cruijdensap,
	h2-Ot		/ /
	Ot	[			]	Kruyden sap,

7	h2	als kennis heeft gegrijst		u	groene vrijerschap
	h2-Ot	[	]	uw	[	]

8	h2	waer aen men wert		gewoon	soo goddelijcke voncken.
	K1	[	]	gewaer	[	]

9	h2	Maer looft Musaeus om sijn ziele sleepend' dicht
	Ot	[			]	dicht,
	K1	[	]	ziele-sleepend,		[	]

11	h2	off Orpheus sangh, die't wilt inscherpte tamme zeden,
	K1	[	]	zeden;

13	h2	<d>>Van't geest verleijden,		steens-voeghsaemheijt,		bomen<s>>trant,
	Ot	[			]	boomen trant,
	K1	[	]	steens voeghsaemheid,		boomen-trant;
	K2	[	]	steens-voeghsaemheid,		[	]

[30b] Noch opden selven trant door Joff. Anna Roemer
Varianten

		[titel]
	h2	Sonnet van Anna Roemers aen P C Hooft ende C Huijgens, opden | trant vande voorgaende, die aan wederzijden door haer bestelt waren.
	h2-Ot	Noch opden selven trant door | Joff. [Anna Roemer] Visscher [aen] heere [Hooft ende] Mij.
	Ot	Noch op den selven trant, door Joffw. Anna Roemer Visschers, Roemers* Visscher*, aen den Heere Hooft ende my.
	Ot-e	[Noch op den selven trant, door Joffw. Anna Roemer Visschers,] [aen den Heere Hooft ende my.]
	K1	Op den selven trant, door Joffw. Anna Visschers,

1	h2	Dit heb ick noch gelickt uijt d'uijtgesopen		schoncken
	K1	[	]	schoncken,

2	h2	daer	van mijn stram verstandt' en stijve pen werdt		rap,
	K1	Daer	[	]	rap;

3	h2a	meer	weerde		vrijende,	om mijn selffs te stellen schrap
	b	Niet	[	]	Vrijenden	[	]
	K1	Niet,	[	]	Vrijenden,	[	]

[p. 219]

9	h2a	gelijck mint sijns		gelijck		bij	sijt ghij door u dicht
	b	[			]	beij	[	]
	K1	Gelijck[	]	gelijck,		[		]

13	h2	want	soo de eene speelt,		soo gaet de^+n^+ aer	sijn		trant
	h2-Ot	[		]	{soo gaet de^+n^+ aer}	[	]
	h2-Ot	[		]	{gaat d'andere}	[	]
	Ot	[		]	soo gaet den aer	[	]	trant,
	K1	Want	[				]	trant;

[30c] Door Joff. Tesselschade Roemer
Varianten

		[titel]
	h2a	Sonnet	van	Anna Roemers. Noch opden selven trant.
	b	[		] Tesselschade [Roemers. Noch opden selven trant.]
	h2-Ot	Door	Joff.	Tesselschade] Roemer Visscher, [Noch opden selven trant.]
	Ot	[	] Joff.	Tesselschade Roemer Visscher, [Noch] op den [selven trant.]
	K1	Noch	op	den selven, Door Joff. Tesselschade Visscher,

4	h2	om		weer te	krijgen 'tgeen in luijheijt was versoncken.
	h2-Ota	[	]	kanten	teghen 'tluij dat d'ijver hield[	]
	b	[	]	{kanten}	[	]
	b	[	]	{kamper}	[	]
	c	[	]	kanten	[	]

5	h2a	U suijglinck	als		vermindt	lagh		overstallick	droncken
	b	[					]	overstallig	[	]
	Ot	[] suyghlingh	[							]
	K1	[] suyghlingh,	[	]	vermint,	[				]

6	h2	in	weeldens vette schoot,		En	sooch het suchtich sap
	Ot	In	[	]	en	[	]

7	h2	wt	Coppers boesem daer de quickxe vrijerschap
	K2	Uyt	[	]

8	h2	wt	blusten met hun vier als water uwe voncken.
	K2	Uyt	[	]

9	h2	Noch hielt ghij		d'overhant,	dies stel ick		u	gedicht
	Ot	[				]	uw	[	]
	K1	[	]	d'overhand:	[				]

10	h2	veer	boven		helterij Ten oorloch affgericht.
	Ot	Veer	[	]	Heltery ten [oorloch] afgericht:

11	h2	die <*s*>>dwingen met		gewelt,	ghij met beleefde seeden.
	K1	[	]	geweld;	[	]

12	h2	Min-vaders	alle beij vant luckich Nederlant
	h2-Ot	Moetblasers	[	]

[p. 220]

13	h2	al wat van voeten weet moet dansen		nae u	Trant,
	Ot	Al[	]	na uw	[	]

[30d] Door J. van Brosterhuysen
Varianten

		[titel]
	h2a	Noch opden selven trant
	b	[	] van	J. van	Brosterhuisen.
	h2-Ot	Door J. van Brosterhuijsen,		[Noch	opden selven] trant.
	Ot	Door J van Brosterhuysen,		[	] op den[	]
	K1	Noch op den selven, Door J.		van Brosterhuysen,

1	h2	Kost ick, ick		maect	een Fluijt van d'uijtgesoopen schoncken
	Ot	[	]	maeck't	[*	]

2

h2

waer op ick speeld' u loff met vinger>>s wis en rap,

3	h2	ghij geesten die		u	Naem set tegen d'eewen schrap,
	Ot	Ghy[	]	uw	[	]

4	h2	En al wat haest sal sijn in		Lethes	vloet versoncken.
	Ot	[	]	Lethes	[	]

5	h2	Maer 'k heb noijt (dat ick weet) uijt		d'Heijnstebron gedroncken,
	K2	[	]	d'Heingstenbron gedroncken;

6	h2a	dit dicht ick door een swier van't		Sinne-weerend	sap
	b	[	]	sinneroerend	[	]

7	h2	uws	werckelijcken dichts beweecht: wat vrijerschap,
	Ot	Ws	[	]
	K2	Uws	[	]

10	h2	dat noch op weetenschap, noch const is		affgericht.
	K1	[	]	afgericht:

11	h2	Dies niet op loff van Ziele-slepend' eele		Reden',
	K1	[	]	Zeden'.

12	h2	Singt selver uwen		Loff	Hoof<*ft*>>tdichters van ons Lant,
	K1	[	]	lof,	[	]

13	h2a	Soo nuerij' ick		unae	en houw soo wat den Trant
	b	[	]	u nae	[	]

14	h2	Van		u	geleerde Rijm en welbeleijde reeden.
	Ot	[	]	uw	[	]

[30e] Van G.R. Doublet
Varianten

	[titel]
h2a	Noch opden selven		trant
b	[	]	trant, van G.R. Doublet.

[p. 221]

1

h2

Hoe dick heeft mij den <t>>Teems gesien op merrich-schoncken

3	h2	clopt, smeert, suijckt, leekt en staet met <handen>>
			[hand][en] tanden sch<a>>rap

14	h2a	IJdelheijt	met deft, en lust te matigen met reden.
	b	IJd'lheijt	[	]
		N.B. Huygens haalde dit sonnet in h2-Ot door met een schuine streep. In de linkermarge noteerde hij: ‘Dit niet te drucken’.

[30f] Door G.R. Doublet
Varianten

		[titel]
	h2	Noch opden	selven	trant,		vanden selven.
	h2-Ot	[			]	Door G.R. Doublet.
	K1	Noch op den selven Door G.R. Doublet.
	K2	[	] selven,	[			]

2	h2a	soo	dickmael nu		haer schaft;	hij wierd van doot weer		rap,
	b	[		]	herschaft;	[			]
	K1	Soo	[				]	rap
	K2	[					]	rap,

3	h2	Hij stelden tegen hell' en all sich		selffs wel schrap,
	K1	[	]	selven [schrap,]

4	h2	In wiens gewelt hij leijt soo		domm'	en diep versoneken.
	Ot	[	]	domm	[	]

7	h2a	sijn doot-vervrosen		hart	manhafte vrijerschap
	b	[	]	herts	[	]

10	h2	op swaerd en pen daer door		gelijck'lijck affgericht.
	Ot	Op[	]	gelijcklick afgericht:
	K1	[	]	gelijck'lick[	]

11	h2	Soo dat sijn wreet gemoet getemt door		ma^+c^+ker Zeeden
	Ot	[	]	maker*	zeden
	Ot-e	[	]	macker	[	]

12	h2	d'Herschaffers van dat merch,		puijck hoofden	van ons Lant,
	K1	[	]	Puyck-hoofden	[	]

13	h2	Danck weten sou dat sijn		wild-woesten	oorloghs-trant
	Ot	[	]	wildwoesten	[	]
		[onderschrift]
	h2	Hactenus
	h2-Ot	omnibus hoc vitium est.