Nederlandse gedichten 1614-1625. Deel 2. Apparaat en commentaar

[p. 386]

[38] Van over 't noorder nauw

Commentaar

Na de voltooiing van zijn Costelick Mall dat nogal wat contacten met Cats en diens Zeeuwse kennissen met zich meebracht, richt Huygens zich vanuit Londen met dit gedicht opnieuw tot zijn Amsterdamse vrienden Hooft en de zusjes Anna en Tesselschade Visscher. Blijkbaar had hij er behoefte aan de vriendschapsband, ontstaan in 1620 (vgl. gedicht [28]), het jaar daarop bestendigd (vgl. de ‘Schoncken’ [29-30] en Hoofts uitgeleidegedicht [31]) opnieuw aan te halen.

Na de begroeting maakt Huygens zich als schrijver van deze rijmbrief bekend, waarbij hij aangeeft zelf bij hen vergeleken maar een matig dichterje te zijn ‘die den topp van 'tconstigh hoeven-vocht Soo menichmael besucht, soo selden heeft besocht’ (r. 19-20). Hij deelt zijn ‘hoe, wat, waer en wanneer’ mee (r. 29-49) en stelt zich het vaderland voor ogen dat hij al zo'n vijf maanden niet meer gezien heeft. De regels 49-84 roepen achtereenvolgens de vaderlandse plaatsen op die Huygens in zijn poëtische terugreis aandoet: 's-Gravesande, Den Briel, Scheveningen, Den Haag, Haarlem en Muiden. Bij Muiden aangekomen, herinnert hij aan de gebeurtenissen die Hooft op het toneel heeft gebracht, aan de kunstzinnige bezigheden van Anna Roemers en laat hij Tesselschade de naar zee vertrekkende schepen behouden vaart wensen. Het slotgedeelte (r. 85-116) gebruikt Huygens ter beschrijving van de dichterlijke macht die zij gedrieën bezitten. Deze macht kan hem een voorspoedige thuisreis bezorgen en moet zelfs in staat zijn ‘'t vreedsamighe begeeren Des Britschen Onder-Godts (open variant: Israels) tot Hollandts baet te keeren’ (r. 108-110).

Huygens heeft deze brief in verzen naar zijn broer Maurits in Den Haag gezonden met het verzoek hem door te sturen naar Amsterdam. Op 6 juni 1622 ontving Constantijn in Londen de bevestiging dat aan zijn wens was voldaan.

Maurits schrijft hem op 30 mei:

De dag nadat ik uw verzen heb gekregen, ik ontving ze 's avonds om 10 uur, heb ik ze doorgestuurd naar Amsterdam, zodat het niet aan mij gelegen zal hebben als ze ze niet kersvers hebben gekregen.¹

Vervolgens geeft Maurits de mening weer die ze thuis over dit nieuwe vers van Constantijn hadden gevormd:

Ik heb ze gelezen met Vader en Moeder enz. Zij begrijpen er niets van, en niet veel beter verging het mij, die voortaan alleen nog maar wat van u komt kan bewonderen op de manier zoals men zich verbaast over het vreemde taaltje van een Indiaan, Turk of laten we zeggen een Fries en als enig oordeel zeggen ‘Wat gek’.²

In Huygens' familiekring werd zijn vernuftige stijl dus niet gewaardeerd. In een brief van 8 juni aan zijn ouders zegt hij hierover:

Ik heb er lak aan dat men mijn gedichten moeilijk vindt; ik ben nooit uit op duisterheid, maar op ongebruikelijke en tegelijk krachtige woorden, zolang mijn lezer, die er plezier in heeft in wat ik gemaakt heb, door te dringen, maar niet in zijn moeite teleurgesteld wordt. Zonder deze inzet wordt het een wel erg laffe zaak, zulk rijmwerk dat zomaar de hersenen van de meest hersenlozen ingaat.³

1 ‘Le Lendemain que j'ay recu vos Vers (je les recus lesoir a 10.heures) je les ay envoyé a Amsterdam tellement qu'il n'aura tenu a moy qu'il[s] ne les ayent tout frais’ Ik citeer naar het handschrift dat zich bevindt in de collectie Cuypers van Velthoven in het Rijksarchief Noord Brabant te Den Bosch. De brief is uitgegeven door M. de Haas (De Haas 1929, nr. 11). Worp geeft slechts een gedeelte naar een vroegere publikatie (Briefwisseling nr. 154). De vertaling van Smit (Smit 1980 p. 99) is niet vrij van fouten.

2 ‘Je les ay leu, avecq Mon Pere, Ma Mere etc. Il[s] n'y entendent rien, ny moy non guieres plus, qui ne scay d'orenavant qu'admirer ce qui vient devous, a la façon qu'on s'estonne du langage estranger de quelque Indien, Turcq, ou Frison pour le moins, et dire pour tout jugement “Maer hoe drollich gaet dat”.’ Zie vorige noot.

3 Worp Briefwisseling nr. 155. ‘Je me ris de la difficulté qu'on trouve en mes compositions; jamais je n'affecte l'obscurité, mais des paroles inusitées et ensemble energetiques, si que mon lecteur, s'amusant à penetrer ma conception, ne se trouve frustré de son attente. Sans cette diligence c'est chose grandement fade que la rime, qui desormais passe par la cervelle des plus escervelez.’
Zie ook Schenkeveld-Van der Dussen 1988, p. 17. en Van Strien 1990, p. 30-34, m.n. p. 32 n. 2.

[p. 387]

Die waardering verwachtte Constantijn wel van zijn Amsterdamse vrienden.

In een postscriptum onder een brief van 23 juni aan zijn ouders laat hij weten dat het hem verbaast nog geen antwoord van die Amsterdamse dichters te hebben ontvangen.⁴

Dit gedicht leverde binnen de Huygensstudie argumenten voor discussie op twee terreinen: dat van de psychologie en dat van de politiek. Smit en Poulssen tekenen vooral in verband met De uytlandighe Herder [41] Huygens' psychische gesteldheid. Zij menen dat Huygens in Engeland in een zware depressie verkeerde. Zwaan betoogt daarentegen (in forse bewoordingen) dat hun voorstelling van zaken ‘in hoofdzaak op fantasie’ berust. Hij ziet in de regels 32-48 van dit gedicht een argument voor de stelling dat Huygens ‘Geestelijk goed toegerust’ en ‘ook lichamelijk gezond’ was.⁵ Voor dit gedicht heeft Zwaan m.i. gelijk. Op deze kwestie kom ik terug bij gedicht [41].

In het Hooftjaar 1981 publiceert Marijke Spies de visie dat Huygens met dit gedicht, en dan met name vanaf regel 91, Hooft wilde bewegen ‘iets te ondernemen waardoor het Engelse parlement - Hoger- en Lagerhuis - milder zou kunnen worden gestemd’. Tineke ter Meer heeft, in het Huygensjaar 1987, deze visie weerlegd door het gedicht te plaatsen in de traditie van het propemptikon. Zij ziet geen reden om deze regels een politieke bedoeling mee te geven.⁶

4 Worp Briefwisseling nr. 158. ‘Je m'estonne de ce que je ne reçoy aucune responce de ces poëtes d'Amsterdam.’ Overigens had Maurits (en mogelijk ook de rest van de familie) niet zo veel op met Hooft en de andere Amsterdammers. Dat maak ik althans op uit het feit dat Maurits in een brief van 15 juli 1622 lijkt te reageren op dit postscriptum door een actueel incident aldus in te leiden: ‘Vostre P.C. Hooft a un sot de frère, grand Arminien...’. (Mijn cursivering.) De betekenis van dit incident wordt verklaard door Van Tricht in de toelichting bij brief 188 (Van Tricht 1976, p. 455). Het handschrift van Maurits' brief maakt deel uit van de collectie Cuypers van Velthoven (Rijksarchief Den Bosch. Zie De Haas 1929, p. 8-9.

5 Smit 1966, p. 117-155; Poulssen 1972; Zwaan 1976, p. 1-55. Smit heeft zijn visie (blijkens Smit 1980, p. 98-100) bijgesteld.

6 Spies 1981, p. 109-116; ook in haar Vondeluitgave (Vondel 1987, deel 1, p. 221-222 en 256 n. 108); Ter Meer 1987, p. 32-37.

Uitgave

Worp Gedichten i, p. 259-261; Worp 1976, p. 24-28 (met annotaties); Van der Heijden, Spectrum 8 (met inleiding en annotaties)

Literatuur

Smit 1966, p. 121; Zwaan 1969; Smit 1980, p. 98-100; Spies 1981; Ter Meer 1987, p. 32-37; Schenkeveld-Van der Dussen 1988, p. 16-17.

Overlevering

H	Autograaf Huygens, ka xl^a, 1622, fol. 9^r. Een enkelblad van 305 × 207 (aan de onderzijde: 200 mm). Dit handschrift is vermoedelijk een afschrift van een eerdere kladversie. Zie de variant in regel 103 waar Huygens aanvankelijk de aanvang van regel 105 had genoteerd.
D1	Dit gedicht werd voor het eerst uitgegeven, op een apart ongesigneerd half vel achter de eerste druk van Batava Tempe [...] Tot Middelburgh, | Ghedruckt by Hans vander Hellen, voor Jan Pieterss. van de | Venne, woonende by de Beurse in de Schildery-winckel, 1622 (zie onder Overlevering bij gedicht [36]). In het ex. kb 2116 B 22 is het ongesigneerde halve vel foutief ingebonden in het midden van het laatste katern, e, dat ook een half vel groot is.
D2	In de tweede druk van het Costelick Mall en Batava Tempe (Middelburg, 1623) is dit gedicht opgenomen achter het Costelick Mall. Het beslaat de niet genummerde pagina's C2^v-[C4]^r. Deze tweede druk is ‘onversien, onverbetert’ opgenomen in boek iv van de Otia. (zie onder Overlevering bij [37].)
Ot	= D2
K1	Koren-bloemen 1658, iiii Boeck ‘Van Als’, (2A3-[2A4]^v), p. 189-192.
K2	Koren-bloemen 1672, viii Boeck. ‘Mengelingh’ (3K-3K2^v), p. 441-444.

[p. 388]

Datering

H is gedateerd: Id. Maijs 1622 (= 15 mei 1622).

Varianten

	[titel]
H	Aende Joffrouwen | Anna ende Tessel-schade Vischers | ende de Heere | P.C. Hooft, Drost van Muijden.
D1	groete | aen de ioffrouwen | Anna ende Tesselschade | Visschers; | mitsgaders de heere | p.c. hooft | drost van muyden.
D2	groete | aen de ioffrouwen | anna ende tesselschade | visschers; | mitsgaders de heere | P.C. hooft, drost van muyden.
K1	aen de ioffrouwen | anna ende tesselschade | visshers*; | mitsgaders de heere | p.c. hooft, drost van muyden.
K2	Aen de joffrouwen | anna ende tesselschade | visschers; | Mitsgaders den heere | p.c. hooft, | drost van muyden.

[p. 389]

1	H	Van over		't Noorder Nauw,	daer		Roomen	buijten		slingher
	D1	[	]	'tNoorder-nau,	[				]	slinger,
	K1	[				]	Roomen,	[			]

2	H	'Tvervloeckende gedreijgh van		sijn gelasen	vingher
	K1	[	]	sijn' verachten	[	]

3	H	Voor doove deuren		sendt;	daer aen den <Heijlg'en>> Heijl'gen dis
	D1	[	]	sendt,	[	]

4	H	On-overlichaemt	Broodt der zielen voetsel is,
	D1	Onoverlichaemt	[	]

5	Ha	Besoeckt u <t>>dese groet;		vereertse met	den		opslagh
	b	[	]	vereert haer[met				]
	D1	[				]	opslagh,

6	H	Van een goetwillich oogh; al waert dat		Roemer	op		sagh,
	D1	[	]	Roemer	[	]	sach
	K1	[				]	sagh,

7	H	Getrouwer		vrienden-handt	en reijckten hij u		niet
	D1	[	]	vrienden handt	[			]
	D2	[				]	niet,

8	Ha	Dan daer ghij in dit witt		den		pennen-spoor	af siet.
	b	[	]	het		[		]
	D2	[			]	pennen spoor	[	]
	K1	[			]	pennen-spoor	[	]

10	H	'Tis		Huijgens,	die 'tgeswell van		langh-vergaerden	ijver
	D1	[	]	Huygens	[	]	lang-verspaerden	[	]

11	H	Comt perssen daer hij gist van		sijn	gedachtenis
	D1	[	]	u	[	]
	K1	[	]	uw	[	]

12	H	Off	weijnich		overschots,	off gheen gedacht en		is.
	D1	Daer	[	]	overschots	[	]	is;
	K1	Of	[						]

13	H	Die		Huijgens,	die 'tgeluck van		metgenoot van			jaren
	D1	[	]	Huygens,	[	]	met-genoot	in		[	]
	D2	[							]	jaren,
	K1	[				]	mé-genoot	[			]

14	Ha	Groot, Heins en Cats te zien niet all derft			paren
	b	[	]	end'	all [derft	]
	D1	[	]	en	[	]

15	H	Met uwer vrientschaps		gunst:	Die		Huijgens,	die de print
	D1	[	]	gunst;	[	]	Huygens,	[	]

[p. 390]

16	H	Van		uw	drij-waerdicheijt		affwesende	bemindt,
	D1	[	]	u	[				]
	K1	[	]	uw	[	]	af wesende	[	]
	K2	[	]	uw'	[				]

17	Ha	Affwesend'			met hem	draeght,		affwesende	doet vieren
	b	[	]	{met hem}		[				]
	b	[	]	{bij sich}		[				]
	D1	[	]		by sich	[				]
	K1	Af wesend'			[		]	af wesende	[	]

18	H	Door all dat nae de doodt soeckt leven in		Laurieren.
	D1	[	]	Laurieren;

19	H	Die		Huijgens	die den topp van 'tconstigh hoeven-vocht
	D1	[	]	Huygens,	[	]

20	H	Soo		menichmael	besucht, soo selden heeft besocht,
	D1	[	]	menich-mael	[	]

21	H	Soo		menichmael	den		randt	van uw' verheven pluijmen
	D1	[	]	menich-mael	[	]	boort	[	]

22	Ha	Verslaghen		heeft	staen sien		het wolcken-water schuijmen,
	b				/	/
	D1	[	]	aen-ghesien			[	]
	D2	[	]	aen-gesien,			[	]
	K1	[	]	aen-gesien			[	]

23	H	En mogelijck het vier ondeenen van		een sterr,
	K1	[	]	een' Ster

24	H	Wt	aller veeren reijck, uijt aller ooghen		sperr.
	D1	[		]	sperr,
	K1	Uyt	[	]	sper;

25	H	Terwijl		hij, worm gelijck,	met sijn gewicht verleghen,
	D1	[	]	hy worm-ghelijck	[	]
	K2	[	]	hy, worm-gelijck,	[	]

27	H	Van 's Werelts slijck		doorcroop,	en bij uw vlijtich hoogh
	D1	[	]	door-kroop,	[	]

29	H	Heeft noch		vergetelheijt	in gheene van uw' borsten
	D1	[	]	verghetenheyt	[	]

30	H	Het vriendelijcke murw soo dick-diep doen		vercorsten
	D1	[	]	vercorsten,

31	H	Off 'tvragen naer		uw' Vriendts		hoe, wat, waer en		wanneer,
	D1	[	]	uw's	Vrients,	[	]	Wanneer
	K1	[	]	uw	[				]

[p. 391]

32	H	Verstreckt u noch een vreucht; Hij		leeft; en,	vrij noch meer,
	D1	[	]	leeft, en	[	]

33	H	Hij voert een rappe ziel,		een	onverlemde reden
	K1	[	]	een'	[	]

34	H	In 't onverroest gespan van lemteloose		leden:
	D1	[	]	leden;
	K1	[	]	leden.

35	Ha	Herneem		sijn	volle jeught, en midden in 'tgedrangh
	b	besitt		[		]
	K1	[	]	sijn'	[	]

37	H	Van menighmalen meer betreckende		mallooten
	K1	[	]	Mallooten,

38	H	Dan daer de Grieksche Vos in't oor van		sijn	pilooten
	K1	[	]	sijn'	[	]

40	Ha	Sijn		ongestadicheijt	ded' steunen op sijn mast,
	b	[	]	wanckelmoedicheijt	[	]

42	H	Van Ebb' en Vloets		gemoet, en	als de minder Booten
	K2	[	]	ontmoet, en,	[	]

43	H	Gecabelt		metten		rugg van die haer vorens gaen,
	D1	[	]	met	den	[	]
	K1	[	]	aen	[		]

44	H	Beslaet	als		metgesleept			een eerlijck achter-aen
	D1	[		]	met		ghesleept	[	]
	D2	[				]	ghesleep*	[	]
	K1	Beslaet,	[			]	ghesleept,	[	]
	K2	[		]	mé		[		]

45	H	Bij 's		Vader-landts	pinas, dat aen de Teemsche stranden
	D1	Aen		[		]
	K1	[	]	Vader lands*	[	]
	K2	[	]	Vader-lands	[	]

46	H	Drij en twee reijsen nu den		maenringh	sien ontranden
	D1	[	]	Maen-ringh	[	]

47	Ha	Drijreijs	sien vullen heeft, en onverduldich wacht
	b	Vijffreijs	[	]
	D1	Vijff-mael	[	]
	K1	Vij mael	[	]

48	H	Op		't eijntelijck	en wel ontladen van		sijn	vracht.
	D1	[	]	'teyndelick	[				]
	K1	[				]	sijn'	[	]

[p. 392]

49	H	O 's		Gravesander spits,	ô Brielsche boet en baecken,
	D1	[	]	'sGravesander-spits,	[	]

50	H	Wat soeter Aeols kindt sal		sijn	beleefde caecken
	K1	[	]	sijn'	[	]

51	H	Ontswellen op dit zeijl, en in		uw	Mase-mondt
	D1	[	]	u	[	]
	K1	[	]	uw	[	]

52	H	Doen kiesen op de Ree den ouden		ancker-grondt?
	K1	[	]	ancker grond?
	K2	[	]	ancker-grond?

53	H	O Schevelingher	Duijn, ô Haegsche boter-weijen,
	K2	[ ] Scheveninger	[	]

54	H	O Voor	en		achter-hout,	mijn mijrt,		mijn	lauwer-meijen,
	D1	[] Voor	[	]	achter-hout,	[				]
	K1	[					]	mijn'	[	]

55	H	Wanneer sal		Huijgens		weêr,	ontballast van 'tgewicht
	D1	[	]	Huygens		[		]
	D2	[			]	weer,	[	]

56	H	Van Hooffs becommeringh, in		uw	gewenscht gesicht
	D1	[	]	uw'	[	]
	K1	[	]	uw	[	]

58	H	Daer van wraeck, van bedroch, van		dubbel-sin,	van veijnsen
	D1	[	]	dubbelsin,	[	]
	D2	[	]	dubdelsin,*	[	]
	K1	[	]	dubbelsin,	[	]

59	H	De smett niet		aen en cleeft,	maer vré, maer eerbaerheijt,
	D1	[	]	aen kleeft,*	[	]
	K1	[	]	aen en kleeft,	[	]

60	H	Maer jock, maer		gulden eews	herboren slechticheijt?
	D1	[	]	Gulden-eews	[	]

61	H	Wanneer sal wederom		'tgerammel	van		sijn snaren
	D1	[	]	'tgherommel	[			]
	K1	[				]	sijn' Snaeren,

62	H	Verdommelt met		sijn		keel	tot over Haerlems baren,
	K1	[			]	keel,	[	]
	K2	[	]	sijn'		[		]

63

H

Tot over 'tprachtich Veen, tot <op>voor de blauwe poort

[p. 393]

64	H	Van Hollandts		Zuijder-diep	te		Muijden	sijn gehoort?
	D1	[	]	Zuyder-diep,	[				]
	K1	[				]	Muyden,	[	]

65	Ha	Te Muijden daer		men seijt	de		Meer en min der	boden,
	b	[	]	hij weet	[				]
	D1	[				]	meer en minder*	[	]
	K1	[				]	meer en min der	[	]

66	H	Het schuijmende gevolgh van		Wint en		Water-goden
	K1	[			]	Watergoden
	K2	[	]	Wind- en Water-goden

67	H	Soo menighmael om herr te luijster sijn		geweest
	K1	[	]	geweest,

69	H	Op		Amstel-landts	thooneel gevoordert en beschreven
	K1	[	]	Amstel lands	[	]

69		[marge]
		H	adjourné. citatus. gedreven. ob ambiguitatem
		D1	Adjourné
		D2	Adjourné.

70	H	Door		Hoofts	geleerde		cracht,	van niews te sien		herleven
	D1	[	]	Hoofts	[	]	cracht	[	]	herleven,

71	H	Van niews		te *sien* betrapt,	beticht, beloont, geslacht,
	D1	[	]	betrapt te sien,	[	]

72	Ha	Den eenen in sijn		ton,	den		andren in sijn		gracht.
	b	[	]	{ton,}	[					]
	b	[	]	{cuijp,}	[					]
	D1	[	]	Cuyp,	[			]	gracht;
	K1	[				]	and'ren[ ] sijn'		[	]

73	H	Te		Muijen	daer de gheest van		Hoofts	gesoghen lessen
	D1	[	]	Muijden	[	]	Hoofts	[	]

74	H	Gevatt wordt en gegaert in		suijv're	roemer-flessen,
	D1	[	]	suyver	Roemer-flessen,
	K1	[	]	suyv're	[	]

76	H	Vermaeghdt, verlieffelijckt, de Wereldt		over		spatt.
	D1	[			]	spatt;
	D2	[	]	overspatt;
	K1	[	]	over spat;

77	H	Te Muijden, soet vernacht,		daer	op de dicke dijcken
	K2	[	]	daer,	[	]

78	H	Die Goeijlandt borghe staen <van w> voor 'twijcken en		beswijcken
	D2	[	]	beswijcken,

[p. 394]

79	H	De jongher		Visscher meijt het drijvende gedruijs
	K1	[	]	Visscher-meyd	[	]

82	H	Vaert,		seijt,		gevareloos;	van kerven en van pompen
	D1	[			]	ghevareloos,	[	]
	D2	[	]	zeylt,		[		]
	K1	[	]	seght,		[		]

83

H

Houd' u den Hemel vrij, en <huijden> merghen off van daegh

87	H	Te trouwen hebt		gebrocht,	en selver hand-gemeen
	D1	[	]	ghebracht,	[	]

88	H	U drijen hebt verwandt met all'		end'	ijeder		een,
	D1	[	]	en	[			]
	K1	[				]	een;

89	H	Dit's d'opgehoopte som van uws Vriendts		t'achterheden;
	K1	[	]	t'achterheden

90	H	Boogh	uw medooghen oijt voor ongeveijnsde reden,
	D1	Boogh'	[	]
	K1	Boogh	[	]

91	H	Buijght, soete Willen, buijght, rept		uw	rotz-roerens cracht,
	D1	[	]	u	[	]
	K1	[	]	uw'	[	]

92	H	Uw	steenen-slepens const, uw' Orpheus-lijcke		macht,
	D1	Uw'	[	]	macht;

93	H	Hij kneede		't harde hartt	van d'emmer onbewoghen
	D1	[	]	'therdde hertt	[	]

95	H	Vermocht gheen weijgeringh op't smeecken van		sijn	snaer,
	K1	[	]	sijn'	[	]

97	Ha	Van		'shemels opperhuijs naer		uwen toon te		draeijen;
	b	[	]	'thoogh' en middel-huijs	[naer				]
	K1	[					]	draeyen,

98	H	Die 'tWinden		windaes	dwinght, mijn zeijl te doen bewaeijen
	D1	[	]	wind-aes	[	]

99	H	Met een West		achter-in;	die't Water-werck		beleijt,
	D1	[				]	beleyt
	D2	[	]	achter in;	[			]

100	H	En al dat boven		drijf<'>>t	en al dat onder leij<e,>>dt,
	D1	[	]	drijft,	[	]

101	H	Mijn	kielen gae te slaen,		mijn	ancker-tandt te hechten,
	K1	Mijn'	[	]	mijn'	[	]

[p. 395]

102	Ha	Mijn roer te redderen,		mijn	baren-baen te		slechten,
	b	[				]	slechten:
	D1	[				]	slechten,
	K1	[	]	mijn'	[			]

103	H	<Die 'tWapenhuijs bestiert,>> Gheen onversiene golff, gheen onbetrouwich slijck
	D1	[Gheen	onversiene golf, gheen	]	overtrouwich	[slijck	]
	K1	Geen'	[	]	onvertrouwigh	[	]

105	H	Die 't Wapenhuijs bestiert,		mijn	vlagghen te verschoonen,
	K1	[	]	mijn'	[	]

107	Ha	Noch met		mijn's		goets	gewin, noch met mijns levens buijt,
	b	[			]	packs	[	]
	D1	[	]	mijns		[		]

108	H	En al om 'tsoet gewelt van		uw	geleert geluijt?
	D1	[	]	uw'	[	]
	K1	[	]	uw	[	]

110	Ha	Des Britschen		Onder-Godts	tot Hollandts baer te keeren,
	b	[	]	{Onder-Godts}	[	]
	b	[	]	{Israels}	[	]
	D1	[	]	Onder-Gods,	[	]

112	H	O	murruwt ons dit stael,		ô	roert ons dese Rots:
	D1	Oh!	[	]	oh!	[	]

113	H	De Griekschen		hoeren-zoon	die singhende den steen dwon<*d*>>gh,
	K1	[	]	hoeren-soon,	[	]

114	Ha	En 't Vrolijcke gebouw van Thebaes muer		bij	een songh,
	b	[	]	aen	[	]

115	Ha	Sal eewelijck den loff		bewaren	van sijn		liedt
	b	[	]	verdienen	[			]
	D1	[				]	liedt,

116	Ha	Maer boven een laurier van		sijn	verdiensten niet.
	b	[	]	uw'	[	]
		[ondertekening en dagtekening]
	H	Constanter. Londini. Id. Maijs 1622.
	D1	constanter. londini. id. maiis. mdcxxii.
	K1	londini. mdcxxii.
	K2	Uyt Londen, mdcxxii:
		[citaat onder het gedicht]
	H	Odit valde patriam qui sibi bene putat, cum peregrinatur. Augustin. sup. Psal. 39/43.
	D1	[ontbreekt]