Nederlandse gedichten 1614-1625. Deel 2. Apparaat en commentaar

[p. 485]

[49]-[50] Op een' mis-luckte Muijdsche reijse

Commentaar

In mei 1623 treft Huygens te Muiden het Muiderslot aan als een ‘onthoofde Romp’. Hooft is er niet¹. Terug in Den Haag voltooit hij dan op 23 juni Op een' mis-luckte Muijdsche reijse, vermits het afwesen des Heeren Drossarts Hooft [49].

In dit gedicht, mogelijk geïnspireerd door een epigram dat Buchanan wijdde aan een mislukt bezoek aan Scaliger², spreekt Huygens het Muiderslot toe.

Hij herinnert aan zijn bezoek van anderhalf jaar daarvoor,³ en vraagt het slot aan zijn heer de boodschap over te brengen dat ‘de waerdelooste Vrund Die hij Emmer heeft begunt;’ (r. 25-26), Huygens dus, sinds zijn terugkeer uit Engeland zo'n zes weken heeft ‘gehongert nae sijn spreeken’ (r. 28). Huygens verhaalt hoe hij zich nadat ‘d'Amstelandsche Jeughd’ hem had vrijgelaten, zeer verheugde op een bezoek aan Muiden, maar ontnuchterd, als een dromer die uit een mooie droom wreed ontwaakt, moest vaststellen dat Hooft niet thuis was. Huygens vraagt dan het ‘Grauw gebouw’, de ‘vereewde Wallen’ zijn klachten op te sluiten in de kerkers. Misschien zullen zij de ‘Hooft-Heer’ als hij is teruggekeerd, bewegen tot het aanbod ‘dat hagelick beklagh’ (dat aangename - en Haagse - geklaag) op een plezieriger dag goed te maken.

Kennelijk is Hooft een afschrift onder de ogen gekomen met Huygens' oorspronkelijke titel Seght hem goeden Avond van mijnnent wegen. Hooft dicht namelijk als antwoord Dankhebt Voor den goeden avont vanden H C Huigens gewenscht in mijn afwesen van Mujden [49A]. Tot zijn verbazing merkt Hooft bij zijn terugkeer dat het Huygens gelukt is het Muiderslot wel veertien dagen zijn klachten te laten bewaren. Want al halverwege tussen Amsterdam en Muiden hoort hij zijn slot de klachten van Huygens uiten. Huygens vermag veel.

De meerminnen uit de Zuiderzee zouden alle was uit het Gooi nodig hebben om, net als Odysseus, hun oren dicht te stoppen voor zijn ‘mój Zingen’.

Hooft is niet bang om verleid te worden. Hij vraagt zich echter wel af of het redelijk is dat hij moet boeten voor Huygens lichtgeraaktheid. Hij kon er niets aan doen dat hij niet op het slot was. Hij was verzeild geraakt in de haven van Circe waar men zich wentelt in de vreugde van varkens. Hooft woonde een bruiloft bij.⁴ Met zijn excuus blijft Hooft binnen de zoëven door hem opgeroepen Homerische wereld. Met de ook uit Homerus afkomstige vergelijking dat de winden van de wereld niet in een zak te binden zijn, dat met andere woorden, de zaken gaan zoals ze gaan, besluit Hooft zijn antwoord.

In zijn Wederantwoord [50] leidt Huygens Hoofts dankbaarheid in de richting van het Muiderslot. Hij hervat zijn laatste woorden:

Jae, danck hebt, beleefde Moppen, (r. 1)
en brengt met verschuldigde eerbied in Hoofts herinnering aan de echo een correctie aan. Hij heeft het kasteel niet zomaar beschouwd als een echo die ‘een toegedochte klanck’ weergeeft. Hij heeft het slot bezield, het een gedicht in de mond gelegd, zoals minnaars de levenloze natuur bezielen om de liefdeswanhoop mee te kunnen delen (r. 9-20).

In de volgende passage verwelkomt hij het aldus tot leven gewekte slot en deelt mee verder wel genoegen te nemen met het onbewoonde slot. Als hij met

1 Hij is waarschijnlijk te Amsterdam op de bruiloft van Magdalena van Erp en Joost Baeck die op 5 mei 1623 in ondertrouw gingen. Het huwelijk werd voltrokken op 23 mei. (Tuynman en Zwaan 1968, p. 60-61.)

2 Smit 1968, p. 279; Smit 1977, p. 227; Smit 1980, p. 111.

3 De tijdsaanduiding uit r. 13-14 (Doe het Sonn-rad om sijn ass | Drijmael buijtlens t'achter was;) is pas in 1969 door Caron ontrafeld. Caron 1969, p. 108-111. Zie ook Strengholt 1976, p. 71.

4 Zie noot 1.

[p. 486]

zijn ‘krancke knepen’ al bewerkstelligd heeft dat er een ‘flauwen galm’ van zijn klachten over de Zuiderzee klonk, hoe niet te vatten groot is dan het gevolg van ‘het krachtighe beknijpen Van sijn’ dagelicksche stemm' (de stem van Hooft r. 41-51). Aldus erkent hij in Hooft zijn meerdere. In zijn woorden tot het slot heeft Huygens dus een compliment aan Hooft opgenomen.

Uitgaven

Worp Gedichten i, p. 303-309; Kaakebeen 1918, p. 110-113 (met annotaties); Tuynman en Zwaan 1968, p. 35-80 (met inleiding, annotatie, varianten en manuscriptologische aantekeningen); Van der Heijden, Spectrum 8, p. 35-46; Tuynman en Van der Stroom 1994, nr. 191 (met manuscriptologische aantekeningen).

Literatuur

Heinsius 1903; Strengholt 1967, p. 55-56 en 128-129; Tuynman en Zwaan 1968, p. 35-80; Smit 1968; Van Selms 1968; Zwaan 1974, p. 53; Caron 1969; Smit 1977, p. 227; Smit 1980, p. 111

Hieronder volgen per gedicht een overzicht van de Overlevering, de Varianten en eventueel aantekeningen betreffende de Translitteratie.

[49] Overlevering

H1	Autograaf Huygens, Voorburg Huygensmuseum. Een enkel blad papier van circa 200 × 150 mm. De rectozijde is in twee kolommen beschreven, de versozijde in een.
hH2	Kalligrafisch afschrift in ongeïdentificeerde hand met correcties door Huygens. ka xl^a, 1623, fol. 24-25, een dubbelblad papier van 310 × 197 mm. Fol. 24r bevat de regels 1-30, fol. 24v de regels 31-63 en fol. 25r de regels 64-96 en de datering. Fol. 25v is blanco. In de rechterbovenhoek draagt fol. 24r het cijfer 1.
hH2-Ot	Met lichtere inkt en bredere pen bracht Huygens in hH2 varianten en correcties aan ten behoeve van de druk in de Otia. hH2 is kopij geweest. Het volgnummer 10 in potlood middenhoven fol. 24r, katernsignaturen en zetinstructies als: ‘in cursif’ bij regel 5 en ‘cursif’ bij regel 86, duiden daarop.
Ot	Otia 1625, ‘Lib. vi. Van Als’, [O4]^v-P2^r, p. 114-117.
K1	Koren-bloemen 1658, ‘iiii Boeck - Van Als’, 2d2^r-2d3^v, p. 223-226.
K2	Koren-bloemen 1672, ‘viii Boeck. Mengelingh’, [3L4]^r+v, p. 455-456.

[p. 487]

Translitteratie

23	H1	Huygens schrapte abusievelijk in in plaats van het woordje se dat hij door hem verving. In tekst en varianten heb ik deze fout hersteld.
24	hH2	Tussen hij en bet verduidelijkte Huygens de woordscheiding met een streep.
27	hH2	Evenzo tussen zess en en.
53	hH2	Achter toij een inktvlekje zonder betekenis.
59	hH2	Tussen ooren en lellen verduidelijking van het koppelteken?
85	H1	Huygens wijzigde Tegen 't voorhooft in Voor het voorhooft. Hij schrapte Tegen, maar liet 't staan. Ik beschouw 't als intentioneel doorgehaald.

Varianten

		[titel]
	H1	[ontbreekt]
	hH2a	Seght hem goeden Avond | van mijnent wegen.
	b	Op de mis-luckte Muijdsche | reijse, vermits het afwesen des | Heeren Drossarts Hóóft
	hH2-Ot	[Op] een' [mis-luckte Muijdsche | reijse, vermits het afwesen des | Heeren Drossarts Hóóft]
	Ot	[Op een' mis-luckte Muydsche reise, | vermits het afwesen des] Heere Drossarts | hooft.
	K1	Mis-luckte Muydsche reise, vermits het | afwesen van den Drost.

1	H1a	Muijder		huijs,	onthoofde romp,
	b	[	]	{huijs,}	[	]
	b	[	]	{slot,}	[	]
	hH2	[	]	Slot,	[	]

2	H1	Zedert		v	de glimp ontglomp,
	hH2	[	]	U	[	]

4	H1	Westelijck		saecht	van		v	dalen
	hH2a	[	]	sach	[	]	U	[	]
	b	[	]	saecht	[				]
	hH-Ot	Westelick saeght			[				]

5	H1a	Van het		sonne-glinstrend		hooft
	b	[	]	sonne-lijcke		[	]
	hH2a	[			]	hóóft
	b	[	]	Sonne-lijcke Hóóft

6	H1a	Dat de sterckste		stralen		dooft.
	b	[	]	sterren		[	]
	hH2	[	]	<Serren>>Sterren [dooft.]
	hH2-Ot	[			]	dooft;

[p. 488]

9	H1	<Hebt ghij>	Vande		halue	honich-nacht
	hH2		[	]	halve	[	]
	Ot		Van den halven			[	]

10	H1	<Di>> Noch een			schemerigh	gedacht,
	hH2		[	]	schemmerigh	[	]
	hH2-Ot		[	]	schemerigh	[	]

11	H1	Die		ick,	minste van		het ghilde,
	hH2	[	]	Ick,	[	]	vanhet gilde,

12	H1	Binnen uw'		bepaling		spilde,
	hH2	[	]	bepalingh		[	]
	Ot	[			]	spilde
	K1	[			]	spilde,

13	H1	Doe het		Son-rad	om sijn ass
	hH2-Ot	[	]	Sonn-rad	[	]

14	H1	Drijmael		buijtlens	t'achter		was.
	hH2	[				]	was;
	K1	[	]	buyt'lens	[			]

15	H1	Delft in		uw'	bedoluen boghen
	hH2a	[	]	v bedolven <bedolven> boghen
	b	[	]	uw'	[bedolven boghen]

17	H1a	Die mijn		uit geperst	gemoet
	b	[	]	opgekropt	[	]
	c	[	]	half gebelgt	[	]
	hH2	[	]	half-gebelght	[	]

18	H1	Onder		v	betrouwen		moet.
	hH2	[	]	U	[	]	moet:

19	H1	En soo	haest	ghij weer 't gereutel
	hH2	Ensoo	ras	[	]
	Ot	En soo	[		]

20	H1	Zult	vernemen		vande sleutel
	hH2	Sult	[	]	vanden	Sleutel
	hH2-Ot	[		]	vande	[	]
	Ot	[		]	vanden	[	]

21	H1	Daer uw'		vrij	en		veijlicheijt
	hH2	[	]	Vrij	[	]	Veijlicheijt
	hH2-Ot	[				]	Veijlicheid

22	H1a	Onder is te		rust		geleijt;
	b	[	]	pand		[	]
	hH2	[			]	geleijt,
	hH2-Ot	[			]	geleit,

[p. 489]

23	H1a		Seght		hem	die se in		't bewind		heeft
	b		[	]	hem	[					]
	hH2		[				]	'tbewint		[	]
	K1		[						]	heeft,

25	H1		Van de waerdelooste		vrundt
	hH2		[	]	Vrundt
	hH2-Ot		[	]	Vrund

26	H1		Die hij		emmer	heeft		beghunt;
	hH2		[	]	Emmer	[	]	begunt;
	Ot		[				]	begunt,
	K1		[				]	begunt;

27	H1a	α	Dat		ick	zess en		soo		veel weken
	b	β	[	]	die	[					]
	hH2		[				]	zoo		[	]
	Ot		[						]	veel'[	]

28	H1a	α	Hebb	gehongert		nae	sijn		spreken
	b	β	heeft	[						]
	hH2		Heeft	[				]	spreecken,
	hH2-Ot		[		]	na	[				]

29	H1a	α	Zedert ick			deser zijde 't		nat
	b	β	Sints		hij	[			]
	hH2		[	]	hij,	[	]	Natt,

30	H1		Hollands		oeuver	jongst		betradt,
	hH2		[	]	oever	[	]	betradt;
	hH2-Ot		[				]	betrad;

31	H1a	α	Dat		ick	dien geswollen		ijuer
	b	β	[	]	hij	[			]
	hH2		[				]	ijver

32	H1		Docht te losen in		een		vijver
	hH2		[			]	Vijver
	hH2-Ot		[	]	een'		[	]

33	H1		Van genietens volle		vreucht,
	hH2		[	]	vreucht
	hH2-Ot		[	]	vreuchd,

31	H1a	α	Als	mij	d'Amstellandsche		jeught
	b	β	{Als}	hem	[			]
	b	β	{Naer}	hem	[			]
	hH2		Naer [hem d'] Amstelandsche				Jeught
	hH2-Ot		[			]	Jeughd

35	H1		Met het		moeijelijcke	melcken
	hH2-Ot		[	]	moeijelicke	[	]

[p. 490]

36	H1		Van		haer			opgedronghen	kelcken
	hH2		[			]		opgedrongen	[	]
	hH2-Ot		[	]	haer'			[		]
	K1		[				]	opgedroncken*	[	]

37	H1		Moed	gepijnight,		moed		gequelt
	hH2		[				]	gequelt,
	hH2-Ot		Moed'	[	]	moed'		[	]
	K1		Moe	[	]	moe		[	]

38	H1		Vrij en		vredich		had		gestelt.
	hH2		[					]	gestelt:
	hH2-Ot		[	]	vredigh		hadd'		[	]
	K1		[			]	had		[	]

39	H1a	α	Dat		ick	onder dat		vertrouwen
	b	β	[	]	hij	[			]
	hH2-Ot		[				]	vertrouwen,

40	H1		Sonder achterdencks		berouwen
	hH2-Ot		[	]	berouwen,

41	H1a	α	Van het honck geweken		ben
	b	β	[	]	is

42	H1a	α	Daer		ick	eerst		gebleken		ben.
	b	β	[	]	hij	[			]	is.
	hH2		[				]	gebleecken is
	hH2-Ot		[				]	gebleken		is,
	K1		[						]	is;

43	H1a	α	Daer		ick,	bouen 't aengeboren
	b	β	[	]	hij,	[		]
	hH2		[	]	hij	boven 'taengeboren
	hH2-Ot		[	]	hij,	[	]

44	H1		Blinde		Vaderlands-bekoren
	hH2a		[	]	Vaderlandts		becooren,
	b		[			]	bekoren,
	hH2-Ot		[	]	Vaderlands		[	]

45	H1		En dat		kinderlijck gewoon,
	hH2-Ot		[	]	kinderlick Gewoon,

46	H1		Aller		schoonheijts	schoonste schoon,
	hH2		[	]	schoonheijt	[	]
	hH2-Ot		[	]	schoonheit	[	]

47	H1		Aller		Haghen	soetst behagen,
	hH2		[	]	Hagen	[	]

[p. 491]

48	H1a		[ontbreekt]
	b		Aller wagens		dichtste	Wagen,
	hH2		[	]	dichtsten	[	]
	Ot		[	]	dichsten*	[	]

50	H1a	α	Waerdeloos		heb	laten		staen,
	b	β	[	]	heeft	[			]
	hH2		[				]	staen;

52	H1		Van		sijn		tuchtich		onderwijsen
	hH2-Ot		[			]	tuchtigh		[	]
	K1		[					]	onderwijsen,
	K2		[	]	sijn'		[			]

53	H1		Dan		bekommert		metten		toij
	hH2a		[	]	becommert		[			]
	b		[			]	met den		[	]
	hH2-Ot		[	]	bekommert		[			]
	Ot		[					]	toij,
	K1		[					]	toy

54	H1		Van het		onnut	Haegsche moij.
	hH2		[	]	onnutt	[	]

55	H1a	α	Doe		ick	nu		mijn'	pijl sach staken
	b	β	[	]	hij	[	]	sijn'	[	]
	hH2		+[Doe							]

56	H1		Eer hij doel-wit		con	geraecken,
	hH2		[	]	kon	genaken,
	hH2-Ot		[	]	kon'	[	]

57

H1a

α

Doe

ick

nu

mijn

afscheijt

las

b

β

[

]

hij

[

]

sijn

[

]

hH2

[

]

affscheijt

[

]

hH2-Ot

[

]

affscheid

[

]

58	H1a	α	Eer		ick	half		gekomen was,
	b	β	[	]	hij	[	]	ten ancker [was,]

59	H1a	α	Dat men		mij mijn' ooren-vellen
	b	β	[	]	hem sijn ooren-lellen
	hH2		Datmen		[	]

60	H1a	α	Op		mijn		schouders	heeft sien		vellen
	b	β	[	]	sijn		[				]
	hH2a		[	]	sijn'		schoders*	[	]	vellen,
	b		[			]	schouders	[			]

[p. 492]

61	H1a	Euen	als		dien	Droomer placht
	b	[		]	de	[	]
	hH2	Even	[				]

62	H1	Die sijn slaperigh		gedacht,
	hH2	[	]	gedacht

63	H1	Met de	swarte nacht-pinceelen
	hH2	Met <t>>de	[	]

64	H1	Heeft		paleijsen,	heeft		juweelen
	hH2	[	]	Paleijsen,	[	]	Juweelen,
	hH2-Ot	[	]	Paleisen,	[			]

65	H1	Heeft een		onbetelbaer		gelt
	hH2	[			]	Gelt
	hH2-Ot	[	]	onvertelbaer		Geld

66	H1a	Opgeschildert,	opgetelt.
	b	Toegeschildert,	[	]
	hH2	Opgeschildert,	opgetelt;

67	H1	Tot		hij,		endelijck	de knoopen
	hH2	[	]	hij		[		]
	hH2-Ot	[			]	endelick,	[	]

68	H1	Van		sijn	mijmering		ontkropen
	hH2	[				]	ontkroopen
	hH2-Ot	[	]	sijn'	[	]	ontkropen

70	H1a	Vindt sich van dat		hooghe	hoogh
	b	[	]	blijde	[	]

71	H1	Inde		droeffelijckste	dallen
	hH2-Ot	[	]	droeffelickste	[	]

72	H1	Van vergiste		vreucht	gevallen,
	hH2-Ot	[	]	vreughd	[	]

73	H1	Ongeluckich	des alleen
	hH2	Ongeluckigh	[	]

74	H1	Dat hij		corts geluckich	scheen.
	hH2	[	]	korts geluckigh	[	]

75	H1	+ Grauw gebouw, vereewde		wallen,
	hH2	[Grauw	]	Wallen,

77	H1	Soo en		moet' v nemmer	sien
	hH2	[	]	moet ghij nemmer	[	]

[p. 493]

78	H1	Die		oragnen		tegendien,
	hH2	[	]	Oragnen		tegendien',
	Ot	[			]	tegen		dien',
	K1	[					]	dien';

80	H1	Tot ghij wederom		uw'	nachten
	hH2	[	]	uw	Nachten
	hH2-Ot	[	]	uw'	[	]

81	H1	Dagen	sult geworden		sien:
	hH2	Daghen	[	]	sien;

82	H1a	Moglijcke		mach		't geschien
	b	Mogelijcke			con	[		]
	hH2	[		]	kon	'tgeschien
	hH2-Ot	Mogelijcken			[			]
	Ot	Mogelick		of 'tkon'			geschien
	K1	[	]	of't kon			[		]

84	H1	Donderlijck, soo holl als		helder
	hH2	[	]	helder,

85	H1a	Tegen 't	voorhooft		moghen	slaen
	b	Voor het	[	]	moghten	[	]
	hH2	[		]	mochten	[	]

86	H1	Dat uw		hooftheer	heeft		gelaên,
	hH2	[	]	Hooft-Heer	[	]	gelaen;
	hH2-Ot	[	]	Hooft-Heer	[			]

87	H1	Mog'lijck	ofs' uijt	sijn		beweghen
	hH2a	Mogelijck	off s'uijt	[	]	wegen
	b	Mog'lijck	[		]	bewegen

88	H1	IJet		medoogentlijckx		verkreghen,
	hH2	[	]	medoogentlijcks		[	]
	hH2-Ot	[	]	medoogentlicks		[	]
	K1	[			]	verkregen;

89	H1	Mog'lijck		of	s'hem seggen		deên,
	hH2	[	]	off	[	]	dêen,
	hH2-Ot	Mog'lick	[					]
	Ot	[				]	de'en,

90	H1	Onverdiende blauwe		scheen
	K1	[	]	scheen,

91	H1	'Kben	onschuldich	aen		uw' buijlen,
	hH2a	'Kheb	[		]	<v>>uw' buijlen;
	b	'Kben	onschuldigh	[			]

[p. 494]

92	H1	En dat huijlen en dat		pruijlen
	hH2	[	]	pruijlen,

93	H1	En dat		Haeghelijck beklach
	hH2	[	]	hagelijck		beclach,
	hH2-Ot	[	]	hagelick		beklagh,
	K1	[			]	keblagh,*
	K2	[			]	beklagh,

94	H1	Sal	ick noch		een	witter		dach
	hH2	Zal	[						]
	hH2-Ot	[		]	een'	[	]	dagh

95	H1	Met een		heuchelijck	onthalen,
	hH2-Ot	[	]	heuchelick	[	]

96	H1	Achterstell en			all,		betalen.
	Ot	[		]	all		[	]
	K1	[		]	all,		[	]
		[onderschrift en datering]
	H1	Constanter. Hag.					23. Iunij 1623.
	hH2	[	|			]	Junio mdcxxiii.
	hH2-Ot	mdcxxiii
	K1	[ontbreekt]
	H1	Insr: | seght hem goeden avond van mijnent wegen.
	hH2	[ontbreekt]

[49a] Sijn' antwoord

De tekst van dit gedicht is naar de versie van de Otia. De achterin de Otia opgesomde errata zijn gecorrigeerd. Ook de door Tuynman uit vergelijking met het handschrift geconstateerde drukfouten zijn verbeterd volgens onderstaande lijst:¹

Ot	7	gewoont, die > geboomt en
	11	gebacke > gebacken
	13	Stadigh > staedigh
	18	vondt 'er > vondt der
	19	onthielden > onthielen
	25	redên > reeden
	32	Dien 'er > Dien der
	43	Tegens [...] tegens > Tegen [...] tegen
	58	onthielden > onthulden
	59	En > End'
	84	begaet. > begaet?
	105	Waer't > Waert

Ik geef hieronder de overlevering van de tekst voor zover hij binnen de lijn Huygens is overgeleverd.

1 Zie Tuynman en Zwaan 1968, p. 61-63.

[p. 495]

Overlevering

Ot	Otia 1625, ‘Lib. vi. Van Als.’, P2^v-[P4], p. 118-121.
Ot-e	Erratalijstje achterin Ot.
K1	Koren-bloemen 1658, ‘Vierde Boeck. Van Als’, [2d3]^v-[2e]^v, p. 226-230.
K2	Koren-bloemen 1672, ‘Achtste Boeck. Mengelingh.’ [4l]^v-3m^v, p. 456-458.

Varianten

28	Ot	is* ] Ot-e in
41	Ot	voer ] K1 voor*
68	Ot	Waetr'en en* ] Ot-e Waetr'en

[50] Mijn' wederantwoord
Translitteratie

7	H b klapperach[t]ich. [t] niet gerealiseerd, vermoedelijk zag Huygens in de stok van de d uit versierde (Ha) een t.
18	In h is deze regel aanvankelijk vergeten. Huygens schreef hem later eigenhandig in niet kalligrafisch schrift in de marge. Tussen de regels 17 en 19 en voor deze marginale regel plaatste hij in h-Ot verwijstekens. Of ook de hele regel in h-Ot toegevoegd is, kan ik niet uitmaken.
20	IJet Vermoedelijk in h-Ot voorzag Huygens de genoteerde Y van punten.

Overlevering

H	Autograaf Huygens, uba G e 11. Een enkelblad papier van 313 × 202 mm. Alleen de rectozijde is beschreven. De tekst is verdeeld in twee kolommen, de linker bevat de titel en r. 1-44, de rechter r. 45-76 en de ondertekening en datering.
h	Kalligrafische afschrift van H, ka xl^a, 1623, fol. 26-27, een dubbelblad papier, gevouwen, 310 × 202 mm. Fol. 26^r bevat de regels 1-27, fol. 26^v de regels 28-60 en fol. 27^r de regels 61-76 met ondertekening en datering. Fol. 27^v is blanco. Rechtsboven op fol. 26^r staat het cijfer 3.
h-Ot	In lichtere inkt en met bredere pen bracht Huygens in h varianten en correcties aan ten behoeve van de druk in de Otia. h-Ot is kopij geweest. Het in potlood genoteerde nummer 12 bovenaan op fol. 26^r en de katernsignaturen duiden daarop.
Ot	Otia 1625, ‘Lib. vi. Van Als.’, [P4]^v-Q^v, p. 122-124.
K1	Koren-bloemen 1658, ‘Vierde Boeck. Van Als’, [2d4]^v-[2e3]^r, p. 230-233.
K2	Koren-bloemen 1672, ‘Achtste Boeck. Mengelingh.’ 3m^v-3m2^r, p. 458-459.

Datering

Huygens dateerde H: xi^a. Julij 1623.

[p. 496]

Varianten

		[titel]
	H	't steenen-boeck te mvyden. | Op des Heeren P.C. Hoofts <d>>Danckhebt | voor mijn Goeden Avond. |
	h	'tsteenen boeck te muyden. | Op des Heeren P.C. Hóófts | danck-hebt, | Voor mijne | goeden-avond. |
	h-Ot	Mijn' Wederantwoord.
	Ot	Mijn' Weder-Antwoord.
	K1	Weder-Antwoord.

1	H	Jae, danck hebt, beleefde		moppen,
	h	[	]	Moppen,

2	Ha	Die mij uw'		bekalckte		kropp	en
	b	[	]	bepuijnde		[		]
	h	[			]	kropp,	en
	Ot	[			]	kropp'	en
	K1	[			]	krop	[	]

4	H	Soo gewillich hebt		geleent,
	K1	[	]	geleent;

5	H	Trouwer tuijghen van		mijn'	weening
	h	[	]	mijn	weening,
	h-Ot	[	]	mijn'	[	]

6	H	Trouwer		tolcken	van		mijn'	meening
	h	[	]	Tolcken	[	]	mijn	[	]
	h-Ot	[				]	mijn'	[	]

7	Ha	Dan		'tversierde klappers Riet
	b	[	]	het klapperach[t]ich			[	]
	h	Da<t>>n het				klapperachtich Riedt
	h-Ot	[			]	klapperachtigh Ried

8	H	Dat den		Koninck	Esel hiet.
	h	[	]	Coninck	[	]
	h-Ot	[	]	Koning	[	]

9	H	Maer vergeeft		mij,	klare klinckaert,
	h	+ [				]
	Ot	[	]	my	[	]
	K1	[	]	my,	[	]

10	H	Mijn vertrouwen op		uw' klinck-aert
	h	[	]	uw klinck-aerdt
	h-Ot	[	]	uw' klinck-aerd

12	H	Maer een toegedichte		sanck:
	h	[	]	sanck;

[p. 497]

13	H	Recht gelijck de		Minnaers pleghen,
	h	[	]	minnaers pleghen

14	H	Inde wilderniss		verlegen
	h	[	]	verleghen

15	H	Om		een	oogh, en om een oor,
	h	[	]	een'	[	]

10	H	Om een tuijghende		gehoor;
	h	[	]	gehoor,

17	H	Struijcken, ongezielde		lijuen
	h	[	]	lijven,

18	H	Ziel en adem in te lijuen
	ha	[ontbreekt]
	b	Ziel en adem in te lijven,

19	H	Om de		wanhoop	van de		Min
	h	[	]	Wanhoop	[	]	minn

20	Ha	IJet te		scheppen	van		versin.
	b	[	]	{scheppen}	[			]
	b	[	]	{banen}	[			]
	c	[	]	scheppen	[			]
	h-Ot	[				]	versinn.

21	Ha	Sien	ick nu mijn		weeldrigh	jocken
	b	sie	[	]	enckel	[	]

22	Ha	In volmaeckten	ernst betrocken,
	b	[ ] een dubbel	[	]
	h-Ot	[ ] een' [		]
	Ot	[ ] een [		]

23	Ha	Sien	ick		leuen	'tgen' ick docht,
	b	Sie	[				]
	h	[		]	leven	[	]

24	Ha	Amij! off het		leuen		mocht,
	b	[			]	mocht!
	h	[	]	leven		mocht,
	K1	[			]	moght;

26	H	Vande	Marmer-hacker fluijtten
	h	Van den	[	]

27	H	Die de Vrijster van zijn		snè
	h	[	]	sné

28	H	'Tleuen	in soogh met		sijn	bé?
	h	'Tleven	[	]	sijn	[	]
	h-Ot	[		]	sijn'	[	]

[p. 498]

29	H	Welkom dan, en welkom,		klinckers,
	Ot	[	]	klinckers
	K1	[	]	klinckers,

31	Ha	Welkom		welkoms waerde	tras,
	b	[	]	welbelesen	[	]
	ha	[	]	rijcke welbelesen	[	]
	b	[	]	welbelesen	[	]
	Ot	[	]	wel-belesen	[	]

32	H	Welkom rijcke		letter-kas,
	h	[	]	letter-kas;

33	Ha	'Kwil van nu		af		niet meer		vragen
	b	[			]	n<e>>immer			dagen
	c	[			]	niet meer			[	]
	h	[	]	aff		[	]	daghen

34	Ha	Naer het			dagen		van uw'		dagen,
	b	Die		uw	[	]	moet doen		[	]
	h	[	]	uw' daghen			[	]	daghen

35	Ha	Naer	het		stijgen	van		uw'		Son
	b	Met	[				]	sijn		[	]
	h	[		]	stijghen	[	]	sijn'		Sonn,
	Ot	[							]	Sonn

36	H	Die ick onlanx		onder		von'.
	h	[	]	onderwon;
	h-Ot	[	]	ondervonn;
	Ot	[	]	onder		vonn,
	K1	[			]	von;

37	H	'Khouw mij ruijm en		vol	te vreden
	h	[	]	voll	[	]

39	Ha	Daer	de		volheijt	van		uw Heer
	b	Die	[	]	schaduw	[			]
	h	[					]	uw' heer

40	H	Somtijdts	met		haer volheijt eer;
	h	[		]	volheij<t>>d eer.
	h-Ot	Somtijds	[	]	haer' volheid eer'.

41	H	Hebben		v		mijn	krancke knepen
	h	[	]	u		[		]
	h-Ot	[			]	mijn'	[	]

42	H	'Tleuen	uijt de borst genepen,
	h	'Tleven	[	]

[p. 499]

43	H	Gauwt	ghij door den flauwen galm
	Ot	Bauwt	[	]

44	H	Van		mijn		klachten ouer	't kalm
	h	[			]	klachten, over	[	]
	h-Ot	[	]	mijn'		[		]

45	H	Van de	vlacke		Zuijder ebbe,
	h	Vande	[	]	Zuijder-Ebbe
	K1	[		]	Zuyder-Ebbe,

46	H	Die ick maer besien en		hebbe
	Ot	[	]	hebbe,

48	H	Dat		mijn		reijs	verloren		was<.>>;
	h	[	]	mijn'		[		]	was,
	h-Ot	[			]	reis	[			]
	K1	[						]	was;

51	H	Van		<s>>Sijn	dagelijcksche stem,
	h	[	]	sijn	[			]
	h-Ot	[	]	sijn' dagelicksche			stemm,
	Ot	[				]	stemm;

52	H	Hoe haer krakende		gehem
	h-Ot	[	]	gehemm

53	H	Door vw'		lagen	heen moet booren;
	h	[	]	laghen	[	]

54	Ha	Wat ghij		oog, wat ghij ooren
	b	[	]	tonghen, [wat	]
	h	[	]	tong<he>>en, [wat] ooren.

55	Ha	Wat ghij		roerende		gebeent
	b	[	]	{roerende}			[	]
	b	[	]	{roerens in 't}			[	]
	c	[	]	{roerende}			[	]
	c	[	]	{rammlens in't}			[	]
	h	[	]	ramm'lens	[			]
	h-Ot	[	]	rammlens	[			]
	K1	[	]	ramm'lens	[			]

56	Ha	Van		hem	leert, en		van	hem		leent.
	b	[	]	Hem	[	]	Hem	[			]
	h	[							]	leent;

57	Ha	Wat		hij	uw' vermurwde schoncken
	b	[	]	Hij	[	]
	h	[	]	hij	[	]

[p. 500]

58	H	Leer en		leersaemheijts		geschoncken
	h	[			]	geschoncken,
	h-Ot	[	]	leersaemheits		[	]

59	Ha	Wat		hij	letters,		monden	voll,
	b	[	]	Hij	[	]	monde	[	]
	h	[	]	<*x*>>letters monde-voll

60	H	Heeft		vergoten	in uw		holl.
	h	[	]	vergooten	[			]
	h-Ot	[				]	holl!

61	H	'Kweet het, kalck, ick weet het,		steenen,
	h	+ [			]
	K1	[	]	steenen;

62	Ha	Dat		ghij		leent,	dat kont ghij leenen,
	b	[	]	{ghij}		[		]
	b	[	]	{hij}		[		]
	c	[	]	ghij		[		]
	h	[			]	leent	[	]

63	Ha	En		all dat	ghij		bergt	en		draegt
	b	[	]	soo veel	[						]
	h	[				]	berght	[	]	draeght

64	Ha	Deijlt ghij	die 't		v vergt	en		vraegt,
	b	Veijlen	[						]
	c	{Veijlen}	[						]
	c	{Deijlen}	[						]
	h	Veijlen	[	]	u verght	[	]	vraeght;
	h-Ot	Veilen	[							]

65	H	Ksal't u vragen,	'ksalt u		verghen,
	h	'Ksal't [] vraghen,	[	]	vergen,

67	H	'Ksal	als in		een		Bijen-fuijck
	h	Ksal	[	]	een'		Bijenfuijck
	Ot	[				]	Bijen fuyck

68	H	Komen		smoddren	in het puijck
	ha	[	]	s'modderen	[	]
	b	[	]	s'modd'ren	[	]

69	H	Van de	Goijsche		Honich-raden,
	h	Vande	[	]	honich-raden,
	h-Ot	[		]	honigh-raden,

70	H	Ksalder mijn	begeert' in baden,
	h	'Ksalder mijn'	[	]

[p. 501]

71	H	En		mijn	snacken in verslaen,
	h-Ot	[	]	mijn'	[	]
	Ot	[	]	mijn	[	]

72	H	Sonder		seggen,	op het gaen
	h	[	]	seggen	[	]

73	H	Dan, <d>>Danck hebt			beleefde moppen
	h	[	]	danck hebt,	[	]

74	Ha	Die mij uw'			bekalckte		kropp; en
	b	[		]	bepuijnde		[	]
	ha	[				]	kroppen	kropp en
	b	[				]	kropp en
		[ondertekening en datering]
	H	Constanter.			| Hag. <*xxx*> xi^a. Julij | 1623.
	h	[	]		| Hag. Julio.
	h-Ot	mdcxxiii.
	K	[ontbreekt]