Print Onze Taal. Jaargang 77(2008)– [tijdschrift] Onze Taal Inhoudsopgave [Nummer 1] Thema: begrijpelijke taal Hoe begrijpelijk is mijn tekst? De opkomst, neergang en terugkeer van de leesbaarheidsformules Carel Jansen - Faculteit der Letteren, Radboud Universiteit Nijmegen Leo Lentz - Afdeling Taalbeheersing, Universiteit Utrecht Op de bres voor eenvoudige taal Hoe zinvol is de Plain Language-beweging? Frank Jansen ‘Wie Nederlander is, staat in de wet’ De grondwet in eenvoudig Nederlands? Jan Renkema - Hoogleraar tekstkwaliteit te Tilburg, auteur van de Schrijfwijzer Steeds korter en eenvoudiger? De taal van de Troonrede Jaap de Jong Reacties Taaladviesdienst Ander woord voor... 121 andere woorden voor multitasken Het mooiste woord van... Harrie Scholtmeijer Cursussen Taaladviesdienst Met korting voor leden Bargoens [6] Goochem Ewoud Sanders Taaladviesdienst Vraag en antwoord Ton den Boon Hoofdredacteur grote Van Dale Bokitoproof woord van het jaar Nieuwe woorden van 2007 ‘De Cito-toets? Daar maken wij een feestje van’ Taal in de eindtoets van de basisschool Jan Erik Grezel Het Nederlands als mank been De Taalunie debatteert over de opmars van het Engels Marc van Oostendorp Namen in boerenkiel Carnavalsplaatsnamen in Nederland Riemer Reinsma Iktionaire Glinsterend Riemer Reinsma Namen op de kaart Terpen en wieren Taaltest Taaladviesdienst Spaan Gebruiksaanwijzing Redactie Onze Taal Tamtam Frank Jansen Hom of kuit Moet de naam van streekproducten beschermd worden? Antwoorden Taaltest (zie bladzijde 35) Raymond Noë InZicht Rutger Kiezebrink Spelen met taal De ukeleleleraar gaf een rocococoncert Taalergernissen Gesignaleerd Ruggespraak [Nummer 2/3] Congres ‘Onze taal, onze toekomst’ Googelend en hyvend naar een rooskleurige toekomst Uit de toespraak van H.K.H. Prinses Laurentien Jaap de Jong Docent Nederlandse taal en cultuur, Universiteit Leiden; redacteur Onze Taal Het verhaal van Onze Taal Verleden en toekomst van het genootschap Marc van Oostendorp Onderzoeker variatielinguïstiek Meertens Instituut en bijzonder hoogleraar fonologische microvariatie, Universiteit Leiden Hoe de slot-r verdween uit het Nederlands Ook koningin Beatrix volgt uitspraakverandering Ewoud Sanders Het mes erin! De digitale toekomst van taalonderzoek Reinier Salverda Directeur Fryske Akademy; buitengewoon hoogleraar Dutch language and literature, University College London Meer talen, meer toekomst De smalle marges van de Nederlandse taalpolitiek Adriaan van Dis Klankwoord Bij de ontvangst van de Groenman-taalprijs Joop van der Horst Hoogleraar Nederlandse taalkunde, Katholieke Universiteit Leuven Een wisseling van taalcultuur Wat toekomstvoorspellingen zeggen over de taal van nu Van Kooten en De Bie ereleden van Onze Taal Redactie Onze Taal Taaladviesdienst Gaten in de taal IJsgeluiden Digitale versie Onze Taal Secretariaat genootschap Onze Taal Onze Taal weer in Taaladvies.net Secretariaat genootschap Onze Taal Reacties Iktionaire Lingokil Taaladviesdienst Vraag en antwoord Marc van Oostendorp Het onderzoek Een vertaalcomputer met een zes op zijn rapport Guus Middag Zong Dom, lomp & famous Redactie Onze Taal Tamtam Frank Jansen Hom of kuit Nederlands verplicht in raadsvergaderingen? Raymond Noë InZicht Ruggespraak [Nummer 4] ‘Kent u die uitdrukking?’ Catchphrases als sociaal bindmiddel Peter-Arno Coppen Reacties Bargoens [7] Gabber Ewoud Sanders Taaladviesdienst Vraag en antwoord ‘Wie taalverandering wil onderzoeken, moet de straat op’ Interview met de Amerikaanse taalkundige William Labov Jan Erik Grezel Vrijwilliger gezocht Iktionaire Het Ballenbaks ‘Ik zeg ah, ik zeg kun je rekenen?’ Ik zeg als ‘gesproken leesteken’ Carla van Esch Tralala en tidelipom De structuur van gezongen onzinlettergrepen Laura van Eerten Spaan Studentencorps Taaltest Taaladviesdienst Riemer Reinsma Namen op de kaart Latijn aan de Rijn Rutger Kiezebrink Spelen met taal De elf acht vier zeven genoeg Gymp-woorden in het Nederlands Redactie Onze Taal Gewoven? Herman J. Claeys - Antwerpen Redactie Onze Taal Tamtam Guus Middag Zong Suzanne Ton den Boon Net als in de film A bridge too far Frank Jansen Hom of kuit Stem Mak terecht vervangen in Vlaanderen? Antwoorden Taaltest (zie bladzijde 101) Raymond Noë InZicht Nieuwe taalregels Taalergernissen Gesignaleerd Ruggespraak [Nummer 5] Moet er een ‘Académie néerlandaise’ komen? Marc van Oostendorp Sympathieke oude heren die geen gedoe willen Het tanende prestige van de Académie française Joop van der Horst Niet van deze tijd Waarom een ‘Académie néerlandaise’ geen goed idee is Reacties Iktionaire Floe de ring Taaladviesdienst Gaten in de taal Zingend ijs Taaladviesdienst Vraag en antwoord ‘Jongensland, hè?’ De taal van Matthijs van Nieuwkerk Berthold van Maris Guus Middag Zong Boten Anna Wat moeten we met allochtoon? ‘Allochtoon’ verdient een ander word Gerrit Manenschijn Theoloog en emeritus hoogleraar ethiek Draai er niet omheen Frank Jansen Communicatiekundige, Universiteit Utrecht Taaltest Taaladviesdienst Een fuik van woorden Taal in het werk [9]: de verkoopreis-gastheer Frank Jansen Van ukkepuk tot Artis de Partis Het geheim van de ‘p-wissel’ Pierre Vinken Spaan Het broertje van Bickel Redactie Onze Taal Tamtam Frank Jansen Hom of kuit Is het goed dat gehuwde vrouwen hun meisjesnaam houden? Antwoorden Taaltest (zie bladzijde 138) Raymond Noë InZicht Jaarvergadering Onze Taal Secretariaat Onze Taal Taalergernissen Gesignaleerd Ruggespraak [Nummer 6] Het boek der boeken nu ook digitaal Oude bijbelvertalingen sinds kort op internet doorzoekbaar Nicoline van der Sijs Reacties Iktionaire Verbale voetstap H.J.A. Hofland Rookvrije taal De avondschemering van de tabaksbeschaving After dinner dip Kees Torn Bargoens [8]: Saffiaantje Ewoud Sanders Ton den Boon Net als in de film Rebel without a cause Taaladviesdienst Vraag en antwoord Trots op Nederlands Ode aan de taal van Cruijff, Flipje en Battus Erik van Muiswinkel ‘De allermoeilijkste taal die er is’ Struikelblokken in het Nederlands Jan Erik Grezel Taaltest Taaladviesdienst Riemer Reinsma Namen op de kaart Dorpen aan de rivier Guus Middag Zong Oud en versleten Hugo Quené Utrechts instituut voor linguïstiek OTS, Universiteit Utrecht Andante of allegro? Verschillen in spreektempo tussen Vlamingen en Nederlanders Antwoorden Taaltest (zie bladzijde 174) Spaan Engels van Reve Redactie Onze Taal Tamtam Frank Jansen Hom of kuit Moeten voetballers Nederlands spreken? Raymond Noë InZicht Rutger Kiezebrink Spelen met taal Paleiscoup in Wadelincourt Taalergernissen Gesignaleerd Ruggespraak [Nummer 7/8] Thema: het Chinees Chattaal en goed vermomd Buitenlandse invloeden op het Chinees Jan Erik Grezel Taal van de toekomst Chinees als schoolvak in Nederland Arie Pos Docent Nederlandse letterkunde, universiteit van Coimbra, Portugal ‘Pinda! Pinda! Lekka! Lekka!’ Honderd jaar Chinezen in liedteksten Koos Kuiper en Nicoline van der Sijs Wij de bami, zij de klapschaats Klein Nederlands-Chinees lexicon van wederzijdse ontleningen Bargoens [9]: Shanghaaien, snees en chinezen Ewoud Sanders Riemer Reinsma Leiden alle wegen straks naar Peking? Chinese spreekwoorden in het Nederlands ‘Dat is echt ho sik. Which means: dat is echt lekker’ Chinezen ingeburgerd in het Nederlands Berthold van Maris Spaan Het olympische boek Het mooiste woord van... Mei Li Vos Digitale Onze Taal Taaladviesdienst Vraag en antwoord Reacties Taaladviesdienst Gaten in de taal Overal Eenden Taaltest Taaladviesdienst Iktionaire Ballenbaks II: het Nieuwe Buikspreken Redactie Onze Taal Tamtam Frank Jansen Hom of kuit Helpt de vloekmonitor tegen vloeken? Antwoorden Taaltest (zie bladzijde 217) Raymond Noë InZicht Ruggespraak [Nummer 9] Jan Pieter van Oudenhoven Hoogleraar cross-culturele psychologie, Rijksuniversiteit Groningen Boele de Raad Hoogleraar persoonlijkheidspsychologie, Rijksuniversiteit Groningen Eikels en trutten over de grens Scheldgedrag in elf landen in kaart gebracht Reacties Taaltest Taaladviesdienst Peter-Arno Coppen Een zoekende in de woestijn Joop van der Horst over zijn Geschiedenis van de Nederlandse syntaxis Taaladviesdienst Vraag en antwoord Marc van Oostendorp Geen Fransen met Engelsen, maar mensen met mensen Tweeduizend esperantisten bijeen op wereldcongres in Rotterdam Onze Taal-studentenprijs Schrijf een artikel voor Onze Taal en win €1500,- Redactie Onze Taal Iktionaire Geitenwollensokken ‘Deze club wil ik graag bij elkaar houden’ Peter Smulders 25 jaar bij Onze Taal Jan Erik Grezel Cursussen Taaladviesdienst Met korting voor leden Rutger Kiezebrink Spelen met taal Speel - speler - speelst Lezen als zintuig Hoe lang is ‘Ik lees je iets zeggen’ nog onmogelijk? Peter-Arno Coppen Nicoline van der Sijs Etymologica Etymologische misvattingen: valse geoniemen Ton den Boon Net als in de film Inconvenient truth Guus Middag Zong Alles kan een mens gelukkig maken Redactie Onze Taal Tamtam Frank Jansen Hom of kuit Een quotum voor Nederlandstalige liedjes? Antwoorden Taaltest (zie bladzijde 233) Raymond Noë InZicht Taalergernissen Gesignaleerd Ruggespraak [Nummer 10] ‘Wij gaan nog voor u stoppen in Blerick’ Taal in het werk [10]: de treinconducteur Arjen van Veelen Reacties Taaladviesdienst Gaten in de taal Rokers op straat Taaladviesdienst Vraag en antwoord Ware woorden, ware rijmen Jacob van Maerlants Rijmbijbel en de Nederlandse taal Karina van Dalen-Oskam Huygens Instituut KNAW, Den Haag Cursussen Taaladviesdienst Met korting voor leden Ewoud Sanders Bargoens [10]: Heibel Marc van Oostendorp Meertens Instituut en Universiteit Leiden Een leven lang nadenken over d en t Wat hebben we aan taalkundig onderzoek? Onze Taal-studentenprijs Schrijf een artikel voor Onze Taal en win €1500,- Redactie Onze Taal Taaltest Taaladviesdienst Spaan Onverstaanbaar ‘Mijn hart, die klopte in mijn keel’ Taalevolutie in voornaamwoorden Jenny Audring - Vrije Universiteit, Amsterdam Hans Heestermans ‘De HEMA’, ‘de Reinaert’, maar ‘SBS 6’ Het lidwoord de voor supermarkten, boektitels en omroepen Struikelblokken in het Nederlands [1] Die lastige lidwoorden de en het Jan Erik Grezel De taal achter de boerka Nederlandse woorden uit het Arabisch Marlies Philippa Iktionaire Ballenbaks III: concrete voorbeelden Nederlandsj Neksjt Hoe de s steeds meer klinkt als sj Marc van Oostendorp Guus Middag Zong Het regent zonnestralen Marc van Oostendorp Het onderzoek Het oudste Nederlands Riemer Reinsma Namen op de kaart Toen de huizen nog te tellen waren Redactie Onze Taal Tamtam Frank Jansen Hom of kuit Moet de Nederlandse Taalunie het Afrikaans ondersteunen? Antwoorden Taaltest (zie bladzijde 277) Raymond Noë InZicht Jaarvergadering Onze Taal 2008 Peter Smulders - Directeur Onze Taal Taalergernissen Signalementen gevraagd Redactie Onze Taal Ruggespraak [Nummer 11] De taal van het restaurant Halve haan friet of julienne van oesterzwam? De verschillen tussen het Snackbars en het Sterrentents Frank Jansen Zeezout, De Kas, Van de Kaart Hedendaagse restaurantnamen Erwin Wijman Iktionaire Innerlijke mens Eetschrijven De kneepjes van de restaurantrecensie Johannes van Dam ‘Aan de kachel’ Redactie Onze Taal Spaan Smaak Nicoline van der Sijs Etymologica Etymologische kroegentocht Taaladviesdienst Vraag en antwoord Reacties Obama spreekt De geheimen van een retorisch genie Jaap de Jong Taaltest Taaladviesdienst Guus Middag Zong Wassenaar Redactie Onze Taal Tamtam Ton den Boon Net als in de film Grande bouffe Marc van Oostendorp Het onderzoek ‘Meisje redt kleuter’ Frank Jansen Hom of kuit Moeten obers telkens vragen of het gesmaakt heeft? Antwoorden Taaltest (zie bladzijde 319) Raymond Noë InZicht Leeswoordenboeken Rutger Kiezebrink Spelen met taal Nestor snoert torens Taalergernissen Gesignaleerd Ruggespraak [Nummer 12] René Appel Een roedel sneue randdebielen De taal van columnist Youp van 't Hek Reacties Taaladviesdienst Vraag en antwoord ‘Alle mensen zijn van nature geestdriftig over taal’ David Crystal over het populariseren van taalwetenschap Marc van Oostendorp Taaladviesdienst Gaten in de taal Prijs naar goeddunken Digitale versie Onze Taal Van EU-ambtenaren tot taalcoaches Redactie Onze Taal Het taaljaar 2008 Meningen van taalgebruikers Vallen als dominostenen De woorden van de economische crisis Ton den Boon ‘Ook gij, Nout Wellink?’ Oproep: citaatsjablonen Peter-Arno Coppen - Redactie Onze Taal Comment ça va? Oproep: vreemde talen in Nederlandse liedjes Riemer Reinsma Taaltest Taaladviesdienst Iktionaire Tot stilstand gekomen Het mooiste woord van... Ewoud Sanders Spaan Indianen Riemer Reinsma Namen op de kaart Fabrieksdorpen Guus Middag Zong De fanfare van honger en dorst Redactie Onze Taal Tamtam Frank Jansen Hom of kuit Meer aandacht voor handschrift op school? Antwoorden Taaltest (zie bladzijde 355) Raymond Noë InZicht Taalergernissen Gesignaleerd Trefwoordenregister 2008 Ruggespraak